1-2. (a) Ndi ngani Yesu o ri vhetshela tsumbo i leluwaho ya u humbula lufu lwawe? (b) Ndi pfaneleo dzifhio dza Yesu dzine ra ḓo dzi ṱolisisa?

NAA ni nga ṱalutshedza zwine zwa itea kha Tshihumbudzo tsha lufu lwa Kristo tsha ṅwaha muṅwe na muṅwe? Ndi ngoho uri vhunzhi hashu ri humbula zwidodombedzwa zwa Tshilalelo Tsha Murena. Ndi ngani? Ndi ngauri ndi tshiitea tsho leluwaho. Fhedzi ndi tsha ndeme. Ri nga ḓivhudzisa uri, ‘Ndi ngani yeneyo ndugiselelo yo leluwa?’

² Musi Yesu e kha vhuḓinḓa hawe ha kha ḽifhasi, o vha a tshi ḓivhelwa u funza ngoho nga nḓila i leluwaho na i pfeseseaho. (Mat. 7:28, 29) Nga hu fanaho, o ri vhudza nḓila ya u humbula lufu lwawe nga nḓila i leluwaho na i vhuyedzaho. Kha ri humbulisise nga ha Tshilalelo na zwiṅwe zwithu zwe Yesu a zwi amba na u zwi ita. Ri ḓo pfesesa nḓila ine Yesu a ḓiṱukufhadza ngayo, u vha na tshivhindi na u vha na lufuno nahone ri ḓo guda nḓila ine ra nga mu edzisa ngayo nga vhuronwane.

3. Samusi zwo sumbedzwa kha Mateo 26:26-28, Tshihumbudzo tshe Yesu a tshi thoma tsho vha tsho leluwa nga nḓila-ḓe, nahone zwithu zwivhili zwe a zwi shumisa zwi imela mini?

³ Yesu o thoma Tshihumbudzo tsha lufu lwawe na vhaapostola vhawe vha fulufhedzeaho vha 11. O dzhia zwe zwa vha zwo sala kha vhuṱambo ha Paseka a ita Tshihumbudzo tshi leluwaho. (Vhalani Mateo 26:26-28.) O shumisa tshinkwa tshi si na mbiliso na waini zwe zwa vha zwi henefho. Yesu o vhudza vhaapostola vhawe uri zwenezwi zwithu zwivhili zwi imela muvhili na malofha awe o fhelelaho, zwe a vha a tshi ḓo zwi  ṋekedza sa tshiṱhavhelo a tshi itela vhone. Vhaapostola vha nga vha vha songo mangadzwa nga nḓila ye a ita uri tshenetsho tshiitea tshi leluwe ngayo. Ndi ngani?

4. Nyeletshedzo ye Yesu a i ṋea Marita i ri thusa hani u pfesesa nḓila ye Yesu a ita uri tshilalelo tshi vhe tshi leluwaho?

⁴ Ṱhogomelani zwe zwa itea nga ṅwaha wa vhuraru wa vhuḓinḓa ha Yesu musi o dalela khonani dzawe dza tsini—Lazaro, Marita na Maria. Musi vho ḓigeḓa, Yesu o thoma u funza. Marita o vha e hone, fhedzi o vha o farakanea nga u lugisa zwiḽiwa zwinzhi zwa mueni wawe a ṱhonifheaho. Musi Yesu a tshi zwi vhona, o kaidza Marita nga vhuthu nahone a mu thusa u vhona uri a hu ṱoḓei zwiḽiwa zwinzhi. (Luka 10:40-42) Musi ho sala awara dzi si gathi uri a fe, Yesu o shumisa yeneyo nyeletshedzo nga u ita tshilalelo tsho leluwaho. Zwenezwo zwi ri vhudza mini nga ha Yesu?

5. Tshenetshi tshiitea tshi leluwaho tshi sumbedza mini nga ha Yesu, nahone zwenezwo zwi tshimbidzana hani na Vhafilipi 2:5-8?

