1. Ri vhuyelwa hani nga “mulalo” u bvaho kha Mudzimu? (Vhafilipi 4:6, 7)

 HU NA mulalo une vhathu vha ḽino shango vha si u ḓivhe. Ndi “mulalo” u bvaho kha Mudzimu. Wonoyo mulalo u ri thusa uri ri dzike ngauri ri vha ri na vhushaka havhuḓi na Khotsi ashu wa ṱaḓulu. Musi ri na mulalo u bvaho kha Mudzimu, ri ḓipfa ro tsireledzea. (Vhalani Vhafilipi 4:6, 7.) Ri vha na vhushaka ha tsini na vhane vha mu funa. Nahone ri vha na vhushaka ha tsini na “Mudzimu wa mulalo.” (1 Vhathes. 5:23) U ḓivha, u fhulufhela na u thetshelesa Khotsi ashu, zwi ita uri mulalo u bvaho khae u ite uri ri dzike naho ri tshi khou vhilaela musi ro sedzana na vhuimo vhu tshuwisaho.

2. Ri nga vha hani na vhungoho ha uri zwi a konadzea u vha na mulalo u bvaho kha Mudzimu?

² Naa zwi a konadzea uri ri vhe na mulalo u bvaho kha Mudzimu musi ro sedzana vhuimo vhu tshuwisaho vhu ngaho, dziedzi, khombo, nndwa kana u tovholwa? Zwenezwi zwithu zwoṱhe zwi nga ita uri ri ofhe. Fhedzi Yesu o vhudza vhatevheli vhawe uri: “Ni songo vhilaela kana u ofha.” (Yoh. 14:27) Zwi takadzaho ndi uri vhahashu vho tevhela zwe Yesu a zwi amba. Yehova a vha thusa uri vha kone u vha na mulalo naho vha tshi khou sedzana na zwiimo zwi konḓaho.

3. Dziedzi ḽi nga ita hani uri ri si tsha vha na mulalo?

³ Musi hu na dziedzi, zwithu zwinzhi zwi a shanduka. Ṱhogomelani zwe zwa itea musi hu tshi vha na dziedzi ḽa COVID-19. Kha iṅwe ṱhoḓisiso, hafu ya vhathu vho amba uri vho vha vha sa koni u eḓela zwavhuḓi musi hu na dziedzi. Nga tshenetsho tshifhinga tsha dziedzi, ho engedzea tshivhalo tsha vhathu vhane vha vhilaela, vha re na vhulwadze ha u tsikeledzea, vhane vha shumisa luvhi halwa na zwidzidzivhadzi, vhane vha tambudza  miṱa yavho nahone vhaṅwe vho lingedza u ḓivhulaya. Arali hune na dzula hone hu na vhulwadze, ni nga ita hani uri ni si vhilaele nga ho kalulaho na uri ni vhe na mulalo u bvaho kha Mudzimu?

4. Ndi ngani u ḓivha zwe Yesu a zwi amba nga ha maḓuvha a vhufhelo zwi tshi ita uri ri vhe na mulalo?

⁴ Yesu o dzula o amba uri maḓuvhani a vhufhelo, hu ḓo vha na malwadze “fhethu hunzhi.” (Luka 21:11) U ḓivha zwenezwi zwi ita hani uri ri vhe na mulalo? Zwi ita uri ri si mangale musi ri tshi vhona hu na malwadze. Ri a zwi ḓivha uri zwenezwi zwi khou itea sa zwe Yesu a ri zwi ḓo itea. Nga zwenezwo, ri ḓo ita zwe Yesu a zwi vhudza vhane vha khou tshila maḓuvhani a vhufhelo musi a tshi ri: “Ni songo tshuwa.”​—Mat. 24:6.

5. (a) U ya nga zwi re kha Vhafilipi 4:8, 9, ri tea u rabelela mini musi hu na vhulwadze? (b) U thetshelesa Bivhili yo tou rekhodiwaho zwi nga ni vhuyedza hani?

