1. Ri nga vha na vhungoho ha mini nahone ndi ngani?

 MUSI ni tshi vhona zwithu zwine zwa khou itea ṋamusi shangoni, naa zwi a ni konḓela u tenda uri zwithu zwi ḓo vhuya zwa vha khwine? Vhathu a vha tsha funana miṱani u fana na u thomani. Vhathu vha khou ṋaṋa u ita dzikhakhathi, u vha na tseḓa na u vha na vhuhali. Vhunzhi ha vhathu zwi a vha konḓela u fhulufhela vhavhusi. Fhedzi zwenezwi zwithu zwoṱhe zwine zwa khou itea zwi nga ita uri ni tende uri zwithu zwi ḓo vha khwine hu si kale. Ndi ngani? Ndi ngauri vhathu vha khou ita zwe Bivhili ya dzula yo zwi amba nga ha ‘maḓuvha a vhufhelo.’ (2 Tim. 3:1-5) A hu na muthu ane a nga hanedza uri vhuporofita vhu ambaho nga ha maḓuvha a vhufhelo vhu khou itea zwino nahone zwenezwo zwi sumbedza uri Kristo Yesu o no vha Khosi ya Muvhuso wa Mudzimu. A si honovhu vhuporofita fhedzi vhune ha amba nga ha Muvhuso wa Mudzimu. Zwi ḓo ri khwaṱhisa lutendo u vusulusa vhuṅwe vhuporofita he ha itea tshifhingani tshashu.

2. Ri ḓo amba nga ha mini kha ino thero nahone ndi ngani? (Ambani nga ha zwine na khou zwi vhona na zwine na nga zwi guda kha tshifanyiso tshi re kha gwati.)

² Kha ino thero, ri ḓo amba nga ha (1) vhuporofita vhune ha ri thusa u pfesesa uri Muvhuso wa Mudzimu wo thoma lini u vhusa, (2) vhuporofita vhune ha ri thusa u pfesesa uri Yesu ndi Khosi ya Muvhuso wa Mudzimu ngei ṱaḓulu na (3) vhuporofita vhune ha ḓo ri thusa u vhona uri Muvhuso wa Mudzimu u ḓo fhelisa hani maswina a Mudzimu. Ri ḓo vhona uri honovhu vhuporofita vhu a tshimbidzana uri ri kone u vhona uri ri khou tshila tshifhingani tshifhio kha zwe Yehova a zwi porofita, u fana na zwipiḓa zwa puzzle zwi tshi ṱumana uri ri kone u vhona tshifanyiso tsha puzzle.

3. Vhuporofita vhu re kha Daniele 7:13, 14 vhu ri khwaṱhisedza mini?

³ Vhuporofita vhu re kha Daniele 7:13, 14 vhu ri khwaṱhisedza uri Kristo Yesu u ḓo vha Khosi ya khwinesa ya Muvhuso wa Mudzimu. Vhathu vha tshaka dzoṱhe vha ḓo ‘mu shumela’ vho takala nahone a hu nga vhi na iṅwe Khosi nga murahu hawe. Vhuṅwe vhuporofita vhu re kha bugu ya Daniele vhu sumbedza uri Yesu o vha a tshi ḓo thoma u vhusa kha wonoyo muvhuso musi zwifhinga zwa sumbe zwi tshi fhela. Naa zwi a konadzea u ḓivha uri Yesu o vha lini Khosi?

4. Ṱalutshedzani uri Daniele 4:10-17 i ri thusa hani u vhalela uri Kristo o vha Khosi lini. (Vhalani na ṱhaluso i re magumoni a siaṱari.)

⁴ Vhalani Daniele 4:10-17. “Zwifhinga zwa sumbe” zwi imela miṅwaha ya 2 520. Zwifhinga zwa sumbe zwo thoma nga 607 B.C.E. musi Vhababele vha tshi bvisa khosi ya u fhedzisela uri i si tsha vhusa vhathu vha Mudzimu ngei Yerusalema. Zwo fhela nga 1914 musi Yehova a tshi vhea Yesu “ane a fanelea” uri a vhe Khosi ya Muvhuso wa Mudzimu. *—Hesek. 21:25-27.

