1, 2. (a) Ndi ngani ri songo fanela u mangala musi ri tshi sedzana na mbilaelo? (Sedzani tshifanyiso tsha u thoma.) (b) Ri ḓo ṱolisisa mini kha ino thero?

ZWIFHINGA zwine ra khou tshila khazwo zwi a tsikeledza vhukuma. Sathane Diabolo o halifha vhukuma nahone “u mona-mona sa ndau i vhombaho, a tshi ṱoḓa ane a nga mu mila.” (1 Pet. 5:8; Nzumb. 12:17) Nga zwenezwo, a zwi mangadzi uri riṋe sa vhashumeli vha Mudzimu nga zwiṅwe zwifhinga ri nga tsikeledzea. Nga zwiṅwe zwifhinga, na vhashumeli vha Mudzimu vha tshifhingani tsho fhiraho vha ngaho Khosi Davida, vho vha vhe na ‘mbilaelo.’ (Ps. 13:2) Humbulani uri muapostola Paulo o vha a tshi “vhilaelela zwivhidzo zwoṱhe.” (2 Vhakor. 11:28) Fhedzi ri nga ita mini arali ri tshi khou ḓipfa ri na mbilaelo?

² Khotsi ashu wa ṱaḓulu o thusa vhashumeli vhawe vha tshifhingani tsho fhiraho nahone na riṋe o ḓiimisela u ri thusa u sedzana na mbilaelo. Bivhili i ri ṱuṱuwedza uri ri: ‘Mu hwese mbilaelo dzashu dzoṱhe, ngauri u a ri ṱhogomela.’ (1 Pet. 5:7) Fhedzi ni nga zwi ita hani zwenezwo? Kha ri ṱhogomele nḓila nṋa dzine ra nga zwi ita ngadzo, (1) u rabela zwi tshi bva mbiluni, (2) u vhala  Ipfi ḽa Mudzimu na u elekanya nga haḽo, (3) u humbela Yehova muya mukhethwa na (4) u amba na muthu ane na mu fulufhela nga ha nḓila ine na ḓipfa ngayo. Musi ri tshi khou ṱolisisa dzenedzi nḓila nṋa, ṱhogomelani arali hu na hune na ṱoḓa u khwinisa hone.

3. Musi ni tshi rabela ni nga ‘kumedzela Yehova zwi lemelaho’ nga nḓila-ḓe?

³ Nḓila ya u thoma ine ra nga i ita ndi u amba na Yehova nga thabelo i bvaho mbiluni. Musi no tsikeledzea kana ni tshi khou vhilaela, ambani na Khotsi aṋu wa ṱaḓulu zwi tshi bva mbiluni. Mupsalme Davida o humbela Yehova a ri: “Mudzimu, ipfa thabelo yanga.” O dovha a ri: “Kumedzela Yehova zwi U lemelaho, u ḓo U ṱhaḓula.” (Ps. 55:1, 22) Musi no no ita zwoṱhe zwine na nga kona u tandulula thaidzo, u rabela zwi tshi bva mbiluni zwi ḓo ni thusa. Fhedzi thabelo i nga ni thusa hani u iledza u vhilaela nga ho kalulaho?—Ps. 94:18, 19.

4. Musi ri tshi khou vhilaela, ndi ngani thabelo i ya ndeme?

⁴ Vhalani Vhafilipi 4:6, 7. Arali ri tshi bvela phanḓa ri tshi rabela zwi tshi bva mbiluni, Yehova a nga fhindula thabelo dzashu. Nga nḓila-ḓe? Nga u ita uri ri ḓipfe ri khwine na u iledza maḓipfele a si avhuḓi. Vhathu vhanzhi vho no vhuya vha zwi tshenzhela. Nṱhani ha u vhilaela na u ofha, Mudzimu o vha thusa uri vha ḓipfe vhe na mulalo vhukuma. Na inwi ni nga tshenzhela zwithu zwi fanaho. Nga zwenezwo, “mulalo wa Mudzimu” u nga kunda khaedu dziṅwe na dziṅwe dzine na sedzana nadzo. Ni nga fulufhela fulufhedziso ḽa Yehova ḽine ḽa ri: “U songo tshenuwa; ngauri Mudzimu wau ndi Nṋe. Ndi ḓo U khwaṱhisa, ndi ḓo U farisa.”—Yes. 41:10.