⁵ Musi hu na vhulwadze hune ra dzula hone, zwi nga ita uri ri vhilaele nga ho kalulaho na u ofha. Zwenezwo zwo itea kha wahashu wa tshifumakadzini ane a pfi Desi. b Khotsimunene wawe, ṅwana wa khotsimuhulu wawe na dokotela wawe vho lovha nga nṱhani ha COVID-19. Desi o vha a tshi khou ofha uri a nga lwala COVID-19 na uri a nga i pfukisela kha mme awe vho no vhaho mulala. Ḽeneḽi dziedzi ḽo dovha ḽa ita uri a vhilaele na nga mushumo wawe na uri arali a xelelwa ngawo, o vha a tshi ḓo renga hani zwiḽiwa na u badela vhudzulo. O vha a tshi vhilaela lwe a vha a sa vhuyi a dzi bonya vhusiku. Fhedzi Desi o dovha a vha na mulalo. O zwi kona hani? O rabela, a humbela Yehova uri a mu thuse uri a dzike na uri a humbule nga ha zwithu zwavhuḓi. (Vhalani Vhafilipi 4:8, 9.) O thetshelesa musi Yehova a tshi amba nae a tshi shumisa Bivhili nga u thetshelesa Bivhili yo tou rekhodiwaho. O ri: “Maipfi a vhathu vhe vha vha vha khou vhala dzindimana dza Bivhili o ita uri ndi dzike nahone a nkhumbudza uri Yehova u na ndavha na nṋe.”​—Ps. 94:19.

6. U ita ngudo ya muthu nga eṱhe na u ya miṱanganoni zwi ḓo ni thusa hani?

⁶ Musi hu na vhulwadze, nga zwiṅwe zwifhinga a zwi nga ḓo konadzea u ita zwoṱhe zwe ra vha ri tshi kona u zwi ita. Fhedzi ni songo tendela zwenezwo zwi tshi khakhisa ngudo yaṋu ya muthu nga eṱhe kana zwi tshi ni thivhela uri ni si ye miṱanganoni. Tshenzhelo dzine dza vha kha dzikhandiso na dzividio dzi nga ni thusa u vhona uri vhahashu na vhone vha khou bvela phanḓa vha tshi shumela Yehova nga u fhulufhedzea naho vha tshi khou sedzana na thaidzo dzi fanaho. (1 Pet. 5:9) U ya miṱanganoni zwi ḓo ni thusa uri ni humbule nga ha zwithu zwi bvaho Bivhilini zwi ṱuṱuwedzaho. Zwi ḓo dovha zwa ni thusa uri ni ṱuṱuwedze vhaṅwe na uri na inwi ni ḓipfe no ṱuṱuwedzea. (Vharoma 1:11, 12) Musi ni tshi humbula nga ha nḓila ye Yehova a tikedza ngayo vhashumeli vhawe musi vha tshi khou lwala, vha tshi ofha kana vhe na  vhuludu, lutendo lwaṋu lu ḓo khwaṱha nahone ni ḓo vha na vhungoho ha uri na inwi u ḓo ni tikedza.

7. Ni nga guda mini kha muapostola Yohane?

⁷ Itani vhuḓidini ha u davhidzana na vhahaṋu. Musi hu na vhulwadze, zwi nga ṱoḓea uri ni si vhe fhethu huthihi na vhahaṋu. Nga tshenetsho tshifhinga, ni nga ḓipfa u fana na muapostola Yohane. O vha a tshi ṱoḓa u vhona khonani yawe Gayo vho livhana zwifhaṱuwo. (3 Yoh. 13, 14) Naho zwo ralo, Yohane o zwi ṱhogomela uri zwo vha zwi sa ḓo konadzea uri a mu vhone. Yohane o ita zwe a vha a tshi nga kona nga tshenetsho tshifhinga, o ṅwalela Gayo vhurifhi. Arali zwi si nga si konadzee uri ni vhe fhethu huthihi na vhahaṋu, lingedzani u davhidzana navho nga u tou vha founela, nga vidio kana u vha rumela mulaedza. Arali na dzula ni tshi davhidzana na vhaṅwe Vhakriste, a ni nga ḓo pfa vhuludu nahone ni ḓo pfa no dzika. Ambani na vhahulwane arali ni tshi khou vhilaela nga ho kalulaho nahone ni tende vha tshi ni ṱuṱuwedza.​—Yes. 32:1, 2.

8. Khombo dzi nga ita hani uri ni si tsha vha na mulalo?

⁸ Arali hune na dzula hone ho vhuya ha vha na miḓalo, midzinginyo kana mililo, ni nga vha no vhilaela nga ho kalulaho lwa tshifhinga tshilapfu na musi yeneyo khombo yo no fhela. Arali zwenezwo zwithu zwo ita uri ni lovhelwe nga vhathu vhane na vha funa kana nga haya haṋu na thundu yaṋu, zwi nga vha zwo ita uri ni ṱungufhale, ni fhelelwe nga fhulufhelo kana uri ni sinyuwe. Zwenezwi a zwi ambi uri ni funesa thundu kana uri a ni na lutendo. Ni vha no sedzana na zwi konḓaho nahone vhaṅwe vhathu vha nga lavhelela uri zwenezwi zwithu zwi ite uri ni si tsha fhulufhedzea kha Mudzimu. (Yobo 1:11) Fhedzi ni nga dovha na vha na mulalo. Ni nga zwi kona hani?

