Musi Mufarisi Waṋu Wa Mbingano A Tshi Ṱalela Pornography
-
“Ndo pfa u nga mukalaha wanga o ita vhupombwe lunzhi-lunzhi.”
-
“Ndo pfa ndo shona, ndi si wavhuḓi nahone ndi si wa ndeme.”
-
“Ndo vha ndi sa koni u zwi amba na muṅwe muthu. Ndo pfa vhuṱungu ndi ndoṱhe.”
-
“Ndo pfa u nga Yehova ha na ndavha na nṋe.”
Maipfi a re afho nṱha a sumbedza nḓila ine mufumakadzi a pfa ngayo vhuṱungu musi munna wawe a tshi ṱalela pornography. Nahone arali o vha a tshi khou zwi ita tshiphirini, khamusi lwa miṅwedzi kana lwa miṅwaha minzhi, mufumakadzi wawe a nga pfa a si tsha kona u mu fhulufhela. Muṅwe mufumakadzi o ri: “Ndi a ḓi vhudzisa uri: ‘Naa onoyu mukalaha wanga ndi a mu ḓivha zwa vhukuma uri ndi nnyi? Naa hu kha ḓi vha na zwiṅwe zwithu zwine a khou ndzumbela zwone?’”
Heyi thero yo itelwa vhafumakadzi vhane vhanna vhavho vha vha na dzema ḽa u ṱalela pornography. a I ḓo haseledza nga ha nḓila ine Bivhili ya nga khuthadza ngayo vhenevho vhafumakadzi, u vha khwaṱhisedza uri Yehova u a vha funa na uri u khou ṱoḓa u vha tikedza na u vha thusa uri vha vhe na mulalo na uri vha dzule vha tsini na Yehova. b
NDI MINI ZWINE MUFARISI A SI NA MULANDU A NGA ZWI ITA?
Naho ni sa koni u langa tshiṅwe na tshiṅwe tshine mukalaha waṋu a tshi ita, hu na zwiṅwe zwithu zwine na nga zwi ita uri ni vhe na mulalo. Ṱhogomelani zwi tevhelaho.
Iledzani u ḓivhona mulandu. Mufumakadzi a nga pfa u nga mukalaha wawe u ṱalela pornography ngauri hu na zwiṅwe zwithu zwo khakheaho zwe a zwi ita. Danielle c u ri: “Ndo ḓipfa ndi mufumakadzi o sinyuwaho nahone ndi tshi khou kwashekanya mbingano yanga nga nṱhani ha u sinyuwa hanga.” Alice o ḓipfa a si wavhuḓi nahone munna wawe a sa mu vhoni sa mufumakadzi o nakaho. O ḓivhudzisa uri ‘Ndi ngani munna wawe a tshi takalela u sedza vhaṅwe vhafumakadzi nṱhani ha u sedza ene?’
Arali na inwi ni tshi ḓipfa nga u ralo, ḓivhani uri Yehova ha ni vhoni mulandu nga zwine mukalaha waṋu a zwi ita. Yakobo 1:14 i ri: “Ane a lingwa u vha a tshi khou kokodzwa na u kungwa nga nyemulo yawe.” (Vharoma. 14:12; Vhafil. 2:12) Nṱhani ha u ni vhona mulandu, Yehova u dzhiela nṱha u fhulufhedzea haṋu khae.—2 Koron. 16:9.
Mufumakadzi a nga pfa u nga munna wawe u ṱalela pornography nga nṱhani ha uri ene ha ngo naka, fhedzi zwenezwi a si ngoho. Vhaḓivhi vha ṱalutshedza uri pornography i ita uri muthu a vhe na lutamo lwa u ita zwa vhudzekani lwo kalulaho lune a hu na mufumakadzi ane a nga lu fusha.
Iledzani u vhilaela nga ho kalulaho. Catherine uri o vha a tshi dzula a tshi humbula nga ha uri mukalaha wawe u a ṱalela pornography. Frances o ri: “Ndi a vhilaela musi ndi sa ḓivhi hune mukalaha wanga a vha hone. Ndi vha ndi tshi khou vhilaela nga maanḓa ḓuvha ḽoṱhe.” Vhaṅwe vhafumakadzi vho amba nga nḓila ine zwa vha shonisa ngayo musi vhe na vhahavho vhane vha ḓivha nga ha thaidzo ya vhakalaha vhavho. Vhaṅwe vho amba uri vha ḓipfa vhe vhoṱhe ngauri vha humbula uri a hu na muthu ane a pfesesa vhuimo havho.
Zwo ḓowelea u ḓipfa nga yeneyo nḓila. Fhedzi, arali na dzula ni tshi khou humbula nga ha zwenezwi zwithu, zwi ḓo ita uri ni vhilaele nga ho engedzeaho. Nṱhani hazwo, lingedzani u livhisa ṱhogomelo yaṋu kha vhushaka haṋu na Yehova. Musi ni tshi ita nga u ralo, zwi ḓo ni thusa uri ni kone u konḓelela.—Ps. 62:2; Vhaef. 6:10.