5. Ipfi ḽa Mudzimu ḽi nga ita hani uri ri vhe na mulalo?

⁵ Nḓila ya vhuvhili ine ra nga vha ngayo na mulalo ndi u vhala Bivhili na u elekanya nga hayo. Ndi ngani zwenezwi zwi zwa ndeme? Bivhili i na vhulivhisi vhu shumaho vhune ha ri thusa u iledza, u fhungudza kana u sedzana na mbilaelo. Ni songo nyadza uri Ipfi ḽa Mudzimu ḽi nga ni thusa na u ni homolosa ngauri ḽi na maipfi a vhuṱali a Musiki. Musi ni tshi khou elekanya nga ha vhulivhisi ha Mudzimu vhu re Bivhilini—masiari na vhusiku—na u ṱolisisa nḓila ine na nga vhu shumisa ngayo, ni ḓo khwaṱha vhukuma. Yehova o fanyisa u vhala Ipfi ḽawe na u vha na “tshivhindi na maanḓa” hu si u “tetemela kana u ofha.”—Yosh. 1:7-9, NW.

6. Maipfi a Yesu a nga ni thusa hani?

⁶ Ipfini ḽa Mudzimu, ri vhala nga ha nḓila ye Yesu a amba ngayo na vhathu. Maipfi awe na nḓila ye a vha a tshi funza ngayo zwo vha zwi tshi homolosa vhathetshelesi vhawe. Vhathu vhanzhi vho vha vha tshi takalela u pfa zwe a vha a tshi khou zwi amba ngauri o vha a tshi khuthadza vhe vha vha vha tshi khou pfa vhuṱungu, u khwaṱhisa vho kuleaho nungo na u khuthadza vho tsikeledzeaho. (Vhalani Mateo 11:28-30.) O vha a tshi vha ṱhogomela nga lwa muya, kha maḓipfele, na kha zwishaiwa zwavho. (Marko 6:30-32) Fulufhedziso ḽa Yesu ḽa u ri tikedza ḽi kha ḓi shuma na ṋamusi. Na inwi a nga ni khuthadza samusi o zwi ita na kha vhaapostola vhe a vha a tshi tshimbila navho. A zwi ṱoḓei uri ni vhe na Yesu nga lwa ṋama u itela uri a ni khuthadze. Samusi Yesu e Khosi ya ṱaḓulu, u bvela phanḓa a tshi ri pfela vhuṱungu. Nga zwenezwo, musi ni tshi khou vhilaela, a nga kona u ni thusa “nga tshifhinga tsho teaho.” Ee, Yesu a nga ni thusa u sedzana na mutsiko nahone a nga ni ṋea fulufhelo na tshivhindi.—Vhaheb. 2:17, 18; 4:16.

7. Ni ḓo vhuyelwa hani musi Mudzimu a tshi ni ṋea muya mukhethwa we na u humbela?

⁷ Yesu o fulufhedzisa uri Khotsi ashu wa ṱaḓulu u ḓo ri ṋea muya mukhethwa musi ri tshi u humbela. (Luka 11:10-13) Yeneyi ndi nḓila ya vhuraru i shumaho ine ya nga ri thusa u fhungudza mbilaelo—yeneyo pfaneleo i vhidzwa zwiaṋwiwa nga muya. Muya mukhethwa wa Mudzimu kana maanḓa a shumaho a ri thusa u vha na pfaneleo dzavhuḓi dzine Mudzimu ramaanḓa oṱhe a vha nadzo. (Vhalani Vhagalata 5:22, 23; Vhakol. 3:10) Samusi ni tshi khou ṱahulela yeneyi pfaneleo ya zwiaṋwiwa nga muya, vhushaka haṋu na Yehova vhu ḓo khwaṱha. Nahone ni ḓo iledza vhuimo vhune ha ita uri ni vhilaele. Kha ri vhone nḓila ine zwiaṋwiwa nga muya zwa nga ni thusa ngayo.

8-12. Zwiaṋwiwa nga muya mukhethwa wa Mudzimu zwi nga ni thusa hani u sedzana kana u iledza vhuimo vhune ha vhilaedzisa?

