MUṄWE muvulanḓila a re miṅwahani ya vhu-20 ane a pfi Sylviana o ri: “Musi ndi tshi pfa nga ha tshenzhelo dza khonani dzanga dzine dza shuma fhethu hune ha vha na ṱhoḓea khulwane ya vhahuweleli, na nṋe ndo vha ndi tshi tama u takala u fana navho.” O dovha a ri, “Fhedzi ndo vha ndi tshi ofha uri ndi nga si kone u shuma fhethu hu re na ṱhoḓea khulwane.”

Naa ni ḓipfa nga nḓila i fanaho na ya Sylviana? Naa na inwi ni tama u ya u shuma fhethu hune ha vha na ṱhoḓea ya vhahuweleli vha Muvhuso, fhedzi ni vhilaedziswa nga uri ni nga si kone u swikelela tshenetsho tshipikwa? Arali zwo ralo, ni songo kulea nungo! Nga thuso ya Yehova, vhahashu vhanzhi vho kona u kunda zwithithisi zwe zwa vha zwi tshi vha thivhela u ita zwo engedzeaho vhuḓinḓani. U itela u ḓivha uri Yehova o thusa hani vhaṅwe, ri ḓo haseledza nga ha vhathu vhe vha dalela shango ḽa Madagascar ḽine ḽa vha tshiṱangadzime tshihulwanesa tsha vhuṋa shangoni ḽoṱhe.

Miṅwahani ya fumi yo fhiraho, vhahuweleli na vhavulanḓila vha fhiseaho vha fhiraho 70 vha bvaho mashangoni * a 11, vho ḓa kha ḽeneḽo shango ḽa Afurika ḽine ḽa vha na vhathu vhanzhi vhane vha ṱhonifha Bivhili. Zwiṅwe hafhu, vhahuweleli vhanzhi vha henefho vho vha vho ḓiimisela u pfuluwa u itela u thusa u phaḓaladza mulaedza wa Muvhuso u mona na tshenetsho tshiṱangadzime. Kha ri haseledze nga ha vhaṅwe vhavho.

Vhaṅwe vhavhingani vha re miṅwahani ya vhu-30 vhane vha pfi Louis na Perrine, vho pfulutshela ngei Madagascar vha tshi bva Fura. Ndi kale vha tshi khou humbula nga ha u ita zwo engedzeaho vhuḓinḓani nga u ya u shuma kha ḽiṅwe shango, fhedzi Perrine o vha a tshi timatima u pfuluwa. Perrine o ri: “Ndo vha ndi tshi ofha u ya fhethu ndi sa hu ḓivhi. Ndo vha ndi sa ṱoḓi u sia muṱa washu, tshivhidzo, nnḓu yashu, fhethu hoṱhe he ra vha ro hu ḓowela na nḓila ye ra vha tshi ita ngayo zwithu. Ngoho ndi uri ndo vha ndi tshi fanela u kunda zwi thithisi zwe nda vha ndi nazwo.” Nga 2012, Perrine o vha na tshivhindi nahone zwa ita uri ene na mukalaha wawe Louis vha pfuluwe. U ḓipfa hani nga ha phetho ye vha i dzhia? Louis o ri: “Musi ndi tshi humbula zwe ra zwi tshenzhela, ndo kona u vhona lutendo lwashu lu tshi khwaṱha na u vhona Yehova a tshi ri tikedza vhutshiloni hashu.” O dovha a ri: “Edzani u humbula dakalo ḽe ra vha naḽo musi hu  tshi ḓa vhagudiswa vhashu vha Bivhili vha fumi Tshihumbudzoni tshe ra thoma u ya khatsho ngei Madagascar!”

Ndi mini zwe zwa thusa vhenevho vhavhingani u bvela phanḓa na mushumo wavho musi hu tshi vha na thaidzo? Vho humbela Yehova nga thabelo uri a vha thuse u konḓelela. (Vhafil. 4:13) Louis o ri: “Yehova o fhindula thabelo dzashu nahone a ri ṋea ‘mulalo wa Mudzimu.’ Ro kona u livhisa ṱhogomelo kha mushumo washu we wa vha u tshi ita uri ri takale. Zwiṅwe hafhu, khonani dzashu dza he ra vha ri tshi dzula hone, dzo ri rumela dzi-email na marifhi a u ri ṱuṱuwedza uri ri si laṱele thaula.”—Vhafil. 4:6, 7; 2 Vhakor. 4:7.

