Pfukelani kha mafhungo

Pfukelani kha zwi re ngomu

THERO I GUDWAHO 30

Vhuporofita Ha Kale Vhune Ha Ni Kwama

Vhuporofita Ha Kale Vhune Ha Ni Kwama

“Ndi ḓo vhea vhuswina vhukati hau na mufumakadzi.”—GEN. 3:15.

LUIMBO 15 Rendani Tanzhe Ḽa Yehova!

MANWELEDZO *

1. Yehova o ita mini musi Adamu na Eva vho no ita tshivhi? (Genesi 3:15)

 MUSI Adamu na Eva vho no ita tshivhi, Yehova o ṋea vhana vhavho fhulufhelo a tshi shumisa vhuporofita ha ndeme. Zwe a zwi amba zwi wanala kha Genesi 3:15.—Vhalani.

2. Ndi ngani vhuporofita vhu re kha Genesi 3:15 vhu ha ndeme?

2 Honovhu vhuporofita vhu wanala kha bugu ya u thoma ya Bivhili. Fhedzi zwine dziṅwe bugu dzoṱhe dza Bivhili dza zwi funza zwi a tshimbidzana na honovhu vhuporofita. Samusi mabammbiri a bugu a tshi ṱumanywa nga glue, na vhuporofita vhu re kha Genesi 3:15 vhu ṱumanya mafhungo a re kha dziṅwe bugu dza Bivhili uri a vhe mulaedza muthihi, wa uri Yehova u ḓo ruma Mutshidzi ane a ḓo fhelisa Diabolo na vhashumeli vhawe vhavhi. * Tshenetsho tshi ḓo vha tshifhinga tshi takadzaho kha vhathu vhane vha shumela Yehova.

3. Ri ḓo amba nga ha mini kha heyi thero?

3 Kha heyi thero, ri ḓo fhindula mbudziso dzi tevhelaho nga ha vhuporofita vhu re kha Genesi 3:15: Vhathu vho ambiwaho kha honovhu vhuporofita ndi vhonnyi? Honovhu vhuporofita ho itea hani? Nahone riṋe ri vhuyelwa hani ngaho?

VHATHU VHO AMBIWAHO KHA HONOVHU VHUPOROFITA NDI VHONNYI?

4. “Ṋowa” ndi nnyi nahone ri zwi ḓivha hani?

4 Genesi 3:14, 15 i amba nga ha “ṋowa,” “vhana” vha ṋowa, “mufumakadzi” na “ṅwana” kana vhana vha mufumakadzi. Bivhili i a ri thusa uri ri kone u ḓivha uri vhenevho vhathu ndi vhonnyi. * Kha ri thome nga u amba nga ha “ṋowa.” Ṋowa ya vhukuma yo vha i sa ḓo kona u pfesesa zwe Yehova a zwi amba tsimuni ya Edeni. Nga zwenezwo, zwi amba uri Yehova u tea u vha o vha a tshi khou haṱula tshivhumbiwa tsho ṱalifhaho. Yehova o vha a tshi khou amba na nnyi? Nzumbululo 12:9 i a ri thusa u vhona uri ṋowa ndi nnyi. I amba uri “ḽiṋowa ḽa kale na kale” ndi Saṱhane Diabolo. Fhedzi vhana vha ṋowa ndi vhonnyi?

ṊOWA

Saṱhane Diabolo ane Nzumbululo 12:9 ya ri ndi “ḽiṋowa ḽa kale na kale” (Sedzani phara 4)

5. Vhana vha ṋowa ndi vhonnyi?

5 Nga zwiṅwe zwifhinga, Bivhili i shumisa ipfi “vhana” i tshi khou ambela kha vhathu vhane vha edzisa muṅwe muthu nga vhuronwane zwa tou nga ndi vhana vhawe. Nga zwenezwo, vhana vha ṋowa ndi vharuṅwa vha sa fhulufhedzei na vhathu vhavhi vhane vha hanedza Yehova na u lwa na vhathu vhawe u fana na Saṱhane. Kha vhenevho vhana, hu katelwa vharuṅwa vhe vha ṱutshela vhuimo havho ngei ṱaḓulu, vha ḓa fhano kha ḽifhasi tshifhingani tsha Noaxe na vhathu vhavhi vhane vha ita zwithu zwivhi u fana na khotsi avho Diabolo.—Gen. 6:1, 2; Yoh. 8:44; 1 Yoh. 5:19; Yuda 6.

