1. Ndi ngani ri tshi nga amba uri fhulufhelo ḽa Abrahamu ḽo vha ḽi si ḽa fhedzi?

 YEHOVA o fhulufhedzisa khonani yawe Abrahamu uri tshaka dzoṱhe dza ḽifhasi dzo vha dzi tshi ḓo fhaṱutshedzwa nga nṱhani ha ṅwana wawe. (Gen. 15:5; 22:18) Nga nṱhani ha uri Abrahamu o vha e na lutendo lwo khwaṱhaho kha Mudzimu, o vha a tshi tenda kha uri zwe Mudzimu a zwi fhulufhedzisa zwi ḓo itea. Naho zwo ralo, musi Abrahamu e na miṅwaha ya 100 nahone mufumakadzi wawe e na miṅwaha ya 90, vhenevho vhavhingani vha fhulufhedzeaho vho vha vha sa athu vha na ṅwana. (Gen. 21:1-7) Fhedzi Bivhili i ri: “Abrahamu o tenda uri u ḓo vha khotsi a tshaka nnzhi. O tenda zwe a vhudzwa zwone.” (Vharoma 4:18) Ni a zwi ḓivha uri zwe Abrahamu a vha o zwi fhulufhela zwo itea. O vha na murwa wawe Isaka we a vha o mu lindela tshifhinga tshilapfu. Ndi ngani Abrahamu o vha na fhulufhelo ḽa uri zwe Yehova a zwi fhulufhedzisa zwi ḓo itea?

2. Ndi ngani Abrahamu o vha na vhungoho ha uri zwe Yehova a zwi fhulufhedzisa zwi ḓo itea?

² Ngauri Abrahamu o vha e na vhushaka ha tsini ha Yehova, o vha “a tshi tenda uri [Yehova u] ḓo ita zwe a zwi fhulufhedzisa.” (Vharoma 4:21) Yehova o takalela Abrahamu nahone a amba uri Abrahamu o luga nga nṱhani ha lutendo lwawe. (Yak. 2:23) Samusi zwo sumbedzwa kha Vharoma 4:18, Abrahamu o vha e na lutendo na fhulufhelo. Kha ri ambe nga zwe muapostola Paulo a zwi amba nga ha fhulufhelo, zwi re kha Vharoma ndima ya vhuṱanu.

3. Ndi mini zwine Paulo a zwi ṱalutshedza nga ha fhulufhelo?

 ³ Paulo o ṱalutshedza uri ndi ngani ri tshi nga vha na vhungoho ha uri ‘fhulufhelo ḽi nga si ri shonise.’ (Vharoma 5:5) U ri thusa u pfesesa nḓila ine fhulufhelo ḽashu ḽa nga khwaṱha ngayo. Musi ri tshi ṱolisisa zwi re kha Vharoma 5:1-5, humbulisisani nga ha zwe inwi na zwi tshenzhela. Zwine ra ḓo haseledza nga hazwo zwi ḓo ri sumbedza uri ri nga ita hani uri fhulufhelo ḽashu ḽi khwaṱhe na u fhirisisa. Kha ri thome nga u haseledza nga ha fhulufhelo ḽavhuḓi ḽe Paulo a ri ḽi nga si ri shonise.

4. Ndi mini zwine ha haseledzwa nga hazwo kha Vharoma 5:1, 2?

⁴ Vhalani Vharoma 5:1, 2. Paulo o ṅwala enea maipfi musi a tshi khou ṅwalela tshivhidzo tsha Roma. Vhahashu vha henengei vho guda nga ha Yehova na Yesu, vha vha na lutendo nahone vha vha Vhakriste. Mudzimu o vha dzhia vho “luga nga nṱhani ha lutendo,” a vha ḓodza nga muya mukhethwa. Vho vha vhe na fhulufhelo ḽavhuḓi nahone ḽa ngoho.

