1. Ri vhuyelwa hani nga u ya Tshihumbudzoni ṅwaha muṅwe na muṅwe?

 TSHIRENGULULI ndi tshifhiwa tshavhuḓisa tshe Yehova a ri ṋea tshone. (2 Vhakor. 9:15) Nge Yesu a ri fela, ri a kona u vha khonani dza Yehova. Ri dovha ra vha na fhulufhelo ḽa u tshila lwa tshoṱhe. Ri na zwiitisi zwinzhi zwa u livhuwa Yehova we a ri ṋea tshirengululi nga nṱhani ha uri u a ri funa. (Vharoma 5:8) U itela uri ri si hangwe zwe Yehova na Yesu vha ri itela zwone na uri ri dzule ri tshi zwi livhuwa Yesu o ri laya uri ri humbule lufu lwawe luthihi nga ṅwaha.​—Luka 22:19, 20.

2. Ri ḓo haseledza mini kha ino thero?

² Uno ṅwaha Tshihumbudzo tshi ḓo vha nga Mugivhela wa dzi 12 April 2025. Zwi tou pfala uri roṱhe ri ḓo ita zwoṱhe zwine ra nga kona uri ri vhe hone. Tshifhingani tsha Tshihumbudzo, ri ḓo vhuyelwa vhukuma arali ra ḓiṋea tshifhinga tsha u humbulisisa nga ha zwe Yehova na Yesu vha ri itela zwone. Kha ino thero, ri ḓo haseledza nga ha zwine tshirengululi tsha ri gudisa zwone nga ha Yehova na Yesu. Kha thero i tevhelaho, ri ḓo vhona uri ri nga vhuyelwa hani nga tshirengululi na uri ri nga sumbedza hani uri ri a tshi livhuwa.

ZWINE TSHIRENGULULI TSHA RI GUDISA ZWONE NGA HA YEHOVA

3. Tshiṱhavhelo tsha muthu muthihi tshi nga rengulula hani vhathu vha dzimiḽioni kha tshivhi na lufu? (Sedzani tshifanyiso.)

³ Tshirengululi tshi ri gudisa uri Yehova u haṱula nga nḓila yo teaho. (Dot. 32:4) Ndi ngani ri tshi ralo? Adamu ho ngo thetshelesa Mudzimu, o vha muitazwivhi nahone a fa. Nga nṱhani ha uri ri vhana vhawe na riṋe ri vhaitazwivhi nahone ri a fa. (Vharoma 5:12) Yehova o mbo ḓi rumela Yesu uri a ri rengulule kha tshivhi na lufu. Fhedzi tshiṱhavhelo tsha muthu muthihi a si na tshivhi tshi nga rengulula hani vhathu vha dzimiḽioni? Muapostola Paulo o ri: “Samusi u sa thetshelesa ha muthu muthihi [Adamu] ho ita uri vhanzhi vha vhe vhaitazwivhi, na u thetshelesa ha muthu muthihi  [Yesu] ho ita uri vhanzhi vha itwe vho lugaho.” (Vharoma 5:19; 1 Tim. 2:6) Paulo o vha a tshi khou amba uri vhathu vhoṱhe ndi vhaitazwivhi na uri vha a fa nga nṱhani ha uri muthu muthihi a si na tshivhi ho ngo thetshelesa Mudzimu. Nga zwenezwo, ho vha hu tshi ṱoḓea muthu muthihi a si na tshivhi uri a thetshelese Mudzimu a kone u rengulula vhathu kha tshivhi na lufu.

4. Ndi ngani Yehova a songo tendela vhana vha Adamu vhe vha mu thetshelesa vha tshi tshila tshoṱhe?

⁴ Naa zwo vha zwi tshi ṱoḓea uri Yesu a fe u itela u ri tshidza? Ndi ngani Yehova a songo tendela vhana vha Adamu vha tshi tshila tshoṱhe? Ri nga vhona u nga yo vha i tshi ḓo vha i nḓila yavhuḓi ya u lugisa mafhungo. Fhedzi arali Yehova a ite ngauralo, o vha a tshi ḓo vha a sa khou haṱula nga nḓila yo teaho. Ngauri zwo vha zwi tshi ḓo nga Adamu ho ngo vhuya a ita tshivhi na uri vhana vhawe a vha na tshivhi nahone zwenezwo zwo vha zwi si ngoho.

