1. U ya nga Vhahevheru 12:1, ndi mini zwine ra fanela u zwi ita uri ri ṱhaphudze kha mbambe ya vhutshilo?

 BIVHILI i fanyisa vhutshilo ha Vhakriste na mbambe. Vhagidimi vhane vha ṱhaphudza yeneyo mbambe vha ḓo wana vhutshilo vhu sa fheli. (2 Tim. 4:7, 8) Ri tea u ita zwoṱhe zwine ra nga kona uri ri bvele phanḓa ri khou gidima kha yeneyi mbambe, zwihuluhulu ngauri yo no vha tsini na u fhela. Muapostola Paulo we a ṱhaphudza yeneyi mbambe o ri vhudza zwine ra fanela u zwi ita uri na riṋe ri kone u i ṱhaphudza. O ri vhudza uri ri “laṱe mihwalo yoṱhe . . . ri gidime nga u konḓelela mbambe ye ra vhetshelwa yone.”—Vhalani Vhahevheru 12:1.

2. Zwi amba mini u ‘laṱa mihwalo yoṱhe’?

² Musi Paulo a tshi ṅwala uri ri “laṱe mihwalo yoṱhe,” naa o vha a tshi khou amba uri Mukriste ho ngo tea u hwala vhuḓifhinduleli na vhuthihi? Na khathihi. Zwe a vha a tshi khou amba ndi uri ri tea u laṱa mihwalo yoṱhe i si ya ndeme. Mihwalo i ngaho yeneyo i nga ri lemela na u ri netisa. U itela uri ri kone u konḓelela, ri tea u ṱavhanyedza ra ṱhogomela uri mihwalo i si ya ndeme ndi ifhio na u ṱavhanya ra i laṱa. Fhedzi a ri ṱoḓi u laṱa na vhuḓifhinduleli vhune ra tea u vhu hwala. Arali ra ita zwenezwo, zwi nga ita uri ri si tsha fanelea u gidima kha yeneyo mbambe. (2 Tim. 2:5) Ndi vhuḓifhinduleli vhufhio vhune ra tea u vhu hwala?

3. (a) U ya nga Vhagalata 6:5, ndi mini tshine ra tea u tshi hwala? (b) Ri ḓo amba nga ha mini kha ino thero nahone ndi ngani?

³ Vhalani Vhagalata 6:5. Paulo o amba nga ha tshiṅwe tshithu tshine ra tea u tshi hwala. O amba uri“muṅwe na muṅwe u ḓo hwala vhuḓifhinduleli hawe.” Kha heyi ndimana, Paulo o vha a tshi khou amba nga ha vhuḓifhinduleli vhune muṅwe na muṅwe a vha naho phanḓa ha Mudzimu, vhune ri nga si kone u vhu hwalelwa nga muṅwe muthu. Kha ino thero ri ḓo amba nga  ha uri ‘vhuḓifhinduleli hashu’ vhu katela mini na uri ri nga vhu hwala hani. Zwiṅwe hafhu, ri ḓo amba nga ha mihwalo i si ya ndeme ine ra nga vha ro i hwala na u guda nḓila ine ra nga i laṱa ngayo. U hwala vhuḓifhinduleli hashu na u laṱa mihwalo i si ya ndeme zwi ḓo ri thusa uri ri ṱhaphudze kha mbambe ya vhutshilo.

4. Ndi ngani muano we ra u ita musi ri tshi ḓiṋekedza kha Yehova u si muhwalo? (Sedzani tshifanyiso.)

⁴ Muano we ra u ita musi ri tshi ḓiṋekedza kha Yehova. Musi ri tshi ḓiṋekedza kha Yehova, ro ana uri ri ḓo mu gwadamela na u ita zwine a zwi funa. Ri tea u fhulufhedzea kha wonoyo muano. U ita zwe ra anela Yehova ndi vhuḓifhinduleli vhuhulwane, fhedzi a si muhwalo ngauri Yehova o ri sikela u ita zwine a zwi funa. (Nzumb. 4:11) O ri sika ri na lutamo lwa u ṱoḓa u mu ḓivha na u mu gwadamela nahone o ri sika a tshi ḓifanyisa. Nga nṱhani ha zwenezwo, ri a kona u sendela tsini nae na u takalela u ita zwine a zwi funa. (Ps. 40:8) Zwiṅwe hafhu musi ri tshi ita zwine Mudzimu a zwi funa na u tevhela Murwa wawe, ri a “homoloswa.”—Mat. 11:28-30.