5. Ndi fhulufhelo ḽifhio ḽine vhaḓodzwa vha vha naḽo?

⁵ Paulo o ṅwalela tshivhidzo tsha Efesa a tshi khou amba na vhaḓodzwa nga ha fhulufhelo ḽe Mudzimu a vha ṋea ḽone. Vho vha vha tshi ḓo wana “phaṱhutshedzo khulu dze a dzi fhulufhedzisa vhakhethwa.” (Vhaef. 1:18) Paulo o dovha a sumbedza Vhakolosa he vha vha vha tshi ḓo wana hone malamba avho. O amba uri eneo malamba ndi “phaṱhutshedzo dze na vhetshelwa ngei ṱaḓulu.” (Vhakol. 1:4, 5) Fhulufhelo ḽine Vhakriste vha vhaḓodzwa vha vha naḽo, ndi ḽa u vuselwa u ya u tshila nga hu sa fheli ṱaḓulu hune vha ḓo vhusa na Kristo.​—1 Vhathes. 4:13-17; Nzumb. 20:6.

6. Ndi mini zwe muṅwe wahashu wa muḓodzwa a zwi amba nga ha fhulufhelo ḽawe?

⁶ Vhakriste vho ḓodzwaho vha a takalela fhulufhelo ḽavho. Muṅwe wavho ndi Wahashu Vho Frederick Franz, vhe vha amba nḓila ye vha ḓipfa ngayo nga ha ḽeneḽi fhulufhelo nga 1991. Vho ri: “Fhulufhelo ḽashu ndi ḽa  vhukuma, nahone ḽi ḓo ḓadzea tshoṱhe kha muṅwe na muṅwe wa vha masalela a miraḓo ya vha 144 000 vha sambi ḽiṱuku u fhira na nga he ra humbula ngaho.” Nga murahu ha u shumela Mudzimu nga u fhulufhedzea lwa miṅwaha minzhi, Wahashu Vho Franz vho ri: “A ro ngo kundwa u pfesesa ndeme ya ḽeneḽo fhulufhelo. . . . Ri khou takalela nga maanḓa u ḽi lindela hashu tshifhinga tshilapfu. Ndi tshiṅwe tshithu tsho fanelaho u lindelwa, naho zwi tshi ṱoḓa miṅwaha ya miḽioni. Ndi dzhiela nṱha nga maanḓa fhulufhelo ḽashu u fhira naho hu lini.”

7-8. Ndi fhulufhelo ḽifhio ḽine vhunzhi ha vhashumeli vha Yehova vha vha naḽo? (Vharoma 8:20, 21)

⁷ Vhathu vhanzhi vha gwadamelaho Yehova ṋamusi vha na fhulufhelo ḽo fhambanaho na ḽeneḽo. Ndi fhulufhelo ḽe Abrahamu a vha e naḽo ḽa u tshila tshoṱhe kha ḽifhasi ḽi vhuswaho nga Muvhuso wa Mudzimu. (Vhahev. 11:8-10, 13) Paulo o ṅwala nga ha zwithu zwavhuḓi zwo lindelaho vha re na ḽeneḽo fhulufhelo. (Vhalani Vharoma 8:20, 21.) Musi ni tshi thoma u guda zwe Bivhili ya zwi fhulufhedzisa nga ha vhumatshelo, ndi mini zwe na zwi takalela nga maanḓa? Naa ho vha hu uri ḽiṅwe ḓuvha ni ḓo tshila ni si na tshivhi? Kana naa no takadzwa nga u guda uri vhathu vho lovhaho vhane na vha funa vha ḓo tshila ḽifhasini ḽa pharadiso? Zwenezwi zwi nga vha zwo ita uri ni lavhelele ‘ni na fhulufhelo.’

⁸ Hu sa londwi uri ro lavhelela u tshila tshoṱhe ṱaḓulu kana kha ḽifhasi, ri na fhulufhelo ḽavhuḓi ḽine ḽa ita uri ri takale. Nahone fhulufhelo ḽashu ḽi ḓo ḓi khwaṱha ḽi tshi ya. Paulo o ṱalutshedza uri zwenezwi zwi ḓo itea hani. Kha ri haseledze zwe a zwi ṅwala nga ha fhulufhelo ḽashu. U ita zwenezwo zwi ḓo ita uri ri vhe na vhungoho ha uri fhulufhelo ḽashu ḽi ḓo khwaṱha ḽi tshi ya na uri zwe ra fhulufhela zwi ḓo itea.

