1-2. Ndi mini zwine zwa nga ri thusa u pfesesa nḓila ye Yehova a ḓipfa ngayo musi dzina ḽawe ḽi tshi tshinyiwa?

 HUMBULANI arali muṅwe muthu ane na mu funa a ni isedzela phungo mmbi. Ni a zwi ḓivha uri zwenezwo zwithu a si ngoho, fhedzi vhaṅwe vhathu vha a tenda eneo mazwifhi. Vha phaḓaladza eneo mazwifhi nahone vhaṅwe vhane vha a pfa na vhone vha a tenda. Ni nga ḓipfa hani? Arali ni na ndavha na dzina ḽaṋu ḽavhuḓi na nḓila ine vhaṅwe vhathu vha ni dzhia ngayo, eneo mazwifhi a nga ita uri ni pfe no vhaisala.​—Mir. 22:1.

² Zwenezwi zwi ri thusa u pfesesa nḓila ye Yehova a ḓipfa ngayo musi dzina ḽawe ḽi tshi tshinyiwa. Muṅwe wa vharuṅwa o vhudza Eva mazwifhi nga ha Yehova. Nahone Eva o tenda eneo mazwifhi. Eneo mazwifhi o ita uri vhabebi vhashu vha u thoma vha shandukele Yehova, zwa ita uri vhathu vha vhe na tshivhi na uri vha fe. (Gen. 3:1-6; Vharoma 5:12) Thaidzo dzoṱhe dzine dza vha hone kha ḽifhasi dzi ngaho dzimpfu, dzinndwa na tshengelo dzo vha hone nga nṱhani ha mazwifhi e Saṱhane a a phaḓaladza tsimuni ya Edeni. Naa Yehova u a pfa vhuṱungu nga nṱhani ha eneo mazwifhi na mvelelo dze a dzi ḓisa? Zwi tou pfala. Fhedzi Yehova a si Mudzimu o sinyuwaho kana ane a fara zwithu nga mbilu. Zwavhuḓivhuḓi u dzula e “Mudzimu o takalaho.”​—1 Tim. 1:11.

3. Ndi ndugelo ifhio ine ra vha nayo?

³ Ri na ndugelo ya u shela mulenzhe kha u kunakisa dzina ḽa Yehova nga u tevhedza ndaela ine ya ri: “Rendani dzina ḽa Yehova.” (Ps. 113:1) Ri renda dzina ḽa Yehova musi ri tshi vhudza vhaṅwe nga ha zwithu zwoṱhe zwavhuḓi nga hae. Naa ni ḓo shela mulenzhe kha u renda dzina ḽa Yehova? Kha ri haseledze zwiṱuṱuwedzi zwiraru zwine zwa ḓo ri thusa u renda dzina ḽa Yehova nga mbilu dzashu dzoṱhe.

 RI TAKADZA YEHOVA MUSI RI TSHI RENDA DZINA ḼAWE

4. Ndi ngani Yehova a tshi takala musi ri tshi mu renda? Fanyisani. (Sedzani tshifanyiso.)

⁴ Ri takadza Khotsi ashu wa ṱaḓulu musi ri tshi renda dzina ḽawe. (Ps. 119:108) Naa zwenezwi zwi amba uri Mudzimu ramaanḓaoṱhe u fana na vhathu vhane vha takadzwa nga u pfa vhaṅwe vha tshi vha renda? Hai. Ṱhogomelani tshifanyiso tshi tevhelaho. Kusidzana kwo takalaho ku kuvhatedza khotsi akwo nahone kwa vha vhudza uri: “Vha tou vha baba wa nṱhesa ḽifhasini ḽoṱhe.” Khotsi a kwo vha a takala nahone vha a kwamea nga enea maipfi. Ndi ngani? Naa ri nga phetha nga ḽa uri onoyo khotsi ndi khotsi ane dakalo ḽawe ḽa ḓitika nga u khoḓwa nga ṅwana wawe? Hai. Nṱhani hazwo, ndi khotsi ane a funa ṅwana wawe nahone u a takala musi ṅwana wawe a tshi sumbedza lufuno na musi a tshi livhuwa. U a zwi ḓivha uri zwenezwo zwi ḓo thusa ṅwana wawe uri a aluwe o takala nahone a tshi livhuwa. Nga nṱhani ha zwiitisi zwi fanaho, Yehova ane a vha Khotsi ashu u a takala musi ri tshi mu renda.

