THERO I GUDWAHO 23
“Itani Vhungoho Ha Uri Hu Si Vhe Na Muthu Ane A Ni Thuba”!
“Itani vhungoho ha uri hu si vhe na muthu ane a ni thuba nga pfunzo dza maṱali na vhufhura ha sialala ḽa vhathu.”—VHAKOL. 2:8.
LUIMBO 96 Bugu Ya Mudzimu Ndi Lupfumo
MANWELEDZO *
1. U ya nga Vhakolosa 2:4, 8, Sathane u lingedza hani u ri fasha uri ri humbule nga nḓila ine a ṱoḓa?
SATHANE u ṱoḓa ri tshi shandukela Yehova. U itela u swikelela tshipikwa tshawe, u lingedza u shandula nḓila ine ra humbula ngayo. U ita zwenezwo uri a kone u ri fasha nahone ri humbule nga nḓila ine a ṱoḓa. U shumisa zwithu zwine zwa vhonala zwi tshi kunga u itela u ri ungeledza kana u ri fhura uri ri mu tevhele.—Vhalani Vhakolosa 2:4, 8.
2-3. (a) Ndi ngani ri tshi fanela u livhisa ṱhogomelo kha tsivhudzo i re kha Vhakolosa 2:8? (b) Ri ḓo haseledza mini kha ino thero?
2 Naa ri khomboni ya u fhurwa nga Sathane? Ee, ri khomboni! Humbulani uri musi Paulo a tshi ṅwala tsivhudzo i re kha Vhakolosa 2:8 o vha a sa khou ṅwalela vhathu vha si vhatendi. Fhedzi o vha a tshi khou ṅwalela Vhakriste vho ḓodzwaho nga muya mukhethwa. (Vhakol. 1:2, 5) Vhenevho Vhakriste vho vha vhe khomboni nga tshenetsho tshifhinga nahone riṋe ri khomboni khulwane vhukuma ṋamusi. (1 Vhakor. 10:12) Ndi ngani? Sathane o poselwa kha ḽifhasi nahone u khou lingedza nga nungo dzoṱhe u fhura vhashumeli vha Mudzimu vha fhulufhedzeaho. (Nzumb. 12:9, 12, 17) Zwiṅwe hafhu, ri khou tshila tshifhingani tshine vhathu vhavhi na vhadzia vhufhura vha khou “ṋaṋa u ita vhuvhi.”—2 Tim. 3:1, 13.
3 Kha ino thero, ri ḓo haseledza nḓila ine Sathane a shumisa ngayo “vhufhura” u itela u lingedza u shandula nḓila ine ra humbula ngayo. Ri ḓo vhona “vhukwila” vhuraru vhune Sathane a vhu shumisa. (Vhaef. 6:11) Nahone kha thero i tevhelaho, ri ḓo haseledza nḓila ine ra nga lwisana ngayo na vhukwila ha Sathane vhune ha nga vha ho no ṱuṱuwedza nḓila ine ra humbula ngayo. Kha ri thome nga u haseledza zwine ra nga zwi guda kha nḓila ye Sathane a fhura ngayo Vhaisiraele musi vho no dzhena Shangoni Ḽo Fhulufhedziswaho.
U LINGWA URI VHA GWADAMELE MIDZIMU YA ZWIFANYISO
4-6. U ya nga Doiteronomio 11:10-15, ndi dzifhio nḓila ntswa dza u lima dze Vhaisiraele vha tea u dzi guda Shangoni Ḽo Fhulufhedziswaho?
4 Sathane o shumisa vhuṱali u itela u linga Vhaisiraele uri vha gwadamele midzimu ya zwifanyiso. O zwi itisa hani? O vha a tshi zwi ḓivha uri vha ṱoḓa zwiḽiwa, a shumisa zwenezwo u itela u vha linga. Musi Vhaisiraele vha tshi dzhena Shangoni Ḽo Fhulufhedziswaho vho vha vha tshi tea u shandula nḓila ine vha lima ngayo. Musi Vhaisiraele vhe Egipita vho vha vha tshi shumisa maḓi a Mulambo wa Nili u itela u sheledza zwimela zwavho. Naho zwo ralo, Shangoni Ḽo Fhulufhedziswaho ho vha hu si na mulambo une vha nga u shumisa u itela u sheledza zwimela, nṱhani hazwo vho vha vha tshi tea u ḓitika nga maḓi a mvula na nga ṅwando. (Vhalani Doiteronomio 11:10-15; Yes 18:4, 5) Nga zwenezwo, Vhaisiraele vho vha vha tshi tea u guda nḓila ntswa dza u lima. Zwenezwo zwo vha zwi sa ḓo leluwa ngauri vhunzhi ha vha re na tshenzhelo ya zwa vhulimi vho lovha musi vhe sogani.