5. Ndi mini zwine zwa nga ni thusa u ita zwe na anela Yehova musi ni tshi ḓiṋekedza khae? (1 Yohane 5:3)

 ⁵ Ri nga hwala hani honovhu vhuḓifhinduleli? Hu na zwithu zwivhili zwine zwa nga ri thusa. Tsha u thoma, bvelani phanḓa ni tshi ita uri lufuno lwaṋu kha Yehova lu khwaṱhe. Ni nga zwi ita nga u elekanya nga ha zwithu zwoṱhe zwavhuḓi zwe a ni itela zwone na phaṱhutshedzo dzine a ḓo ni ṋea dzone tshifhingani tshi ḓaho. Musi lufuno lwaṋu kha Yehova lu tshi engedzea, zwi ḓo ni lelutshela u mu thetshelesa. (Vhalani 1 Yohane 5:3.) Tsha vhuvhili, edzisani Yesu. Yesu o kona u ita zwine Mudzimu a zwi funa ngauri o rabela uri Yehova a mu thuse nahone a dzula o livhisa ṱhogomelo kha malamba e a vha a tshi ḓo a wana. (Vhahev. 5:7; 12:2) U fana na Yesu, ni fanela u rabela uri Yehova a ni ṋee nungo nahone ni dzule ni tshi humbula nga ha fhulufhelo ḽa u tshila nga hu sa fheli. Musi ni tshi funa Mudzimu nga ho engedzeaho na u edzisa Murwa wawe, ni ḓo kona u ita zwoṱhe zwe na anela Yehova musi ni tshi ḓiṋekedza khae.

6. Ndi ngani ri tshi tea u ṱhogomela vhuḓifhinduleli vhune ra vha naho muṱani? (Sedzani tshifanyiso.)

⁶ Vhuḓifhinduleli vhune ra vha naho muṱani. Musi ri kha mbambe ya vhutshilo, ri tea u funa Yehova na Yesu u fhira nḓila ine ra funa ngayo mashaka ashu. (Mat. 10:37) Fhedzi hezwi a zwi ambi uri ri tea u litshelela vhuḓifhinduleli vhune ra vha naho muṱani. Nṱhani hazwo, uri ri kone u takadza Mudzimu na Kristo, ri tea u ṱhogomela vhuḓifhinduleli vhune ra vha naho muṱani. (1 Tim. 5:4, 8) Musi ri tshi ita zwenezwo, ri ḓo takala nga ho engedzeaho. Yehova u a zwi ḓivha uri miṱa i a takala musi munna na mufumakadzi vha tshi funana na u ṱhonifhana, musi vhabebi vha tshi funa na u gudisa vhana vhavho na musi vhana vha tshi thetshelesa vhabebi vhavho.—Vhaef. 5:33; 6:1, 4.

7. Ni nga ita hani zwine Yehova a lavhelela uri ni zwi ite muṱani?

⁷ Ri nga hwala hani honovhu vhuḓifhinduleli? Hu sa londwi uri ni munna, mufumakadzi kana ṅwana, shumisani nyeletshedzo ya vhuṱali i re Bivhilini. Ni songo sokou ita zwine inwi na vhona u nga zwo luga kana zwine zwa anzela u itwa hune na dzula hone kana zwine vhaḓivhi vha ni vhudza uri ni zwi ite. (Mir. 24:3, 4) Shumisani zwavhuḓi khandiso dzo thewaho Bivhilini. Dzenedzi khandiso dzi na nyeletshedzo ya uri ni nga shumisa hani vhulivhisi vhune ha wanala Bivhilini. Sa tsumbo, thero dzi re kha mutevhe wa “Help for the Family” dzi na mafhungo avhuḓi a ambaho nga ha thaidzo dzine vhavhingani, vhabebi na vhana vha re miṅwahani ya vhufumi vha sedzana nadzo. b Ḓiimiseleni u ita zwine Bivhili ya zwi amba naho miṅwe miraḓo ya muṱa i sa zwi iti. Musi ni tshi ita nga u ralo, muṱa waṋu u ḓo vhuyelwa nahone ni ḓo fhaṱutshedzwa nga Yehova.—1 Pet. 3:1, 2.