⁵ Kha zwoṱhe zwe Yesu a vha a tshi zwi ita na u amba, o vha a tshi ḓiṱukufhadza. Ndi ngazwo zwi sa ri mangadzi uri o sumbedza u ḓiṱukufhadza vhusikuni hawe ha u fhedzisela kha ḽifhasi. (Mat. 11:29) O vha a tshi zwi ḓivha uri u ḓo ṋekedza tshiṱhavhelo tsha ndeme u fhira zwoṱhe zwe zwa vhuya zwa ṋekedzwa na uri Yehova u ḓo mu vusela u vha khosi ngei ṱaḓulu. Naho zwo ralo, ho ngo ṱoḓa u ḓikokodzela maṱo nga u ita vhuṱambo ha mavhaivhai u itela u elelwa lufu lwawe. Nṱhani hazwo, o vhudza vhafunziwa vhawe uri vha mu humbule nga tshenetshi tshiitea tshi leluwaho luthihi nga ṅwaha. (Yoh. 13:15; 1 Vhakor. 11:23-25) Tshenetshi tshiitea tshi leluwaho na tsho teaho, tshi sumbedza uri Yesu o vha a sa ḓihudzi. Zwi a ri takadza uri u ḓiṱukufhadza ndi iṅwe ya pfaneleo ya Khosi yashu ya ṱaḓulu.—Vhalani Vhafilipi 2:5-8.

6. Ri nga edzisa hani u ḓiṱukufhadza ha Yesu musi ro sedzana na milingo?

⁶ Ri nga edzisa hani u ḓiṱukufhadza ha Yesu? Nga u vhea madzangalelo a vhaṅwe phanḓa. (Vhafil. 2:3, 4) Humbulani nga ha vhusiku ha u fhedza ha Yesu kha ḽifhasi. O vha a tshi zwi ḓivha uri hu si kale u ḓo fa lufu lu vhavhaho; fhedzi, o vha a tshi khou vhilaela vhukuma nga vhaapostola vhawe vha fulufhedzeaho vhe vha vha vha tshi ḓo mu lilela. Nga zwenezwo, o fhedza vhusiku hoṱhe a tshi khou vha laya, u vha ṱuṱuwedza na u vha khwaṱhisa. (Yoh. 14:25-31) Yesu o vha a tshi vhea ṱhoḓea dza vhaṅwe u thoma. Ndi tsumbo yavhuḓi vhukuma kha riṋe!

7. Yesu o sumbedza hani tshivhindi nga murahu ha Tshilalelo tsha Murena?

⁷ Nga murahu ha Tshilalelo tsha Murena, Yesu o sumbedza u vha na tshivhindi. Nga nḓila-ḓe? Yesu o ita zwi funwaho nga Khotsi awe, naho o vha a tshi zwi ḓivha uri u ḓo vhulayelwa mulandu muhulwane wa uri o sema Mudzimu. (Mat. 26:65, 66, Luka 22:41, 42) Yesu o dzula a tshi fulufhedzea u itela u hulisa Yehova na u tikedza vhuvhusi hawe nahone a ita uri zwi konadzee uri vhathu vho rembuluwaho vha wane vhutshilo vhu sa fheli. Yesu o dovha a lugiselela vhatevheli vhawe kha zwe vha vha vha tshi ḓo ṱangana nazwo.

8. (a) Ndi mini zwe Yesu a zwi vhudza vhaapostola vhawe vha fulufhedzeaho? (b) Musi Yesu o no fa, vhafunziwa vhawe vho tevhela hani tsumbo yawe ya u vha na tshivhindi?