5. Ri vhuyelwa hani nga vhuporofita ha “zwifhinga zwa sumbe”?

⁵ Honovhu vhuporofita vhu ri vhuyedza hani? Arali ra pfesesa vhuporofita ha “zwifhinga zwa sumbe,” zwi ḓo ita uri ri fhulufhele uri Yehova u ita zwe a fhulufhedzisa nga tshifhinga tsho teaho. Yehova o ita phetho ya uri Yesu u ḓo thoma u vhusa lini sa Khosi nahone musi tshenetsho tshifhinga tshi tshi swika, zwa itea nga u ralo. Nga zwenezwo, ri a zwi ḓivha uri u ḓo ita zwiṅwe zwe a zwi porofita nga tshifhinga tshe a tshi vhea. Ri na vhungoho ha uri ḓuvha ḽa Yehova a ḽi “nga lengi.”—Hab. 2:3.

6. (a) Ndi zwifhio zwine zwa khou itea zwine zwa sumbedza uri Yesu o no thoma u vhusa ngei ṱaḓulu? (b) Zwenezwi zwo khwaṱhisedzwa hani nga vhuporofita vhu re kha Nzumbululo 6:2-8?

⁶ Musi Yesu e tsini na u humela ṱaḓulu, o vhudza vhatevheli vhawe zwithu zwe zwa vha zwi tshi ḓo itea kha ḽifhasi zwe zwa vha zwi tshi ḓo vha thusa u ḓivha uri o no thoma u vhusa ngei ṱaḓulu. Zwiṅwe zwa zwithu zwe a zwi amba ndi dzinndwa, nḓala na midzinginyo. O dovha a amba uri hu ḓo vha na malwadze “fhethu hunzhi” nahone zwino ri khou zwi vhona nga dziedzi ḽa COVID-19. Bivhili i vhidza zwenezwi zwithu zwine zwa khou itea “tshiga” tsha u vha hone ha Kristo. (Mat. 24:3, 7; Luka 21:7, 10, 11) Nga murahu ha miṅwaha i fhiraho 60 musi Yesu o no humela ṱaḓulu, o khwaṱhisedza muapostola Yohane uri zwenezwi zwithu zwoṱhe zwe a zwi porofita zwi ḓo itea. (Vhalani Nzumbululo 6:2-8.) Zwenezwi zwithu zwoṱhe zwo itea u bva tshee Yesu a vha Khosi nga 1914.

7. Ndi ngani zwithu zwo ṋaṋa u vhifha musi Yesu o no vha Khosi?

⁷ Ndi ngani zwithu zwo ṋaṋa u vhifha musi Yesu o no vha Khosi? Nzumbululo 6:2 i a ri vhudza. I amba uri musi Yesu a tshi vha Khosi o lwa na muṅwe muthu. O lwa na nnyi? O lwa na Diabolo na madimoni awe. Nzumbululo ndima ya 12 i amba uri Saṱhane o kundwa kha yeneyi nndwa nahone Saṱhane na madimoni awe vha poselwa kha ḽifhasi. Zwenezwo zwo ita uri hu vhe na “khombo kha ḽifhasi” ngauri Saṱhane o sinyuwa zwihulu nahone u khou ṱhasela vhathu.—Nzumb. 12:7-12.

8. Ri nga vhuyelwa hani nga u vhona vhuporofita vhune ha vha Bivhilini vhu tshi itea?

⁸ Honovhu vhuporofita vhu ri vhuyedza hani? Zwithu zwine zwa khou itea shangoni na nḓila ine vhathu vha tshila ngayo ṋamusi zwi nga ri thusa uri ri kone u vhona uri Yesu o no thoma u vhusa. Nga zwenezwo, nṱhani ha u  sinyuwa musi ri tshi vhona vhathu vha tshi vha na tseḓa na u vha na tshiṱuhu ri tea u humbula uri vha khou ita zwithu zwe Bivhili ya dzula yo porofita nga hazwo. Muvhuso wa Mudzimu wo no thoma u vhusa. (Ps. 37:1) Samusi Haramagedo yo no vha tsini, ri nga lavhelela uri zwithu zwi ḓo ṋaṋa u vhifha zwi tshi ya. (Marko 13:8; 2 Tim. 3:13) Ri a livhuwa uri Khotsi ashu wa ṱaḓulu ane a ri funa o ri thusa u pfesesa uri ndi ngani hu na thaidzo nnzhi nga u rali kha ḽifhasi.