5. Ndi ngani ri tshi nga vha na vhungoho ha uri Yehova u ḓo dzula a tshi ita zwo lugaho?

⁵ Arali Yehova a vhe a songo ri ṋea tshirengululi, a tendela vhana vha Adamu vha tshi tshila tshoṱhe naho vhe na tshivhi o vha a tshi ḓo vha a sa khou haṱula nga nḓila yo teaho. Zwenezwi zwo vha zwi tshi ḓo ita uri vhathu vha ḓivhudzise arali a tshi ḓo haṱula nga nḓila yo teaho tshifhingani tshi ḓaho. Sa tsumbo, vhathu vho vha vha tshi ḓo ḓivhudzisa arali Yehova a tshi ḓo ita zwoṱhe zwe a fhulufhedzisa. Fhedzi a ri tei u vhilaedziswa nga zwenezwo. Ndi ngani? Ndi ngauri Yehova o ita zwo lugaho naho zwo vha zwi tshi amba uri u tea u ṋekedza Murwa wawe sa tshiṱhavhelo. Nga zwenezwo, ri nga vha na vhungoho ha uri u ḓo dzula a tshi ita zwo lugaho.

6. Ndi tshifhio tshiṅwe tshithu tshe tsha ita uri Yehova a rumele Murwa wawe uri a ri fele? (1 Yohane 4:9, 10)

⁶ Tshiṅwe tshithu tshe tsha ita uri Yehova a rumele Yesu uri a ri fele ndi nga nṱhani ha uri u a ri funa. (Yoh. 3:16; vhalani 1 Yohane 4:9, 10.) Yehova o rumela Murwa wawe uri a ri fele ngauri u ṱoḓa ri tshi tshila tshoṱhe na nga uri u ṱoḓa ri tshi vha tshipiḓa tsha muṱa wawe. Musi Adamu a tshi ita tshivhi, zwo ita uri a si tsha vha tshipiḓa tsha muṱa wa Yehova. Zwenezwo zwo ita uri na riṋe musi ri tshi bebiwa ri vhe ri si tshipiḓa tsha muṱa wa Yehova. Fhedzi nga nṱhani ha uri Yehova o ri ṋea tshirengululi, vhathu vhoṱhe vhane vha vha na lutendo khae na vhane vha mu thetshelesa vha na tshibuli tsha u vha tshipiḓa tsha muṱa wawe. Tshirengululi tshi a ri vhuyedza zwino ngauri tshi ita uri Yehova a ri hangwele zwivhi zwashu na uri ri kone u vha na vhushaka ha tsini nae na vhahashu. Yehova u a ri funa ngangoho.​—Vharoma 5:10, 11.

7. Nḓila ye Yesu a tambudzwa ngayo i ri thusa hani u pfesesa nḓila ine Yehova a ri funa ngayo?

⁷ U itela uri ri kone u pfesesa nḓila ine Yehova a ri funa ngayo, ri nga humbula nga ha vhuṱungu he a vhu pfa musi a tshi vhona Murwa wawe a  tshi khou tambudziwa. Saṱhane o amba uri a hu na mushumeli wa Mudzimu ane a nga dzula a tshi fhulufhedzea kha Mudzimu musi zwi tshi konḓa. Yehova o tendela Yesu a tshi tambudziwa musi a sa athu fa u itela uri a kone u sumbedza uri zwe Saṱhane a zwi amba ndi mazwifhi. (Yobo 2:1-5; 1 Pet. 2:21) Yehova o zwi vhona musi Yesu a tshi goḓiwa, maswole a tshi mu rwa na u mu ombela kha danda. O dovha a zwi vhona musi Murwa wawe ane a mu funa a tshi fa nga nḓila i ṱungufhadzaho. (Mat. 27:28-31, 39) Yehova o vha a tshi nga kha ḓi vha o thivhela zwenezwi zwithu zwoṱhe. Sa tsumbo, o vha a tshi nga kha ḓi vha o mu tshidza samusi vhathu vho amba uri: “Zwino [Mudzimu] nga a mu tshidze arali a tshi mu funa.” (Mat. 27:42, 43) Fhedzi arali Yehova a mu tshidze, Yesu o vha a sa ḓo kona u ṋekedza vhutshilo hawe sa tshirengululi nahone zwenezwo zwo vha zwi tshi ḓo ita uri vhathu vha si vhe na fhulufhelo ḽa u tshila tshoṱhe. Nga zwenezwo, Yehova o tendela Murwa wawe a tshi konḓelela u tambudzwa u vhuya u swika a tshi fa.

