THERO I GUDWAHO 5
Shumisani “Tshifhinga Tshaṋu Nga Vhuṱali”
“Dzulani no fhaṱuwa uri ni si tshimbile sa matsilu, fhedzi ni tshimbile sa vho ṱalifhaho, ni shumise tshifhinga tshaṋu nga vhuṱali.”—VHAEF. 5:15, 16.
LUIMBO 8 Yehova Ndi Vhukhudo Hashu
MANWELEDZO *
1. Ri nga fhedza hani tshifhinga na Yehova?
RI A takalela u fhedza tshifhinga na vhathu vhane ra vha funa. Vhavhingani vha a zwi funa u ṱwa vhe vhoṱhe. Vhaswa vha a takalela u ṱwa na khonani dzavho. Nahone roṱhe ri a takalela u ṱwa na vhahashu. Fhedzi Mudzimu ndi ene ane ra takalela u fhedza tshifhinga nae u fhira vhoṱhe. Ri zwi ita nga u rabela, u vhala Bivhili na u elekanya nga ha zwine a vha zwone na zwipikwa zwawe. A hu na tshine tsha vha tsha ndeme u fhira u fhedza tshifhinga na Yehova.—Ps. 139:17.
2. Ndi ngani zwi songo leluwa u rabela na u guda Bivhili?
2 Naho ri tshi takalela u rabela na u guda Bivhili, a zwo ngo leluwa. Ro farakanea vhukuma nahone zwenezwi zwi nga ita uri ri kundelwe u wana tshifhinga tsha u gwadamela Yehova. Mushumo washu, muṱa na zwiṅwe zwithu zwi nga ri ḽela tshifhinga lune ra vhona ri si tsheena tshifhinga tsha u rabela, u guda na u elekanya.
3. Ndi zwifhio zwiṅwe zwine zwa nga ri ḽela tshifhinga?
3 Hu na zwiṅwe zwine zwa nga ri ḽela tshifhinga. Arali ra sa ṱhogomela, ri nga farakanea nga zwithu zwinzhi zwine zwa ita uri ri si vhe na tshifhinga tsha u sendela tsini na Yehova, naho zwenezwo zwithu zwone zwiṋe zwi songo khakhea. Sa tsumbo, kha ri ambe nga ha mafhungo a u ḓimvumvusa. A zwo ngo khakhea nahone zwo tea uri ri vhe na tshifhinga tsha u awela na u ḓimvumvusa. Ri nga vha ri tshi khou ḓimvumvusa nga zwithu zwi songo khakheaho, fhedzi arali ra fhedzesa tshifhinga ri tshi khou zwi ita, ri nga wana ri si tsheena tshifhinga tsha u gwadamela Yehova. Ri tea u humbula uri u ḓimvumvusa a si zwone zwa ndemesa vhutshiloni.—Mir. 25:27; 1 Tim. 4:8.
4. Ri ḓo amba nga ha mini kha ino thero?
4 Kha ino thero, ri ḓo amba nga ha uri ndi nga ri tshi tea u dzhia zwiṅwe zwithu zwi zwa ndeme u fhira zwiṅwe. Ri ḓo dovha ra amba nga ha uri ri nga shumisa hani tshifhinga tshashu na Yehova nga vhuṱali na uri ri ḓo vhuyelwa hani nga u ita zwenezwi.
KHETHANI NGA VHUṰALI; ḒIVHANI ZWINE ZWA TEA U ḒA U THOMA
5. Muswa a nga thuswa hani nga nyeletshedzo i re kha Vhaefesa 5:15-17 u ita phetho ya vhuṱali?
5 Khethani u tshila vhutshilo ha khwinesa. Kanzhi vhaswa vha vhilaela nga ha uri vha ite mini nga vhutshilo havho. Vhadededzi na mashaka ane a si vhe Dziṱhanzi vha nga vha ṱuṱuwedza uri vha ye yunivesithi u itela uri vha kone u wana mushumo wavhuḓi na tshelede nnzhi. Zwenezwo zwi nga vha ḽela tshifhinga tshinzhi vhukuma. Fhedzi vhabebi vhane vha vha Dziṱhanzi na dzikhonani tshivhidzoni vha nga vha ṱuṱuwedza uri vha shumise vhutshilo havho u shumela Yehova. Muswa ane a funa Yehova a nga thuswa nga mini u ita phetho yavhuḓi? Zwi nga vha zwavhuḓi uri a vhale Vhaefesa 5:15-17 nahone a elekanye nga ha zwine a zwi vhala khayo. (Vhalani.) Musi o no vhala dzenedzo ndimana, a nga ḓivhudzisa uri: ‘“Zwine Yehova a zwi funa” ndi zwifhio? Ndi phetho ifhio ine ya nga mu takadza? Ndi phetho ifhio ine ya ḓo ita uri ndi shumise tshifhinga tshanga nga vhuṱali?’ Ni songo hangwa uri “maḓuvha ndi mavhi” na uri ḽino shango ḽi vhuswaho nga Saṱhane ḽi tsini na u fheliswa. Zwi ḓo vha vhuṱali u ita phetho ine ya ḓo takadza Yehova.