5. Musi ri tshi renda Yehova, ndi mini zwine ra vha ri tshi khou sumbedza uri ndi mazwifhi?

⁵ Musi ri tshi renda Khotsi ashu wa ṱaḓulu, ri vha ri tshi khou thusa u sumbedza uri zwe Saṱhane a zwi amba nga ha riṋe ndi mazwifhi. Saṱhane o amba uri vhathu vha nga si dzule vha tshi fhulufhedzea na u imelela dzina ḽa Yehova na uri a hu na muthu na muthihi ane a nga dzula a tshi fhulufhedzea kha Yehova musi o sedzana na milingo. O amba uri roṱhe ri nga shandukela Yehova arali ra humbula uri ri nga vhuyelwa nga u ita nga u ralo. (Yobo 1:9-11; 2:4) Fhedzi Yobo a fhulufhedzeaho o sumbedza uri zwe Saṱhane a zwi amba ndi mazwifhi. Hu pfi mini nga inwi? Muṅwe na muṅwe washu u na tshikhala tsha u imelela dzina ḽa Khotsi ashu na u ita zwine a zwi funa nga u mu shumela nga u fhulufhedzea. (Mir. 27:11) Ndi ndugelo khulwane vhukuma u ita nga u ralo.

6. Ri nga edzisa hani tsumbo ya Davida na ya Vhalevi? (Nehemia 9:5)

⁶ U funa Mudzimu zwi ita uri vhathu vhane vha fhulufhedzea khae vha mu rende nga mbilu dzavho dzoṱhe. Khosi Davida o ṅwala uri: “Kha ndi rende Yehova; zwoṱhe zwine nda vha zwone kha zwi rende dzina ḽau ḽikhethwa.” (Ps. 103:1) Davida o vha a tshi zwi pfesesa uri u renda dzina ḽa Yehova ndi u renda Yehova ene muṋe. Musi ri tshi pfa dzina ḽa Yehova, ri humbula nga ha uri ndi muthu ḓe na nga ha mishumo yawe yavhuḓi. Davida o vha a tshi ṱoḓa u dzhia dzina ḽa Khotsi awe ḽi ḽikhethwa na u ḽi renda. O vha a tshi ṱoḓa u ita zwenezwo ‘nga zwoṱhe zwine a vha zwone’ na nga mbilu yawe yoṱhe. Nga hu fanaho, na Vhalevi  vho ranga phanḓa kha u renda dzina ḽa Yehova. Vho tenda nga u ḓiṱukufhadza uri maipfi avho a nga si kone u renda dzina ḽa Yehova ḽikhethwa nga nḓila yo ḽi teaho. (Vhalani Nehemia 9:5.) A zwi timatimisi uri honoho u ḓiṱukufhadza na thendo dzi bvaho mbiluni zwo takadza Yehova.