9. Vhuporofita vhu re kha Daniele 2:28, 31-35 vhu ṱalusa hani muvhuso wa u fhedzisela u langaho shango ḽoṱhe nahone wonoyo muvhuso wo thoma u vhusa lini?

⁹ Vhalani Daniele 2:28, 31-35. Ri khou vhona honoho vhuporofita vhu tshi khou itea ṋamusi. Zwe Nebukadanetsara a zwi ḽora zwo vha zwi khou sumbedza zwine zwa ḓo itea “maḓuvhani a vhufhelo” musi Kristo o no thoma u vhusa. Muvhuso wa u fhedzisela u langaho shango ḽoṱhe we Bivhili ya dzula yo amba nga hawo ndi ḽiṅwe ḽa maswina a Yesu nahone Bivhili i amba uri u imelwa nga ‘ṋayo dzo itwaho nga tsimbi na vumba.’ Wonoyo muvhuso u langaho shango ḽoṱhe wo no thoma u vhusa. Wo thoma u vhusa nga Nndwa Ya Shango Ya U Thoma musi Britain na Amerika vha tshi shumisana, vha vha Muvhuso U Langaho Shango Ḽoṱhe Wa Anglo-American. Tshifanyiso tshe Nebukadanetsara a tshi ḽora tshi amba nga ha zwithu zwivhili zwine wonoyo muvhuso u langaho shango ḽoṱhe wa fhambana ngazwo na miṅwe mivhuso i langaho shango ḽoṱhe ya tshifhingani tsho fhiraho.

10. (a) Ri khou vhona hani zwe Daniele a zwi porofita kha muvhuso u langaho shango ḽoṱhe wa Anglo-American? (b) Ri tea u iledza mini? (Vhalani na bogisi “ Ṱhogomelani Vumba!”)

¹⁰ Tsha u thoma, muvhuso u langaho shango ḽoṱhe wa Anglo-American u imelwa nga tsimbi yo ṱanganyiswaho na vumba. Wo fhambana na miṅwe mivhuso i langaho shango ḽoṱhe ya tshifhingani tsho fhiraho ngauri yo vha i tshi imelwa  nga tsimbi yo khwaṱhaho i ngaho musuku kana siḽiva. Vumba ḽi imela vhathu zwavho. (Dan. 2:43) Vharangaphanḓa vha muvhuso u langaho shango ḽoṱhe a vha tsha kona u ita zwine vha ṱoḓa u zwi ita ngauri vhathu vha a dzhenelela kha dzikhetho, vha na madzangano ane a lwela pfanelo dzavho nahone vha a ṱereka.

11. Samusi Muvhuso U Langaho Shango Ḽoṱhe Wa Anglo-American u wone une wa khou vhusa, zwi ita hani uri ri si timatime uri ri khou tshila maḓuvhani a vhufhelo?

¹¹ Tsha vhuvhili, muvhuso u langaho shango ḽoṱhe une wa imelwa nga ṋayo kha tshifanyiso tshihulu tshe Nebukadanetsara a tshi vhona ndi wone muvhuso u langaho shango ḽoṱhe wa u fhedzisela we Bivhili ya porofita nga hawo. A hu na muṅwe muvhuso une wa langiwa nga vhathu une wa ḓo ḓa nga murahu hawo. Nṱhani hazwo, Muvhuso wa Mudzimu ndi wone une wa ḓo fhelisa wonoyo muvhuso na miṅwe mivhuso yoṱhe nga nndwa ya Haramagedo. *—Nzumb. 16:13, 14, 16; 19:19, 20.

