NAA hu na vhuḓifhinduleli vhune na vhu takalela tshivhidzoni, fhedzi ni sa koni u vhu ita? Khamusi ndi vhuḓifhinduleli vhune muṅwe a khou vhu ita. Kana khamusi ndi vhuḓifhinduleli kana ndugelo ye na vha ni nayo tshifhingani tsho fhiraho. Fhedzi zwino miṅwaha, mutakalo u si wavhuḓi, vhuleme ha zwa ikonomi kana u ṱhogomela muṱa a zwi tsha ni tendela uri ni ite honoho vhuḓifhinduleli. Kana khamusi ni tea u litsha vhuḓifhinduleli he na vha ni tshi vhu ita lwa tshifhinga tshilapfu nga nṱhani ha tshanduko dze ndangulo ya dzi ita. Hu sa londwi uri zwiitisi ndi zwifhio, ni nga vhona u nga a ni khou ita zwoṱhe zwine na ṱoḓa u zwi ita ndanguloni ya Yehova. Musi ni kha honovho vhuimo, zwi a pfesesea uri nga zwiṅwe zwifhinga ni nga ḓipfa no tsikeledzea. Naho zwo ralo, ni nga thuswa nga mini uri ni si dzule no tsikeledzea kana no sinyuwa? Ni nga dzula hani no takala?

Tsumbo ya Yohane Mulovhedzi i nga ri gudisa nḓila ine ra nga dzula ngayo ro takala. Yohane o ḓiphina nga ndugelo dzavhuḓi, fhedzi khamusi ho ngo lavhelela zwe zwa vha zwi tshi ḓo itea vhutshiloni hawe. O vha a songo lavhelela uri u ḓo dzula dzhele tshifhinga tshi fhiraho tshe a tshi fhedza e vhuḓinḓani hawe. Naho zwo ralo, Yohane o bvela phanḓa o takala vhutshiloni hawe hoṱhe. O thuswa nga mini? Ri nga dzula hani ro takala naho zwe ra vha ro zwi lavhelela zwi sa khou itea?

Hu ṱoḓaho u vha nga April ya 29 C.E., Yohane o thoma u ita mushumo we Yehova a mu ṋea wone wa u thusa vhathu uri vha ḓilugiselele u swika ha Messia, musi a tshi ri: “Rembuluwani, ngauri Muvhuso wa ṱaḓulu u tsini.” (Mat. 3:2; Luka 1:12-17) Vhanzhi vho ṱanganedza mulaedza we a vha e nawo, vho ḓa vha tshi bva kule u itela u pfa wonoyo mulaedza, vhunzhi havho vho rembuluwa nahone vha lovhedzwa. O dovha a tsivhudza vharangaphanḓa vha vhurereli vhe vha ḓidzhia sa vho lugaho nga ha nḓila ine vha ḓo haṱulwa ngayo arali vha sa shanduka. (Mat. 3:5-12) O dovha a ita zwithu zwa ndeme vhukuma kha vhuḓinḓa hawe musi a tshi lovhedza Yesu hu ṱoḓaho u vha nga October ya 29 C.E. U bva nga tshenetsho tshifhinga, Yohane o vhudza vhaṅwe uri vha tevhele Yesu ane a vha Messia o fhulufhedziswaho.—Yoh. 1:32-37.

Musi Yesu a tshi vhona mushumo wa Yohane wo khetheaho, o ri: “Kha vho bebwaho nga vhafumakadzi, a hu athu vhuya ha vha na muthu a fhiraho  Yohane Mulovhedzi.” (Mat. 11:11) A zwi timatimisi uri Yohane o takalela phaṱhutshedzo dze a dzi wana. Vhunzhi ha vhahashu ṋamusi vho no wana phaṱhutshedzo nnzhi u fana na Yohane. Sa tsumbo, Wahashu Vho Terry na mufumakadzi wavho Vho Sandra vho fhedza miṅwaha i fhiraho 50 vhe tshumeloni ya tshifhinga tshoṱhe. Vho Terry vho ri: “Ndo vha na ndugelo nnzhi. Ndo shuma sa muvulanḓila, nda shuma bethele, nda vha muvulanḓila o khetheaho, mulavhelesi wa ḽiisela, mulavhelesi wa tshiṱiriki, nahone zwino ndo dovha nda vha muvulanḓila o khetheaho.” Zwi a takadza u wana ndugelo nahone u guda kha tsumbo ya Yohane zwi ḓo sumbedza uri u dzula ro takala zwi ṱoḓa vhuḓidini musi hu na tshanduko.