5 Yehova o ṱalutshedza vhathu vhawe uri vhuimo havho ho shanduka. Nga murahu, o vha ṋea nyeletshedzo ye u thomani ya vhonala i tshi nga a i tshimbidzani na zwa vhulimi, ine ya ri: “Ḓi-londeni-ha uri dzimbilu dzaṋu dzi sa ḓo ungelelwa, na pambuwa na vhó shumela midzimu i sili na gwadamela yone.” (Doit 11:16, 17) Ndi ngani Yehova o vha tsivhudza nga ha u gwadamela midzimu ya mazwifhi musi a tshi khou amba nga ha nḓila ntswa dza u lima?
6 Yehova o vha a tshi zwi ḓivha uri Vhaisiraele Num. 25:3, 5; Vhahaṱ. 2:13; 1 Dzikh. 18:18) Kha ri vhone nḓila dze Sathane a fasha ngadzo Vhaisiraele.
vha ḓo lingea u guda nḓila dza u lima kha vhathu vho vha tangaho vhane vha gwadamela midzimu ya zwifanyiso. Ndi ngoho uri vhahura vhavho vho vha vhe na tshenzhelo ya u lima nahone vho vha vha tshi nga guda khavho nḓila dza u lima, fhedzi ho vha hu na khombo. Nḓila ine vhenevho vhalimi vha Vhakanana vha humbula ngayo yo vha yo ṱuṱuwedzwa nga u tenda havho kha Baali. Vho vha vha tshi dzhia Baali sa muṋe wa lutombo na ane a vha nisela mvula. Yehova o vha a sa ṱoḓi vhathu vhawe vha tshi fhurwa nga eneo mazwifhi. Naho zwo ralo, Vhaisiraele vho gwadamela Baali lunzhi. (VHUKWILA VHURARU HE SATHANE A VHU SHUMISA U ITELA U FASHA VHAISIRAELE
7. Lutendo lwa Vhaisiraele lwo lingwa hani musi vha tshi dzhena Shangoni Ḽo Fhulufhedziswaho?
7 Vhukwila ha u thoma he Sathane a vhu shumisa ndi u ṱoḓa mvula i tshi na uri i kone u sheledza zwimela. Ṅwaha muṅwe na muṅwe, mafheleloni a April u swika nga September, mvula yo vha i sa nesi Shangoni Ḽo Fhulufhedziswaho. U itela uri Vhaisiraele vha kone u tshila na uri zwimela zwavho zwi aluwe, zwo vha zwi tshi ḓitika nga mvula ine ya thoma u na nga October. Sathane o fhura Vhaisiraele uri vha tende uri u itela uri vha kone u tshila vha tea u tevhela mikhuvha ya vhathu vho no gwadamela midzimu ya zwifanyiso. Vhenevho vhathu vhane vha gwadamela midzimu ya zwifanyiso, vho vha vha tshi tenda uri vha tea u itela midzimu yavho mikhuvha u itela uri i kone u vha thusa na uri mvula i ne. Vhathu vha si na lutendo kha Yehova vho vhona u nga yeneyo ndi yone nḓila i yoṱhe ya u ita uri hu si vhe na gomelelo, nga zwenezwo vho ita mikhuvha u itela u hulisa Baali.