8. Phetho dzine ra dzi ita dzi nga ri kwama hani?

⁸ Vhuḓifhinduleli ha phetho dzine ra dzi ita. Yehova o ri ṋea mbofholowo ya u ḓikhethela nahone u ṱoḓa uri ri ḓiphiṋe nga mbuyelo dzine dza ḓiswa nga u ita phetho dzavhuḓi. Fhedzi ha ri tsireledzi kha masiandoitwa a phetho dzi si dzavhuḓi dze ra dzi ita. (Vhagal. 6:7, 8) Nga zwenezwo, ri hwala vhuḓifhinduleli ha zwithu zwi si zwavhuḓi zwine zwa ḓiswa nga phetho dzi si dzavhuḓi dze ra dzi ita, zwithu zwi si zwavhuḓi zwe ra zwi amba kana vhuṅwe vhukhakhi he ra vhu ita. Luvalo lwashu lu nga ri dina zwi tshi ya nga vhukhakhi he ra vhu ita. Fhedzi u ḓivha uri ri tea u hwala vhuḓifhinduleli  ha phetho dzashu zwi ita uri ri bule zwivhi zwashu, ri zwi khakhulule na u iledza u dovholola honoho vhukhakhi. U dzhia honoho vhukando zwi nga ri thusa uri ri dzule ri kha mbambe ya vhutshilo.

9. Ni nga ita mini arali no ita phetho i si yavhuḓi? (Sedzani tshifanyiso.)

⁹ Ri nga hwala hani honovhu vhuḓifhinduleli? Arali ni sa koni u shandula phetho i si yavhuḓi ye na i ita, ṱanganedzani nyimele ine na vha khayo. Ni ṱhogomele uri ni nga si kone u shandula zwithu zwo iteaho tshifhingani tsho fhiraho. Ni songo fhedza tshifhinga na nungo ni tshi khou vhuyafhedza vhukhakhi he na vhu ita kana ni tshi khou ḓivhona mulandu kana u vhona vhaṅwe mulandu. Nṱhani hazwo, ṱanganedzani vhukhakhi haṋu nahone ni ite zwoṱhe zwine na nga kona zwino. Arali ni tshi khou ḓivhona mulandu nga nṱhani ha vhukhakhi he na ita, ambani na Yehova nga thabelo nga u ḓiṱukufhadza ni mu vhudze zwe na khakha nahone ni humbele uri a ni hangwele. (Ps. 25:11; 51:3, 4) Humbelani pfarelo kha vhe na vha khakhela nahone arali zwi tshi ṱoḓea ni humbele thuso kha vhahulwane. (Yak. 5:14, 15) Gudani kha vhukhakhi haṋu nahone ni iledze u vhu dovholola. Musi ni tshi ita nga u ralo, ni nga vha na vhungoho ha uri Yehova u ḓo ni khathutshela na uri u ḓo ni tikedza.—Ps. 103:8-13.

10. Ndi ngani u lavhelela zwi fhiraho zwine ra nga kona u zwi ita zwi muhwalo u lemelaho? (Vhagalata 6:4)

¹⁰ U lavhelela zwi fhiraho zwine ra nga kona u zwi ita. Ri nga ḓilemedza nga u lavhelela zwi fhiraho zwine ra nga kona u zwi ita nga u ḓivhambedza na vhaṅwe. (Vhalani Vhagalata 6:4.) Arali ri tshi dzula ri tshi ḓivhambedza na vhaṅwe, zwi nga ita uri ri vhe na vivho na muya wa u ṱaṱisana. (Vhagal. 5:26) Arali ra kombetshedza u swikelela zwe vhaṅwe vha zwi swikelela, ri nga fhedzisela ri tshi vho lingedza u ita zwine vhuimo hashu ha sa ri tendele u zwi ita. Zwiṅwe hafhu, Bivhili i ri vhudza uri u lindela tshiṅwe tshithu zwi nga ri kula nungo. (Mir. 13:12) Nga zwenezwo, zwi nga ri kula nungo u lindela tshithu tshine ri nga si vhuye ra vuwa ro tshi wana. Arali ra zwi ita, zwi nga ita uri ri nete nahone ra ongolowa kha mbambe ya vhutshilo.—Mir. 24:10.