8. Naa Yehova o pfa vhuṱungu musi a tshi vhona Murwa wawe a tshi khou tambudziwa? Ṱalutshedzani. (Sedzani tshifanyiso.)

⁸ A ro ngo fanela u humbula uri Mudzimu ha na maḓipfele nga nṱhani uri ndi ene Ramaanḓaoṱhe. Mudzimu o ri sika a tshi ḓifanyisa, samusi na riṋe ri na maḓipfele, zwi tou pfala uri na ene u nao. Bivhili i amba uri Yehova u a pfa “vhuṱungu” na uri u a ‘ṱungufhala.’ (Ps. 78:40, 41) Humbulani nga ha mafhungo a Abrahamu na Isaka. Yehova o vhudza Abrahamu uri a ṋekedze murwa wawe muthihi fhedzi sa tshiṱhavhelo. (Gen. 22:9-12; Vhahev. 11:17-19) Humbulani nga ha nḓila ine Abrahamu a nga vha o vha o ṱungufhala ngayo musi a tshi khou ḓilugiselela u vhulaya murwa wawe muthihi fhedzi. Zwi tou vha khagala uri Yehova na ene a nga vha o vha o ṱungufhala vhukuma musi a tshi vhona vhathu vha tshi khou tambudza Murwa wawe na musi vha tshi mu vhulaya.​—Ṱalelani vidio ine ya ri Edzisani Lutendo Lwavho​—Abrahamu, Tshipiḓa 2 kha jw.org.

9. Ndi mini zwine ra zwi guda kha Vharoma 8:32, 38, 39 nga ha nḓila ine Yehova a ri funa ngayo?

⁹ Tshirengululi tshi ri gudisa uri Yehova u ri funa u fhira nḓila ine mashaka ashu na khonani dzashu dza tsinisa dza ri funa ngayo. (Vhalani Vharoma 8:32, 38, 39.) Ri na vhungoho ha uri Yehova u a ri funa u fhira nḓila ine ra ḓifuna ngayo. Naa ni a ṱoḓa u tshila tshoṱhe? Yehova u ṱoḓa ni tshila tshoṱhe u fhira nḓila ine inwi na zwi ṱoḓa ngayo. Naa ni a ṱoḓa u hangwelwa zwivhi? Yehova u ṱoḓa u ni hangwela u zwivhi u fhira nḓila ine inwi na ṱoḓa a tshi ni hangwela ngayo. U ṱoḓa uri inwi ni sumbedze uri ni a livhuwa tshifhiwa tsha tshirengululi tshe a ri ṋea tshone, ni vhe na lutendo khae na u mu thetshelesa. Tshirengululi ndi tshifhiwa tshe Yehova a ri ṋea tshone tshine tsha sumbedza uri u a ri funa. Na shangoni ḽiswa ri ḓo guda zwo engedzeaho nga ha nḓila ine Yehova a ri funa ngayo.​—Muh. 3:11.

 ZWINE TSHIRENGULULI TSHA RI GUDISA ZWONE NGA HA YESU

10. (a) Ndi mini zwe zwa ṱungufhadza Yesu? (b) Yesu o sumbedza hani uri zwe Saṱhane a zwi amba nga ha Yehova ndi mazwifhi? (Sedzani bogisi “ Tshiṱhavhelo Tsha Yesu Tshi Sumbedza Uri Zwe Saṱhane A Zwi Amba Ndi Mazwifhi.”)

¹⁰ Yesu u na ndavha na zwine vhathu vha zwi humbula nga ha khotsi awe. (Yoh. 14:31) Musi vhathu vha tshi mu pomoka uri o sema Mudzimu zwo mu ṱungufhadza ngauri zwenezwo zwo vha zwi tshi ḓo tshinya dzina ḽa Khotsi awe. Ndi ngazwo o rabela a ri: “Khotsi anga, arali zwi tshi konadzea, tshinwelo itshi kha tshi mpfuke.” (Mat. 26:39) Fhedzi ngauri Yesu o dzula a tshi fhulufhedzea kha Yehova u vhuya u swika a tshi fa, o sumbedza uri zwe Saṱhane a zwi amba nga ha Khotsi awe zwo vha zwi mazwifhi.