8. Ndi vhufhio vhukwila ha vhuvhili he Sathane a vhu shumisa? Ṱalutshedzani.
8 Sathane o shumisa vhukwila ha vhuvhili kha Vhaisiraele. O ita uri u ḓifara luvhi zwi vhonale zwi zwavhuḓi. Tshaka dze dza vha dzi tshi gwadamela midzimu ya zwifanyiso dzo vha dzi tshi gwadamela midzimu yadzo nga u ḓifara luvhi nga nḓila i shonisaho. Honoho u ḓifara luvhi ho vha hu tshi katela vhafumakadzi na vhanna vhane vha rengisa mivhili thembeleni. U funana ha vhathu vha mbeu nthihi na miṅwe mifuda ya u ḓifara luvhi nga zwa vhudzekani zwo vha zwi tshi tendelwa nahone zwi zwithu zwo ḓoweleaho! (Doit. 23:18, 19; 1 Dzikh. 14:24) Vhane vha gwadamela midzimu ya zwifanyiso vho vha vha tshi tenda uri yeneyi mikhuvha i ita uri midzimu yavho i ite uri mavu a vhe na pfushi. Vhunzhi ha Vhaisiraele vho kungea nga mikhuvha ya u ḓifara luvhi ya vhathu vhane vha gwadamela midzimu ya zwifanyiso na vhone vha gwadamela yeneyo midzimu ya mazwifhi. Ngangoho vho vha vho fashwa nga Sathane.
9. U ya nga Hosea 2:16, 17, Sathane o ita hani uri Vhaisiraele vha hangwe Yehova?
9 Sathane o shumisa vhukwila ha vhuraru. O ita uri Vhaisiraele vha hangwe Yehova. Misini ya muporofita Yeremia, Yehova o amba uri vhaporofita vha mazwifhi vho ita uri vhathu vhawe vha hangwe dzina ḽawe ‘nga nṱhani ha Baali.’ (Yer. 23:27) Zwi vhonala u nga vhathu vha Mudzimu vho litsha u shumisa dzina Yehova nahone ḽa dzhielwa vhudzulo nga dzina Baali, ḽine ḽa amba “Muṋe.” Zwenezwi zwo ita uri Vhaisiraele vha si tsha ḓivha phambano vhukati ha Baali na Yehova nahone zwa ita uri zwi vha lelutshele u ṱanganyisa mikhuvha ya u gwadamela Baali na u gwadamela Yehova.—Vhalani Hosea 2:16, 17.
VHUKWILA HA SATHANE ṊAMUSI
10. Sathane u shumisa vhukwila vhufhio ṋamusi?
10 Sathane u shumisa vhukwila vhu fanaho ṋamusi. U fasha vhathu nga u ita uri u ḓifara luvhi nga zwa vhudzekani zwi vhonale zwi tshi ṱanganedzea na nga u ita uri vhathu vha hangwe Yehova.
Kha ri thome nga u haseledza uri Sathane u ita hani uri vhathu vha hangwe Yehova.11. Sathane o ita hani uri vhathu vha hangwe Yehova?
11 Sathane u ita uri vhathu vha hangwe Yehova. Nga murahu ha musi vhaapostola vho no fa, vhagunei vho thoma u phaḓaladza pfunzo dza mazwifhi. (Mish. 20:29, 30; 2 Vhathes. 2:3) Vhenevho vhagunei vho ita uri vhathu vha hangwe uri Mudzimu wa ngoho ndi nnyi. Sa tsumbo, vho litsha u shumisa dzina ḽa Mudzimu kha kopi dzavho dza Bivhili nahone vha ita uri ḽi dzhielwe vhudzulo nga dzina “Murena” kana maṅwe madzina. Musi vha tshi bvisa dzina ḽa Mudzimu ḽa dzhielwa vhudzulo nga dzina “Murena,” vho ita uri vhavhali vha Bivhili vha kundelwe u pfesesa uri Yehova o fhambana na maṅwe “marena” o ambiwaho Maṅwaloni. (1 Vhakor. 8:5) Vho shumisa dzina “Murena” kha Yehova na kha Yesu, zwine zwa ita uri zwi konḓe u pfesesa uri Yehova na Murwa wawe a si muthu muthihi na uri vha na vhuimo vhu sa fani. (Yoh. 17:3) Zwenezwi zwo ita uri pfunzo ya Vhuraruthihi ine ya sa funzwe nga Ipfi ḽa Mudzimu i phaḓalale. Zwenezwo zwo ita uri vhanzhi vha tende uri ri nga si kone u ḓivha Mudzimu. Eneo ndi mazwifhi madaladala!—Mish. 17:27.
