1. U ya nga 1 Petro 5:2, ndi mushumo ufhio wa ndeme une vhahulwane vha tea u u ita?

 VHAHULWANE vha Vhakriste vho ṋewa mushumo wa u ṱhogomela nngu dza Yehova. Nahone vhenevha vhanna vho ḓiṋekedzaho vha a zwi livhuwa vhukuma uri Yehova u a vha fhulufhela uri vha shumele vhahavho nahone vha shuma nga maanḓa uri vha vhe ‘vhalisa vhane vha lisa.’ (Yer. 23:4; vhalani 1 Petro 5:2.) Ri a zwi livhuwa vhukuma u vha na vhenevha vhanna zwivhidzoni zwashu.

2. Ndi milingo ifhio ine vhaṅwe vhahulwane vha nga sedzana nayo?

² Musi vhahulwane vha tshi ita mushumo wavho, vha ṱangana na khaedu nnzhi. Tsha u tou thoma, u ṱhogomela zwivhidzo zwi ṱoḓa vhuḓidini vhukuma. Muṅwe muhulwane wa ngei Amerika ane a pfi Tony, o tea u guda uri ndi mushumo mungafhani une a tea u u ṱanganedza. O ri: “Musi dziedzi ḽa COVID-19 ḽi tshi thoma, ndo lingedza u dzhia mishumo minzhi ya u dzudzanya miṱangano, u katela na vhuḓinḓa. Mushumo wo vha u tshi dzula u munzhi naho ndo vha ndi tshi khou shuma vhukuma. Ndo vha ndo farakanea vhukuma lwe nda si tsha kona na u vhetshela thungo tshifhinga tsha u vhala Bivhili, u ḓigudisa na u rabela.” Muṅwe muhulwane wa ngei Kosovo ane a pfi Ilir o ṱangana na thaidzo ya muṅwe mufuda. Musi e fhethu he ha vha hu na nndwa, zwo mu konḓela u tevhedza vhulivhisi ha ndangulo. U ri: “U vha hanga na tshivhindi zwo lingwa musi ofisi ya davhi i tshi nkhumbela uri ndi ye u ita mushumo wa u thusa vhahashu fhethu he ha vha hu na khombo. Ndo pfa ndi tshi ofha ngauri honoho vhulivhisi ho vha vhu tshi vhonala vhu sa ḓo shuma.” Muṅwe murumiwa wa ngei Asia ane a pfi Tim, o wana zwi tshi mu konḓela u ita zwithu zwine a tea u zwi ita zwa ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe. U ri: “Tshiṅwe tshifhinga ndo vha ndi tshi pfa ndo neta lwe nda vha ndi tshi kundelwa u ṱhogomela vhahashu.”  Ndi mini zwine zwa nga thusa vhahulwane vhane vha khou ṱangana na thaidzo dzo raloho?

3. Roṱhe ri nga vhuyelwa hani nga u sedzulusa tsumbo ya Muhaṱuli Gidioni?

³ Vhahulwane vha nga guda kha tsumbo ya Muhaṱuli Gidioni. (Vhahev. 6:12; 11:32) O vha e mutsireledzi na mulisa wa vhathu vha Mudzimu. (Vhahaṱ. 2:16; 1 Koron. 17:6) U fana na Gidioni, vhahulwane vho vhewa uri vha ṱhogomele vhathu vha Mudzimu tshifhingani tshi konḓaho. (Mish. 20:28; 2 Tim. 3:1) Ri nga guda kha tsumbo ya Gidioni ya u ḓiṱukufhadza na u thetshelesa. U konḓelela hawe ho lingwa musi a tshi khou bvela phanḓa a tshi ita mishumo ye a ṋewa. Ri nga guda u dzhiela nṱha vhahulwane vhashu, hu sa londwi uri ri vhahulwane vha tshivhidzo kana hai. Ri nga tikedza vhenevha vhahashu vhane vha ri ṱhogomela tshivhidzoni vho ḓiṋekedzela.​—Vhahev. 13:17.