9-10. Samusi zwo sumbedzwa kha tsumbo ya Paulo, ndi mini zwine Vhakriste vha nga zwi lavhelela? (Vharoma 5:3) (Sedzani zwifanyiso.)

⁹ Vhalani Vharoma 5:3. Ṱhogomelani uri maṱungu a nga ita uri fhulufhelo ḽashu ḽi  khwaṱhe. Zwenezwo zwi nga ri mangadza. Fhedzi ngoho ndi ya uri vhatevheli vhoṱhe vha Kristo vha tea u lavhelela u sedzana na maṱungu. Ṱhogomelani tsumbo ya Paulo. O amba zwi tevhelaho musi a tshi khou vhudza Vhakriste vha Thesalonika, o ri: “Musi ri na inwi, ro vha ri tshi ni vhudza uri ri ḓo sedzana na maṱungu, zwenezwo ndi zwe zwa itea.” (1 Vhathes. 3:4) O amba zwi tevhelaho kha Vhakorinta, o ri: “Vhahashu, ri ṱoḓa ni tshi ḓivha nga ha maṱungu e ra sedzana nao . . . Ro vha ri sa ḓivhi arali ri tshi ḓo tshila.”​—2 Vhakor. 1:8; 11:23-27.

¹⁰ Vhakriste vha ṋamusi na vhone vha nga lavhelela u sedzana na maṱungu. (2 Tim. 3:12) Naa no tovholwa nga nṱhani ha uri no vha na lutendo kha Yesu na u vha mutevheli wawe? Mashaka na dzikhonani vha nga kha ḓi vha vho ni goḓa. Kana vha nga kha ḓi vha vha songo ni fara nga nḓila yavhuḓi. Khamusi mutholi waṋu kana vhane na shuma navho vha nga vha vho ni tovhola ngauri ni a fhulufhedzea. (Vhahev. 13:18) Naa ni khou sedzana na u tovholwa nga muvhuso nga nṱhani ha uri ni huwelela mafhungo maḓifha kha vhaṅwe? Hu sa londwi uri ri khou sedzana na maṱungu a mufuda-ḓe, Paulo uri ri tea u takala. Ndi ngani?

11. Ndi ngani ri tshi tea u ḓiimisela u konḓelela mulingo muṅwe na muṅwe?

¹¹ Ri nga takala musi ri tshi khou sedzana na maṱungu ngauri zwi ita uri ri konḓelele. Vharoma 5:3 i ri: “Maṱungu a ita uri ri konḓelele.” Vhakriste vhoṱhe vha ḓo sedzana na maṱungu, nga zwenezwo Vhakriste vhoṱhe vha tea u konḓelela. Ri tea u ḓiimisela u konḓelela milingo yoṱhe ine ra sedzana nayo. Ndi hone ri tshi ḓo kona u vhona zwe ra fhulufhela zwi tshi itea. A ri ṱoḓi u fana na vhe Yesu a vha a tshi khou amba nga havho musi a tshi amba nga ha mbeu ye ya wela mavuni a re na matombo. U thomani vho ṱanganedza Ipfi ḽa Mudzimu vho takala, fhedzi vha khukhulwa musi vha tshi sedzana na “maṱungu kana u tovholwa.” (Mat. 13:5, 6, 20, 21) Ndi ngoho uri a zwo ngo leluwa u sedzana na maṱungu kana u tovholwa, fhedzi ri ḓo vhuyelwa musi ri tshi a konḓelela nahone ra bvela phanḓa ri tshi khou shumela Yehova. Nga nḓila-ḓe?

12. Ri vhuyelwa nga mini musi ri tshi konḓelela milingo?

¹² Yakobo o amba uri ri vhuyelwa hani musi ri tshi konḓelela milingo. O ri: “Itani uri u konḓelela hu khunyeledze mushumo waho, uri ni vhe vho fhelelaho, ni sa solei kha zwithu zwoṱhe, hu si na tshine na shaya.” (Yak. 1:2-4) Yakobo o amba uri u konḓelela hu na mushumo kana tshipikwa. Hu nga ni thusa uri ni vhe muthu a sa fheli mbilu, ni vhe na lutendo lwo khwaṱhaho na uri ni ḓitike nga Mudzimu nga ho engedzeaho. Fhedzi hu na iṅwe nḓila ya ndeme ine ra vhuyelwa ngayo nga u konḓelela milingo.