VHANA VHA ṊOWA

Vharuṅwa vhavhi na vhathu vhavhi vhane vha hanedza Yehova Mudzimu na u lwa na vhathu vhawe (Sedzani phara 5)

6. Ndi ngani “mufumakadzi” a re kha vhuporofita vhu re kha Genesi 3:15 e si Eva?

6 Zwa zwino kha ri pfe uri onoyo “mufumakadzi” ndi nnyi. Onoyo mufumakadzi a nga si vhe Eva. Ndi ngani? Kha ri ambe nga tshiitisi tshithihi fhedzi. Honoho vhuporofita ho amba uri ṅwana wa mufumakadzi u ḓo “kwasha” ṱhoho ya ṋowa. Samusi ro amba nga hazwo, ṋowa ndi muruṅwa muvhi ane a vha Saṱhane nahone a hu na muthu a re na tshivhi ane a nga kona u kwasha ṱhoho yawe. Nga zwenezwo, Saṱhane u ḓo fheliswa hani?

7. Samusi zwo sumbedzwa kha Nzumbululo 12:1, 2, 5, 10, mufumakadzi o ambiwaho kha Genesi 3:15 ndi nnyi?

7 Bugu ya u fhedzisela ya Bivhili i a ri vhudza uri onoyo mufumakadzi ndi nnyi. (Vhalani Nzumbululo 12:1, 2, 5, 10.) A si mufumakadzi ane ra nga mu wana kha ḽifhasi. Ngauri ṅwedzi u nga fhasi ha milenzhe yawe nahone u na khare ya ṋaledzi dza 12 ṱhohoni yawe. U beba ṅwana a songo ḓoweleaho ane a vha Muvhuso wa Mudzimu. Wonoyo Muvhuso u ṱaḓulu, nga zwenezwo, na onoyo mufumakadzi u tea u vha e ṱaḓulu. U imela tshipiḓa tsha ṱaḓulu tsha ndangulo ya Yehova tshine tsha vha na vharuṅwa vha Yehova vha fhulufhedzeaho.—Vhagal. 4:26.

MUFUMAKADZI

Tshipiḓa tsha ṱaḓulu tsha ndangulo ya Yehova tshi re na vharuṅwa vha fhulufhedzeaho (Sedzani phara 7)

8. Ṅwana wa ndeme wa mufumakadzi ndi nnyi nahone o thoma lini u vha onoyo ṅwana wa ndeme? (Genesi 22:15-18)

8 Ipfi ḽa Mudzimu ḽi dovha ḽa ri thusa u pfesesa uri ṅwana wa ndeme wa mufumakadzi ndi nnyi. Onoyo ṅwana o vha a tshi tea u vha muḓuhulu wa Abrahamu. (Vhalani Genesi 22:15-18.) Samusi zwo porofitiwa, Yesu o vha e muḓuhulu wa Abrahamu. (Luka 3:23, 34) Fhedzi onoyo ṅwana o vha a tshi tea u vha na maanḓa ane a fhira a muthu uri a kone u fhelisa Saṱhane Diabolo. Nga zwenezwo, musi Yesu e na miṅwaha i ṱoḓaho u vha 30, Yehova o mu ḓodza nga muya wawe mukhethwa. Yesu a tshi ḓodziwa o mbo ḓi vha ṅwana wa ndeme wa onoyo mufumakadzi. (Vhagal. 3:16) Musi Yesu o no fa na u vuswa, Mudzimu o “mu ambadza vhugala na khuliso,” a mu ṋea “maanḓa oṱhe ngei ṱaḓulu na kha ḽifhasi,” u katela na u mu ṋea maanḓa a uri a “fhelise mishumo ya Diabolo.”—Vhahev. 2:7; Mat. 28:18; 1 Yoh. 3:8.