9. Yesu o ri mini zwine zwa ri thusa u lugiselela khombo?

⁹ Humbulani zwe Yesu a zwi porofita. Vhaṅwe vhathu vha humbula u nga vha nga si vhuye vha ṱangana na khombo. Fhedzi riṋe ri a zwi ḓivha uri tshifhingani tshashu hu ḓo vha na khombo dzo engedzeaho na uri dziṅwe dzi nga ri kwama. Yesu o dzula o vhudza vhatevheli vhawe uri “midzinginyo mihulu” na dziṅwe khombo dzi ḓo itea musi vhufhelo vhu sa athu u swika. (Luka 21:11) O dovha a porofita uri hu ḓo vha na “u engedzea ha vhuvhi,” zwine zwa khou itea ṋamusi. Sa tsumbo, ri vhona vhuvemu, dzikhakhathi na vhutherorisi. Yesu ho ngo amba uri zwenezwi zwithu zwi ḓo itea kha vhe Yehova a vha laṱa fhedzi. Zwavhuḓivhuḓi, vhunzhi ha vhashumeli vha Yehova vha fhulufhedzeaho vho no ḓi sedzana na dzenedzi khombo. (Yes. 57:1; 2 Vhakor. 11:25) Yehova a nga si ri tsireledze nga lwa vhuṱolo kha dzenedzi khombo, fhedzi u ḓo ri ṋea zwine ra zwi ṱoḓa u itela uri ri dzike na uri ri vhe na mulalo.

10. Ndi ngani u ḓilugiselela khombo zwino zwi tshi sumbedza uri ri na lutendo lwo khwaṱhaho? (Mirero 22:3)

¹⁰ Zwi ḓo ri lelutshela u dzula ro dzika musi hu na vhuimo ha shishi arali ra dzula ro ḓilugiselela hu tshee nga phanḓa. Fhedzi naa u ḓilugiselela zwi sumbedza uri a ri na lutendo lwo khwaṱhaho kha Yehova? Na khathihi! Zwavhuḓivhuḓi, u lugiselela khombo zwi sumbedza uri ri na lutendo lwa uri Yehova a nga kona u ri ṱhogomela. Ndi ngani ri tshi ralo? Ipfi ḽa Mudzimu ḽi ri ṱuṱuwedza uri ri lugiselele khombo dzine dza nga ri wela. (Vhalani Mirero 22:3.) Na ndangulo ya Yehova i anzela u shumisa thero dza magazini, miṱangano na dzinḓivhadzo u ri ṱuṱuwedza uri ri dzule ro ḓilugisela vhuimo vhuṅwe na vhuṅwe ha shishi. c Naa ri a fhulufhela Yehova? Arali zwo ralo, ri ḓo tevhela yeneyo nyeletshedzo zwino hu sa athu u itea khombo.

11. Ni guda mini kha tsumbo ya Vho Margaret?

 ¹¹ Kha ri ambe nga ha zwe zwa itea kha wahashu Vho Margaret. Muvhuso wo vhudza Vho Margaret uri vha shavhe hayani ngauri ḓaka ḽa nga tsini na haya havho ḽo vha ḽi tshi khou duga. Ngauri ho vha ho ḓala dzigoloi badani, ho vha hu si na we a vha a tshi khou kona u fhira. Ho vha ho ḓala buluvhutsi nahone Vho Margaret vho vha vha sa koni u tsa goloini. Naho zwo ralo, vho ponya ngauri vho vha vho ḓilugiselela hu tshee nga phanḓa. Kha bege yavho ho vha hu na mapa we vha vha vha tshi nga u shumisa u wana iṅwe bada ine vha nga bva ngayo. Vho vha vho no ḓi shumisa yeneyo bada hu tshee nga phanḓa uri musi hu na vhuimo ha shishi, vha kone u i shumisa zwavhuḓi. U dzula vho ḓilugiselela zwo thusa Vho Margaret uri vha ponye.