11. Ndi mini zwine zwa nga ni thusa uri ni iledze u lavhelela zwi fhiraho zwine na nga kona u zwi ita?

¹¹ Ni nga laṱa hani wonoyo muhwalo? Ni songo lavhelela u ita zwi fhiraho zwine Yehova a ṱoḓa ni tshi zwi ita. Yehova ha lavheleli uri ri mu ṋee zwine ra si vhe nazwo. (2 Vhakor. 8:12) Ivhani na vhungoho ha uri Yehova ha vhambedzi zwine na zwi ita na zwine vhaṅwe vha zwi ita. (Mat. 25:20-23) U dzhiela nṱha u mu shumela haṋu nga mbilu yaṋu yoṱhe, u fhulufhedzea haṋu na u konḓelela haṋu. Ni ḓiṱukufhadze nahone ni zwi ṱhogomele uri ni nga kha ḓi sa kona u ita zwoṱhe zwine na ṱoḓa u zwi ita zwino nga nṱhani ha miṅwaha yaṋu, mutakalo waṋu kana vhuimo haṋu. U fana na Barasilai, ḓiimiseleni u landula dziṅwe ndugelo musi mutakalo waṋu kana miṅwaha yaṋu zwi tshi nga ita uri zwi konḓe u ita wonoyo mushumo. (2 Sam. 19:35, 36) U fana na Mushe, tendani musi vhaṅwe vha tshi ni thusa nahone ni ṋee vhaṅwe vhuḓifhinduleli musi zwo tea. (Ek. 18:21, 22) U ḓiṱukufhadza nga yeneyo nḓila zwi ḓo ita uri ni si lavhelele u ita zwi fhiraho zwine na nga kona u zwi ita, zwine zwa nga ni netisa musi ni kha mbambe ya vhutshilo.

12. Naa ri tea u ḓivhona mulandu nga nṱhani ha phetho dzi si dzavhuḓi dzine vhaṅwe vha dzi ita? Ṱalutshedzani.

¹² U ḓivhona mulandu nga nṱhani ha phetho dzi si dzavhuḓi dze vhaṅwe vha dzi ita. A ri koni u dzhiela vhaṅwe phetho nahone a ri koni u thivhela zwithu zwi si zwavhuḓi zwine zwa nga itea khavho nga nṱhani ha phetho dzine vha dzi ita. Sa tsumbo, ṅwana a nga  ḓikhethela u litsha u shumela Yehova. Yeneyo phetho i nga pfisa vhabebi vhuṱungu vhuhulu. Naho zwo ralo, arali vhabebi vha ḓivhona mulandu nga nṱhani ha phetho i si yavhuḓi ye ṅwana wavho a i ita, vha vha vha tshi khou ḓihwesa muhwalo u lemelaho. Yehova ha lavheleli uri vha hwale wonoyo muhwalo.—Vharoma 14:12.

13. Mubebi a nga ita mini musi ṅwana wawe o dzhia phetho i si yavhuḓi?

¹³ Ni nga laṱa hani wonoyo muhwalo? Ṱhogomelani uri Yehova o ri ṋea mbofholowo ya u ḓikhethela. U tendela muṅwe na muṅwe a tshi ḓidzhiela phetho. Zwenezwo zwi katela na u dzhia phetho ya u mu shumela. Yehova u a zwi ḓivha uri ni mubebi ane nga tshiṅwe tshifhinga a ita a tshi khakha, fhedzi zwine a zwi ṱoḓa kha inwi ndi uri ni ite zwoṱhe zwi re maanḓani aṋu. Zwine ṅwana waṋu a khetha u ita ndi vhuḓifhinduleli hawe, a si vhuḓifhinduleli haṋu. (Mir. 20:11) Naho zwo ralo, ni nga dzula ni tshi humbula nga ha vhukhakhi he na vhu ita sa mubebi. Arali zwo ralo, vhudzani Yehova nḓila ine na ḓipfa ngayo nahone ni humbele uri a ni hangwele. U a zwi ḓivha uri ni nga si kone u shandula zwo iteaho murahu nahone ha lavheleli uri ni tsireledze ṅwana waṋu kha u kaṋa zwe a zwala. Ni humbule uri arali ṅwana waṋu a ita vhuḓidini ha u vhuyelela kha Yehova, u ḓo mu ṱanganedza.—Luka 15:18-20.