⁸ Yesu o dovha a sumbedza tshivhindi nga u sa livhisa ṱhogomelo kha mbilaelo dzawe, fhedzi nga u vhea ṱhoḓea dza vhaapostola vhawe vha fulufhedzeaho u thoma. Tshiitea tshi leluwaho tshe a tshi thoma nga murahu ha u pandela Yudasi, tsho vha tshi tshi ḓo humbudza vhane vha ḓo vha vhatevheli vhawe vho ḓodzwaho nga ha mbuyelo dza malofha awe o shululwaho na dza u vha tshipiḓa tsha mulanga muswa. (1 Vhakor. 10:16, 17) U itela uri vha dzule vha tshi fulufhedzea na u vha nae ngei ṱaḓulu, Yesu o vhudza vhatevheli vhawe zwe ene na Khotsi awe vha vha vho zwi lavhelela khavho. (Yoh. 15:12-15) Yesu o dovha a vhudza vhaapostola vhawe nga ha milingo ye vha vha vha tshi ḓo sedzana nayo. O vha ṱuṱuwedza uri vha tevhele tsumbo yawe ya u vha na “tshivhindi!” (Yoh. 16:1-4a, 33) Nga murahu ha miṅwaha minzhi, vhafunziwa vha Yesu vho vha vha tshi kha ḓi tevhela tsumbo yawe ya u ḓiṋekedzela na u vha na tshivhindi, naho zwenezwo zwo vha zwi tshi nga  ita uri vha tambule. Vho vha vho ḓiimisela u tikedzana musi vho sedzana na milingo yo fhamba-fhambanaho.—Vhaheb. 10:33, 34.

9. Ri nga edzisa hani Yesu nga u vha na tshivhindi?

⁹ Ri kha ḓi tevhela tsumbo ya Yesu ya u vha na tshivhindi na ṋamusi. Sa tsumbo, zwi ṱoḓa tshivhindi u itela u tikedza vhahashu vhane vha khou tovholwa nga nṱhani ha lutendo lwavho. Nga zwiṅwe zwifhinga, vhahashu vha a farwa zwi songo tea. Musi zwenezwo zwi tshi itea, ri fanela u ita zwoṱhe zwine ra nga kona u itela u vha tikedza u katela na u vha imelela. (Vhafil. 1:14; Vhaheb. 13:19) Iṅwe nḓila ine ra sumbedza ngayo “tshivhindi” ndi u bvela phanḓa ri tshi huwelela. (Mish. 14:3) U fana na Yesu, ro ḓiimisela u huwelela mulaedza wa Muvhuso naho vhathu vha tshi nga ri hanedza na u ri tovhola. Nga zwiṅwe zwifhinga, ri nga ḓipfa ri si na tshivhindi. Ri nga ita mini?

10. Ndi mini zwine ra fanela u zwi ita kha vhege dzi si gathi musi Tshihumbudzo tshi sa athu u swika, nahone ndi ngani?

¹⁰ Ri nga vha na tshivhindi musi ri tshi humbula nga ha fulufhelo ḽine tshiṱhavhelo tsha Yesu tsha ita uri ḽi konadzee. (Yoh. 3:16; Vhaef. 1:7) Vhege dzi si gathi musi Tshihumbudzo tshi sa athu u swika, ri na tshibuli tshavhuḓi tsha u sumbedza u livhuwa tshirengululi. Nga tshenetsho tshifhinga, vhalani muvhalo wa Bivhili wa Tshihumbudzo nahone ni elekanye nga ha zwiitea zwe zwa itea nga phanḓa ha lufu lwa Yesu. Nga zwenezwo, musi ri Tshihumbudzoni, ri ḓo kona u pfesesa nga vhuḓalo zwine zwiga zwa Tshihumbudzo zwa imela zwone na vhu ndeme ha tshiṱhavhelo. Musi ri tshi pfesesa zwe Yehova na Yesu vha ri itela zwone na nḓila ine zwa ḓo vhuyedza ngayo riṋe na vhafunwa vhashu, fulufhelo ḽashu ḽi a khwaṱha nahone zwi ri ṱuṱuwedza u konḓelela nga tshivhindi u swika vhufheloni.—Vhaheb. 12:3.