6. Maria o ita phetho ifhio nahone ndi ngani yo vha i phetho ya vhuṱali?
6 Ḓivhani zwine zwa tea u ḓa u thoma. Nga zwiṅwe zwifhinga, u itela uri ri shumise tshifhinga tshashu nga vhuṱali, ri tea u khetha u ita tshithu tshine tsha vha tsha ndeme u thoma, naho hetshiḽa tshiṅwe tshi songo khakhea. Zwenezwi ri kona u zwi vhona kha zwe zwa itea musi Yesu a tshi dalela Maria na Marita. Ngauri Marita o vha o takalela u dalelwa nga Yesu, o vha a tshi khou mu lugiselela zwiḽiwa zwinzhi. Fhedzi Maria a khetha u dzula tsini na Yesu uri a thetshelese zwe a vha a tshi khou funza. Zwe Marita a vha a tshi khou zwi ita zwo vha zwi songo khakhea, fhedzi Yesu o ri Maria “o nanga zwithu zwavhuḓi.” (Luka 10:38-42) Nga murahu ha tshifhinga, khamusi Maria o hangwa zwe zwa ḽiwa nga ḽeneḽo ḓuvha, fhedzi ri nga vha na vhungoho ha uri ho ngo vhuya a hangwa zwe a zwi guda kha Yesu. Samusi Maria o takalela u ṱwa na Yesu, na riṋe ri a takalela u fhedza tshifhinga na Yehova. Ri nga shumisa hani tshenetsho tshifhinga nga vhuṱali?
SHUMISANI TSHIFHINGA TSHAṊU NA YEHOVA NGA VHUṰALI
7. Ndi ngani zwi zwa ndeme uri ri rabele, ri gude na u elekanya?
7 Ri tea u pfesesa uri u rabela, u guda na u elekanya ndi tshipiḓa tsha vhurabeli hashu. Musi ri tshi rabela, ri vha ri tshi khou davhidzana na Khotsi ashu wa ṱaḓulu ane a ri funa. (Ps. 5:7) Musi ri tshi guda Bivhili, ri “ḓivha Mudzimu” o ṱalifhaho u fhira vhathu vhoṱhe. (Mir. 2:1-5) Musi ri tshi elekanya nga ha zwe ra zwi guda, ri humbulisisa nga ha zwine Yehova a vha zwone na zwine a ṱoḓa u itela riṋe na vhathu vhoṱhe. Yeneyi ndi nḓila yavhuḓi ya u shumisa tshifhinga tshashu nga vhuṱali. Fhedzi ri nga thuswa nga mini uri ri shumise tshifhinga tshashu nga vhuṱali?
Naa ni nga wana fhethu hu si na phosho hune na nga ita hone ngudo ya muthu nga eṱhe? (Sedzani dziphara 8-9)
8. Ri guda mini kha nḓila ye Yesu a shumisa ngayo tshifhinga tshawe e sogani?
8 Arali zwi tshi konadzea, wanani fhethu hu si na phosho. Kha ri ambe nga ha tsumbo ya Yesu. Musi a sa athu u thoma vhuḓinḓa hawe kha ḽifhasi, o fhedza maḓuvha a 40 e sogani. (Luka 4:1, 2) Musi e henefho fhethu hu si na phosho, o kona u rabela kha Yehova na u elekanya nga ha zwine Yehova a ṱoḓa a tshi zwi ita. Zwenezwi zwo mu thusa uri a ḓilugiselele milingo ye a vha a tshi ḓo sedzana nayo. Ni nga vhuyelwa hani nga tsumbo ya Yesu? Arali muṱa wahaṋu u muhulwane, zwi nga ni konḓela u wana fhethu hu si na phosho hayani. Arali zwo ralo, khamusi ni nga wana fhethu ho fhumulaho nnḓa. Julie u ita zwenezwi musi a tshi khou ṱoḓa tshifhinga tsha u rabela. Ene na munna wawe vha dzula kha iṅwe ya dzifuḽethe ngei Fura nahone zwi a konḓa uri a vhe e eṱhe a sa khou thithiswa. U ri: “Ndi ya phakhani ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe hune nda vha ndi ndoṱhe uri ndi wane tshifhinga tsha u amba na Yehova.”