12. Vhurereli ha mazwifhi vhu ṱanganedza mini nahone ho vha na mvelelo dzifhio samusi zwo sumbedzwa kha Vharoma 1:28-31?
12 Sathane u ita uri u ḓifara luvhi zwi vhonale zwi zwavhuḓi. Tshifhingani tsha Vhaisiraele, Sathane o shumisa vhurereli ha mazwifhi u itela u ṱuṱuwedza u ḓifara luvhi. U ita zwi fanaho na ṋamusi. Vhurereli ha mazwifhi vhu tendela u ḓifara luvhi nahone vhu ita uri zwi vhonale zwi tshi ṱanganedzea. Nga u ya ha tshifhinga, vhane vha ḓiita u nga vha shumela Mudzimu vho litsha u tshila nga nḓila ine a i ṱoḓa. Muapostola Paulo o ṱalusa mvelelo dza zwenezwo kha vhurifhi he a vhu ṅwalela Vharoma. (Vhalani Vharoma 1:28-31.) Mifuda yoṱhe ya u ḓifara luvhi nga zwa vhudzekani u katela na u funana ha vhathu vha mbeu nthihi zwi wela kha “zwithu zwi songo teaho.” (Vharoma 1:24-27, 32; Nzumb. 2:20) Ndi zwa ndeme vhukuma uri ri thetshelese zwine zwa funzwa nga Bivhili.
13. Ndi vhufhio vhuṅwe vhukwila vhune Sathane a vhu shumisa?
13 Sathane u shumisa zwithu zwo ḓoweleaho zwine ra nga zwi tama. Nga lwa nzulele ri a ṱoḓa u guda vhutsila vhune ha nga ri thusa u ḓiṱhogomela na u ṱhogomela miṱa yashu. (1 Tim. 5:8) U itela u guda honoho vhutsila, kanzhi ri tea u ya tshikoloni nahone ri vhe vhagudiswa vha fhiseaho. Fhedzi ri fanela u fhaṱuwa. Mashangoni manzhi, vhagudiswa a vha gudiswi vhutsila fhedzi tshikoloni, fhedzi vha gudiswa na pfunzo dza maṱali. Vhagudiswa vha ṱuṱuwedzwa uri vha timatime uri Mudzimu u hone na uri vha nyadze Bivhili. Vha vhudzwa uri pfunzo ya uri zwithu zwo sokou bvelela ndi yone pfunzo i yoṱhe i pfalaho ine ya ṱalutshedza uri vhutshilo ho thoma hani. (Vharoma 1:21-23) Dzenedzo pfunzo dzi hanedzwa nga “vhuṱali ha Mudzimu.”—1 Vhakor. 1:19-21; 3:18-20.
14. Vhuṱali ha vhathu vhu ṱuṱuwedza mini?
14 Vhuṱali ha vhathu vhu dzhiela fhasi kana u hanedza zwine Mudzimu a ṱoḓa zwi tshi itwa. A vhu ṱuṱuwedzi zwiaṋwiwa nga muya wa Mudzimu, fhedzi vhu ṱuṱuwedza “mishumo ya ṋama.” (Vhagal. 5:19-23) Vhu ṱuṱuwedza u ḓihudza nahone zwenezwo zwi ita uri vhathu vha ‘fune vhone vhaṋe fhedzi.’ (2 Tim. 3:2-4) Yeneyo pfaneleo yo fhambana tshoṱhe na pfaneleo ya u ḓiṱukufhadza ine Yehova a ṱoḓa vhashumeli vhawe vha tshi vha nayo. (2 Sam. 22:28) Vhaṅwe Vhakriste vhe vha ya yunivesithi vho thoma u humbula nga nḓila ine vhathu vha shango vha humbula ngayo nṱhani ha u humbula nga nḓila ine Yehova a humbula ngayo. Kha ri ṱhogomele tsumbo nthihi ya masiandoitwa a zwenezwo.
15-16. Ni guda mini kha tshenzhelo ya wahashu wa tshifumakadzini?