7. Ri nga renda hani Yehova musi ri vhuḓinḓani na kha vhutshilo hashu ha ḓuvha na ḓuvha?

⁷ Ṋamusi ri nga takadza Yehova nga u amba nga hae ri tshi sumbedza u livhuwa na lufuno. Musi ri vhuḓinḓani, ri nga dzula ri tshi humbula uri tshipikwa tshashu tshihulwane ndi u thusa vhathu uri vha sendele tsini na Yehova na u vha thusa u vhona uri ndi Khotsi wa lufuno. (Yak. 4:8) Ri a takala musi ri tshi sumbedza vhathu nḓila ine Bivhili ya ṱalusa ngayo Yehova, lufuno lune a vha nalwo, uri u haṱula nga nḓila yo teaho, u na vhuṱali, maanḓa na zwiṅwe zwine a vha zwone. Ri dovha ra renda Yehova na u ita uri a takale musi ri tshi lwela u mu edzisa. (Vhaef. 5:1) Musi ri tshi ita nga u ralo, zwi ri fhambanya na vhathu vha ḽino shango ḽivhi. Vhaṅwe vhathu vha nga zwi ṱhogomela uri ro fhambana nahone vha nga ḓivhudzisa uri ndi ngani. (Mat. 5:14-16) Musi ri tshi khou shumisana navho kha vhutshilo ha ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe, ri nga kona u vha ṱalutshedza uri ndi ngani ro fhambana. Zwenezwo zwi nga ita uri vhathu vha takalelaho vha pfe vha na lutamo lwau sendela tsini na Yehova. Musi ri tshi renda Yehova nga yeneyi nḓila, ri ita uri mbilu yawe i takale.​—1 Tim. 2:3, 4.

RI TAKADZA YESU MUSI RI TSHI RENDA DZINA ḼA YEHOVA

8. Yesu o ranga hani phanḓa kha u renda dzina ḽa Yehova?

⁸ Kha zwivhumbiwa zwoṱhe zwo ṱalifhaho zwi re ṱaḓulu na zwi re kha ḽifhasi, a hu na ane a ḓivha Khotsi u fhira Yesu. (Mat. 11:27) Yesu u a funa Khotsi awe nahone o ranga phanḓa kha u renda dzina ḽa Yehova. (Yoh. 14:31) Kha thabelo yawe ya vhusiku ha u fhedza musi e kha ḽifhasi, o amba zwithu zwa ndeme zwe a zwi ita o ri: “Ndo vha ḓivhadza dzina ḽau.” (Yoh. 17:26) Zwenezwo zwo vha zwi tshi khou amba uri mini?

9. Yesu o shumisa hani tshifanyiso u itela u ṱalutshedza zwine Khotsi awe a vha zwone nga nḓila yo leluwaho?

⁹ Yesu o ita zwi fhiraho u sokou vhudza vhathu nga ha dzina ḽa Yehova. Vhayuda vhe Yesu a vha funza, vho vha vha tshi ḓivha dzina ḽa Mudzimu. Fhedzi Yesu ndi ene we a ranga phanḓa kha u vha ‘ṱalutshedza nga Hae.’ (Yoh. 1:17, 18) Sa tsumbo, Maṅwalo a Tshihevheru a bvisela khagala uri Yehova u na khathutshelo na uri u a pfela vhuṱungu. (Ek. 34:5-7) Yesu o ita uri yeneyo ngoho i bvele khagala musi a tshi amba nga ha tshifanyiso tsha murwa o xelaho na khotsi awe. Musi khotsi a tshi vhona murwa wawe o rembuluwaho “a tshi kha ḓi vha kule,” o gidima uri a ye u ṱangana nae, a mu kuvhatedza na u mu hangwela zwi tshi bva mbiluni. Zwenezwi zwi ri thusa u vhona nḓila ine Yehova a khathutshela na u pfela vhuṱungu ngayo. (Luka 15:11-32) Yesu o thusa vhaṅwe u pfesesa uri Yehova ndi muthu-ḓe.

10. (a) Ri zwi ḓivha hani uri Yesu o shumisa dzina ḽa Khotsi awe na uri o vha a tshi ṱoḓa uri vhaṅwe vha ḽi shumise? (Marko 5:19) (Sedzani tshifanyiso.) (b) Ndi mini zwine Yesu a ṱoḓa ri tshi zwi ita ṋamusi?