Ni nga wana zwi tshi ni thusa u vhala na u elekanya nga ha mafhungo a re Bivhilini a ambaho nga ha vhafumakadzi vhe vha vha vho tsikeledzea vhe vha khuthadzwa nga u amba na Yehova nga thabelo. Yehova ha ngo bvisa thaidzo dzavho dzoṱhe, fhedzi o ita uri vha vhe na mulalo. Sa tsumbo, Hanna o vha o “ṱungufhala vhukuma” nga nṱhani ha vhuimo hawe. Fhedzi nga murahu ha u “rabela tshifhinga tshilapfu phanḓa ha Yehova,” o vha na mulalo, naho o vha a sa ḓivhi zwine zwa ḓo itea tshifhingani tshi ḓaho.—1 Sam. 1:10, 12, 18; 2 Vhakor. 1:3, 4.
Humbelani thuso kha vhahulwane. Vha nga vha “vhudzumbamo musi hu na muya, vha ḓo vha fhethu ha u khuda musi hu na mvula khulu.” (Yes. 32:2, ṱms.) Vha nga ita na u humbela muṅwe wahashu wa tshifumakadzini ane na nga amba nae ni vhavhili na uri a kone u ni khuthadza.—Mir. 17:17.
NAA NI NGA MU THUSA?
Naa ni nga kona u thusa mukalaha waṋu uri a kunde dzema ḽa u ṱalela pornography? Khamusi. Bivhili i sumbedza uri musi zwi tshi ḓa kha u tandulula thaidzo kana kha u lwa na swina ḽi re na maanḓa, “vhathu vhavhili vha khwine u fhira muthihi.” (Muh. 4:9-12) Vhaḓivhi vho wanulusa uri musi vhavhingani vha tshi shumisana zwi nga thusa wa munna uri a kunde dzema ḽawe ḽa u ṱalela pornography na uri mufumakadzi wawe a dovhe hafhu a mu fhulufhele.
Zwinzhi zwi ḓo ḓi tika kha uri mufarisi waṋu o ḓi imisela naa u kunda dzema ḽa u ṱalela pornography. Naa o no rabela a humbela thuso kha Yehova na u ṱoḓa thuso kha vhahulwane? (2 Vhakor. 4:7; Yak. 5:14, 15) Naa o ita nzudzanyo ya zwine zwa ḓo mu thusa u iledza u ṱalela pornography? Sa tsumbo, naa o vhea mikano ya tshifhinga tshine a ḓo tshi fhedza a tshi khou shumisa zwishumiswa zwa elekitironiki nahone naa u a iledza vhuimo vhune ha nga mu dzhenisa khomboni? (Mir. 27:12) Naa o ḓi imisela u ṱanganedza thuso yaṋu na u amba ngoho yo fhelelaho? Arali zwo ralo, ni nga kona u mu thusa.
Nga nḓila-ḓe? Ṱhogomelani tsumbo. Felicia o vhingwa nga Ethan we a vha e na dzema ḽa u ṱalela pornography u bva vhuṱukuni hawe. Felicia u ita uri zwi lelutshele Ethan uri a ambe nae musi a tshi pfa e na lutamo lwa u ṱalela pornography. Ethan u ri: “Musi ndi tshi amba na mufumakadzi wanga, ndi amba ngoho yo fhelelaho. U a nthusa nga lufuno uri ndi iledze vhuimo vhune hanga nndinga nahone u dzulela u mmbudzisa uri zwi khou tshimbila hani. Nahone u a nthusa uri ndi fhungudze tshifhinga tshine nda tshi fhedza ndi kha Inthanethe.” Zwi tou pfala uri Felicia u a vhaisala musi a tshi vhona Ethan e na lutamo lwa u ṱalela pornography. Felicia u ri: “Fhedzi, u ḓipfa ndo sinyuwa a zwi mu thusi uri a kunde ḽeneḽi dzema ḽivhi. Musi ro no haseledza nga ha thaidzo dzawe, u vha o ḓiimisela u nthusa uri ndi si tsha pfa vhuṱungu.”
U haseledza nga yeneyo nḓila a zwi thusi fhedzi munna uri a iledze ṱalela pornography, zwi dovha zwa thusa na mufumakadzi uri a dovhe a mu fhulufhele. Musi munna a tshi ḓi imisela u vhudza mufumakadzi wawe nga ha vhushayanungo hawe, hune a khou ya hone na zwine a khou zwi ita, zwi lelutshela mufumakadzi wawe uri a dovhe a mu fhulufhele ngauri u vha a si tsha mu dzumbela tshithu.