4. Gidioni o sumbedza hani uri u a ḓiṱukufhadza?

⁴ Gidioni o vha e munna a ḓiṱukufhadzaho. b Musi muruṅwa wa Yehova a tshi vhudza Gidioni uri ndi ene o nangiwaho u tshidza Vhaisiraele kha lushaka lu re na maanḓa lwa Vhamidiani, onoyo munna a ḓiṱukufhadzaho o ri: “Muṱa wanga [ndi] wone muṱuku kha lushaka lwa Manase, ndi nṋe a nyadzeaho nḓuni ya khotsi anga.” (Vhahaṱ. 6:15) O ḓipfa a sa fanelei u ita wonoyo mushumo, fhedzi Yehova o vha a tshi zwi ḓivha uri a nga u ita. Nga thuso ya Yehova, Gidioni o kona u ita wonoyo mushumo.

5. Ndi lini hune muhulwane a nga kundelwa u ḓiṱukufhadza?

⁵ Vhahulwane vha ita zwine vha nga kona uri vha ḓiṱukufhadze kha zwithu zwoṱhe. (Mika 6:8; Mish. 20:18, 19) A vha ṱongisi zwine vha kona u zwi ita kana zwe vha zwi ita nahone a vha ḓinyadzi nge vha kundelwa u ita zwiṅwe zwithu. Fhedzi, nga zwiṅwe zwifhinga, muhulwane a nga kundelwa u ḓiṱukufhadza. Sa tsumbo, a nga ṱanganedza mishumo minzhi, fhedzi a kundelwa u i fhedza. Zwi nga konḓa uri a ḓiṱukufhadze musi vhaṅwe vhathu vha tshi mu sasaladza kana vha tshi mu khoḓa. Vhahulwane vha nga guda mini kha Gidioni zwine zwa nga vha thusa kha vhuimo vhu fanaho na honoho?

6. Vhahulwane vha nga guda mini nga ha u ḓiṱukufhadza kha Gidioni? (Sedzani tshifanyiso.)

⁶ Humbelani vhaṅwe uri vha ni thuse. Muthu ane a ḓiṱukufhadza u a zwi ḓivha uri hu na zwine a kundelwa u zwi ita. Gidioni o sumbedza uri u a ḓiṱukufhadza nga u humbela vhaṅwe uri vha mu thuse. (Vhahaṱ. 6:27, 35; 7:24) Na vhahulwane vha sumbedza vhuṱali musi vha tshi ita  zwenezwo. Tony we ra amba nga hae u ri: “Ndo vha ndi tshi ṱanganedza mishumo minzhi u fhira ye nda vha ndi tshi nga kona u i ita, zwi tshi itiswa nga nḓila ye nda aluswa ngayo. Nda humbula u amba nga ha eneo mafhungo a u ḓiṱukufhadza kha vhurabeli hashu ha muṱa nahone nda vhudzisa mufumakadzi wanga uri a mmbudze mavhonele awe. Ndo dovha nda vusulusa vidio ine ya ri Gudisani, Fulufhelani Nahone Ni Ṋee Vhaṅwe Vhuḓifhinduleli U Fana Na Yesu i re kha jw.org.” Tony o thoma u humbela vhaṅwe uri vha mu thuse kha mushumo wawe. Ha bvelela mini? Tony u ri: “Mushumo woṱhe wa tshivhidzoni u khou itiwa nahone ndi na tshifhinga tsha u khwaṱhisa vhushaka hanga na Yehova.”

7. Musi vhahulwane vha tshi sasaladzwa, vha nga edzisa hani Gidioni? (Yakobo 3:13)

⁷ Ni songo sinyuwa arali muṅwe muthu a ni sasaladza. Muṅwe mulingo une vhahulwane vha nga ṱangana nawo ndi musi vha tshi sasaladzwa. Tsumbo ya Gidioni i nga vha thusa na kha honoho vhuimo. Gidioni o vha a tshi zwi ḓivha uri u na tshivhi, ndi ngazwo o dzika musi Vhaefuraimi vha tshi mu sasaladza. (Vhahaṱ. 8:1-3) Gidioni ho ngo vha fhindula o sinyuwa. O sumbedza u ḓiṱukufhadza nga u thetshelesa musi vha tshi amba na u vha fhindula nga vhuthu. Zwenezwi zwo ita uri vha dzike. Vhahulwane vha sumbedza vhuṱali musi vha tshi edzisa Gidioni nga u thetshelesa nga vhuronwane na u fhindula nga vhuthu musi vha tshi sasaladzwa. (Vhalani Yakobo 3:13.) Zwenezwi zwi ita uri hu vhe na mulalo tshivhidzoni.