11. Yesu o sumbedza hani uri u a funa vhathu? (Yohane 13:1)

¹¹ Tshirengululi tshi dovha tsha ri gudisa uri Yesu u a funa vhathu, zwihuluhulu vhane vha mu tevhela. (Mir. 8:31; vhalani Yohane 13:1.) Sa tsumbo, o vha a tshi zwi ḓivha uri zwiṅwe zwa zwithu zwine a ḓo zwi ita kha ḽifhasi zwo vha zwi tshi ḓo vha zwithu zwi konḓaho. O vha a tshi zwi ḓivha na uri o vha a tshi ḓo vhulawa nga nḓila ya tshiṱuhu. Fhedzi o ita zwenezwo zwithu zwi konḓaho hu si nga nṱhani ha uri Yehova o mu vhudza uri a zwi ite fhedzi, fhedzi nga nṱhani ha uri u a funa vhathu. Yesu o sumbedza uri u a funa vhathu nga u huwelela khavho, u vha funza na u vha thusa. Nga ḓuvha ḽe a vhulawa ngaḽo, o ṱanzwa milenzhe ya vhaapostola vhawe, a vha funza na u vha ṱuṱuwedza. (Yoh. 13:12-15) Naho Yesu o vha a tshi khou pfa vhuṱungu musi o ombelwa kha danda, o vhudza tshigevhenga tshe a vha o ombelwa tsini natsho uri u ḓo vha natsho Pharadisoni nahone o dovha a sumbedza uri u a funa mme awe nga u humbela Yohane uri a vha ṱhogomele. (Luka 23:42, 43; Yoh. 19:26, 27) Yesu ho ngo sumbedza vhathu uri u a vha funa fhedzi nga u vha fela, o dovha a vha  sumbedza nga u vha fara nga lufuno na nga vhuthu musi e kha ḽifhasi.

12. Ndi mini zwine Yesu a khou ri itela zwone zwino?

¹² Ndi ngoho uri Yesu “o fa luthihi,” fhedzi hu na zwithu zwinzhi zwine a kha ḓi ri itela zwone. (Vharoma 6:10) Ndi ngani ri tshi ralo? U bvela phanḓa a tshi khou shuma u itela uri ri wane zwithu zwinzhi zwavhuḓi zwine ra zwi wana nga nṱhani ha tshirengululi. Humbulani nga ha zwine a khou zwi ita. Ndi Khosi na Tshifhe Muhulu washu nahone ndi ene ṱhoho ya tshivhidzo. (1 Vhakor. 15:25; Vhaef. 5:23; Vhahev. 2:17) U khou ranga phanḓa kha mushumo wa u kuvhanganya vhaḓodzwa na vha gogo ḽihulu nahone wonoyu ndi mushumo une wa ḓo fhela musi maṱungu mahulu a sa athu u fhela. a (Mat. 25:32; Marko 13:27) U dovha a shumisa mulanda a fhulufhedzeaho u itela u ri ṋea zwine ra zwi ṱoḓa uri ri bvele phanḓa ri khou shumela Yehova nga u fhulufhedzea kha enea maḓuvha a vhufhelo. (Mat. 24:45) Nahone musi a tshi vhusa lwa Miṅwaha Ya Tshigidi u ḓo bvela phanḓa a tshi khou ri itela zwithu zwinzhi. Musi Yehova a tshi ṋekedza Murwa wawe, ho ngo sokou mu ṋekedza uri a ri fele fhedzi, o zwi itela uri a ri itele zwithu zwinzhi zwavhuḓi.

BVELANI PHANḒA NI TSHI GUDA ZWITHU ZWISWA

13. U dzula ni tshi humbulisisa zwi nga ni thusa hani uri ni dzule ni tshi guda nga ha nḓila ine Yehova na Yesu vha ni funa ngayo?

¹³ Ni nga dzula ni tshi guda nga ha nḓila ine Yehova na Yesu vha ni funa ngayo arali na bvela phanḓa ni tshi humbulisisa nga ha zwe vha ni itela zwone. Vhegeni dza musi Tshihumbudzo tsha uno ṅwaha tshi sa athu swika na musi tsho no fhira, ni nga vhala iṅwe ya bugu dza Evangeli kana na vhala dzi fhiraho nthihi. Ni songo vhala ndima nnzhi-nnzhi nga tshifhinga tshithihi. Nṱhani hazwo, ni vhale ni songo dzhaya nahone ni ṱoḓe zwiitisi zwa uri ndi ngani ri tshi tea u funa Yehova na Yesu. Ni vhudze vhaṅwe zwine na zwi wana musi ni tshi khou vhala.