¹⁰ Naa Yesu o vha a tshi ṱoḓa uri vhaṅwe vha shumise dzina ḽa Mudzimu? Zwi tou pfala. Vhaṅwe vharangaphanḓa vha vhurereli vha nga vha vho vha vha tshi tenda uri ndi lunyadzo u shumisa dzina ḽa Mudzimu. Fhedzi Yesu ha ngo vhuya a tendela yeneyo mihumbulo ya masialala i sa bvi maṅwaloni i tshi mu thivhela u rendisa dzina ḽa Khotsi awe. Ṱhogomelani zwe zwa itea nga tshifhinga tshe Yesu a fhodza munna we a vha e na madimoni dzinguni ḽa Gerasini. Vhathu vho dzhenwa nga nyofho, vha humbela Yesu uri a ṱuwe, ngauralo a mbo ḓi ṱuwa  kha ḽeneḽo dzingu. (Marko 5:16, 17) Naho zwo ralo, Yesu o vha a tshi kha ḓi ṱoḓa uri vhathu vha ḽeneḽo dzingu vha ḓivhe dzina ḽa Mudzimu Yehova. Ngauralo o vhudza munna we a mu fhodza uri a vhudze vhathu zwe Yehova a mu itela zwone, hu si zwe Yesu a mu itela zwone. (Vhalani Marko 5:19.) a Yesu u khou ṱoḓa uri na riṋe ṋamusi ri ite uri dzina ḽa Khotsi ḽi ḓivhiwe ḽifhasini ḽoṱhe. (Mat. 24:14; 28:19, 20) Musi ri tshi ita zwenezwo ri vha ri tshi khou takadza Khosi yashu Yesu.

11. Yesu Kristo o gudisa vhatevheli vhawe uri vha rabele nga ha mini, nahone ndi ngani zwenezwo zwi zwa ndeme? (Hesekiele 36:23)

¹¹ Yesu Kristo o vha a tshi zwi ḓivha uri tshipikwa tsha Yehova ndi u ita uri dzina ḽawe ḽi vhe ḽikhethwa, na u sumbedza uri zwoṱhe zwe zwa ambiwa nga hae zwo vha zwi mazwifhi. Ndi ngazwo Yesu Kristo o gudisa vhatevheli vhawe uri musi vha tshi rabela vha ri: “Khotsi ashu wa ṱaḓulu, dzina ḽau nga ḽi vhe ḽikhethwa.” (Mat. 6:9) Yesu Kristo o vha a tshi zwi pfesesa uri enea mafhungo ndi one mafhungo a ndemesa kha zwivhumbiwa zwoṱhe. (Vhalani Hesekiele 36:23.) A hu na na tshivhumbiwa na tshithihi tsha ṱaḓulu kana tsha kha ḽifhasi tshe tsha ita uri dzina ḽa Yehova ḽi vhe ḽikhethwa u fhira Yesu Kristo. Fhedzi musi Yesu a tshi fariwa, maswina awe o mu pomoka uri o sumbedza lunyadzo luhulu kha Khotsi awe. Yesu o ṱhogomela uri u shumisa luvhi kana u tshinya dzina ḽa Khotsi awe ḽikhethwa, tsho vha tshi tshivhi tshihulu. O vha o vhaisala vhukuma ngauri o pomokwa nahone a vhonwa mulandu wa uri o ita tshivhi tsho raloho. Zwenezwo zwi nga vha zwi zwone zwo itaho uri Yesu a ‘pfe vhuṱungu’ tshifhingani tsha musi a sa athu u farwa.​—Luka 22:41-44.

