1. Ri vhuyelwa hani nga u amba na vhaṅwe nga ha uri ro wana hani ‘ngoho’?

 KHAMUSI no no vhudziswa lunzhi uri: “No wana hani ngoho?” Ndi mbudziso ine ra i vhudzisa vhahashu musi ri tshi ṱoḓa u vha ḓivha khwine. Ri a takalela u pfa uri zwo ḓa hani uri vhahashu vha ḓivhe Yehova na u mu funa. Na riṋe ri a takalela u vha vhudza uri ndi ngani ri tshi funa u vha Ṱhanzi ya Yehova. (Vharoma 1:11) Musi ri tshi amba nga hazwo, zwi ri humbudza uri u vha Ṱhanzi ya Yehova ndi zwa ndeme lungafhani kha riṋe. Zwiṅwe hafhu, zwi ita uri ri ḓiimisele u ‘bvela phanḓa ri tshi tshimbila ngohoni’ nga u dzula ri tshi tshila nga nḓila ine ya ita uri Yehova a ri takalele na uri a ri fhaṱutshedze.—3 Yoh. 4.

2. Ri ḓo amba nga ha mini kha heyi thero?

² Kha heyi thero, ri ḓo amba nga ha zwiṅwe zwine zwa ita uri ri fune ngoho. Zwiṅwe hafhu, ri ḓo amba nga ha uri ri nga bvela hani phanḓa ri tshi sumbedza uri ri funa ngoho. A zwi timatimisi uri zwine ra ḓo zwi haseledza zwi ḓo ita uri ri livhuwe Yehova nga ho engedzeaho nge a ri kokodza uri ri vhe Ṱhanzi dzawe. (Yoh. 6:44) Zwi ḓo dovha zwa ita uri ri ḓiimisele u funza vhaṅwe ngoho i re Bivhilini.

3. Ndi tshifhio tshiitisi tshihulwane tsha uri ri fune ngoho?

³ Ndi zwinzhi zwine zwa ita uri ri fune ngoho. Zwa ndeme vhukuma ndi uri ri funa Yehova Mudzimu ngauri ndi ene Tshisima tsha ngoho. A tshi shumisa Ipfi ḽawe, Bivhili, o ita uri ri ḓivhe uri ndi ene Ramaanḓaoṱhe, ene Musiki wa ḽiṱaḓulu na ḽifhasi na uri u Khotsi ashu wa ṱaḓulu ane a ri funa na a re na ndavha na riṋe. (1 Pet. 5:7) Ri a zwi ḓivha uri Mudzimu washu u a ‘khathutshela na u pfela vhuṱungu, ha ṱavhanyi u sinyuwa nahone u  na lufuno luhulu lu sa shanduki’ na uri u “dzulela u amba ngoho.” (Ek. 34:6) Yehova u funa khaṱhulo yo teaho. (Yes. 61:8) Zwi a mu vhaisa musi ri tshi tambula nahone o sedza phanḓa kha tshifhinga tshine a ḓo ita uri ri si tsha tambula. (Yer. 29:11) Na riṋe ro sedza phanḓa kha tshenetsho tshifhinga tshi takadzaho. Ndi ngazwo ri tshi funa Yehova nga maanḓa!

4-5. Ndi ngani muapostola Paulo o fanyisa fhulufhelo ḽine ra vha naḽo na thikho?

⁴ Ndi tshifhio tshiṅwe tshiitisi tsha uri ri fune ngoho? Ndi ngauri ngoho i a ri vhuyedza zwihulu. Ṱhogomelani tsumbo i tevhelaho. Iṅwe ngoho ine ra i guda Bivhilini ndi fhulufhelo ḽa vhumatshelo. Muapostola Paulo a tshi sumbedza uri ḽeneḽi fhulufhelo ndi ḽa ndeme lungafhani, o ṅwala uri: “Zwine ra zwi fhulufhela ndi thikho ya vhutshilo hashu, zwi ḓo itea, zwo khwaṱhisedzwa.” (Vhahev. 6:19) Samusi thikho i tshi ita uri tshikepe tshi si ye ngeno na ngei, na fhulufhelo ḽashu ḽo thewaho Bivhilini ḽi nga ita uri ri dzike musi ri na dzithaidzo.

⁵ Paulo o amba zwenezwi a tshi khou amba nga ha fhulufhelo ḽine ḽa vha ḽa ndeme kha Vhakriste vho ḓodzwaho ḽa u ya u tshila ṱaḓulu. Fhedzi enea maipfi a a kwama na Vhakriste vho sedzaho phanḓa kha u tshila tshoṱhe pharadisoni kha ḽifhasi. (Yoh. 3:16) Ndi ngoho uri musi ri tshi guda nga ha fhulufhelo ḽa u tshila tshoṱhe, zwi ita uri ri tshile ri na tshipikwa.