15 Wahashu wa tshifumakadzini a re na miṅwaha i fhiraho 15 e tshumeloni ya tshifhinga tshoṱhe o ri: “Sa Mukriste o lovhedzwaho ndo vha ndi tshi vhala na u pfa nga ha masiandoitwa a u ya yunivesithi, fhedzi ndo vha ndi tshi zwi dzhiela fhasi. Ndo vha ndi tshi vhona u nga yeneyo nyeletshedzo a i shumi kha nṋe.” Ndi milingo ifhio ye a sedzana nayo? O ri: “Zwe nda vha
ndi khou zwi gudela zwo vha zwi tshi ḽa tshifhinga tshanga lwe nda vha ndi tshi kundelwa na u rabela u fana na u thomani nahone ndi tshi neta lune nda kundelwa u ḓiphina na vhaṅwe nga nyambedzano dza Bivhili na u lugiselela miṱangano zwavhuḓi. Ndi livhuwa uri ndo zwi vhona uri u livhisa ṱhogomelo kha pfunzo ya nṱha zwo vha zwi khou tshinya vhushaka hanga na Yehova nahone ndo zwi ḓivha uri ndi khou tea u zwi litsha. Nahone nda zwi litsha.”16 Pfunzo ya nṱha yo ṱuṱuwedza hani nḓila ine onoyu wahashu a humbula ngayo? O ri: “Ndi pfa ndi na ṱhoni u amba uri yeneyo pfunzo yo mpfunza uri ndi livhise ṱhogomelo kha vhukhakhi ha vhaṅwe, zwihuluhulu vhahashu, ndi lavhelela zwo engedzeaho khavho na u ḓisendedza kule navho. Zwo ndzhiela tshifhinga u litsha u humbula nga yeneyo nḓila. Yeneyo tshenzhelo yo nthusa u vhona uri zwi na khombo u dzhiela fhasi tsivhudzo dzine ra ṋewa nga Khotsi ashu wa ṱaḓulu a tshi shumisa ndangulo yawe.” Yehova o vha a tshi nḓivha khwine u fhira nḓila ine nda ḓiḓivha ngayo. Ngavhe ndi songo konyolela matanda nḓevheni!
17. (a) Ri fanela u ḓiimisela u ita mini? (b) Ri ḓo haseledza mini kha thero i tevhelaho?
17 Ḓiimiseleni u sa fashwa nga “pfunzo dza maṱali na vhufhura” ha shango ḽa Sathane. Ni songo vhuya na tenda u fhurwa nga Sathane. (1 Vhakor. 3:18; 2 Vhakor. 2:11) Ni songo vhuya na tenda a tshi ni ita uri ni hangwe Yehova. Tshilani u tendelana na nḓila ine Yehova a ṱoḓa ni tshi tshila ngayo. Nahone ni songo tenda Sathane a tshi ita uri ni dzhiele fhasi zwine Yehova a ni tsivhudza zwone. Fhedzi hu pfi mini arali na ṱhogomela uri ni vho humbula nga nḓila ine ḽino shango ḽa humbula ngayo? Thero i tevhelaho i ḓo ri sumbedza nḓila ine Ipfi ḽa Mudzimu ḽa nga ri thusa ngayo uri ri lwisane na mahumbulele na mikhuvha zwo goḓombelaho kha riṋe, zwine zwa ṱuṱuwedzwa nga “pfunzo dza mazwifhi.”—2 Vhakor. 10:4, 5.
LUIMBO 49 U Takadza Mbilu Ya Yehova
^ phar. 5 Sathane ndi mufhuri makone. O no fhura vhathu vhanzhi nga u ita uri vha humbule u nga vho vhofholowa ngeno o vha fasha. Ino thero i ḓo haseledza vhukwila ho fhambanaho vhune Sathane a vhu shumisa u itela u fhura vhathu.
^ phar. 48 ṰHALUSO YA TSHIFANYISO: Vhaisiraele vhane vha ḓikonanya na Vhakanana vha tshi khou lingwa uri vha gwadamele Baali na u ḓifara luvhi.
^ phar. 51 ṰHALUSO YA TSHIFANYISO: Khunguwedzo ya kereke ine ya ṱanganedza u funana ha vhathu vha mbeu nthihi.
^ phar. 53 ṰHALUSO YA TSHIFANYISO: Wahashu wa tshifumakadzini o ṱanganedzwaho yunivesithi. Ene na vhane a dzhena navho vha khou takadzwa nga zwine zwa khou ambiwa nga phurofesa zwa uri saintsi na thekinolodzhi zwi nga tandulula thaidzo dzoṱhe dza vhathu. Nga murahu, musi e holoni ya Ṱhanzi dza Yehova, ha na dzangalelo nahone o sedzesa vhukhakhi ha vhaṅwe.