12. Yesu o rendisa hani dzina ḽa Khotsi awe nga nḓila khulwane?

¹² U itela u rendisa dzina ḽa Khotsi awe, Yesu Kristo o konḓelela musi a tshi shengedzwa , a tshi semiwa na u ambelwa mazwifhi. O vha a tshi zwi ḓivha uri o thetshelesa Khotsi awe kha zwithu zwoṱhe. A hu na na tshithu na tshithihi tshe a pfa tshi tshi mu shonisa. (Vhahev. 12:2) O vha a tshi zwi ḓivha uri ndi Saṱhane we a vha a tshi khou mu ṱhasela nga tshenetsho tshifhinga tshi konḓaho. (Luka 22:2-4; 23:33, 34) Saṱhane o vha a tshi humbula uri u ḓo ita uri Yesu a si fhulufhedzee. Fhedzi Saṱhane o kundelwa  lu shonisaho. Yesu o sumbedza uri Saṱhane ndi muzwifhi na uri Yehova u na vhashumeli vhawe vha fhulufhedzeaho, vhane vha dzula vha tshi fhulufhedzea naho vha tshi khou sedzana na milingo i konḓaho.

13. Ni nga ita hani uri Khosi yaṋu Yesu Kristo a takale?

¹³ Naa ni khou ṱoḓa u takadza Khosi yaṋu Yesu Kristo? Dzulani ni tshi renda dzina ḽa Yehova na u thusa vhaṅwe uri vha ḓivhe zwine Mudzimu a vha zwone. Musi ni tshi ita nga u ralo, ni ḓo vha ni tshi khou tevhela ṋayo dza Yesu Kristo. (1 Pet. 2:21, ṱms) U fana na Yesu, ni ḓo ita uri Yehova a takale nga u sumbedza uri swina ḽawe Saṱhane ndi muzwifhi a sa shoni.

MUSI RI TSHI RENDA DZINA ḼA YEHOVA RI THUSA VHATHU URI VHA TSHIDZWE

14-15. Ndi zwithu zwifhio zwavhuḓi zwine zwa nga itea musi ri tshi gudisa vhathu nga ha Yehova?

¹⁴ Musi ri tshi renda dzina ḽa Yehova ri thusa vhathu uri vha tshidzwe. Nga nḓila ḓe? Saṱhane o “swingisa mihumbulo” ya vha sa tendi. (2 Vhakor. 4:4) Nga nṱhani ha zwenezwo, vha tenda mazwifhi a Saṱhane a ngaho sa uri: A hu na Mudzimu, Mudzimu u kule na riṋe nahone ha na ndavha na vhathu, Mudzimu u na tshiṱuhu na uri u pfisa vhuṱungu vhaitazwivhi lwa tshoṱhe. Saṱhane o vhudza vhathu enea mazwifhi ngauri u khou ṱoḓa u tshinya dzina ḽa Mudzimu na u ita uri vhathu vha si ṱoḓe u sendela tsini nae. Fhedzi mushumo washu wa u huwelela u phusukanya vhukwila ha Saṱhane. Musi ri tshi funza vhathu ngoho nga ha Khotsi ashu, ri vha ri tshi khou rendisa dzina ḽawe. Zwenezwo zwi ita uri hu vhe na mvelelo dzifhio?

¹⁵ Ngoho i re Ipfini ḽa Mudzimu i na maanḓa mahulu. Musi ri tshi gudisa vhathu ngoho na uri Yehova ndi muthu-ḓe, ri a kona u vhona zwiṅwe zwithu zwavhuḓi. Vhathu vha thoma u bonyolowa nga zwiṱuku nga zwiṱuku vha ṱhogomela mazwifhi a Saṱhane na u kona u vhona nḓila ine Khotsi ashu a vha ngayo. Vha mangadzwa nga maanḓa awe a sa gumi. (Yes. 40:26) Vha guda u fhulufhela Mudzimu ngauri u haṱula nga nḓila yo teaho. (Dot. 32:4) Vha guda zwinzhi kha vhuṱali ha Yehova. (Yes. 55:9; Vharoma 11:33) Nahone zwi a vha khuthadza u guda uri Mudzimu ndi lufuno. (1 Yoh. 4:8) Musi vha tshi sendela tsini na Yehova, vha  khwaṱhisa fhulufhelo ḽavho ḽa u tshila lwa tshoṱhe. Ri na ndugelo yavhuḓi lungafhani ya u thusa vhathu uri vha sendele tsini na Khotsi avho wa ṱaḓulu. Musi ri tshi ita nga u ralo, Yehova u ri dzhia sa “vhashumisani” nae.​—1 Vhakor. 3:5, 9.