8. Vhahulwane vha tea u ita mini musi vha tshi khoḓiwa? Ṋeani tsumbo.

⁸ Itani uri thendo dzi livhiswe kha Yehova. Musi vhaṅwe vha tshi renda Gidioni nge a kunda Vhamidiani, Gidioni o livhisa thendo kha Yehova. (Vhahaṱ. 8:22, 23) Vhahulwane vha nga edzisa hani Gidioni? Vha tea u ita uri Yehova a rendwe kha zwoṱhe zwine vha zwi swikelela. (1 Vhakor. 4:6, 7) Sa tsumbo, musi muhulwane a tshi khoḓiwa nga nṱhani ha vhukoni hawe ha u funza, a nga amba uri Yehova ndi ene ane a ri gudisa a tshi shumisa Ipfi ḽawe na ndangulo yawe. Vhahulwane vha tea u humbulisisa nga ha nḓila ine vha funza ngayo, uri vha vhone arali vha tshi funza nga nḓila ine ya hulisa Yehova kana vha tshi zwi itela u takadza vhathu. Ṱhogomelani zwe zwa itea kha muṅwe muhulwane ane a pfi Timothy. Musi Timothy a tshi kha ḓi tou bva u vhewa sa muhulwane, o vha a tshi zwi funa u vhea nyambo dza khagala. U ri: “Ndo vha ndi tshi lugiselela mathomo na zwifanyiso zwilapfu zwo serekanaho. Zwenezwi zwo vha zwi tshi ita uri vhathu vha nkhoḓe. Zwi pfisaho vhuṱungu ndi uri vhathu vho vha vha tshi livhisa ṱhogomelo kha nṋe nṱhani ha u i livhisa kha Bivhili kana kha Yehova.” Nga u ya ha tshifhinga, Timothy o zwi vhona uri u tea u shandula nḓila ine a funza ngayo uri vhathu vha si livhisese ṱhogomelo khae. (Mir. 27:21) Ha itea mini? U ri: “Zwino vhahashu vha mmbudza nga ha nḓila ye nyambo yanga ya vha thusa ngayo u kunda thaidzo, u konḓelela mulingo kana u sendela tsini na Yehova. Musi ndi tshi pfa zwenezwi, ndi a takala vhukuma u fhira nḓila ye nda vha ndi tshi takala ngayo tshifhingani tsho fhiraho musi vha tshi nkhoḓa.”

9. Ndi mini zwe zwa vha zwi tshi nga ita uri Gidioni a konḓelwe u thetshelesa Yehova na u vha na tshivhindi? (Sedzani tshifanyiso tshi re kha gwati.)

⁹ Musi Gidioni o no vhewa uri a vhe muhaṱuli, o vha a tshi tea u thetshelesa na u vha na tshivhindi. O ṋewa mushumo u re na khombo wa uri a thuthe aḽeṱare ye khotsi awe vha vha vha tshi i shumisa u gwadamela Baali. (Vhahaṱ. 6:25, 26) Nga murahu, musi o no kuvhanganya mmbi, Yehova o mu vhudza luvhili lwoṱhe uri a fhungudze yeneyo mmbi. (Vhahaṱ. 7:2-7) Mafheleloni, o vhudzwa uri a ṱhasele maswina awe vhusiku.​—Vhahaṱ. 7:9-11.