13-14. Ndi mini zwine zwa itea musi ri tshi konḓelela nahone hu itea mini kha fhulufhelo ḽashu? (Vharoma 5:4)

¹³ Vhalani Vharoma 5:4. Paulo o amba uri u konḓelela zwi ita uri “ri takalelwe nga Mudzimu.” Nga zwenezwo musi ri tshi konḓelela, zwi ita uri Yehova a ri takalele. Zwenezwi a zwi ambi uri Yehova u a takala musi a tshi vhona ri tshi khou sedzana na milingo kana dzithaidzo. Nṱhani hazwo, u a takala musi a ni vhona ni tshi khou konḓelela nga u fhulufhedzea. Zwi a khuthadza u ḓivha uri musi ri tshi konḓelela zwi takadza Yehova.​—Ps. 5:12.

¹⁴ Humbulani uri Abrahamu o konḓelela milingo zwa ita uri Yehova a mu takalele. Yehova o mu dzhia sa khonani yawe nahone a mu dzhia sa muthu o lugaho. (Gen. 15:6; Vharoma 4:13, 22) Zwenezwo zwi nga itea na kha riṋe. Zwi itaho uri Yehova a ri takalele a si uri ri ita mushumo mungafhani tshumeloni yawe kana uri ndi ndugelo dzifhio dzine ra vha nadzo.  Yehova u takalela vhane vha konḓelela milingo nga u fhulufhedzea. Nahone roṱhe ri nga kona u konḓelela hu sa londwi miṅwaha yashu, vhuimo hashu kana vhukoni hashu. Naa hu na mulingo une na khou u konḓelela nga u fhulufhedzea zwino? Arali zwo ralo, zwi nga ni khuthadza u ḓivha uri Yehova u a ni takalela. U ḓivha uri Yehova u a ri takalela zwi nga ri kwama nga nḓila khulwane. Zwi nga khwaṱhisa fhulufhelo ḽashu.

15. Paulo o bvela phanḓa na u amba uri mini nahone ndi ngani zwenezwo zwi tshi nga mangadza vhaṅwe?

¹⁵ Samusi Paulo o zwi ṱalutshedza, Yehova u ḓo ri takalela arali ri tshi konḓelela milingo nga u fhulufhedzea. Ṱhogomelani zwe Paulo a bvela phanḓa na u zwi amba, u ri: “U konḓelela hu ita uri ri takalelwe nga Mudzimu, zwa ita uri ri vhe na fhulufhelo, fhulufhelo a ḽi ri shonisi.” (Vharoma 5:4, 5) Zwenezwi zwi nga kha ḓi mangadza vhaṅwe. Ndi ngani? Ngauri samusi zwo ṅwala kha Vharoma 5:2, mathomoni Paulo o vha o no ḓi amba uri vhenevho Vhakriste vha Roma vho vha vho no ḓi vha na fhulufhelo, “fhulufhelo ḽa u wana vhugala ha Mudzimu.” Muṅwe a nga vhudzisa u ri: ‘Arali vhenevho Vhakriste vho vha vhe na fhulufhelo, ndi ngani Paulo nga murahu o amba nga ha fhulufhelo kha vhurifhi hawe?’

16. Fhulufhelo ḽi thoma u engedzea hani kha muthu? (Sedzani zwifanyiso.)

¹⁶ Ri nga kona u pfesesa zwe Paulo a vha a tshi khou zwi amba nga u dzula ri tshi humbula fhulufhelo sa tshithu tshine tsha nga engedzea. Sa tsumbo, naa ni kha ḓi humbula musi ni tshi thoma u pfa nga fhulufhelo ḽavhuḓi ḽi re Ipfini ḽa Mudzimu? Ni nga kha ḓi vha no humbula uri fhulufhelo ḽa u tshila tshoṱhe pharadisoni kha ḽifhasi ndi ḽavhuḓi, fhedzi ni sa tendi uri zwi nga itea zwa vhukuma. Naho zwo ralo, musi ni tshi guda zwo engedzeaho nga ha Yehova na nga mafhulufhedziso a re Bivhilini, no vha na fhulufhelo ḽo engedzeaho ḽa uri zwe zwa fhulufhedziswa zwi ḓo itea zwa vhukuma.