16. Vhaṅwe vha kwamea hani musi vha tshi guda dzina ḽa Mudzimu? Ṋeani tsumbo.

¹⁶ Ri nga thoma nga u gudisa vhathu uri Yehova ndi ḽone dzina ḽa Mudzimu. Zwenezwo zwi nga kwama onoyo muthu a dzula a tshi zwi humbula. Sa tsumbo, muṅwe musidzana ane a pfi Aaliyah b o aluselwa muṱani wa vhurereli vhusi ha Tshikriste. O vha a sa pfesesi zwavhuḓi vhurereli hawe nahone o vha a sa pfi vhu tshi ita uri a sendele tsini na Mudzimu. Zwenezwo zwo shanduka musi a tshi thoma u vhala na muṅwe wa Ṱhanzi Dza Yehova. O thoma u dzhia Mudzimu sa khonani yawe. Nahone o vha o akhamala musi a tshi guda uri dzina ḽa Mudzimu ḽo bviswa kha Bivhili nnzhi nahone ḽa dzhielwa vhudzulo nga madzina a ngaho sa Murena. U guda dzina ḽa Yehova zwo shandula vhutshilo hawe. O amba uri: “Khonani yanga ya tsini i na dzina.” Zwo ita uri hu vhe na mvelele dzifhio? U ri: “Zwino ndo no vha na mulalo, ndi pfa ndo huliswa zwihulu.” Muṅwe munna ane a pfi Steve we a vha e ramuzika, u bva kha vhurereli ha maitele a Tshiyuda. O vha a sa ṱoḓi u vha tshipiḓa tsha vhurereli ho dzudzanywaho ngauri o vha o no vhona vhurereli vhunzhi vhu re na muhoyo. Fhedzi nga murahu ha u lovhelwa nga mme awe, o tenda u musi a tshi rambiwa kha Ngudo ya Bivhili ya muṅwe we a vha a tshi khou guda na Ṱhanzi Dza Yehova. O vha o kwamea vhukuma musi a tshi guda dzina ḽa Mudzimu. U ri: “A thi athu u vhuya nda guda dzina ḽa Mudzimu.” O dovha a ri: “Ndo kona u pfesesa uri Mudzimu ndi wa vhukuma lwa u tou thoma. Ndo mu dzhia sa Muthu wa vhukuma. Ndo zwi ḓivha uri ndo wana khonani.”

17. Ndi ngani no ḓiimisela u bvela phanḓa ni tshi renda dzina ḽa Yehova? (Sedzani tshifanyiso.)

¹⁷ Musi ni tshi khou ita mushumo wa u huwelela na u funza, naa ni a vhudza vhathu dzina ḽikhethwa ḽa Mudzimu Yehova? Naa ni a vha thusa u vhona nḓila ine Mudzimu washu a vha ngayo zwa vhukuma? Musi ni tshi ita nga u ralo, ni vha ni tshi khou renda dzina ḽa Mudzimu. U nga ri ri nga bvela phanḓa ri tshi rendisa dzina ḽa Mudzimu na u thusa vhathu uri vha mu ḓivhe. Nga yeneyo nḓila ni ḓo vha ni tshi khou thusa vhathu uri vha tshidzwe. Ni ḓo vha ni tshi khou tevhela ṋayo dza Khosi yashu Yesu Kristo. Nahone tsha ndeme vhukuma ni ḓo takadza Khotsi aṋu wa lufuno Yehova. Kha ri dzule ri tshi “renda dzina [ḽa Mudzimu] lini na lini.”​—Ps. 145:2.