10. Nḓila ine muhulwane a thetshelesa ngayo i nga lingwa hani?

¹⁰ Vhahulwane vha tea u ‘ḓiimisela u thetshelesa.’  (Yak. 3:17) Muhulwane ane a thetshelesa u dzula o lugela u ita zwine Maṅwalo a amba na u tevhedza vhulivhisi vhu bvaho ndanguloni ya Mudzimu. Musi a tshi ita zwenezwo, u vhetshela vhaṅwe tsumbo yavhuḓi. Fhedzi, zwi nga mu konḓela u thetshelesa. Sa tsumbo, a nga wana vhulivhisi vhunzhi kana honoho vhulivhisi ha ṱavhanya ha shanduka nahone zwa ita uri zwi mu konḓele u vhu tevhedza. Nga zwiṅwe zwifhinga, a nga ḓivhudzisa arali vhulivhisi he a ṋewa vhu ha vhuṱali kana vhu tshi nga shuma. Kana a nga humbelwa uri a ite mushumo une wa nga ita uri a farwe. Vhahulwane vha nga edzisa hani nḓila ye Gidioni a thetshelesa ngayo kha honoho vhuimo?

11. Ndi mini zwine zwa nga thusa vhahulwane uri vha dzule vha tshi thetshelesa?

¹¹ Ni thetshelese vhulivhisi nga vhuronwane nahone ni vhu tevhedze. Mudzimu o vhudza Gidioni uri a thuthe aḽeṱare ya khotsi awe, a mu vhudza hune a tea u fhaṱa hone aḽeṱare ntswa ya Yehova na uri a ite tshiṱhavhelo nga tshifuwo tshifhio. Gidioni ho ngo sasaladza honoho vhulivhisi. O ita zwoṱhe zwe Yehova a mu vhudza. Vhahulwane ṋamusi vha wana vhulivhisi vhu bvaho ndanguloni ya Yehova hu tshi shumiswa marifhi, dzinḓivhadzo na vhuṅwe vhulivhisi vhune ha ri thusa uri ri dzule ro tsireledzea na uri ri dzule ri tsini na Yehova. Vhahulwane ri a vha funa ngauri vha tevhedza vhulivhisi vhu bvaho ndanguloni ya Yehova nga u fhulufhedzea. Zwenezwi zwi ita uri tshivhidzo tshoṱhe tshi vhuyelwe.​—Ps. 119:112.

12. Vhahulwane vha nga shumisa hani zwi re kha Vhahevheru 13:17 musi vhulivhisi vhu tshi shanduka?

¹² Ḓiimiseleni u tshimbidzana na zwiimo. Humbulani uri Yehova o vhudza Gidioni uri a humisele hayani vhunzhi ha maswole e a vha e nao. (Vhahaṱ. 7:8) Gidioni a nga vha o humbula uri: ‘Naa iyi tshanduko i a ṱoḓea? Zwi ḓo shuma?’ Naho zwo ralo, Gidioni o thetshelesa. Vhahulwane ṋamusi vha edzisa tsumbo ya Gidioni nga u tevhedza vhulivhisi musi ndangulo i tshi ita tshanduko. (Vhalani Vhahevheru 13:17.) Sa tsumbo, nga 2014, Tshigwada tshi Langaho tsho shandula nḓila ine Holo dza Miṱangano ya Tshivhidzo na Holo dza Maguvhangano dza badelelwa ngayo. (2 Vhakor. 8:12-14) Tshifhingani tsho fhiraho, ndangulo yo vha i tshi koloda zwivhidzo tshelede ya u fhaṱa holo nahone zwivhidzo zwa kona u badela yeneyo tshelede nga murahu. Fhedzi zwino ndangulo i shumisa miṋeelo ya zwivhidzo zwa shango ḽoṱhe hu u itela u fhaṱa Holo dza Miṱangano ya Tshivhidzo na Holo dza Maguvhangano huṅwe na huṅwe hune dza ṱoḓea naho tshivhidzo tsha henefho tshi tshi ṋeela nga zwiṱukuṱuku. Musi Vho José vha tshi pfa nga ha yeneyi tshanduko, vho timatima uri i nga shuma, vha ḓivhudza uri: ‘A hu nga fhaṱwi na Holo na nthihi. A si nḓila ine zwithu zwa itwa ngayo.’ Ndi mini zwe zwa thusa Vho José uri vha tikedze honoho vhulivhisi? Vha ri: “Maipfi a re kha Mirero 3:5, 6 o nkhumbudza uri ndi tea u fhulufhela Yehova. Nahone ho vha na mvelelo dzavhuḓi. Zwino hu vho fhaṱwa Holo nnzhi nahone ro guda u ṋeela nga nḓila dzo fhambanaho uri hu vhe na u linganyisela.”