11-12. Ndi mini zwe ra zwi guda u swika zwino?

 ¹¹ U swika zwino ro no guda uri Tshilalelo tsha Murena a tshi ri humbudzi nga ha nḓila ine tshirengululi tsha vha tsha ndeme ngayo fhedzi, fhedzi tshi dovha tsha ri humbudza nga ha pfanelelo dza Yesu dza u ḓiṱukufhadza na tshivhindi. Ri livhuwa vhukuma uri Yesu u bvela phanḓa a tshi sumbedza dzenedzi pfaneleo sa Tshifhe Muhulu washu ane a ri pfumelela! (Vhaheb. 7:24, 25) U sumbedza u livhuwa hashu, ri fanela u humbula lufu lwa Yesu nga u fulufhedzea samusi o laedza. (Luka 22:19, 20) Ri ita zwenezwo nga ḓuvha ḽine ḽa tshimbidzana na 14 Nisan, ḓuvha ḽo khetheaho kha ṅwaha.

¹² Kha Tshilalelo tsha Murena, ri guda iṅwe pfaneleo ye ya ita uri Yesu a ri fele. Musi e kha ḽifhasi, o vha a tshi ḓivhelwa yeneyi pfaneleo. Ndi ifhio?

13. Yohane 15:9 na 1 Yohane 4:8-10 dzi ṱalusa hani lufuno lwe Yehova na Yesu vha lu sumbedza, nahone ndi vhafhio vhane vha vhuyelwa ngalwo?

¹³ Yesu o sumbedza nḓila ine Yehova a ri funa ngayo kha zwoṱhe zwe a vha a tshi ita. (Vhalani Yohane 15:9; 1 Yohane 4:8-10.) Tsha ndeme vhukuma ndi uri Yesu o ṋekedza vhutshilo hawe zwi tshi bva mbiluni a tshi itela riṋe. Hu sa londwi uri ri vhaḓodzwa kana vha “dziṅwe nngu,” ri a vhuyelwa nga lufuno lwe Yehova na Murwa wawe vha ri sumbedza lwone vha tshi shumisa tshiṱhavhelo. (Yoh. 10:16; 1 Yoh. 2:2) Humbulani nga ha zwithu zwine zwa shumiswa nga Tshihumbudzo; nazwo zwi sumbedza lufuno lune Yesu a vha nalwo na uri u humbulela vhafunziwa vhawe. Nga nḓila-ḓe?

14. Yesu o sumbedza hani uri u funa vhafunziwa vhawe?

¹⁴ Yesu o sumbedza vhatevheli vhawe vho ḓodzwaho lufuno nga u ita Tshihumbudzo tsho leluwaho u itela uri vha kone u tshi elelwa. Nga u ya ha tshifhinga, vhafunziwa vhawe vho ḓodzwaho vho vha vha tshi fanela u elelwa Tshihumbudzo ṅwaha muṅwe na muṅwe, tshiṅwe tshifhinga vho vha vha tshi fanela u ita nga u ralo nga fhasi ha vhuimo ho fhamba-fhambanaho, u katela na dzhele. (Nzumb. 2:10) Naa vho thetshelesa Yesu? Ee!

15-16. Vhaṅwe vho kona hani u elelwa Tshilalelo tsha Murena, naho vhe nga fhasi ha vhuimo vhu konḓaho?

¹⁵ U bva ḓanani ḽa u thoma ḽa miṅwaha u swika zwino, Vhakriste vha ngoho vha ita vhuḓidini ha u humbula lufu lwa Yesu. Vha ita zwoṱhe zwine vha nga kona u itela u humbula lufu lwa Yesu, naho vhe nga fhasi ha vhuimo vhu konḓaho. Ṱhogomelani tsumbo dzi tevhelaho. Musi Wahashu Harold King e tshiṱokisini e eṱhe dzhele ya ngei China, o vha a tshi fanela u ita zwiṅwe zwithu u itela uri a elelwe Tshihumbudzo. A tshi shumisa zwithu zwe a vha e nazwo henefho, o elelwa Tshihumbudzo tshiphirini. O dovha a vhalela maḓuvha a Tshihumbudzo nga vhuronwane nga hune zwa nga konadzea ngaho. Musi tshifhinga tsha Tshihumbudzo tshi tshi swika, o imba, a rabela na u ṋekedza nyambo yo thewaho Maṅwaloni e eṱhe.