9. Yesu o sumbedza hani uri u na ndavha na vhushaka hawe na Yehova naho o vha o farakanea?
9 Yesu o vha a tshi dzula o farakanea vhukuma. Musi e kha vhuḓinḓa hawe kha ḽifhasi, o vha a tshi dzula a tshi khou tevhelwa fhethu hoṱhe nga vhathu vhanzhi vhe vha vha vha tshi khou ṱoḓa u fhedza tshifhinga nae. Nga tshiṅwe tshifhinga, “vhathu vhoṱhe vha . . . muḓi vho vha vho kuvhangana muṋangoni” uri vha mu vhone. Naho zwo ralo, Yesu o vha a tshi ita vhungoho ha uri u na tshifhinga tsha u khwaṱhisa vhushaka hawe na Yehova. Musi ḓuvha ḽi sa athu u ṱavha, o wana “fhethu hu re kule na miḓi” hune a nga rabela e hone.—Marko 1:32-35.
10-11. U ya nga Mateo 26:40, 41, Yesu o ṱuṱuwedza vhafunziwa vhawe uri vha ite mini tsimuni ya Getsemane, fhedzi ha itea mini?
10 Nga vhusiku hawe ha u fhedzisela musi e kha ḽifhasi, musi vhuḓinḓa hawe vhu tsini na u fhela, Yesu o dovha a ṱoḓa fhethu hu si na phosho he a vha a tshi nga elekanya na u rabela. O hu wana tsimuni ya Getsemane. (Mat. 26:36) Nga tshenetsho tshifhinga, Yesu o vhudza vhafunziwa vhawe zwiṅwe zwithu zwa ndeme nga ha thabelo.
11 Ho itea mini? Musi vha tshi swika tsimuni ya Getsemane ho vha ho na vha vhusiku, khamusi ho no vha vhukati ha vhusiku. Yesu o vhudza vhaapostola uri vha ‘dzule vho fhaṱuwa,’ a ya a rabela. (Mat. 26:37-39) Fhedzi musi a tshi khou rabela, vhone vha eḓela. Musi a tshi wana vho eḓela, Yesu o dovha a vha vhudza uri: “Dzulani no fhaṱuwa, ni bvele phanḓa ni tshi rabela.” (Vhalani Mateo 26:40, 41.) O zwi ṱhogomela uri vho vha vho tsikeledzea, vho neta. Yesu o vha pfela vhuṱungu, a tenda uri “ṋama a i na maanḓa.” Yesu o dovha a humela luvhili uri a ye u rabela, fhedzi musi a tshi vhuya a wana vhafunziwa vhawe vho eḓela, nṱhani ha uri vha vhe vha khou rabela.—Mat. 26:42-45.
Naa ni nga kona u rabela nga tshifhinga tsha musi ni songo neta? (Sedzani phara 12)
12. Ni nga ita mini arali ni khou ḓipfa no tsikeledzea kana no neta lune na kundelwa u rabela?
12 Khethani tshifhinga tsho teaho. Nga zwiṅwe zwifhinga ri nga pfa ro tsikeledzea kana ro neta lune ra si kone u rabela. Arali zwo no vhuya zwa itea kha inwi, ḓivhani uri a ni ṋoṱhe. Ni nga ita mini? Vhaṅwe vhe vha vha vho ḓowela u rabela musi vha sa athu u eḓela, vho zwi vhona uri zwi a thusa u rabela ḽi sa athu u kovhelesa ngauri vha vha vha sa athu u netesa. Vhaṅwe vha vhona zwi tshi thusa u rabela vho tou dzula kana u gwadama. Ni nga ita mini arali ni tshi khou vhilaela kana no kulea nungo lune na kundelwa u rabela? Vhudzani Yehova nḓila ine na khou ḓipfa ngayo. Ni nga vha na vhungoho ha uri u ḓo pfesesa.—Ps. 139:4.
Naa ni nga kona u iledza u fhindula milaedza na dzi-email musi ni miṱanganoni? (Sedzani dziphara 13-14)
13. Zwishumiswa zwashu zwa elekitironiki zwi nga ri thithisa hani musi ri tshi khou guda, u rabela kana musi ri miṱanganoni?