Yohane Mulovhedzi o dzula o takala ngauri o vha a tshi dzhiela nṱha ndugelo dze a vha e nadzo. Ṱhogomelani tsumbo i tevhelaho. Nga murahu ha u lovhedzwa ha Yesu, vhafunziwa vha Yesu vho bvela phanḓa vha tshi engedzea vha tshi ya, ngeno vha Yohane vha tshi khou fhungudzea vha tshi ya. Vhafunziwa vha Yohane vho vha vha tshi khou vhilaedziswa nga zwenezwi nahone vha ri: “Vhona, u khou lovhedza nahone vhathu vhoṱhe vha khou ya khae.” (Yoh. 3:26) Yohane a vha fhindula a ri: “A re na muselwa ndi mukwasha. Naho zwo ralo, khonani ya mukwasha i a mu pfa musi a tshi khou amba, nahone i a takala musi i tshi pfa ipfi ḽa mukwasha. Na nṋe ndo takala zwihulu.” (Yoh. 3:29) Yohane ho ngo ita mbambe na Yesu kana u humbula uri mushumo wawe wo dzhielwa vhudzulo nga wa Yesu une wa vha wone wa ndeme. Nṱhani hazwo, Yohane o dzula o takala ngauri o vha a tshi dzhiela nṱha mushumo wawe sa “khonani ya mukwasha.”

Nḓila ye Yohane a vha a tshi dzhia ngayo zwithu yo mu thusa uri a dzule o takala naho mushumo wawe wo vha u songo leluwa. Sa tsumbo, Yohane o bebiwa e Munazari nahone o vha a songo tendelwa u nwa waini. (Luka 1:15) Musi Yesu a tshi amba nga ha vhutshilo ha Yohane, o ri: “Yohane o ḓa a si ḽe na u nwa.” Fhedzi Yesu na vhafunziwa vhawe vho vha vhe siho nga fhasi ha mulayo wa Vhunazari, nga zwenezwo, vho vha vha tshi tshila vhutshilo ho ḓoweleaho. (Mat. 11:18, 19) Zwiṅwe hafhu, naho Yohane o vha a sa koni u ita vhuṱolo, o vha a tshi zwi ḓivha uri vhafunziwa vha Yesu u katela na vhe vha vha vha tshi tevhela Yohane vho vha vha tshi kona u ita vhuṱolo. (Mat. 10:1; Yoh. 10:41) Nṱhani ha u tendela zwenezwo zwi tshi mu khakhisa, o bvela phanḓa a tshi ita mushumo we a ṋewa nga Yehova nga u fhisea.

Arali na riṋe ri tshi dzhiela nṱha mushumo we ra ṋewa nga Yehova, ri ḓo dzula ro takala. Terry we ra amba nga hae mathomoni o ri: “Ndo vha ndi tshi livhisa ṱhogomelo kha mushumo muṅwe na muṅwe we nda vha ndi tshi ṋewa wone.” Musi a tshi humbula nga ha tshifhinga tshe a tshi fhedza e tshumeloni ya tshifhinga tshoṱhe, o ri: “A thi ḓisoli nahone hu na zwithu zwinzhi zwavhuḓi zwine nda zwi humbula.”

Ri nga dzula ro takala arali ri tshi ḓivha uri ndi mini zwine zwa ita uri mushumo washu u vhe wo khetheaho tshumeloni ya Yehova. Ndi ngauri ri na ndugelo ya u vha “vhashumisani na Mudzimu.” (1 Vhakor. 3:9) Tshithu tshavhuḓi tshi ṱoḓa u ṱhogomelwa uri tshi dzule tshi tshavhuḓi, nga hu fanaho, ri ḓo dzula ro takala arali ri tshi dzula ri tshi humbula uri ndi ndugelo vhukuma u shumisana na Yehova. Ri ḓo iledza u ḓivhambedza na vhaṅwe vhathu. A ri nga ḓo vhona u nga ndugelo dzashu a si dza ndeme musi dzi tshi vhambedzwa na dza vhaṅwe.—Vhagal. 6:4.

Yohane a nga vha o zwi ḓivha uri vhuḓinḓa hawe ho vha vhu si ha tshifhinga tshilapfu, fhedzi khamusi o vha a sa zwi ḓivhi uri vhu ḓo fhela hani. (Yoh. 3:30) Nga 30 C.E., nga murahu ha miṅwedzi ya rathi musi Yesu o lovhedzwa, Yohane o fariwa a valelwa nga Khosi Herode. Fhedzi Yohane o ita zwoṱhe zwine a nga kona uri a dzule a tshi huwelela. (Marko 6:17-20) Ndi mini zwe zwa mu thusa uri a dzule o takala hu sa londwi dzenedzi tshanduko? O dzula o livhisa ṱhogomelo kha zwine zwa vha zwa ndeme kha Yehova.

