1. Ndi zwifhio zwiṅwe zwine vhaṅwe vha zwi ofha?

 KHA ri ambe nga zwo iteaho kha vhaṅwe vhahashu. Vho Nestor na mufumakadzi wavho Vho María vho vha vha tshi khou ṱoḓa u shuma hu re na ṱhoḓea. * Vho vha vha tshi tea u ḓigudisa u sa tshila nga zwinzhi uri vha kone u swikelela tshenetsho tshipikwa. Fhedzi vho vha vha tshi ofha uri vha nga si takale arali vha ita nga u ralo. Musi Vho Biniam vha tshi vha Ṱhanzi shangoni ḽine mushumo washu wa pikiswa, vho zwi ṱhogomela uri na vhone vha ḓo tovholwa samusi vhe mushumeli wa Mudzimu. Zwenezwo zwo vha tshuwisa. Fhedzi zwe zwa vha zwi tshi vha tshuwisesa ndi uri vha muṱani wahavho vha ḓo ri mini musi vha tshi wanulusa uri vha Ṱhanzi. Vho Valérie vho vhudzwa uri vha na khentsara i re na vhuhali nahone zwo vha konḓela u wana dokotela ḽine ḽa ṱhonifha zwine vha zwi tenda nga ha malofha. Vhone vho vha vha tshi tshuwa uri vha nga fa.

2. Ndi ngani ri tshi tea u ḓigudisa u kunda nyofho dzashu?

² Naa no no vhuya na ḓiwana ni kha vhuimo vhu fanaho? Vhunzhi hashu ro no vha khaho. Arali ra sa ḓigudisa u kunda nyofho dzashu, zwi nga ita uri ri ite phetho dzi si dzavhuḓi dzine dza nga ita uri ri si tsha vha khonani ya Yehova. Ri ḓo vha ri tshi khou ita zwine Saṱhane a ṱoḓa. Saṱhane u ita na u lingedza u ri tshuwisa uri ri si tevhedze milayo ya Yehova u katela na wa u huwelela mafhungo maḓifha. (Nzumb. 12:17) Saṱhane u na mbilu mmbi, u na tshiṱuhu nahone u na maanḓa. Fhedzi ni nga ḓitsireledza khae. Nga nḓila-ḓe?

3. Ndi mini zwine zwa nga ri thusa u kunda nyofho dzashu?

 ³ Saṱhane a nga si ri tshuwise arali ri tshi tenda uri Yehova u a ri funa na uri u khou ri tikedza. (Ps. 118:6) Sa tsumbo, muṅwali wa Phisalema 118 o sedzana na zwiimo zwi konḓaho. O vha e na maswina manzhi. Maṅwe ao o vha e na bvumo (dzindimana 9, 10). Nga zwiṅwe zwifhinga, o vha a tshi vha o tsikeledzea zwihulu (ndimana 13). Nahone o vha o kaidziwa nga Yehova (ndimana 18). Fhedzi onoyo muphisalema o ri: “A thi nga ofhi.” Ndi mini zwe zwa ita uri a ḓipfe o tsireledzea? O vha a tshi zwi ḓivha uri naho Yehova ane a vha Khotsi awe wa ṱaḓulu o mu kaidza, Yehova o vha a tshi mu funa vhukuma. Muphisalema o vha a tshi tenda uri naho ha nga itea mini, Mudzimu wawe ane a mu funa u ḓo dzula o lugela u mu thusa.—Ps. 118:29.

4. Ndi nyofho dzifhio dzine ra nga dzi kunda arali ri tshi tenda uri Mudzimu u a ri funa?

⁴ Ri tea u tenda uri Yehova u a ri funa. Zwenezwi zwi ḓo ri thusa uri ri kunde zwithu zwiraru zwine vhathu vha anzela u zwi ofha. Zwenezwo zwithu ndi: (1) u ofha uri a ri nga koni u ṱhogomela miṱa yashu, (2) u ofha vhathu na (3) u ofha lufu. Vhahashu vho ambiwaho kha phara ya u thoma vho kona u kunda nyofho dzavho ngauri vho vha vha tshi tenda uri Mudzimu u a vha funa.