13 Ni songo tenda u khakhiswa musi ni tshi khou guda. Thabelo a si yone i yoṱhe ine ya nga khwaṱhisa vhushaka haṋu na Yehova. U guda Bivhili na u ya miṱanganoni na zwone zwi nga ri thusa u sendela tsini na Mudzimu. Naa hu na zwine na nga zwi ita uri ni shumise tshifhinga nga vhuṱali tshine na tshi fhedza ni tshi khou guda kana ni miṱanganoni? Ḓivhudziseni uri: ‘Ndi mini zwine zwa nthithisa musi ndi miṱanganoni kana ndi tshi khou guda?’ Naa ndi u founeliwa, u rumelwa dzi-email kana milaedza kha founu kana kha tshiṅwe tshishumiswa tsha elekitironiki? Vhathu vhanzhi vha nazwo zwenezwi zwishumiswa. Vhaṅwe vhaṱoḓisisi vha amba uri arali u na founu tsini hau i nga u thithisa. Muṅwe muḓivhi o amba uri: “Muhumbulo waṋu u vha u huṅwe, ni sa khou livhisa ṱhogomelo kha zwine na khou ita.” Musi ri maguvhanganoni na mabuthanoni ri a humbelwa uri ri ite uri zwishumiswa zwashu zwa elekitironiki zwi si thithise vhaṅwe. Naa ri nga zwi ita na musi ri roṱhe uri zwi si ri thithise musi ri tshi guda na u rabela?
14. U ya nga Vhafilipi 4:6, 7, Yehova u ḓo ri thusa hani uri ri si thithisee?
14 Humbelani Yehova uri a ni thuse uri ni si thithisee. Musi ni tshi vhona uri ni khou humbula nga ha zwiṅwe zwithu musi ni tshi khou guda kana ni miṱanganoni, humbelani Yehova uri a ni thuse. Zwi nga ni konḓela u livhisa ṱhogomelo kha Ipfi ḽa Mudzimu arali ni tshi khou vhilaedziswa nga zwiṅwe zwithu, fhedzi ni tea u zwi ita. Rabelani uri Mudzimu a ni ṋee mulalo une wa ḓo tsireledza mbilu yaṋu na ‘muhumbulo waṋu.’—Vhalani Vhafilipi 4:6, 7.
U RABELA, U GUDA NA U YA MIṰANGANONI ZWI A RI VHUYEDZA
15. Ri vhuyelwa hani nga u fhedza tshifhinga na Yehova?
15 Arali na ḓiṋea tshifhinga tsha u amba na Yehova, u mu thetshelesa na u humbula nga hae, ni ḓo vhuyelwa. Nga nḓila-ḓe? Tsha u thoma, ni ḓo ita phetho dzavhuḓi. Bivhili i ri vhudza uri: “Ane a tshimbila na vhaṱali u ḓo ṱalifha.” (Mir. 13:20) Nga zwenezwo, musi ni tshi fhedza tshifhinga na Yehova ane a vha muthu o ṱalifhaho u fhira vhoṱhe, na inwi ni ḓo ṱalifha. Ni ḓo pfesesa uri ni nga mu takadza hani na u iledza u ita phetho dzine dza nga mu vhaisa.
16. U fhedza tshifhinga na Yehova zwi ri thusa hani u khwinisa nḓila ine ra gudisa ngayo?
16 Tsha vhuvhili, ni ḓo khwinisa nḓila ine na gudisa ngayo. Musi ri tshi gudisa muṅwe muthu Bivhili, tshipikwa tshashu tshihulwane ndi u mu thusa uri a sendele tsini na Yehova. Musi ri tshi rabela kha Yehova na u guda nga hae nga ho engedzeaho, ri ḓo mu funa nga ho engedzeaho nahone ri ḓo kona u gudisa mugudiswa washu u mu funa nga ho engedzeaho. Humbulani nga ha tsumbo ya Yesu. O amba nga ha Yehova nga nḓila yavhuḓi i sumbedzaho uri u a ri funa, zwa thusa vhafunziwa vhawe uri vha fune Yehova.—Yoh. 17:25, 26.