12. Vhuporofita ha Daniele vhu dovha ha ri ṋea vhuṱanzi ha mini nahone zwenezwo zwi ri khuthadza hani na u ri ṋea fhulufhelo?

¹² Honovhu vhuporofita vhu ri vhuyedza hani? Vhuporofita vhu re kha bugu ya Daniele vhu dovha ha amba zwiṅwe zwine zwa sumbedza uri ri khou tshila maḓuvhani a vhufhelo. Miṅwahani i fhiraho 2 500 yo fhiraho, Daniele o dzula o amba uri ho vha hu tshi ḓo vha na miṅwe mivhuso miṋa i langaho shango ḽoṱhe ye ya vha i tshi ḓo vhusa vhathu vha Mudzimu nga murahu ha muvhuso wa Babele. Zwiṅwe hafhu, Daniele o dovha a amba uri Muvhuso U Langaho Shango Ḽoṱhe Wa Anglo-American u ḓo vha wone muvhuso wa u fhedzisela. Zwenezwi zwi a ri khuthadza na u ita uri ri vhe na fhulufhelo ḽa uri Muvhuso wa Mudzimu u ḓo fhelisa mivhuso yoṱhe, ha vhusa wone u woṱhe kha ḽifhasi.—Dan. 2:44.

13. “Khosi ya vhumalo” na “mahosi a fumi” vha re kha Nzumbululo 17:9-12 vha imela mini nahone honovhu vhuporofita ho itea hani?

¹³ Vhalani Nzumbululo 17:9-12. Nga nṱhani ha uri Nndwa Ya Shango Ya U Thoma yo ita uri hu vhe na tshinyalelo, ho dovha ha itea zwiṅwe zwithu zwi tshimbidzanaho na vhuporofita vhu re Bivhilini vhu ambaho nga maḓuvha a vhufhelo. Vharangaphanḓa vha shango vho vha vha tshi khou ṱoḓa uri hu vhe na mulalo kha ḽifhasi. Nga zwenezwo, nga January 1920 vho thoma dzangano ḽine ḽa pfi League of Nations, ḽe ḽa dzhielwa vhudzulo nga dzangano ḽine ḽa pfi United Nations nga October 1945. Ḽeneḽi dzangano ḽi vhidzwa “khosi ya vhumalo.” Fhedzi a si muvhuso u langaho shango ḽoṱhe. Ḽi na maanḓa ngauri ḽi tikedzwa nga mivhuso. Bivhili i amba uri yeneyi mivhuso i vhidzwa “mahosi a fumi.”

14-15. (a) Nzumbululo 17:3-5 i ri hu ḓo itea mini kha “Babele Ḽihulu”? (b) Vhunzhi ha vhathu vhe vha vha vha tshi tikedza vhurereli ha mazwifhi vha khou ita mini?

¹⁴ Vhalani Nzumbululo 17:3-5. Kha bono ḽe muapostola Yohane a ḽi vhona, o vhona mufumakadzi ane a rengisa muvhili, ane a pfi “Babele Ḽihulu.” Onoyo mufumakadzi u imela vhurereli hoṱhe ha mazwifhi. Hu ḓo itea mini kha Babele Ḽihulu? Ndi kale vhurereli ha mazwifhi vhu tshi khou shumisana na mivhuso na u i tikedza. Fhedzi hu si kale, Yehova u ḓo ita uri mivhuso i humbule zwi fanaho uri i ite “zwine a zwi ṱoḓa.” Hu ḓo vha na mvelelo dzifhio? Yeneyo mivhuso ine ya imela “mahosi a fumi” i ḓo vutshela vhurereli ha mazwifhi ya vhu fhelisa.—Nzumb. 17:1, 2, 16, 17.