17. Fhulufhelo ḽaṋu ḽi bvela hani phanḓa ḽi tshi engedzea nga murahu ha u ḓiṋekedza na u lovhedzwa?

 ¹⁷ Na nga murahu ha u ḓiṋekedza kha Yehova na u lovhedzwa, fhulufhelo ḽaṋu ḽo bvela phanḓa ḽi tshi engedzea musi ni tshi guda zwo engedzeaho na u vha Mukriste o vhibvaho. (Vhahev. 5:13–6:1) Ni nga vha no tshenzhela zwo ambiwaho kha Vharoma 5:2-4. No sedzana na milingo yo fhambanaho na i konḓelela nahone Yehova a ni sumbedza uri u a ni takalela. Ngauri ni a zwi ḓivha zwa uri Yehova u a ni funa na u ni takalela, ni na zwiitisi zwo engedzeaho zwa u lavhelela u wana zwe Yehova a zwi fhulufhedzisa. Fhulufhelo ḽaṋu ḽo no engedzea u fhira ḽe na vha ni naḽo u thomani. Ndi ḽa vhukuma kha inwi. Ḽi ni kwama nga ho dzikaho. Ḽi kwama vhutshilo haṋu hoṱhe nahone ḽo shandula nḓila ine na fara ngayo vha muṱa wa haṋu, phetho dzine na dzi dzhia, na nḓila ine na shumisa ngayo tshifhinga tshaṋu.

18. Yehova o ri khwaṱhisedza uri mini?

¹⁸ Muapostola Paulo o dovha a amba iṅwe mbuno ya ndeme nga ha fhulufhelo ḽine na vha naḽo nga murahu ha musi Mudzimu o no ni sumbedza uri u a ni takalela. U a ni khwaṱhisedza uri zwe na zwi fhulufhela zwi ḓo itea. Ndi ngani ni tshi nga vha na vhungoho ha uri zwi ḓo itea? Paulo o ṅwala maipfi a tevhelaho u itela u khwaṱhisedza Vhakriste, o ri: “Fhulufhelo a ḽi ri shonisi; ngauri Mudzimu u shumisa muya wawe mukhethwa une a ri ṋea wone u itela u sumbedza uri u a ri funa.” (Vharoma 5:5) Ni na zwiitisi zwi pfalaho zwa u tenda kha fhulufhelo ḽe Yehova a ni ṋea ḽone.

19. Ndi mini zwine na nga vha na vhungoho nazwo nga ha fhulufhelo ḽaṋu?

¹⁹ Humbulani nga ha zwe Yehova a zwi fhulufhedzisa Abrahamu na uri o vha a tshi mu takalela na u mu dzhia sa khonani yawe. Zwe Abrahamu a vha a tshi zwi fhulufhela zwo itea. Bivhili i amba u ri: “Abrahamu o wana zwe a fhulufhedziswa ngauri ho ngo fhela mbilu.” (Vhahev. 6:15; 11:9, 18; Vharoma 4:20-22) Zwi tou vha khagala uri ho ngo shoniswa. Na inwi ni nga vha na vhungoho ha uri arali na dzula ni tshi fhulufhedzea, u fhulufhedzea haṋu hu ḓo lambedzwa. Fhulufhelo ḽaṋu ndi ḽa vhukuma; ḽi ita uri ni takale, hu si uri ni shone. (Vharoma 12:12) Paulo o ṅwala u ri: “Ngavhe Mudzimu ane a ṋea fhulufhelo a tshi ni ṋea dakalo na mulalo ngauri ni a mu fhulufhela, uri muya mukhethwa u kone u khwaṱhisa fhulufhelo ḽaṋu nga vhuḓalo.”​—Vharoma 15:13.