17. Thabelo na u guda zwi ri thusa hani u khwaṱhisa lutendo lwashu?
17 Tsha vhuraru, lutendo lwaṋu lu ḓo khwaṱha. Ṱhogomelani zwine zwa itea musi ni tshi humbela Mudzimu uri a ni livhise, u ni khuthadza kana u ni tikedza. Tshifhinga tshoṱhe musi Yehova a tshi fhindula dzenedzo thabelo, lutendo lwaṋu lu a khwaṱha. (1 Yoh. 5:15) Ndi zwifhio zwiṅwe zwine zwa nga thusa u khwaṱhisa lutendo lwaṋu? Ndi ngudo ya muthu nga eṱhe. Ni songo hangwa uri “muthu u tenda zwe a pfa.” (Vharoma 10:17) Fhedzi uri ri vhe na lutendo lwo khwaṱhaho ri tea u ita zwi fhiraho u sokou guda. Ndi zwifhio zwiṅwe zwine ra tea u zwi ita?
18. Ṋeani tsumbo i sumbedzaho uri ndi ngani ri tshi tea u elekanya.
18 Ri tea u elekanya nga ha zwine ra khou zwi guda. Ṱhogomelani zwe zwa itea kha muṅwali wa Phisalema 77. O vha o tsikeledzea ngauri o vha a tshi khou pfa u nga Yehova ha tsha takalela ene na vhaṅwe Vhaisiraele. Zwo mu vhilaedzisa lwe a vha a sa dzi bonyi. (Ndimana 2-8) O ita mini? O vhudza Yehova uri: “Ndi ḓo elekanya nga mishumo yau yoṱhe.” (Ndimana 12) Zwi tou pfala uri muphisalema o vha a tshi ḓivha zwithu zwoṱhe zwe Yehova a itela vhathu vhawe tshifhingani tsho fhiraho, fhedzi o vha a tshi kha ḓi ḓivhudzisa uri: “Naa Mudzimu o hangwa u sumbedza u takalela hawe, kani mbiti dzawe dzo ita uri khathutshelo yawe i fhele?” (Ndimana 9) Onoyo muphisalema o elekanya nga ha mishumo ya Yehova, nga ha uri Yehova o no ḓi pfela vhaṅwe vhuṱungu na u vha khathutshela tshifhingani tsho fhiraho. (Ndimana 11) Ha itea mini? Muphisalema o vha na vhungoho ha uri Yehova a nga si vhuye a laṱa vhathu vhawe. (Ndimana 15) Nga hu fanaho, lutendo lwaṋu lu ḓo khwaṱha arali na elekanya nga ha zwe Yehova a itela vhathu vhawe na zwe a itela inwi.
19. Ndi ifhio iṅwe nḓila ine ra vhuyelwa ngayo nga u fhedza tshifhinga na Yehova?
19 Tsha vhuṋa tshine tsha vha tsha ndemesa, ni ḓo funa Yehova nga ho engedzeaho. Lufuno ndi lwone lune lwa ḓo ni ṱuṱuwedza u thetshelesa Yehova, u ṱoḓa u mu takadza na u konḓelela milingo. (Mat. 22:37-39; 1 Vhakor. 13:4, 7; 1 Yoh. 5:3) A hu na tshithu tsha ndeme u fhira u vha na vhushaka ha tsini na Yehova.—Ps. 63:1-8.
20. Ni ḓo ita hani vhungoho ha uri ni vhe na tshifhinga na Yehova?
20 Ni songo hangwa uri u rabela, u guda na u elekanya ndi tshipiḓa tsha vhurabeli hashu. Ni ṱoḓe fhethu hu si na phosho uri ni kone u fhedza tshifhinga na Yehova ni henefho, u fana na Yesu. Ni iledze zwithu zwine zwa nga ni thithisa. Ni humbele Yehova uri a ni thuse uri ni si thithisee musi ni tshi rabela, u guda na u elekanya. Arali na shumisa tshifhinga tshaṋu nga vhuṱali zwino, Yehova u ḓo ni lambedza nga vhutshilo vhu sa fheli shangoni ḽiswa.—Marko 4:24.
LUIMBO 28 U Vha Khonani Ya Yehova
^ phar. 5 Yehova ndi Khonani yashu khulwanesa. Ri ṱoḓa u mu ḓivha khwine nahone ri dzhiela nṱha vhushaka hashu nae. Zwi dzhia tshifhinga u ḓivha muthu nahone na kha Yehova zwo tou ralo. Sa izwi ano maḓuvha ro farakanea vhukuma, ri nga wana hani tshifhinga tsha u khwaṱhisa vhushaka hashu na Yehova nahone ndi ngani ri tshi tea u zwi ita?