6-7. Vho Yvonne vho vhuyelwa hani nga u guda ngoho nga ha vhumatshelo?

⁶ Kha ri ambe nga ha wahashu wa tshifumakadzini, Vho Yvonne. A vho ngo aluswa nga Ṱhanzi dza Yehova nahone musi vha tshee muṱuku vho vha vha tshi ofha u fa. Vha a humbula vha tshi khou vhala zwiṅwe zwithu zwe zwa vha zwi tshi dzula zwi muhumbuloni wavho. Ho vha ho ṅwaliwa uri: “Ḽiṅwe ḓuvha a hu nga ḓo vha na matshelo.” Vho Yvonne vha ri: “ Eneo maipfi o ita uri ndi si eḓele vhusiku ndi tshi khou humbula nga ha vhumatshelo. Nda [humbula] uri, ‘Hu fanela u vha hu na zwithu zwinzhi vhutshiloni. Ndi ngani ndi tshi khou tshila?’ Ndo vha ndi sa ṱoḓi u fa!”

⁷ Nga murahu, musi Vho Yvonne vhe miṅwahani yavho ya vhuswa, vho ṱangana na Ṱhanzi dza Yehova. Vha ri: “Ndo thoma u tenda uri ndi nga vha na fulufhelo ḽa u tshila tshoṱhe Paradisoni kha ḽifhasi.” Vho vhuyelwa hani nga u guda ngoho? Vha ri: “Zwino a thi tsha karuwa vhusiku ndi tshi vhilaedziswa nga vhumatshelo kana u fa.” Zwi khagala uri Vho Yvonne vha funa ngoho i re Bivhilini nahone vha takalela u vhudza vhaṅwe nga ha fhulufhelo ḽine vha vha naḽo ḽa vhumatshelo.—1 Tim. 4:16.

8-9. (a) Kha tshifanyiso tsha Yesu, muṅwe munna o sumbedza hani uri u dzhiela nṱha lupfumo lwe a lu wana? (b) Ngoho ndi ya ndeme lungafhani kha inwi?

⁸ Iṅwe ngoho ine ra i guda Bivhilini ndi mafhungo maḓifha nga ha Muvhuso wa Mudzimu. Yesu o fanyisa ngoho nga ha Muvhuso wa Mudzimu na lupfumo lwo dzumbwaho. Kha Mateo 13:44, Yesu o ri: “Muvhuso wa ṱaḓulu u fana na lupfumo lwo dzumbiwaho tsimuni, lune muthu a lu wana a dovha a lu dzumba henefho; nga nṱhani ha u takala hawe a ṱuwa a ya a rengisa thundu yawe, a renga yeneyo tsimu.” Ṱhogomelani uri onoyo munna o vha a sa khou ṱoḓana na lupfumo. Fhedzi musi a tshi lu wana, o ḓidzima zwiṅwe zwithu uri a kone u lu wana. Zwavhuḓivhuḓi, o rengisa zwoṱhe zwine a vha nazwo ngauri o vha a tshi zwi ḓivha uri lwonolwo lupfumo ndi lwa ndeme vhukuma. Lu fhira zwoṱhe zwe a vha o ḓidzima zwone.

⁹ Naa yeneyo ndi nḓila ine na ḓipfa ngayo nga ngoho? Ni tea u vha ni tshi ḓipfa nga yeneyi nḓila. Ri a zwi ḓivha uri a hu na tshithu kha heḽi shango tshine tsha vha tsha ndeme u fhira dakalo ḽine ra vha naḽo nga u shumela Yehova  zwino, ri na fhulufhelo ḽa u tshila tshoṱhe tshifhingani tshi ḓaho ri tshi khou vhuswa nga Muvhuso wa Mudzimu. Ndugelo ine ra vha nayo ya u vha khonani dza Yehova i fhira nga kule zwine ra nga ḓidzima zwone. U ‘takadza Yehova nga vhuḓalo’ ndi zwone zwine zwa ri takadza zwihulu.—Vhakol. 1:10.

10-11. Ndi mini zwe zwa ita uri Vho Michael vha shandule nḓila ine vha tshila ngayo?