Naa ni a tenda uri ni nga thusa mukalaha waṋu nga nḓila i fanaho? Arali zwo ralo, ni nga vhala na u haseledza yeneyi thero noṱhe. Mukalaha waṋu a nga ḓivhetshela tshipikwa tsha u litsha u ṱalela pornography na u ni nea tshiitisi tsha uri ni mu fhulufhele. Nṱhani ha u ni sinyutshela ngauri ni khou ṱoḓa u amba nga ha thaidzo yawe, u tea u pfesesa uri ni ḓipfa hani nga ha yeneyo thaidzo. Tshipikwa tshaṋu tshi tea u vha tsha u mu tikedza musi a tshi khou lingedza u kunda ḽeneḽo dzema na u mu ṋea tshibuli tsha uri a ite uri ni dovhe ni mu fhulufhele. Vhuvhili ha vhoinwi ni ḓo tea u guda uri ndi ngani vhathu vha tshi vha na lutamo lwa u ṱalela pornography na uri yeneyo thaidzo i nga kundwa hani. d
Arali inwi na mufarisi waṋu ni tshi khou ofha uri a ni nga ḓo kona u dzika musi ni tshi khou amba nga ha anea mafhungo, ni nga humbela muṅwe muhulwane ane vhuvhili ha vhoinwi na ḓo vhofholowa e hone lwa tshifhinga nyana musi ni tshi khou amba nga anea mafhungo. Ni ṱhogomele uri naho mufarisi waṋu o no kunda dzema ḽa u ṱalela pornography, zwi nga ni dzhiela tshifhinga uri ni dovhe ni mu fhulufhele. Fhedzi ni songo kulea nungo. Ṱoḓani zwithu zwiṱuku zwine zwa nga khwinisa vhushaka ha vhoinwi. Ni vhe na fhulufhelo ḽa uri nga murahu ha tshifhinga arali vhuvhili ha vhoiwe na si fhele mbilu, mbingano ya vhoiwe i ḓo dovha ya khwaṱha.—HU PFI MINI ARALI A BVELA PHANḒA NA U I ṰALELA?
Arali mukalaha waṋu a dovha a ṱalela pornography nga murahu ha u i iledza lwa tshifhinga tshilapfu, naa izwi zwi amba uri ha nga ḓo vhuya a kona u kunda ḽeneḽi dzema? Na khathihi. Ḽeneḽo dzema a nga tea u lwisana naḽo vhutshilo hawe hoṱhe. A nga dovha a ṱalela pornography nga murahu ha u i iledza lwa miṅwaha. Uri zwenezwo zwa si itee, u ḓo tea u ḓivhetshela mikano ine a ḓo bvela phanḓa a tshi i tevhela naho zwi tshi vhonala u nga thaidzo o i kunda. (Mir. 28:14; Mat. 5:29; 1 Vhakor. 10:12) U ḓo tea u vha muswa kha ‘nḓila ine a humbula ngayo’ na u guda u ‘vhenga zwivhi’ zwi katelaho pornography na vhuṅwe vhuḓifari vhuvhi vhu katelaho na u swoṱa zwiraḓo zwa muvhili. (Vhaef. 4:23; Ps. 97:10; Vharoma 12:9) Naa o ḓi imisela u ita dzenedzi tshanduko? Arali zwo ralo a nga kona u kunda ḽeneḽi dzema nga ho fhelelaho nga u ya ha tshifhinga. e
Hu pfi mini arali mufarisi waṋu a sa ṱoḓi u kunda thaidzo yawe? Zwi tou pfala uri ni nga ḓipfa no kulea nungo, no sinyuwa na u fhuriwa. Laṱelani mbilaelo dzaṋu kha Yehova, zwenezwi zwi ḓo ni thusa uri ni vhe na mulalo. (1 Pet. 5:7) Bvelani phanḓa ni tshi sendela tsini na Yehova nga u guda, u rabela na u elekanya. Musi ni tshi ita zwenezwi, ni vhe na vhungoho ha uri na ene u ḓo sendela tsini haṋu. Samusi zwo sumbedzwa kha Yesaya 57:15, Yehova u dzula “na vho kuleaho nungo na vhane vha ḓiṱukufhadza”, u ṱoḓa u vha thusa uri vha dovhe vha takale. Lingedzani u vha Mukriste wavhuḓi nahone ni humbele vhahulwane uri vha ni tikedze. Ni dzule ni na fhulufhelo ḽa uri mukalaha waṋu a nga shanduka tshifhingani tshi ḓaho.—Vharoma 2:4; 2 Pet. 3:9.
a Kha ino thero ri ḓo amba nga ha vhanna sa vhone vhane vha ṱalela pornography. Fhedzi naho zwo ralo, vhunzhi ha zwithu zwine ra ḓo zwi haseledza kha ino thero zwi ḓo vhuyedza na vhanna vhane vhafumakadzi vhavho vha ṱalela pornography.
c Madzina o shandulwa.
d Ni nga wana mafhungo ane a nga ni thusa kha jw.org na kha khandiso dzashu. Sa tsumbo, vhalani thero ine ya ri “Pornography Can Shatter Your Marriage” kha jw.org, na thero ine ya ri “Ni Nga Kona U Lwisana Na Mulingo!” kha Tshiingamo tsha 1 May 2014, masiaṱ. 12-14 na ine ya ri “Zwifanyiso Zwa Vhudzekani—Naa Zwi Na Khombo Kana A Zwi Na?” kha Tshiingamo tsha 1 September 2013, masiaṱ. 3-7.
e Ngauri u ṱalela pornography zwi na dzema, naho vhaṅwe vhavhingani vha tshi khou wana thuso kha vhahulwane, vho ita phetho ya uri vha wane thuso na kha madokotela.