Yehova o lambedza Louis na Perrine nge vha konḓelela. Louis o ri: “Nga October 2014, ro ya Tshikoloni Tsha Bivhili Tsha Vhavhingani * Vha Vhakriste ngei Fura. U ya kha tshenetsho tshikolo ho vha hu tshifhiwa tshavhuḓisa tshi bvaho ha Yehova.” Musi vha tshi ṱhaphudza tshenetsho tshikolo, vhenevho vhavhingani vho takala vhukuma musi vha tshi rumelwa uri vha ye u shuma ngei Madagascar.

Musi Didier na Nadine vhavhingani vha ngei Fura, vha tshi pfulutshela ngei Madagascar nga 2010 vho vha vho no aluwa. Didier o ri: “Ro vha vhavulanḓila ri tshee vhaswa nahone ra alusa vhana vhararu. Musi vhana vho no aluwa, ro humbula nga ha u ya u shuma kha ḽiṅwe shango.” Nadine o ri: “Musi ri tshi humbula nga ha u ṱuwa ra sia vhana vhashu, zwo ita uri ndi timatime, fhedzi vho ri vhudza uri: ‘Ri ḓo ḓirwa khana nga vhoiwe arali na ya u shuma kha ḽiṅwe shango hune ha vha na ṱhoḓea khulwane!’ Zwe vha zwi amba zwo ri ṱuṱuwedza uri ri dzhie vhukando. Naho zwino ri tshi dzula kule na vhana vhashu, ri a takala ngauri ri kona u davhidzana navho tshifhinga tshoṱhe.”

U guda luambo lwa Lumalagasy zwo vha zwi khaedu kha Didier na Nadine. Nadine o ri: “A ri tsha vha na miṅwaha ya 20.” Vho zwi kona hani? Vho thoma nga u ya tshivhidzoni tsha Lufura. Nga murahu musi vha tshi vhona uri vho no lugela u guda luambo lune lwa ambiwa henefho, vho pfulutshela kha tshivhidzo tsha Lumalagasy. Nadine o ri: “Vhathu vhanzhi vhane nda ṱangana navho tsimuni vha a funa u guda Bivhili. Vha a ri livhuwa tshifhinga tshoṱhe musi ri tshi ya khavho. Mathomoni ndo vha ndi tshi vhona u nga ndi khou ḽora. Ndi a takalela u vula nḓila kha heyi tsimu. Musi ndi tshi vuwa nga matsheloni, ndi ḓivhudza uri, ‘Ndo takala—ndi khou ya u huwelela ṋamusi!’”

Didier u a takala musi a tshi humbula nga ha tshifhinga tshee a thoma u guda ngatsho Lumalagasy. O ri: “Ndo vha ndo fara miṱangano ya tshivhidzo, fhedzi a tho ngo pfesesa musi vhahashu vha tshi fhindula. Ndo tou amba uri, ‘Ndo livhuwa.’ Musi ndo livhuwa muṅwe wahashu wa tshisadzini nga phindulo yawe, vhahashu vhe vha vha vho dzula murahu hawe, vho ntsumbedza uri phindulo yo vha yo khakhea. Ndo mbo ḓi ṱavhanya nda sumba muṅwe wahashu we a fhindula nahone ndi fulufhela uri o fhindula zwone.”

Musi Thierry na mufumakadzi wawe Nadia vhe buthanoni nga 2005, vho ṱalela ḽitambwa ḽi re na tshiṱoho tshine  tsha ri “Pursue Goals That Honor God.” Vho kwamea vhukuma nga ḽeneḽo ḽitambwa ḽa Bivhilini ḽi ambaho nga ha Timotheo nahone zwo ita uri vha vhe na lutamo lwo engedzeaho lwa u ya u shuma hune ha vha na ṱhoḓea khulwane ya vhahuweleli vha Muvhuso. Thierry o ri: “Musi ri tshi khou vhanda zwanḓa nga murahu ha ḽeneḽo ḽitambwa, ndo gogoḓela mufumakadzi wanga nahone nda ri, ‘Ri khou ya ngafhi?’ Mufumakadzi wanga o amba uri na ene o vha a tshi khou humbula nga hazwo.” Nga murahu, vho mbo ḓi thoma u dzhia vhukando u itela u swikelela tshipikwa tshavho. Nadia o ri: “Nga zwiṱuku nga zwiṱuku, ro fhungudza zwithu zwe ra vha ri nazwo u swika ri tshi sala na zwine zwa fhelela kha bege nṋa!”