⁸ “Lufuno, dakalo, mulalo.” Musi ni tshi ita vhuḓidini ha u ṱhonifha vhaṅwe vhathu, khamusi ni nga kona u lwisana na maḓipfele aṋu a si avhuḓi. Nga nḓila-ḓe? Musi ni tshi funa vharathu na vhakomana zwi tshi bva mbiluni na u vha hulisa, ni ḓo iledza vhuimo vhune ha ita uri ni sinyuwe, u dinalea na u vhilaela.—Vharoma 12:10.

⁹ “U sa fhela mbilu, vhuthu, vhulenda.” Ni vha ni tshi khou ṱuṱuwedza uri hu vhe na mulalo nga u thetshelesa nyeletshedzo ine ya ri: “Ni sumbedzane vhuthu, ni pfelane vhuṱungu, ni hangwelane nga mbilu yoṱhe.” (Vhaef. 4:32) Musi ni tshi ita nga u ralo, ni vha ni tshi khou iledza vhuimo vhune ha nga ita uri hu vhe na mbilaelo. Zwiṅwe hafhu, ni nga kona u sedzana na vhuimo vhune ha nga vha hone sa vhathu vha songo fhelelaho.

¹⁰ “Lutendo.” Musalauno, ri a vhilaela nga nṱhani ha tshelede na zwithu zwi vhonalaho. (Mir. 18:11) U vha na lutendo lwo khwaṱhaho kha Yehova zwi nga ni thusa u sedzana na mbilaelo kana u i iledza. Nga nḓila-ḓe? Ni nga iledza mbilaelo nga u thetshelesa nyeletshedzo ya muapostola Paulo ine ya ri ri “fushee nga zwine zwa vha hone.” Paulo o dovha a ri: “Ngauri [Mudzimu] o ri: ‘Ndi nga si vhuye nda u ṱutshela nahone ndi nga si vhuye nda u laṱa.” U itela uri ri kone u vha na tshivhindi na u amba uri: “Yehova ndi muthusi wanga; a thi nga ofhi. Muthu a nga nyita’ni?’”—Vhaheb. 13:5, 6.

¹¹ “U vuḓa, na u ḓifara.” U sumbedza dzenedzo pfaneleo zwi a shuma nahone zwi a thusa. Zwenezwo zwi ḓo ita uri ni iledze u ita zwithu zwine zwa nga ita uri ni vhilaele nahone ni ḓo vhuyelwa nga u iledza “vhuhali, tsinyuwo, mbiti, u zhamba, na maṱamba.”—Vhaef. 4:31.

¹² Vhukuma, zwi ṱoḓa u ḓiṱukufhadza u itela u vha “nga fhasi ha tshanḓa tsha maanḓa tsha Mudzimu” na u “mu hwesa mbilaelo dzaṋu dzoṱhe.” (1 Pet. 5:6, 7) Samusi ni tshi khou ṱahulela u ḓiṱukufhadza, zwi ḓo ita uri Mudzimu a ni takalele na u ni tikedza. (Mixa 6:8) Zwenezwo zwi ḓo ita uri ni ḓivhe zwine na kona u zwi ita na zwine na sa kone u zwi ita, nahone zwi ḓo ita uri ni ḓitike nga Mudzimu nṱhani ha u ḓitika nga inwi muṋe nahone ni nga si tsha vhilaela nga ho kalulaho.

13. Yesu o vha a tshi khou amba mini musi a tshi ri: “Ni songo vhilaela”?

¹³ Kha Mateo 6:34 (vhalani), ri wana nyeletshedzo ya Yesu ine ya ri: “Ni songo vhilaela.” Naho zwo ralo, zwi nga vhonala zwi tshi konḓa u shumisa yeneyo nyeletshedzo. Yesu o vha a tshi khou amba mini musi a tshi ri: “Ni songo vhilaela”? O vha a sa khou amba uri mushumeli wa Mudzimu nga zwiṅwe zwifhinga a nga si vhilaele; ro no  guda nga ha uri Davida na Paulo vho no vhuya vha vhilaela. Fhedzi Yesu o vha a tshi khou thusa vhafunziwa vhawe uri vha ṱhogomele uri u vhilaela nga ho kalulaho a zwi tandululi thaidzo. Ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe ḽi na mbilaelo dzaḽo, nga zwenezwo, Vhakriste a vho ngo fanela u vhilaelela zwithu zwa tshifhingani tsho fhiraho kana zwa tshifhingani tshi ḓaho. Ri nga shumisa hani nyeletshedzo ya Yesu ya u fhungudza u vhilaela ngaho kalulaho?