12. Ndi ngani ri tshi tea u tevhelela vhulivhisi vhune ra vhu ṋewa?

¹² Vhavhusi vha nga ri vhetshela tshifhinga tsha uri ri vhuye hayani, vha ri humbela uri ri shavhe mahayani ashu kana uri ri tevhele vhuṅwe vhulivhisi hu u itela u ri tsireledza na u tsireledza vhaṅwe. Vhaṅwe vhathu vha nga khetha u sa tevhela honoho vhulivhisi ngauri a vha ṱoḓi u sia thundu yavho. Vhakriste vha ita mini? Bivhili i ri: “Ḓiṱukufhadzeni kha vhoṱhe vha re na maanḓa ni tshi itela Murena. Ni ḓiṱukufhadze na kha khosi ngauri i na maanḓa na kha vhavhusi ngauri vho vhewa nga khosi.” (1 Pet. 2:13, 14) Ndangulo ya Yehova i dovha ya ri ṋea na vhulivhisi vhune ha ri tsireledza. Ri dzula ri tshi humbudzwa uri ri ṋee vhahulwane zwidodombedzwa zwashu uri vha kone u ri kwama musi hu na vhuimo ha shishi. Naa no no zwi ita? Ri nga dovha ra wana vhulivhisi ha uri ri dzule mahayani, ri shavhe mahayani na uri ri nga wana hani zwithu zwine zwa nga ri thusa kana uri ri nga thusa hani vhaṅwe nahone lini. Arali ra sa thetshelesa honoho vhulivhisi, ri nga vhea vhutshilo hashu na ha vhahulwane khomboni. Ni songo hangwa uri vhenevha vhanna vha fhulufhedzeaho vha khou ri linda. (Vhahev. 13:17) Vho Margaret vhe ra amba nga havho vho ri: “Ndi a tenda uri u tevhela vhulivhisi ha vhahulwane na ndangulo zwo ntshidza.”

13. Ndi mini zwe zwa ita uri Vhakriste vhe vha tea u ṱutshela mahaya avho vha dzule vho takala nahone vha na mulalo?

¹³ Vhunzhi ha vhahashu vhe vha tea u ṱutshela mahaya avho nga nṱhani ha khombo, nndwa kana dzikhakhathi, vho ita zwoṱhe zwine vha nga kona uri vha ḓowelane na zwiimo zwiswa na uri vha ite zwo engedzeaho tshumeloni ya Yehova. U fana na Vhakriste vha tshifhingani  tsha kale vhe vha phaḓaladzwa nga u tovholwa, vha bvela phanḓa vha tshi “ḓivhadza mafhungo maḓifha a ipfi ḽa Mudzimu.” (Mish. 8:4) U huwelela zwi vha thusa uri vha dzule vho livhisa ṱhogomelo kha Muvhuso nṱhani ha u i livhisa kha zwiimo zwavho zwi konḓaho. Zwenezwo zwo ita uri vha dzule vho takala nahone vha na mulalo.

14. U tovholwa zwi nga thithisa hani mulalo washu?

¹⁴ Musi ri tshi tovholwa ri nga xelelwa nga zwithu zwinzhi zwine zwa ri thusa uri ri dzike. Ri a takala musi ri tshi ya miṱanganoni, ri tshi huwelela ro vhofholowa na u ita zwithu zwe ra ḓowela u zwi ita ri sa ofhi u fariwa. Arali ri si tsha kona u ita zwenezwo zwithu ro vhofholowa, zwi nga ita uri ri vhilaele, ra ofha ḽa matshelo. A zwo ngo khakhea u ḓipfa nga yeneyo nḓila. Fhedzi ri tea u ṱhogomela. Yesu o amba uri u tovholwa zwi nga ita uri vhatevheli vhawe vha khukhulisee. (Yoh. 16:1, 2) Nga zwenezwo, ri nga dzula hani ri na mulalo naho ri tshi khou tovholwa?