¹⁰ Vhunzhi hashu ro ḓidzima zwihulu uri ri takalelwe nga Yehova. Vhaṅwe vho litsha mishumo yavho yavhuḓi. Vhaṅwe vho litsha u ṱoḓa u pfuma, ngeno vhaṅwe vho shandula nḓila ine vha tshila ngayo musi vha tshi guda nga ha Yehova. Zwenezwo ndi zwe zwa itwa nga Vho Michael. A vho ngo alutshela ngohoni. Musi vha tshi kha ḓi vha muswa, vho vha vha tshi ita zwa karate. Vha ri: “Zwo vha zwi zwa ndeme kha nṋe uri ndi dzule ndi na misipha yo khwaṱhaho. Nga zwiṅwe zwifhinga, ndo vha ndi tshi pfa u nga a hu na ane a nga nkunda.” Fhedzi musi Vho Michael vha tshi thoma u guda Bivhili, vho guda nga ha nḓila ine Yehova a ḓipfa ngayo nga zwa dzikhakhathi. (Ps. 11:5) Vha tshi amba nga ha vhavhingani vhe vha guda Bivhili navho, Vho Michael vha ri: “A vho ngo vhuya vha mmbudza uri ndi litshe zwa karate. Vho tou bvela phanḓa vha tshi mpfunza ngoho i re Bivhilini.”

¹¹ Musi Vho Michael vha tshi guda zwo engedzeaho nga ha Yehova, zwo ita uri vha mu fune nga ho engedzeaho. Zwe zwa vha kwama nga maanḓa ndi nḓila ine Yehova a khathutshela ngayo vhashumeli vhawe. Nga u ya ha tshifhinga, Vho Michael vho zwi ṱhogomela uri vha tea u ita phetho ya ndeme. Vha ri: “Ndo vha ndi tshi zwi ḓivha uri a zwi nga leluwi uri ndi litshe zwa karate. Fhedzi ndo vha ndi tshi zwi ḓivha uri zwi ḓo ita uri Yehova a takale nahone ndo vha ndi tshi tenda uri a hu na zwine zwa vha zwa ndeme u fhira u shumela Yehova.” Vho Michael vho zwi ṱhogomela uri ngoho ye vha i guda yo vha i ya ndeme vhukuma. Ndi ngazwo vho vha vho ḓiimisela u shandula nḓila ine vha tshila ngayo.—Yak. 1:25.

12-13. Ngoho i re Bivhilini yo thusa hani Vho Mayli?

¹² Bivhili i fanyisa ngoho na luvhone lu vhonetshelaho swiswini u itela u sumbedza nḓila ine ngoho ya vha ya ndeme ngayo. (Ps. 119:105; Vhaef. 5:8) Vho Mayli vha bvaho Azerbaijan, vha dzhiela nṱha vhukuma nḓila ye Ipfi ḽa Mudzimu ḽa vha thusa ngayo. Vhabebi vhavho vho vha vha tshi dzhena kereke dzi sa fani. Khotsi avho vho vha vhe Mumuslim, ngeno mme avho vhe Muyuda. Vho Mayli vha ri: “Naho ndo vha ndi sa timatimi uri Mudzimu u hone, ndo vha ndi tshi ḓivhudzisa mbudziso nnzhi. Ndo vha ndi tshi ḓivhudzisa uri, ‘Ndi ngani Mudzimu o sika vhathu nahone ndi ngani muthu a tshi nga tambula vhutshilo hawe hoṱhe a dovha a tambudzwa heleni nga hu sa fheli?’ Samusi vhathu vha tshi amba uri zwithu zwine zwa itea ndi lufuno lwa Mudzimu, ndo vha ndi tshi ḓivhudzisa uri, ‘Naa Mudzimu u langa vhathu na u takadzwa nga u vhona vha tshi tambula?’”

¹³ Vho Mayli vho bvela phanḓa vha tshi ṱoḓa phindulo dza mbudziso dze vha vha vhe nadzo. Nga u ya ha tshifhinga, vho tenda u gudiswa Bivhili vha vha Ṱhanzi ya Yehova. Vha ri: “Mafhungo a pfalaho a re Bivhilini o nthusa uri ndi takale. Nḓila ine Bivhili ya ṱalutshedza ngayo zwithu yo ita uri ndi vhe na mulalo.” U fana na Vho Mayli, roṱhe ri renda Yehova ‘we a ri vhidza ri swiswini a ri ṱanganedza tshedzani tshawe tshi mangadzaho.’—1 Pet. 2:9.

14. Ndi mini zwine zwa nga ri thusa uri ri fune ngoho nga ho engedzeaho? (Vhalani na bogisi “ Zwiṅwe Zwine Ra Nga Fanyisa Ngoho I Re Bivhilini Nazwo.”)