VHANA VHA MUFUMAKADZI

Yesu Kristo na Vhakriste vho ḓodzwaho vhane vha ḓo vhusa nae vha 144 000 (Sedzani dziphara 8-9)

9-10. (a) Ndi vhonnyi vhaṅwe vhane vha vha tshipiḓa tsha vhana vha onoyo mufumakadzi nahone vha vha lini vhenevho vhana? (b) Zwa zwino ri ḓo amba nga ha mini?

9 Nga nnḓa ha Yesu, hu dovha ha vha na vhaṅwe vhana vha onoyo mufumakadzi. Muapostola Paulo o vhudza Vhakriste vho ḓodzwaho vha Vhayuda na Vhannḓa uri vhenevho vhana ndi vhonnyi. O ri: “Arali ni vha Kristo, ni vhana vha Abrahamu, maḽaifa a zwo fhulufhedziswaho.” (Vhagal. 3:28, 29) Musi Yehova a tshi ḓodza Mukriste nga muya wawe mukhethwa, onoyo Mukriste u mbo ḓi vha muṅwe wa vhana vha onoyo mufumakadzi. Nga zwenezwo, vhana vha onoyo mufumakadzi ndi Yesu Kristo na vhane a ḓo vhusa navho vha 144 000. (Nzumb. 14:1) Vhenevha vhana vha humbula na u ita zwithu u fana na Khotsi avho ane a vha Yehova Mudzimu.

10 Samusi zwino ri tshi vho ḓivha uri vhathu vho ambiwaho kha Genesi 3:15 ndi vhonnyi, kha ri vhone uri ri guda mini kha zwe Yehova a zwi ita uri honovhu vhuporofita vhu itee na uri zwi ri vhuyedza hani ṋamusi.

HONOVHU VHUPOROFITA HO ITEA HANI?

11. Vhuporofita vhu re kha Genesi 3:15 ho vha vhu tshi khou amba mini musi vhu tshi ri ṅwana wa mufumakadzi u ḓo lumiwa “tshirethe”?

11 U ya nga vhuporofita vhu re kha Genesi 3:15, ṋowa yo vha i tshi ḓo luma ṅwana wa mufumakadzi kha “tshirethe.” Zwenezwo zwo itea musi Saṱhane a tshi shumisa Vhayuda na Vharoma uri vha vhulaye Murwa wa Mudzimu. (Luka 23:13, 20-24) Samusi muthu o vhaisalaho tshirethe zwi tshi nga mu konḓela uri a tshimbile lwa tshifhinganyana, musi Yesu o fa lwa maḓuvha mararu, o vha e vhiḓani, hu si na tshine a nga kona u tshi ita.—Mat. 16:21.

12. Ṋowa i ḓo kwashiwa hani ṱhoho nahone lini?

12 Vhuporofita vhu re kha Genesi 3:15 vhu sumbedza uri Yesu o vha a tshi ḓo vuswa vhafuni. Ndi ngani? Ndi ngauri honoho vhuporofita ho amba uri ṅwana o vha a tshi ḓo kwasha ṱhoho ya ṋowa. Zwenezwi zwo vha zwi tshi amba uri Yesu u tea u vuswa vhafuni uri a kone u zwi ita. Nahone zwo itea nga u ralo. Yesu o vuswa nga ḓuvha ḽa vhuraru uri a ye u tshila ṱaḓulu nahone ha tsha ḓo fa. Nga tshifhinga tsho vhewaho nga Mudzimu, Yesu u ḓo kwasha ṱhoho ya Saṱhane nga u mu fhelisa lwa tshoṱhe. (Vhahev. 2:14) Vhane vha ḓo vhusa na Kristo vha ḓo fhelisa maswina a Mudzimu vhane vha vha vhana vha ṋowa.—Nzumb. 17:14; 20:4, 10. *

RI VHUYELWA HANI NGA HONOVHU VHUPOROFITA?