5. Ndi zwiimo zwifhio zwine zwa nga vhilaedzisa ṱhoho ya muṱa? (Sedzani tshifanyiso tshi re kha gwati.)

⁵ Ṱhoho ya muṱa ya Mukriste i dzhiela nṱha vhuḓifhinduleli vhune ya vha naho ha u ṱhogomela muṱa. (1 Tim. 5:8) Arali ni ṱhoho ya muṱa, ni nga vha no vhilaela uri ni nga xelelwa nga mushumo waṋu nga tshifhinga tsha dziedzi ḽa COVID-19. Ni nga vha no vhilaedziswa ngauri a ni nga koni u ṋea muṱa waṋu zwiḽiwa kana u badela vhudzulo. Zwiṅwe hafhu, ni nga vha no tshuwa uri arali na xelelwa nga mushumo waṋu, a ni nga koni u wana muṅwe. Kana ni nga vha no ḓipfa u fana na Vho Nestor na Vho María vho ambiwaho mathomoni, vhe vha pfa u nga vha nga si kone u tshila nga tshelede ṱhukhu. Saṱhane o kona u ita uri vhathu vhanzhi vha litshe u shumela Yehova ngauri vho vha vha tshi ḓipfa nga yeneyo nḓila.

6. Saṱhane u lingedza u ita mini?

⁶ Saṱhane u lingedza u ita uri ri vhone u nga Yehova ha ri funi na uri a nga si ri thuse uri ri ṱhogomele miṱa yashu. Zwenezwo zwi nga ita uri ri vhone u nga ri tea u ita zwoṱhe zwine ra nga kona uri ri si xelelwe nga mushumo washu naho zwenezwo zwi tshi amba u ita zwithu zwine zwa nga tshinya vhushaka hashu na Mudzimu.

7. Yesu o ri vhudza mini?

⁷ Samusi Yesu a tshi ḓivha Khotsi u fhira vhathu vhoṱhe, o ri: “Khotsi aṋu u a ḓivha zwine na ṱoḓa na musi ni sa athu u mu humbela.” (Mat. 6:8) Nahone Yesu u a zwi ḓivha uri Yehova o ḓiimisela u ri ṋea zwine ra zwi shaya. Samusi ri Vhakriste, ri miraḓo ya muṱa wa Mudzimu. Ri nga vha na vhungoho ha uri Yehova u ḓo ita zwe a vhudza ṱhoho dza miṱa uri dzi zwi ite kha 1 Timotheo 5:8, samusi e Ṱhoho ya muṱa washu.

8. (a) Ndi mini zwine zwa nga ri thusa uri ri si vhilaele nga ha uri ri nga si kone u ṱhogomela muṱa washu? (Mateo 6:31-33) (b) Ri nga edzisa hani vhahashu vha vhavhingani vho sumbedzwaho kha tshifanyiso vhane vha khou isela wahashu wa tshifumakadzini zwiḽiwa?

⁸ Musi ri tshi tenda uri Yehova u a ri funa na miṱa yashu, a ri nga timatimi uri ri ḓo vha na zwine ra zwi shaya. (Vhalani Mateo 6:31-33.) Yehova u ṱoḓa u ri ṱhogomela nahone ndi Muṱhogomeli ane a ri funa na a re na mafunda. Musi a tshi sika ḽifhasi, ho ngo ri ṋea fhedzi zwine zwa ṱoḓea uri ri tshile. O sika na zwithu zwinzhi kha ḽifhasi uri ri kone u takala.  (Gen. 2:9) Naho nga zwiṅwe zwifhinga ri tshi nga vha na zwine ra zwi shaya fhedzi, ri tea u zwi humbula uri ri na zwenezwo zwithu ngauri ndi Yehova o ri ṋeaho zwone. (Mat. 6:11) Ri tea u dzula ri tshi zwi humbula uri zwine Yehova a ri ṋea ri nga si zwi vhambedze na zwine ra ḓidzima zwone zwino nahone tshifhingani tshi ḓaho u ḓo ri ṋea vhutshilo vhu sa fheli. Zwenezwo ndi zwe Vho Nestor na Vho María vha zwi ṱhogomela.—Yes. 65:21, 22.

9. Ni guda mini kha Vho Nestor na Vho María?

⁹ Vho Nestor na Vho María vho vha vhe na nnḓu yavhuḓi na mishumo yavhuḓi ngei Colombia. Vho ri: “Ro vha ri tshi humbula nga ha u ṱuwisa zwiṅwe zwa zwithu zwine ra vha nazwo na nga u shumela Yehova nga ho engedzeaho. Fhedzi ro vha ri tshi ofha uri ri nga si takale arali ri tshi khou tshila nga tshelede ṱhukhu.” Ndi mini zwo vha thusaho uri vha si tsha ofha? Vho humbula nga ha nḓila nnzhi dze Yehova a vha sumbedza ngadzo uri u a vha funa. Vho mbo ḓi litsha mishumo yavho i holelaho vhukuma ngauri vho vha vha tshi tenda uri Yehova u ḓo dzula a tshi vha ṱhogomela. Vho rengisa nnḓu yavho vha pfulutshela fhethu hu re na ṱhoḓea ya vhahuweleli vha Muvhuso. Vha ḓipfa hani nga phetho ye vha i ita? Vho Nestor vho ri: “Ro zwi vhona uri zwo ṅwaliwaho kha Mateo 6:33 ndi ngoho. A ro ngo vhuya ra lila tshithu nahone zwino ro ḓitakalela.”