14. Ni nga sedzana hani na mbilaelo dza tshifhingani tsho fhiraho?

¹⁴ Dziṅwe mbilaelo dzi vhangwa nga vhukhakhi he muthu a vhu ita tshifhingani tsho fhiraho. A nga ḓivhona mulandu kha zwithu zwe a zwi ita tshifhingani tsho fhiraho kana miṅwahani minzhi yo fhiraho. Nga zwiṅwe zwifhinga, Khosi Davida o pfa u nga ‘milandu yawe yo wela kha ṱhoho yawe.’ O ri: “Tshililo tshanga tshi bva mbiluni i shengelaho.” (Ps. 38:3, 4, 8, 18) Kha honoho vhuimo, ndi zwithu zwifhio zwa vhuṱali zwe Davida a vha a tshi ḓo zwi ita? O ita mini? O vha a tshi fulufhela uri Yehova u ḓo mu khathutshela na u mu hangwela. O amba maipfi a tevhelaho e na khwaṱhisedzo: “Wa mashudu ndi uyo we a hangwelwa zwivhi.”—Vhalani Psalme ya 32:1-3, 5.

15. (a) Ndi ngani ni songo fanela u vhilaelela zwithu zwine zwa khou itea zwino? (b) Ndi vhukando vhufhio vhune ra fanela u vhu dzhia u itela u fhungudza mbilaelo? (Sedzani bogisi “ Dziṅwe Nḓila Dzi Shumaho Dza U Fhungudza Mbilaelo.”)

¹⁵ Nga zwiṅwe zwifhinga, ni nga vhilaelela zwithu zwine zwa khou itea zwino. Sa tsumbo, musi Davida a tshi khou ṅwala Psalme ya 55 o vha a tshi khou ofha uri u ḓo vhulahwa. (Ps. 55:2-5) Naho zwo ralo, ho ngo tendela u vhilaela zwi tshi tshinya fulufhelo ḽine a vha naḽo kha Yehova. Davida o humbela uri Yehova a mu thuse nga ha thaidzo dzine a vha nadzo, fhedzi o vha a tshi pfesesa uri u fanela u dzhia vhukando kha zwithu zwine zwa ita uri a vhilaele. (2 Sam. 15:30-34) Gudani kha tsumbo ya Davida. Nṱhani ha u vhilaela nga ho kalulaho, itani zwoṱhe zwine na nga kona u itela u tandulula thaidzo nahone ni i litshele zwanḓani zwa Yehova.

16. Zwine dzina ḽa Mudzimu ḽa amba zwone zwi nga khwaṱhisa hani lutendo lwaṋu?

¹⁶ Nga zwiṅwe zwifhinga, Mukriste a nga vhilaelela nga ha thaidzo dzine dza nga vha hone tshifhingani tshi ḓaho. Naho zwo ralo, a no ngo fanela u vhilaela nga ha zwithu zwi sa athu u itea. Ndi ngani? Ngauri kanzhi zwithu a zwi vhi nga nḓila ine ra humbula u nga zwi ḓo vha ngayo. Zwiṅwe hafhu, a hu na vhuimo vhune Mudzimu ane ra laṱela mbilaelo dzashu khae a kundelwa ngaho. Dzina ḽawe ḽi amba uri “U Ita Uri Zwi Vhe Hone.” (Ek. 3:14, NW) Zwine dzina ḽa Mudzimu ḽa amba zwone zwi ri khwaṱhisedza uri Mudzimu u a kona u ita uri ndivho yawe nga ha vhathu i ḓadzee. Ni nga vha na vhungoho ha uri Mudzimu u ḓo lambedza vhane vha fulufhedzea khae na u vha thusa u sedzana na mbilaelo dza tshifhingani tsho fhiraho, dza zwino na dza tshifhingani tshi ḓaho.