¹⁶ Iṅwe tsumbo kheyi. Tshigwada tsha vhahashu vha tshifumakadzini tshe tsha vha tsho valelwa gammbani ya tshengedzo nga Nndwa ya Shango ya Vhuvhili, tsho vhea vhutshilo hatsho khomboni u itela u humbula Tshilalelo tsha Murena. Nga nṱhani ha uri zwiga zwine zwa shumiswa zwo leluwa, ndi ngazwo vho kona u vha na Tshihumbudzo tshiphirini. Vho ri: “Ro ita gulungwa, vhukati hashu ra vhea kubannga kwa u vhetshela milenzhe kwe ra kutiba nga labi ḽi tshena nṱha hakwo ra vhea zwiga. Ro shumisa khanḓela, samusi mavhone o vha a tshi nga ri fheṱa. . . . Ro dovha ra  vusulusa miano yashu kha Khotsi ashu uri ri shumise maanḓa ashu oṱhe u itela uri dzina ḽawe ḽi itwe ḽi khethwa.” Vho sumbedza lutendo luhulwane vhukuma! Yesu o ri sumbedza lufuno nga u ita uri zwi konadzee u elelwa Tshihumbudzo naho ro sedzana na vhuimo vhu konḓaho!

17. Ri nga ḓivhudzisa mbudziso dzifhio?

¹⁷ Samusi Tshihumbudzo tshi tsini, ri nga ḓivhudzisa mbudziso dzine dza ri: ‘Ndi nga edzisa hani Yesu nga u sumbedza lufuno? Naa ndi humbula nga ha ṱhoḓea dza vhahashu u fhira dzanga? Naa ndi lavhelela zwinzhi kha vhahashu u fhira zwine vha nga kona?’ U nga ri ri nga dzula ri tshi edzisa Yesu nga u “[pfelana] vhuṱungu.”—1 Pet. 3:8.

18-19. (a) Ri nga vha na vhungoho ha mini? (b) No ḓiimisela u ita mini?

¹⁸ Tshihumbudzo tsha lufu lwa Yesu a tshi nga ḓo dzula tshi hone. Musi Yesu a tshi “vhuya” nga tshifhinga tsha maṱungu mahulu, u ḓo kuvhanganyela ṱaḓulu masalela a “vhanangiwa” nahone Tshihumbudzo tshi nga si tsha vha hone.—1 Vhakor. 11:26; Mat. 24:31.

¹⁹ Naho hu si tsha ḓo vha na Tshilalelo tsha Murena, ri nga vha na vhungoho ha uri vhathu vha Yehova vha ḓo humbula tshenetshi tshiitea tshi leluwaho tsha u sumbedza u ḓiṱukufhadza, tshivhindi na lufuno. A zwi timatimisi uri vhathu vhane vha ḓo vha hone kha tshenetshi tshiitea tsho khetheaho, vha ḓo amba nga hatsho u itela u vhuyedza vhaṅwe vhane vha ḓo vha vha tshi khou tshila nga tshenetsho tshifhinga. Fhedzi u itela uri ri vhuyelwe nga tshenetshi tshiitea, ri fanela uri ri ḓiimisele u edzisa u ḓiṱukufhadza ha Yesu, tshivhindi na lufuno. Musi ri tshi ita zwenezwo, ri ḓo vha na vhungoho ha uri Yehova u ḓo ri lambedza.—2 Pet. 1:10, 11.