15. Ndi ngani ri songo tea u ofha u tovholwa? (Yohane 15:20; 16:33)

¹⁵ Ipfi ḽa Mudzimu ḽi ri vhudza uri: “Vhoṱhe vha re na vhuthihi na Kristo Yesu, vho ḓikumedzelaho kha Mudzimu na vhone vha ḓo tovholwa.” (2 Tim. 3:12) Musi mushumo wa Ṱhanzi dza Yehova u tshi thivhelwa shangoni ḽa muṅwe wahashu ane a pfi Andrei, zwo mu konḓela u tenda uri vhashumeli vha Yehova vhoṱhe vha ḓo tovholwa. O humbula uri: ‘Kha ḽino shango hu na Ṱhanzi nnzhi. Naa ri nga tou farwa roṱhe?’ Zwenezwi zwo ita uri Andrei a dzule a tshi vhilaela nṱhani ha u mu ḓisela mulalo. Vhaṅwe vhahashu vho fhulufhela Yehova nahone vha si humbule uri vha nga si ḓo vhuya vha farwa. Vho vha vha tshi zwi ḓivha uri vha nga farwa, fhedzi vho vha vha sa vhilaeli u fana na Andrei. Nga zwenezwo, Andrei o khetha u vha na mavhonele a fanaho na avho, a fhulufhela Yehova nga ho fhelelaho. Hu sa athu u fhela na tshifhinga, o vha na mulalo nahone a takala naho hu tshi kha ḓi vha na thaidzo nnzhi. Na riṋe ri nga ita zwi fanaho. Naho Yesu o ri vhudza uri ri lavhelele u tovholwa, o dovha a ri khwaṱhisedza uri ri nga dzula ri tshi fhulufhedzea.​—Vhalani Yohane 15:20; 16:33.

16. Ri tea u thetshelesa vhulivhisi vhufhio musi ri tshi khou tovholwa?

¹⁶ Musi mushumo washu wo thivhelwa, ri nga wana vhulivhisi vhu bvaho davhini na kha vhahulwane.  Honoho vhulivhisi ho itelwa u ri tsireledza, uri ri dzule ri tshi wana zwine zwa ḓo ri thusa uri ri vhe na vhushaka havhuḓi na Yehova na u ri thusa uri ri bvele phanḓa ri tshi huwelela nga hune zwa nga konadzea ngaho. Ni ite zwoṱhe zwine na nga kona u tevhela vhulivhisi vhune na vhu wana naho ni sa vhu pfesesi nga vhuḓalo. (Yak. 3:17) Zwiṅwe hafhu, ni songo dzumbulula mafhungo a ambaho nga ha vhahashu kana nga ha nḓila ine zwivhidzo zwa khou ita ngayo miṱangano kana tsimu. Ni songo zwi vhudza vhane vha si tee u zwi ḓivha.​—Muh. 3:7.

17. U fana na vhaapostola vha tshifhingani tsha kale, ro ḓiimisela u ita mini?

¹⁷ Tshiṅwe tshiitisi tsha ndeme tsha uri Saṱhane a lwe na vhathu vha Mudzimu ndi uri vha “na mushumo wa u huwelela nga ha Yesu.” (Nzumb. 12:17) Ni songo tenda Saṱhane na shango ḽine a khou ḽi vhusa vha tshi ni tshuwisa. U bvela phanḓa ri tshi huwelela na u funza naho ri tshi khou tovholiwa, zwi ḓo ita uri ri takale na u vha na mulalo. Tshifhingani tsha kale musi vhavhusi vha Vhayuda vha tshi vhudza vhaapostola uri vha litshe u huwelela, vhenevho vhanna vha fhulufhedzeaho vho khetha u thetshelesa Mudzimu. Vho bvela phanḓa vha tshi huwelela nahone zwenezwi zwo ita uri vha takale. (Mish. 5:27-29, 41, 42) Zwi tou pfala uri musi mushumo washu kana miṅwe i tshi thivhelwa, ri tea u ṱhogomela musi ri tshi huwelela. (Mat. 10:16) Fhedzi arali ra ita zwoṱhe zwine ra nga kona, ri ḓo vha na mulalo une wa wanwa nga vhane vha takadza Yehova na une wa bva kha u huwelela mafhungo maḓifha ane a tshidza vhathu.

18. Mulalo wa vhukuma ri nga u wana kha nnyi?

¹⁸ Ivhani na vhungoho ha uri ri nga vha na mulalo naho ri tshi khou sedzana na zwifhinga zwi konḓaho. Nga zwenezwo zwifhinga, ri tea u humbula uri ri ṱoḓa mulalo wa Mudzimu. Wonoyo ndi mulalo une ra nga u wana fhedzi kha Yehova. Ni ḓitike ngae musi hu na dziedzi, hu na khombo kana ni tshi khou tovholwa. Ni songo ṱutshela kule na ndangulo yawe. Lavhelelani nga maṱo matswuku vhumatshelo havhuḓi vhune na ḓo vha naho. Arali na ita zwenezwo, ndi hone “Mudzimu wa mulalo a tshi ḓo vha na inwi.” (Vhafil. 4:9) Kha thero i tevhelaho, ri ḓo amba nga ha nḓila ine ra nga thusa ngayo vhaṅwe Vhakriste vhane vha khou sedzana na milingo uri vha vhe na mulalo u bvaho kha Mudzimu.