¹⁵ Ri zwi ḓivha hani uri Babele Ḽihulu u ḓo fheliswa hu si kale? U itela uri ri kone u fhindula yeneyo mbudziso, ri tea u humbula uri ḓorobo ya Babele ya kale yo vha yo tsireledzwa nga maḓi a mulambo muhulu wa Yufuratha. Bugu ya Nzumbululo i fanyisa vhatikedzi vhanzhi vha Babele Ḽihulu na “maḓi” a tsireledzaho.  (Nzumb. 17:15) Fhedzi i dovha ya amba uri eneo maḓi a ḓo “xa,” zwine zwa amba uri vhathu vhanzhi vho vha vha si tsha ḓo tikedza vhurereli hoṱhe ha mazwifhi. (Nzumb. 16:12) Honoho vhuporofita vhu khou itea ngauri vhunzhi ha vhathu a vha na vhurereli nahone vha khou ṱoḓa thuso ya u tandulula thaidzo dzine vha vha nadzo huṅwe fhethu.

16. Ri nga vhuyelwa hani nga u pfesesa vhuporofita vhu ambaho nga u vha hone ha United Nations na uri Babele Ḽihulu ḽi ḓo fheliswa lini?

¹⁶ Honovhu vhuporofita vhu ri vhuyedza hani? Nga nṱhani ha uri hu na dzangano ḽa United Nations nahone vhunzhi ha vhathu a vha tsha tikedza vhurereli ha mazwifhi, zwi sumbedza uri ri khou tshila maḓuvhani a vhufhelo. Naho vhunzhi ha vhathu vha si tsha tikedza Babele Ḽihulu, a si vhone vhane vha ḓo fhelisa vhurereli ha mazwifhi. Samusi ro amba nga hazwo, Yehova u ḓo ita uri “mahosi a fumi” ane a imela mivhuso ine ya tikedza United Nations a humbule zwi fanaho uri a kone u “ita zwine [Yehova] a zwi ṱoḓa.” Yeneyo mivhuso i ḓo fhelisa Babele Ḽihulu zwi songo lavhelelwa nahone zwenezwo zwi ḓo mangadza vhathu. * (Nzumb.  18:8-10) U fheliswa ha Babele Ḽihulu zwi ḓo kwama shango ḽoṱhe nahone zwi nga ita uri hu vhe na dzithaidzo, fhedzi hu na zwithu zwivhili zwine zwa ḓo ita uri vhathu vha Mudzimu vha takale. Vhurereli ha mazwifhi vhune ha vha swina ḽa Mudzimu u bva kale vhu ḓo fheliswa nahone riṋe ri ḓo vhofhololwa kha ḽino shango ḽivhi hu si kale.—Luka 21:28.

17-18. (a) Ri nga bvela hani phanḓa ri tshi khwaṱhisa lutendo lwashu? (b) Ri ḓo amba nga ha mini kha thero i tevhelaho?

¹⁷ Daniele o dzula o amba uri “nḓivho ya ngoho” i ḓo “ḓala.” Zwo tou ralo ngauri zwa zwino ri vho kona u pfesesa vhuporofita vhu ambaho nga ha tshifhinga tshine ra khou tshila khatsho. (Dan. 12:4, 9, 10) Honoho vhuporofita vhu khou itea nga nḓila ye ha porofitwa ngayo nahone zwenezwo zwi ita uri ri ṱhonifhe Yehova na Ipfi ḽawe nga ho engedzeaho. (Yes. 46:10; 55:11) Nga zwenezwo, bvelani phanḓa ni tshi khwaṱhisa lutendo lwaṋu nga u guda Ipfi ḽa Mudzimu nga vhuronwane na u thusa vhaṅwe uri vha kone u vha khonani dza Yehova. U ḓo tsireledza vhane vha ḓitika ngae na u vha ṋea “mulalo wa lini na lini.”—Yes. 26:3.

¹⁸ Kha thero i tevhelaho, ri ḓo amba nga ha vhuporofita vhune ha kwama tshivhidzo tsha Vhukriste kha ano maḓuvha a vhufhelo. Samusi ri tshi ḓo zwi guda, na honovhu vhuporofita vhu sumbedza uri ri khou tshila maḓuvhani a vhufhelo. Ri ḓo dovha ra vhona vhuṅwe vhuṱanzi vhune ha sumbedza uri Yesu ane a vha Khosi yashu u khou livhisa vhatevheli vhawe vha fhulufhedzeaho.