Vho ya ngei Madagascar nga 2006 nahone vho ḓiphina nga vhuḓinḓa havho u bva musi vha tshi tou thoma. Nadia o ri: “Ri takadzwa vhukuma nga vhathu vhane ra ṱangana navho.”

Naho zwo ralo, nga murahu ha miṅwaha ya rathi, vhenevho vhavhingani vho sedzana na vhuleme. Mme a Nadia vhane vha pfi Marie-Madeleine, vhe vha vha vha tshi dzula ngei Fura, vho wa vha vunḓea tshanḓa, vha huvhala na ṱhoho. Musi vhenevho vhavhingani vho no amba na dokotela wa mme avho, vho humbela mme avho Marie-Madeleine uri vha ḓe vha dzule navho ngei Madagascar. Naho nga tshenetsho tshifhinga vho vha vhe na miṅwaha ya 80, vho ṱanganedza yeneyo khumbelo nga mbilu tshena. Vha ḓipfa hani nga u dzula kha ḽiṅwe shango? Vho ri: “Nga zwiṅwe zwifhinga zwi a konḓa u ḓowelana na henefho fhethu, fhedzi ndi ḓipfa ndi wa ndeme tshivhidzoni hu sa londwi vhushayanungo hanga. Nahone zwi ntakadzaho vhukuma ndi uri yeneyi ndugiselelo ya uri ndi dzule na vhana vhanga i ita uri vha kone u bvela phanḓa na vhuḓinḓa havho.”

Riana ndi muṅwe wahashu wa tshinnani a re miṅwahani ya vhu-20. O alutshela ngei Alaotra Mangoro hune ha vha shango ḽo pfumaho ngei vhubvaḓuvha ha Madagascar. O vha a tshi kona vhukuma tshikoloni nahone a tshi ṱoḓa u tovhola pfunzo ya nṱha. Fhedzi o shandula muhumbulo wawe musi o no guda Bivhili. O ri: “Ndo lingedza u ṱhaphudza tshikolo tsha murole wa nṱha nga u ṱavhanya nahone nda fulufhedzisa Yehova uri, ‘Arali nda phasa mulingo wa mafheloni a ṅwaha, ndi ḓo thoma u vula nḓila.’” Musi Riana o no ṱhaphudza tshikolo, o ita zwe a zwi fulufhedzisa. O pfuluwa a dzula na muṅwe wahashu wa tshinnani wa muvulanḓila, a wana mushumo wa tshifhinganyana nahone a thoma u vula nḓila. O ri: “Yeneyo yo vha i phetho yavhuḓisa ye nda vhuya nda i dzhia.”

Naho zwo ralo, mashaka a Riana vho vha vha sa pfesesi uri ndi ngani a songo tovhola mushumo wa u ḓitshidza. O ri: “Khotsimunene wanga na murathu wa makhulu wanga vho nṱuṱuwedza uri ndi tovhole pfunzo ya nṱha. Fhedzi ndo vha ndi sa ṱoḓi u litsha u vula nḓila u itela u ita tshithu naho tshi tshifhio.” Nga murahu ha tshifhinganyana, Riana o vha a tshi ṱoḓa u ya u shuma hu re na ṱhoḓea khulwane ya vhahuweleli. Ndi mini zwe zwa mu ṱuṱuwedza uri a ite nga u ralo? O ri: “Mbava dzo dzhena he ra vha ri tshi dzula hone nahone dza tswa vhunzhi ha thundu dzanga. Zwenezwo zwo ita uri ndi humbule zwe Yesu a zwi amba nga ha u ḓikuvhanganyela ‘lupfumo ngei ṱaḓulu.’ Ndo dzhia phetho ya u shuma nga nungo dzoṱhe uri ndi wane lupfumo lwa zwithu zwa lwa muya.” (Mat. 6:19, 20) O pfulutshela tshipembe kule na he a vha a tshi dzula hone, ho vha hu kule nga khilomithara dza 1 300 nahone henefho fhethu ho vha hu na gomelelo. Henefho fhethu ho vha hu tshi dzula vhathu vha Vhaantandroy. Ndi ngani o ya henefho?

Nga tshifhinga tsha musi mbava dzi sa athu u mu tswela thundu dzawe, Riana o vha a tshi khou guda Bivhili na vhaṅwe vhanna vhavhili vha Vhaantandroy. O guda maṅwe maipfi a luambo lwavho nahone zwo ita uri a humbule nga ha vhathu vhanzhi vha Vhaantandroy vha sa athu u pfaho mulaedza wa Muvhuso. O ri: “Ndo rabela Yehova uri a nthuse u pfulutshela fhethu hune ha ambiwa Lutandroy.”