Musi Yohane e dzhele o pfa mivhigo ya uri vhuḓinḓa ha Yesu vhu khou ṱanḓavhuwa vhu tshi ya. (Mat. 11:2; Luka 7:18) Yohane o vha e na vhungoho ha uri Yesu ndi Messia, fhedzi a nga vha o ḓivhudzisa uri Yesu u ḓo ita hani zwoṱhe zwe Maṅwalo a ri Messia u ḓo zwi ita. Samusi Messia o vha a tshi ḓo vha Khosi, naa Yesu o vha a tshi ḓo thoma u vhusa nga tshenetsho tshifhinga? Naa zwo vha zwi tshi ḓo ita  uri Yohane a bviswe dzhele? Nga nṱhani ha uri Yohane o vha a tshi khou ṱoḓa u ḓivha zwo engedzeaho nga ha mushumo wa Yesu, o ruma vhafunziwa vhawe vhavhili uri vha vhudzise Yesu mbudziso ine ya ri: “Naa ndi iwe we ha pfi u ḓo ḓa, kana ri fanela u lavhelela muṅwe?” (Luka 7:19) Musi vha tshi vhuya, Yohane a nga vha o vha thetshelesa nga vhuronwane musi vha tshi mu vhudza uri o fhodza vhathu nga lwa vhuṱolo nahone o vha laedza uri: “Vho pofulaho vha khou vhona, vho holefhalaho vha vho tshimbila, vha mapele vha khou fhodzwa, vho dzingaho nḓevhe vha vho pfa, vhafu vha khou vuswa, vha shayaho vha khou funzwa mafhungo maḓifha.”—Luka 7:20-22.

A zwi timatimisi uri Yohane o khwaṱhiswa nga zwe vhafunziwa vhawe vha mu vhudza. Zwo ṋea vhuṱanzi ha uri Yesu u khou khunyeledza zwe zwa porofitiwa nga ha Messia. Naho Yesu a songo bvisa Yohane dzhele, Yohane o vha a tshi zwi ḓivha uri mushumo wawe wo vha u wa ndeme. Ho vha hu na tshiitisi tsha uri a takale hu sa londwi vhuimo he a vha e khaho.

Arali ra livhisa ṱhogomelo kha u shumela Yehova, ri ḓo konḓelela ro takala nahone ri sa fheli mbilu, u fana na Yohane. (Vhakol. 1:9-11) Ri nga ita zwenezwi nga u vhala Bivhili na nga u elekanya nga ha zwine ra zwi vhala, hezwi zwi ḓo ri thusa u vhona uri mushumo washu ndi wa ndeme kha Yehova. (1 Vhakor. 15:58) Sandra u ri: “U vhala ndima ya Bivhili ḓuvha na ḓuvha zwo nthusa u sendela tsini na Yehova. Zwi nthusa u livhisa ṱhogomelo khae, hu si kha nṋe muṋe.” Ri nga dovha ra livhisa ṱhogomelo kha mivhigo ine ya sumbedza zwine vhahashu vha khou zwi ita ndanguloni ya Yehova nahone zwenezwo zwi ḓo ri thusa uri ri si livhise ṱhogomelo kha riṋe vhaṋe, fhedzi kha zwine Yehova a khou zwi khunyeledza. O dovha a ri: “JW Broadcasting^® ya ṅwedzi muṅwe na muṅwe i ri thusa uri ri sendele tsini na ndangulo na uri ri dzule ro takala mushumoni washu.”

Nga tshifhinga tshiṱuku tshe Yohane Mulovhedzi a tshi fhedza a tshi khou ita mushumo wawe wa u huwelela, o u ita nga “maanḓa a ngaho a Elia” nahone “o vha e muthu a re na maḓipfele a fanaho na ashu” u fana na Elia. (Luka 1:17; Yak. 5:17) Arali ra edzisa tsumbo yawe ya u dzhiela nṱha zwine Yehova a ri itela zwone na u dzula ro livhisa ṱhogomelo kha u mu shumela, na riṋe ri nga dzula ro takala musi ri tshi mu shumela, hu sa londwi zwine ra nga ṱangana nazwo.