14. U ita ṱhoḓisiso zwi nga ri thusa hani uri ri dzule ri tshi guda nga ha Tshirengululi na nga ha maṅwe mafhungo? (Phisalema 119:97 na ṱhaluso i re magumoni a siaṱari.) (Sedzani tshifanyiso.)

¹⁴ Arali no no fhedza miṅwaha minzhi no lovhedzwa, ni nga vhona u nga a hu tsheena zwithu zwiswa zwine na nga zwi guda nga ha nḓila ine Yehova a haṱula ngayo, lufuno lwawe na nga ha Tshirengululi. Fhedzi ngoho ndi ya uri ri ḓo dzula ri tshi guda zwithu zwiswa nga ha enea mafhungo. Nga zwenezwo, ndi mini zwine na nga  zwi ita? Vhalani nga ha enea mafhungo kha khandiso dzashu. Arali na wana zwiṅwe zwithu zwine ni si zwi pfesese musi ni tshi khou vhala Bivhili, itani ṱhoḓisiso nga hazwo. Ni elekanye nga ha zwe na zwi vhala na nga ha zwe na zwi guda nga ha Yehova na Murwa wawe na nga ha nḓila ine vha ni funa ngayo.​—Vhalani Phisalema 119:97 na ṱhaluso i re magumoni a siaṱari.

15. Ndi ngani zwi zwa ndeme u dzula ri tshi ṱoḓa zwithu zwiswa zwine ra nga zwi guda Bivhilini?

¹⁵ Ni songo kulea nungo arali na sa wana zwithu zwiswa kana zwi takadzaho tshifhinga tshoṱhe musi ni tshi vhala Bivhili kana musi ni tshi ita ṱhoḓisiso. Ḓidzhieni sa muthu ane a khou lingedza u wana musuku. Kanzhi muthu ane a khou ṱoḓa u wana musuku a nga fhedza awara nnzhi-nnzhi kana maḓuvha manzhi a sa wani tshithu. Fhedzi ha litshi u ṱoḓa ngauri naho a nga wana kupiḓa kuṱukuṱuku kwa musuku ku vha ku kwa ndeme khae. Zwithu zwiswa zwine na nga zwi guda Bivhilini ndi zwa ndeme u fhira musuku. (Ps. 119:127; Mir. 8:10) Nga zwenezwo, ni songo fhela mbilu musi ni tshi khou vhala Bivhili na musi ni tshi khou ṱoḓa zwithu zwiswa zwine na nga zwi guda khayo.​—Ps. 1:2.

16. Ri nga edzisa hani Yehova na Yesu?

¹⁶ Musi ni tshi guda, humbulani nga ha nḓila ine na nga shumisa ngayo zwine na khou zwi guda vhutshiloni haṋu. Sa tsumbo, edzisani nḓila ine Yehova a haṱula ngayo nga u sa vha na tshiṱalula. Edzisani nḓila ine Yesu a funa ngayo Khotsi awe na nḓila ine a funa ngayo vhathu. Ni nga mu edzisa nga u ḓiimisela u ita zwine Yehova a zwi funa na u thusa vhaṅwe naho zwi tshi nga ni konḓisela vhutshilo nga zwiṅwe zwifhinga. Zwiṅwe hafhu, edzisani Yesu nga u huwelela kha vhaṅwe uri na vhone vha wane tshibuli tsha u ḓivha zwithu zwavhuḓi zwine Yehova a khou ri itela zwone na uri vha vhe na lutendo kha tshirengululi.

17. Ri ḓo amba nga ha mini kha thero i tevhelaho?

¹⁷ Musi ri tshi bvela phanḓa ri tshi guda nga ha tshirengululi, zwi ḓo ita uri ri bvele phanḓa ri tshi funa Yehova na Yesu nga ho engedzeaho. Zwenezwo zwa ita uri na vhone vha ri fune nga ho engedzeaho. (Yoh. 14:21; Yak. 4:8) Bvelani phanḓa ni tshi shumisa zwithu zwoṱhe zwe Yehova a ri ṋea zwone u itela uri ri dzule ri tshi guda nga ha tshirengululi. Kha thero i tevhelaho, ri ḓo guda nga ha dziṅwe nḓila dzine ra vhuyelwa ngadzo nga tshirengululi na uri ri nga tshi livhuwa hani.