Riana o pfulutshela henefho fhethu nahone o sedzana na vhuleme a tshi kha ḓi tou bva u swika. O vha a sa wani mushumo. Muṅwe munna o ri: “Ndi ngani no ḓa fhano? Vhathu vhane vha dzula fhano vha ya u ṱoḓa mushumo hune na bva hone!” Nga murahu ha vhege mbili, Riana o ya guvhanganoni e si na tshelede nahone a sa ḓivhi uri u ḓo ita mini. Nga ḓuvha ḽa u fhedza ḽa buthano, muṅwe wahashu o dzhenisa tshiṅwe tshithu tshikwamani tsha badzhi ya Riana. Ho vha hu tshelede yo eḓanaho ye a vha a tshi ḓo i shumisa u humela Antandroy na u thoma bindu ḽiṱuku ḽa u rengisa yogathi. Riana o ri: “Ndo vhona Yehova a tshi nthusa nga tshifhinga tsho teaho. Ndo kona u bvela phanḓa ndi tshi thusa vha sa athu u wanaho tshibuli tsha u guda nga ha Yehova!” Ho vha hu tshi dovha ha vha mushumo munzhi tshivhidzoni. Riana o dovha a ri: “Ndo vha ndi tshi ṋekedza nyambo vhege iṅwe na iṅwe. Yehova o vha a tshi khou  ngudisa a tshi shumisa ndangulo yawe.” Na ṋamusi, Riana u kha ḓi bvela phanḓa a tshi huwelela mulaedza wa Muvhuso kha vhathu vhanzhi vha ambaho Lutandroy vhane vha ṱoḓa u guda nga ha Yehova.

Yehova u fulufhedzisa uri u ḓo fhaṱutshedza vhane vha ṱoḓa u mu shumela. (Yes. 65:16, NW) Yehova u a ri fhaṱutshedza musi ri tshi shuma nga nungo dzoṱhe u itela u kunda zwithu zwine zwa ri thivhela u ita zwo engedzeaho vhuḓinḓani. Ṱhogomelani Sylviana we a bulwa mathomoni a ino thero. O vha a tshi humbula u nga a nga si kone u shuma fhethu hune ha vha na ṱhoḓea khulwane. Ndi ngani o vha a tshi humbula nga u ralo? O ri: “Mulenzhe wanga wa monde ndi mupfufhi kha muṅwe nga senthimithara dza ṱahe. Nga zwenezwo, a thi koni u tshimbila zwavhuḓi nahone ndi a ṱavhanya u neta.”

Naho zwo ralo, nga 2014, Sylviana na muṅwe muswa wa tshisadzini ane a pfi Sylvie Anna ane a vha muvulanḓila tshivhidzoni tshawe, vho ita ndugiselo nahone vha pfulutshela muvhunduni muṱuku une wa vha kule na hune a dzula hone nga khilomithara dza 85. Hu sa londwi zwithithisi, Sylviana o swikelela tshipikwa tshawe nahone yeneyo ndi phaṱhutshedzo khulwane vhukuma! O ri: “Nga murahu ha u fhedza ṅwaha ndi kha mushumo wanga, muṅwe mme we nda guda nae Bivhili ane a pfi Doratine, o lovhedzwa guvhanganoni ḽa ḽiisela.”

Samusi vhenevha vhahashu vha re na lutendo vha shumaho hu re na ṱhoḓea khulwane vho zwi sumbedza, musi ri tshi ita zwoṱhe zwine ra nga kona u kunda zwine zwa ri thithisa kha u ita zwo engedzeaho vhuḓinḓani, ri a kona u vhona nga muthihi nga muthihi vhungoho ha zwe Yehova a zwi fulufhedzisa vhashumeli vhawe, a ri: “Ndi ḓo U khwaṱhisa, ndi ḓo U farisa.” (Yes. 41:10) Zwenezwo zwi ḓo ita uri ri vhe na vhushaka ho khwaṱhaho na Yehova. Zwiṅwe hafhu, u ḓikumedza nga u ḓifunela—hune ra dzula hone kana kha ḽiṅwe shango—zwi ri lugiselela mishumo ine ra ḓo i shuma shangoni ḽiswa. Didier we a bulwa mathomoni o ri, “u shuma hu re na ṱhoḓea zwi ri lugiselela vhumatshelo!” U nga ri vhashumi vhanzhi vha u ḓifunela vha nga thoma honoho u u gudiswa nga u ṱavhanya!