14. Ndi ngani u dzula ri tshi ḓivhona mulandu tshifhinga tshoṱhe zwi muhwalo une ra tea uri ri u laṱe?

¹⁴ U dzula ri tshi ḓivhona mulandu tshifhinga tshoṱhe. Musi ro ita tshivhi, zwi a pfesesea uri ri nga ḓivhona mulandu. Fhedzi Yehova ha ṱoḓi ri tshi dzula ri tshi ḓivhona mulandu. Ndi muhwalo une ra tea uri ri u laṱe. Ri nga zwi ḓivha hani arali ri tshi khou ḓivhona mulandu nga ho kalulaho? Arali ra bula zwivhi zwashu, ra rembuluwa nahone ra dzhia vhukando u itela u iledza vhukhakhi vhu fanaho, ri nga fhulufhela uri Yehova o ri hangwela. (Mish. 3:19) Musi ro no dzhia eneo maga, Yehova ha ṱoḓi ri tshi dzula ri tshi ḓivhona mulandu. U a zwi ḓivha uri arali ra dzula ri tshi ḓivhona mulandu, zwi ḓo ri vhaisa. (Ps. 31:10) Arali ra tenda u dzula ri songo takala, zwi nga ita uri ri fhulufhuwe kha mbambe ya vhutshilo.—2 Vhakor. 2:7.

15. Ndi mini tshine tsha nga ni thusa uri ni si dzule ni tshi ḓivhona mulandu tshifhinga tshoṱhe? (1 Yohane 3:19, 20) (Sedzani tshifanyiso.)

 ¹⁵ Ni nga laṱa hani wonoyo muhwalo? Arali ni tshi dzula ni tshi ḓivhona mulandu, livhisani ṱhogomelo kha uri Mudzimu u “hangwela zwa vhukuma.” (Ps. 130:4) Musi a tshi hangwela vho rembuluwaho zwa vhukuma, u fhulufhedzisa uri: “A thi tsha ḓo humbula zwivhi zwavho.” (Yer. 31:34) Hezwi zwi amba uri Yehova a nga si tsha dovha a humbula nga ha vhukhakhi he a ni hangwela. Nga zwenezwo, ni songo humbula uri thaidzo dzine na khou sedzana nadzo nga nṱhani ha vhukhakhi he na ita dzi sumbedza uri Yehova ha ngo ni hangwela. Nahone, arali no xelelwa nga dziṅwe ndugelo tshivhidzoni nga nṱhani ha vhukhakhi he na vhu ita, zwi songo ita uri ni pfe ni songo tsha takala. Yehova ha dzuli a tshi humbula nga ha vhukhakhi haṋu, na inwi ni songo dzula ni tshi humbula nga haho.—Vhalani 1 Yohane 3:19, 20.

16. Sa vhagidimi, ndi mini zwine ra tea u zwi ṱhogomela?

¹⁶ Musi ri tshi khou gidima kha mbambe ya vhutshilo, ri fanela u ‘gidima nga nḓila ine ya ita uri ri wane pfufho.’ (1 Vhakor. 9:24) Ri nga zwi kona arali ra pfesesa phambano ine ya vha hone vhukati ha vhuḓifhinduleli vhune ra tea u vhu hwala na mihwalo ine ra tea u i laṱa. Kha ino thero ro haseledza nga ha tsumbo dzi si gathi dza zwine ra tea u zwi hwala na zwine ra tea u zwi laṱa. Fhedzi a zwo ngo fhelela henefho. Yesu o amba uri ri nga ‘lemelwa nga u ḽesa, u nwesa na mbilaelo dza vhutshilo.’ (Luka 21:34) Enea maṅwalo na maṅwe a nga ni thusa u vhona tshanduko dzine na fanela u dzi ita musi ni tshi khou gidima kha mbambe yaṋu ya vhutshilo.

17. Ndi ngani ri tshi nga vha na vhungoho ha uri ri ḓo ṱhaphudza kha mbambe ya vhutshilo?

¹⁷ Ri nga vha na vhungoho ha uri ri ḓo wana pfufho kha yeneyi mbambe ya vhutshilo ngauri Yehova u ḓo ri ṋea nungo dzine ra dzi ṱoḓa. (Yes. 40:29-31) Nga zwenezwo, ni songo fhungudza luvhilo. Edzisani muapostola Paulo we a gidima nga nungo dzawe dzoṱhe uri a wane malamba. (Vhafil. 3:13, 14) A hu na muthu ane a nga ni gidimela kha yeneyi mbambe, fhedzi nga thuso ya Yehova ni nga kona u i ṱhaphudza. Yehova a nga ni thusa uri ni hwale vhuḓifhinduleli haṋu na u ri ni laṱe mihwalo i si ya ndeme. (Ps. 68:19) Nga thuso ya Yehova, ni ḓo kona u konḓelela musi ni tshi khou gidima kha yeneyi mbambe nahone na i ṱhaphudza.