17, 18. U amba na muthu ane na mu fulufhela zwi nga ni thusa hani u sedzana na mbilaelo?

¹⁷ Nḓila ya vhuṋa ine ya nga ni thusa u sedzana na mbilaelo ndi u amba na muthu ane na mu fulufhela. Mufarisi wa mbingano, khonani ya tsini kana muhulwane wa tshivhidzo a nga ni thusa u pfesesa vhuimo haṋu khwine. Bivhili i ri: “Ma-ḽa-mbilu ma-tsika-muthu; i takadzwa nga ḽa vhuthu.” (Mir. 12:25) U amba na muthu ane na mu fulufhela zwi nga ni thusa u pfesesa na u sedzana na mbilaelo dzaṋu. Bivhili i ri: “Maano o kunda nga u litsha u langana; zwi ḓo konadzea, vhaeletshedzi vha tshi anda.”—Mir. 15:22.

¹⁸ Yehova u dovha a thusa Vhakriste u sedzana na mbilaelo musi vha tshi ya miṱanganoni vhege iṅwe na iṅwe. Musi ni henefho ni nga ḓikonyana na vhatendi nga inwi vhane vha vha na ndavha na inwi na vhane vha ṱoḓa u ṱuṱuwedzana. (Vhaheb. 10:24, 25) U ‘ṱuṱuwedzana’ zwi ḓo ni thusa nga lwa muya nahone zwi ḓo ita uri zwi ni lelutshele u kunda mbilaelo.—Vharoma 1:12.

19. Ndi ngani ni tshi nga vha na fulufhelo ḽa uri vhushaka haṋu na Mudzimu vhu ḓo khwaṱha?

¹⁹ Ṱhogomelani nḓila ye muṅwe muhulwane wa tshivhidzo wa ngei Canada a guda ngayo nḓila ine zwa vha zwa ndeme ngayo u hwesa mbilaelo dzawe kha Yehova. U shuma sa mudededzi na mueletshedzi nahone mushumo wawe u a tsikeledza vhukuma, u dovha a vha na vhulwadze vhune ha ita uri a tsikeledzee. Onoyo wahashu u sedzana hani na zwenezwi? O ri: “Kha zwenezwo zwoṱhe, ndo wana uri u shuma nga nungo dzoṱhe u itela u khwaṱhisa vhushaka hanga na Yehova zwi nṋea nungo u itela u sedzana na mbilaelo. Thikhedzo ine nda i wana kha khonani dza vhukuma na vhahashu i a nthusa zwifhingani zwi konḓaho. Ndi amba na mufumakadzi wanga nga ha nḓila ine nda ḓipfa ngayo. Vhahulwane nga nṋe na mulavhelesi washu wa ḽiisela vho nthusa u dzhia zwithu nga nḓila ine Yehova a zwi dzhia ngayo. Ndo ṱoḓa thuso ya zwa ngalafho, nda ita tshanduko ya nḓila ine nda langa ngayo tshifhinga tshanga nahone nda ḓivhetshela tshifhinga tsha u awela na u ita nyonyoloso. Nga zwiṱuku nga zwiṱuku, ndo kona u langa nḓila ine nda ḓipfa ngayo. Musi hu na zwithu zwine nda sa kone u zwi langa, ndi zwi litshela zwanḓani zwa Yehova.”

20. (a) Ri nga hwesa hani Mudzimu mbilaelo dzashu? (b) Ri ḓo haseledza mini kha thero i tevhelaho?

²⁰ Kha ino thero, ro guda uri ndi zwa ndeme u hwesa mbilaelo dzashu kha Mudzimu nga u rabela zwi tshi bva mbiluni, u vhala Ipfi ḽawe na u elekanya nga haḽo. Ro dovha ra guda ndeme ya u humbela muya mukhethwa wa Yehova, u amba na muthu ane ra mu fulufhela na u ya miṱanganoni ya Vhukriste. Kha thero i tevhelaho, ri ḓo haseledza nga ha nḓila ine Yehova a ri thusa ngayo nga u ri ṋea fulufhelo ḽa malamba.—Vhaheb. 11:6.