10. Ndi ngani vhathu vha tshi ofhana?

¹⁰ Ndi kale vhathu vha tshi khou vhaisana. (Muh. 8:9) Sa tsumbo, vhathu vha shumisa maanḓa avho luvhi u itela u fara vhaṅwe nga nḓila i si yavhuḓi. Mavemu a ita zwa dzikhakhathi, vhana vha tshikolo vha tambudza na u kolela vhaṅwe ngavho nahone vhaṅwe vha khou tambudzwa miṱani yavho. Ndi ngazwo vhathu vha tshi ofhana. Musi ri tshi ofha vhathu, Saṱhane u zwi shumisa hani sa tshikwekwe?

11-12. Musi ri tshi ofha vhathu, Saṱhane u zwi shumisa hani sa tshikwekwe?

¹¹ Saṱhane u lingedza u ita uri ri ofhe vhathu lune zwa ita uri ri litshe u huwelela kana u ita zwithu zwine Yehova a ṱoḓa ri tshi zwi ita. Mivhuso yo thivhela mushumo washu na u ri tovhola i tshi ṱuṱuwedzwa nga Saṱhane. (Luka 21:12; Nzumb. 2:10) Vhathu vhanzhi vha amba mazwifhi nga ha Ṱhanzi dza Yehova vha tshi ṱuṱuwedzwa nga Saṱhane. Vhathu vhane vha tenda enea mazwifhi vha nga ri  goḓa kana u ri huvhadza. (Mat. 10:36) Naa honovhu vhukwila ha Saṱhane vhu a ri mangadza? Hai. O vhu shumisa na tshifhingani tsha Vhakriste vha u thoma.—Mish. 5:27, 28, 40.

¹² Saṱhane ha ri shushedzi fhedzi nga u ita uri ri ofhe u tovholwa nga mivhuso. Vhaṅwe vha ofha uri mashaka avho a ḓo ri mini musi vha tshi vha Dziṱhanzi nahone vha zwi ofha u fhira na u rwiwa. Vha funa mashaka avho nga maanḓa nahone vha ṱoḓa a tshi ḓivha na u funa Yehova. Zwi a vha vhaisa musi vha tshi pfa mashaka avho a tshi khou amba luvhi nga ha Mudzimu wa ngoho na vhashumeli vhawe. Fhedzi maṅwe mashaka e a vha a tshi pikisa o fhedzisela o ṱanganedza ngoho. Ri ḓo ita mini arali mashaka ashu a ri ṱutshela ngauri ro no vha Ṱhanzi dza Yehova?

13. U tenda uri Mudzimu u a ri funa, zwi ḓo ri thusa hani arali muṱa washu wa ri ṱutshela? (Phisalema 27:10)

¹³ Ri nga khuthadzwa nga maipfi avhuḓi a re kha Phisalema 27:10. (Vhalani.) Musi ri tshi humbula nga ha nḓila ine Yehova a ri funa ngayo, zwi ita uri ri si ofhe zwine zwa ḓo itea arali muṱa washu wa ri ṱutshela. Zwi dovha zwa ita uri ri vhe na vhungoho ha uri u ḓo ri lambedza nge ra konḓelela. Yehova ndi ene ane a nga ri thusa u fhira naho e nnyi. U ḓo ri ṋea zwoṱhe zwine ra zwi ṱoḓa u itela u tshila, a ri thusa uri ri dzike na uri ri takale, a dovha a ri thusa uri ri dzule ri na vhushaka ha tsini nae. Ndi zwe zwa itea kha Vho Biniam vhe ra amba nga havho.