¹⁴ Zwe ra zwi haseledza zwi tou vha tsumbo dzi si gathi dzi sumbedzaho uri ngoho ndi ya ndeme lungafhani. A zwi timatimisi uri hu na  dziṅwe tsumbo nnzhi dzine na khou humbula nga hadzo. Zwi nga vha zwavhuḓi uri musi ni tshi khou ita pfunzo yaṋu ya muthu nga eṱhe, ni wane zwiṅwe zwiitisi zwa uri ndi ngani ri tshi tea u funa ngoho. Musi ri tshi funa ngoho nga ho engedzeaho, zwi ḓo ita uri ri wane nḓila dzo engedzeaho dza u sumbedza uri ri funa ngoho.

15. Ndi ifhio iṅwe nḓila ine ra nga sumbedza ngayo uri ri funa ngoho?

¹⁵ Ri nga sumbedza uri ri funa ngoho nga u guda Bivhili na khandiso dzo thewaho Bivhilini tshifhinga tshoṱhe. Ngoho ndi ya uri, hu sa londwi uri ri na tshifhinga tshingafhani ri ngohoni, ri na zwinzhi zwine ra kha ḓi tea u zwi guda. Tshiingamo tsha u tou thoma tsha Tshiisimane tsho ri: ‘Ngoho i fana na luvha ḽo dzumbiwaho vhukati ha tsheṋe nnzhi. Muthu u fanela u ṱoḓa ḽeneḽo luvha nga vhuronwane uri a kone u ḽi wana. Nahone musi o ḽi wana, ho ngo fanela u fushea nga u wana ḽithihi fhedzi. U fanela u bvela phanḓa a tshi ṱoḓa maṅwe maluvha.’ U guda a zwo ngo leluwa, fhedzi zwi ḓo ri vhuyedza vhukuma.

16. Ndi ifhio nḓila ya u guda ine na wana i tshi ni shumela? (Mirero 2:4-6)

¹⁶ Vhaṅwe vhashu a ri takaleli u vhala na u  guda. Fhedzi Yehova u ṱoḓa ri tshi ‘dzula ri tshi ṱoḓa’ uri ri kone u pfesesa ngoho khwine. (Vhalani Mirero 2:4-6.) Musi ri tshi ita honovhu vhuḓidini, ri ḓo vhuyelwa. Corey a tshi amba nga ha nḓila ine a guda ngayo Bivhili, o amba uri u livhisa ṱhogomelo kha ndimana nthihi. U ri: “Ndi vhala ṱhaluso dzi re magumoni a siaṱari dza yeneyo ndimana, nda sedza maṅwalo oṱhe ane a tshimbidzana na yeneyo ndimana, nda dovha nda ita na ṱhoḓisiso. . . . U guda nga yeneyi nḓila zwo ita uri ndi gude zwithu zwinzhi.” Hu sa londwi uri ri guda nga nḓila i fanaho na ya Corey kana ri guda nga nḓila yashu, ri vha ri tshi khou sumbedza uri ri dzhiela nṱha ngoho musi ri tshi ḓiṋea tshifhinga na u ita vhuḓidini ha u i guda.—Ps. 1:1-3.

17. Zwi amba mini u tshila u tendelana na ngoho? (Yakobo 1:25)

¹⁷ Ri a zwi ḓivha uri a ri gudi ngoho zwa fhelela henefho. Uri ri kone u vhuyelwa nga zwine ra khou zwi guda, ri tea u tshila u tendelana na ngoho ine ra khou i guda, nga u shumisa zwine ra khou zwi guda. Ndi hone ngoho ine ra khou i guda i tshi ḓo ita uri ri takale zwa vhukuma. (Vhalani Yakobo 1:25.) Ri nga ita hani vhungoho ha uri ri tshila u tendelana na ngoho? Muṅwe wahashu wa tshinnani o amba uri zwi nga vha zwavhuḓi uri ri ṱolisise vhutshilo hashu, ri vhone arali ri tshi khou shumisa zwine ra khou zwi guda na hune ra tea u khwinisa hone. Muapostola Paulo o ri: “Samusi ro no vha na lutendo lwo khwaṱhaho, kha ri dzule ri tshi tshimbila nga yeneyi nḓila.”—Vhafil. 3:16.

18. Ndi ngani ri tshi ita zwoṱhe zwine ra nga kona uri ri ‘bvele phanḓa ri tshi tshimbila ngohoni’?

¹⁸ Humbulani nḓila ine ra vhuyelwa ngayo musi ri tshi ita zwoṱhe zwine ra nga kona uri ri ‘bvele phanḓa ri tshi tshimbila ngohoni’! Ri ḓo kona u khwinisa nḓila ine ra tshila ngayo. Ra dovha ra ita uri Yehova na vhahashu vha takale. (Mir. 27:11; 3 Yoh. 4) Zwenezwi ndi zwiitisi zwavhuḓi zwa uri ri fune ngoho na u tshila u tendelana nayo.