13. Ri vhuyelwa hani nga u itea ha vhuporofita vhu re kha Genesi 3:15?

13 Arali ni mushumeli wa Mudzimu o ḓiṋekedzaho, ni khou vhuyelwa nga u itea ha honovhu vhuporofita. Musi Yesu e kha ḽifhasi, o edzisa zwoṱhe zwine Khotsi awe a vha zwone kokotolo. (Yoh. 14:9) Nga zwenezwo, musi ri tshi guda nga ha Yesu, ri kona u ḓivha Yehova na u mu funa. Ri a vhuyelwa kha zwe Yesu a zwi funza na kha nḓila ine a livhisa ngayo tshivhidzo tsha Vhukriste ṋamusi. O ri funza nḓila ine ra nga tshila ngayo u itela uri ri kone u takadza Yehova. Nga nṱhani ha uri Yesu o lumiwa tshirethe kana uri o fa, roṱhe ri a vhuyelwa. Ri vhuyelwa hani? Musi Yesu a tshi vusiwa, Yehova o ṱanganedza tshiṱhavhelo tshawe tsho fhelelaho, tshine tsha “ri ṱanzwa kha zwivhi zwoṱhe.”—1 Yoh. 1:7.

14. Ri zwi ḓivha hani uri vhuporofita he Yehova a vhu amba tsimuni ya Edeni a vhu ngo itea nga tshenetsho tshifhinga? Ṱalutshedzani.

14 Zwe Yehova a zwi amba tsimuni ya Edeni zwi sumbedza uri zwo vha zwi tshi ḓo dzhia tshifhinga uri honoho vhuporofita vhu itee. Zwo vha zwi tshi ḓo dzhia tshifhinga uri mufumakadzi a bebe vhana, zwa dovha zwa dzhia tshifhinga uri Diabolo a kone u vha na vhashumeli nahone zwo vha zwi tshi ḓo dzhia tshifhinga uri hu vhe na vhuswina (kana vengo) vhukati ha zwenezwi zwigwada zwivhili. U pfesesa honovhu vhuporofita zwi ri thusa u ḓivha uri ri ḓo vhengiwa ngauri shango ḽi khou langwa nga Saṱhane. Nahone Yesu o vhudza vhafunziwa vhawe uri vha ḓo vhengiwa. (Marko 13:13; Yoh. 17:14) Ro no vhona tshiṅwe tshipiḓa tsha honoho vhuporofita tshi tshi itea, zwihuluhulu miṅwaha ya 100 yo fhiraho. Tsho itea hani?

15. Ndi ngani shango ḽi tshi ri vhenga nga ho kalulaho nahone ndi ngani ri songo tea u ofha Saṱhane?

15 Musi Yesu o no vhewa uri a vhe Khosi ya Muvhuso wa Mudzimu nga 1914, o pandela Saṱhane ṱaḓulu, a mu posela kha ḽifhasi nahone Saṱhane u ḓo fheliswa hu si kale. (Nzumb. 12:9, 12) Fhedzi ho ngo sokou lindela u fheliswa a sa khou ita tshithu. Saṱhane o sinyuwa nahone u khou ṱhasela vhathu vha Mudzimu. (Nzumb. 12:13, 17) Ndi ngazwo shango ḽa Saṱhane ḽi tshi ri vhenga nga ho kalulaho. Fhedzi a ro ngo tea u ofha Saṱhane na vhashumeli vhawe. Nṱhani hazwo, u fana na Paulo, ri nga vha na vhungoho ha uri: “Arali Mudzimu a tshi ima na riṋe, ndi nnyi ane a nga lwa na riṋe?” (Vharoma 8:31) Ri nga fhulufhela Yehova ngauri vhunzhi ha zwo porofitiwaho kha Genesi 3:15, ro no vhona zwi tshi khou itea.

16-18. Vho Curtis, Vho Ursula na Vho Jessica vho vhuyelwa hani nga u pfesesa Genesi 3:15?

16 Zwe Yehova a zwi fhulufhedzisa kha Genesi 3:15 zwi nga ri thusa uri ri kone u konḓelela milingo ine ra ṱangana nayo. Vho Curtis vhane vha vha murumiwa ngei Guam, vho ri: “Nga zwiṅwe zwifhinga, ndo ṱangana na milingo ye ya linga u fhulufhedzea hanga kha Yehova. Fhedzi u elekanya nga ha vhuporofita vhu re kha Genesi 3:15 zwo nthusa uri ndi dzule ndi tshi fhulufhela Khotsi anga wa ṱaḓulu.” Vho Curtis vho lavhelela nga maṱo matswuku ḓuvha ḽine Yehova a ḓo fhelisa milingo yoṱhe ine ra ṱangana nayo.