14. Ni guda mini kha Vho Biniam?

¹⁴ Vho Biniam vho vha Ṱhanzi naho vho vha vha tshi zwi ḓivha uri muvhuso wa shango ḽa havho u khou tovhola Dziṱhanzi zwihulu. Vho Biniam vho vha vha tshi zwi ḓivha uri Yehova u a vha funa. Ṱhogomelani nḓila ye zwa ita ngayo uri vha si tsha ofha vhathu. Vho Biniam vha ri: “Nḓila ye ra vha ri tshi khou tovholwa ngayo ndo vha ndi songo i lavhelela. Naho ndo vha ndi tshi ofha u tovholwa nga muvhuso, zwe nda vha ndi tshi zwi ofhesa ndi u tovholwa nga muṱa wahashu. Ndo vha ndi tshi ofha uri phetho ye nda i ita ya u vha Ṱhanzi yo vha i sa ḓo takadza khotsi anga vhane vha si vhe Ṱhanzi na uri muṱa wahashu wo vha u si tsha ḓo nṱhonifha.” Fhedzi Vho Biniam vho vha vha tshi tenda uri Yehova u dzula a tshi ṱhogomela vhane vha mu funa. Vho Biniam vha ri: “Ndo vha ndi tshi dzula ndi tshi humbula nga ha nḓila ye Yehova a thusa ngayo vhaṅwe musi vhe na thaidzo ya tshelede, vha tshi ṱalulwa na musi vha tshi  itelwa khakhathi nga zwigwada zwa mavemu zwa hune vha dzula hone. Ndo vha ndi tshi zwi ḓivha uri arali nda dzula ndi tshi fhulufhedzea kha Yehova, u ḓo nndambedza. Musi ndi tshi farwa lunzhi na u tambudzwa, ndo ḓivhonela nga anga uri Yehova u dzula a tshi ri thusa arali ra fhulufhedzea khae.” Yehova o vha Khotsi wa vhukuma kha Vho Biniam nahone vhashumeli vhawe vho vha mashaka avho a vhukuma.

15. Ndi ngani zwi sa mangadzi uri vhathu vha ofha lufu?

¹⁵ Bivhili i amba uri lufu ndi swina. (1 Vhakor. 15:25, 26) Ri nga vhilaela musi ri tshi humbula nga ha lufu, zwihuluhulu musi riṋe kana vhane ra vha funa vha tshi khou lwala vhukuma. Ndi ngani ri tshi ofha lufu? Ndi ngauri Yehova o ri sika ri na lutamo lwa u tshila tshoṱhe. (Muh. 3:11) Fhedzi u ofha lufu zwi nga ri thusa uri ri ḓitsireledze. Sa tsumbo, zwi nga ita uri ri ḽe zwiḽiwa zwi re na pfushi, ri ite nyonyoloso, ri ye u poṱielwa nga dokotela na u wana mishonga musi zwi tshi ṱoḓea nahone ri iledze u ita zwithu zwine zwa nga vhea vhutshilo hashu khomboni.

16. Musi ri tshi ofha lufu, Saṱhane u zwi shumisa hani sa tshikwekwe?

¹⁶ Saṱhane u a zwi ḓivha uri ri dzhiela nṱha vhutshilo. U amba uri ri nga litsha na u vha khonani dza Yehova uri ri kone u bvela phanḓa ri tshi khou tshila. (Yobo 2:4, 5) Fhedzi Saṱhane u khou zwifha. Naho zwo ralo, samusi Saṱhane e ene “ane a vha na maanḓa a u ita uri hu vhe na lufu,” a nga ita uri ri ṱutshele Yehova ngauri ri khou ofha u lovha. (Vhahev. 2:14, 15) Nga zwiṅwe zwifhinga, vhathu vhane vha khou ṱuṱuwedzwa nga Saṱhane, vha nga ri shushedza nga u ri vhudza uri vha ḓo ri vhulaya arali ra sa litsha u shumela Yehova. Kana Saṱhane a nga vhona uri ri khou lwalesa, a shumisa tshenetsho tshibuli uri ri ite zwithu zwi sa takadzi Yehova. Madokotela na mashaka ashu ane a si vhe Dziṱhanzi vha nga ri kombetshedza uri ri tende u shelwa malofha, zwine zwa vha u pfuka mulayo wa Mudzimu. Kana muṅwe muthu a nga ri ṱuṱuwedza uri ri lafhiwe nga nḓila i sa takadzi Yehova.

17. U tendelana na Vharoma 8:37-39, ndi ngani ri songo tea u ofha lufu?

¹⁷ Naho ri sa ṱoḓi u fa, ri a zwi ḓivha uri Yehova u ḓo bvela phanḓa a tshi ri funa naho ra nga fa. (Vhalani Vharoma 8:37-39.) Naho khonani dza Yehova dza nga lovha, u dzula a tshi dzi humbula zwa nga dzi kha ḓi tshila. (Luka 20:37, 38) U ṱoḓa u vha vusa. (Yobo 14:15) Yehova o badela mutengo muhulu uri ri “wane vhutshilo vhu sa fheli.” (Yoh. 3:16) Ri a zwi ḓivha uri Yehova u a ri funa vhukuma nahone u na ndavha na riṋe zwihulu. Nṱhani ha u ṱutshela Yehova musi ri tshi lwala kana ro sedzana na lufu, ri ḓitika ngae uri a ri khuthadze, a ri ṋee vhuṱali na maanḓa. Zwenezwo ndi zwe zwa itwa nga Vho Valérie na munna wavho.—Ps. 41:3.

18. No guda mini kha Vho Valérie?

¹⁸ Musi Vho Valérie vhe na miṅwaha ya 35 vho vhudzwa uri vha na khentsara i re na vhuhali. Nge vha vha vha tshi zwi ḓivha uri Mudzimu u a vha funa, ṱhogomelani nḓila ye zwa vha thusa ngayo uri vha si tsha ofha lufu. Vho Valérie vha ri: “Musi ndi tshi vhudzwa uri ndi na khentsara, nṋe na munna wanga zwo ri tshuwisa. Ndo vha ndi tshi khou tea u itwa muaro muhulu uri ndi si fe. Ndo ya kha madokotela manzhi, fhedzi vho hana u nnyita muaro vha sa khou shumisa malofha. Ndo vha ndo tshuwa, fhedzi a tho ngo tenda u shelwa malofha ngauri ndo vha ndi sa ṱoḓi u pfuka mulayo wa Mudzimu. Yehova o no ntsumbedza uri u a mpfuna nga maanḓa. Zwino ho vha hu tshifhinga tsha uri na nṋe ndi sumbedze  uri ndi a mu funa. Tshifhinga tshoṱhe musi ndi tshi pfa mafhungo a si avhuḓi, ndo vha ndi tshi ḓiimisela tshoṱhe u shonisa Saṱhane nga u ita zwithu zwi takadzaho Yehova. Ndo fhedza ndo itwa muaro ndi songo shelwa malofha. Naho ndi tshi ḓi vha na thaidzo dza mutakalo, Yehova o dzula a tshi ri ṋea zwine ra zwi ṱoḓa. Sa tsumbo, muṱanganoni wa mafhelo a vhege, wa musi ndi sa athu u vhudziwa uri ndi na khentsara, ho vha hu tshi khou haseledzwa thero i re na tshiṱoho ‘U Sedzana Na Maṱungu A Musalauno Nga Tshivhindi.’ * Yeneyi thero yo ri khuthadza nga maanḓa. Ro i vhalulula lunzhi. Zwo thusaho nṋe na munna wanga uri ri dzule ro dzika na u ita phetho dzavhuḓi, ndi thero dzi ngaho dzenedzi na u bvela phanḓa ri tshi huwelela na u vha hone miṱanganoni.”

19. Hu ḓo itea mini hu si kale?

¹⁹ Vhakriste vha re kha zwipiḓa zwo fhambanaho zwa ḽifhasi vho kona u kunda thaidzo na u lwa na Diabolo vha tshi thuswa nga Yehova. (1 Pet. 5:8, 9) Na inwi ni nga zwi kona. Hu si kale, Yehova u ḓo vhudza Yesu na vhane a ḓo vhusa navho uri vha “fhelise mishumo ya Diabolo.” (1 Yoh. 3:8) Nga murahu ha zwenezwo, vhathu vhane vha ḓo vha vha tshi khou shumela Mudzimu kha ḽifhasi a vha nga “ofhi tshithu.” (Yes. 54:14; Mika 4:4) Fhedzi u swika tshenetsho tshifhinga, ri tea u ita zwoṱhe zwine ra nga kona uri ri kone u kunda nyofho dzashu.

20. Ndi mini zwine zwa ḓo ri thusa u kunda nyofho dzashu?

²⁰ Ri tea u bvela phanḓa ri tshi tenda uri Yehova u a funa na u tsireledza vhashumeli vhawe. Zwenezwi ri nga zwi ita nga u elekanya na nga u amba nga ha nḓila ye Yehova a tsireledza ngayo vhashumeli vhawe tshifhingani tsho fhiraho. Nahone ri nga humbula nga ha nḓila ye a ri thusa ngayo u sedzana na thaidzo. Yehova a nga ri thusa uri ri kone u kunda nyofho dzashu!—Ps. 34:4.