17 Wahashu wa tshifumakadzini Vho Ursula vha ngei Bavaria, vho amba uri u pfesesa vhuporofita vhu re kha Genesi 3:15 zwo vha thusa u tenda uri Bivhili yo hevhedzwa nga Mudzimu. Vho vhona nḓila ine vhuporofita hoṱhe vhu re Bivhilini ha tshimbidzana ngayo na honovhu vhuporofita nahone zwenezwi zwo vha kwama. Vho dovha vha ri: “Musi ndi tshi guda uri Yehova o ṱavhanya a dzhia vhukando uri ri kone u vha fhulufhelo, zwo ita uri ndi mu fune nga ho engedzeaho.”

18 Vho Jessica vha ngei Micronesia vho ri: “Ndi kha ḓi humbula nḓila ye nda ḓipfa ngayo musi ndi tshi wanulusa uri ndo wana ngoho. Ndo ṱhogomela uri vhuporofita vhu re kha Genesi 3:15 vhu khou itea. Honoho vhuporofita ho nthusa u humbula uri Yehova o vha a sa khou ṱoḓa ri tshi ṱangana na zwithu zwi si zwavhuḓi zwine ra khou ṱangana nazwo zwino. Ho dovha ha nthusa u ḓivha uri u shumela Yehova zwi ita uri ri vhe na vhutshilo havhuḓi zwino na u vha na vhumatshelo havhuḓi.”

19. Ndi ngani ri tshi nga vha na vhungoho ha uri tshipiḓa tsha u fhedzisela tsha vhuporofita vhu re kha Genesi 3:15 tshi ḓo itea?

19 Samusi ro zwi vhona, vhuporofita vhu re kha Genesi 3:15 vhu khou itea. Ro zwi vhona uri vhana vha mufumakadzi na vhana vha ṋowa ndi vhonnyi. Yesu ane a vha ṅwana wa ndeme wa mufumakadzi o vha o lumiwa tshirethe, fhedzi zwino o fhola, u na maanḓa, ndi Khosi nahone a nga si tsha dovha a fa. Zwa zwino, Yehova o no vha tsini na u fhedza u khetha vhane vha ḓo vhusa na Murwa wawe ngei ṱaḓulu. Samusi tshipiḓa tsha u thoma tsha honovhu vhuporofita tsho no itea, ri na vhungoho ha uri tshipiḓa tsha u fhedzisela tshine tsha vha u kwashiwa ha ṱhoho ya ṋowa tshi ḓo itea. Vhashumeli vha Mudzimu vha ḓo takala vhukuma musi Saṱhane a tshi fheliswa. Musi ro lindela tshenetsho tshifhinga tshi tshi swika ri songo fhulufhuwa. Yehova u ḓo ita zwe a fhulufhedzisa. U ḓo itela “tshaka dzoṱhe dza shangoni” zwithu zwinzhi zwavhuḓi a tshi shumisa vhana vha mufumakadzi.—Gen. 22:18.

LUIMBO 23 Yehova U Thoma U Vhusa

^ Ri nga si kone u pfesesa Bivhili nga vhuḓalo arali ri sa pfesesi vhuporofita vhu re kha Genesi 3:15. U guda honovhu vhuporofita zwi ḓo ri thusa uri ri vhe na lutendo lwo khwaṱhaho kha Yehova na u vha na vhungoho ha uri u ḓo ita zwe a fhulufhedzisa.

^ Vhalani Ṱhumetshedzo B1 ine ya ri “Mulaedza U Re Bivhilini” kha Ṱhalutshedzelo Ya Shango Ḽiswa.

^ Vhalani bogisi “Vhathu Vho Ambiwaho Kha Genesi 3:14, 15 Ndi Vhonnyi?”