13. (a) Gidioni o vha e na vhungoho ha mini? (b) Vhahulwane vha nga edzisa hani Gidioni? (Sedzani tshifanyiso.)

 ¹³ Itani zwine Yehova a zwi funa nga tshivhindi. Gidioni o thetshelesa Yehova naho o vha a tshi khou ofha na mushumo we a vha a tshi khou u ita u na khombo. (Vhahaṱ. 9:17) Gidioni o vha na vhungoho ha uri Yehova u ḓo mu thusa nahone zwa mu ṋea fhulufhelo ḽa uri Yehova u ḓo mu tikedza uri a tsireledze vhathu vhawe. Vhahulwane vhane vha dzula fhethu he mushumo washu wa thivhelwa, vha edzisa Gidioni. Vha ranga phanḓa miṱangano ya tshivhidzo na vhuḓinḓa nga tshivhindi hu sa londwi uri vha nga fariwa, u sengiswa, u fhelelwa nga mushumo kana u rwiwa. c Tshifhingani tsha maṱungu mahulu, vhahulwane vha ḓo tea u vha na tshivhindi tsha u tevhedza vhulivhisi vhune vha vhu wana naho hu tshi nga vha na khombo. Sa tsumbo, vha nga ṋewa vhulivhisi ha nḓila ine ra tea u huwelela ngayo mulaedza wa khaṱhulo na zwine ra tea u zwi ita uri ri ponyoke musi ri tshi ṱhaselwa nga Gogo wa Magogo.​—Hesek. 38:18; Nzumb. 16:21.

14. Ndi ngani zwo vha zwi songo leluwa uri Gidioni a konḓelele?

¹⁴ Mushumo wa Gidioni wa u vha muhaṱuli, wo vha u tshi ṱoḓa uri a shume nga maanḓa. Musi Vhamidiani vha tshi shavha nndwani vhusiku, Gidioni o vha pandamedza u bva govhani ḽa Yeseriele u vhuya u swika Mulamboni wa Yorodane, we khamusi wa vha u vhukati ha ḓaka. (Vhahaṱ. 7:22) Naa Gidioni o ima henefho mulamboni? Hai! Naho o vha o neta, ene na vhanna vha 300 vhe a vha e navho vho wela mulambo vha bvela phanḓa vha tshi pandamedza Vhamidiani. Vho fhedza vho vha fara na u vha kunda.​—Vhahaṱ. 8:4-12.

15. Ndi ngani nga zwiṅwe zwifhinga zwi songo leluwa uri vhahulwane vha konḓelele?

¹⁵ Nga zwiṅwe zwifhinga muhulwane a nga ḓipfa o neta nga u ṱhogomela tshivhidzo na muṱa wawe. Kha zwenezwo zwiimo, vhahulwane vha nga edzisa hani Gidioni?

16-17. Ndi mini zwo thusaho Gidioni uri a konḓelele nahone vhahulwane vha nga vha na vhungoho ha mini? (Yesaya 40:28-31) (Sedzani tshifanyiso.)

¹⁶ Fhulufhelani uri Yehova u ḓo ni ṋea nungo.  Gidioni o vha a tshi fhulufhela uri Yehova u ḓo mu ṋea nungo nahone zwa tou ralo. (Vhahaṱ. 6:14, 34) Nga tshiṅwe tshifhinga, Gidioni na vhanna vhe a vha e navho vho vha vha tshi khou pandamedza khosi mbili dza Vhamidiani nga milenzhe, fhedzi zwi vhonala u nga dzenedzo khosi dzo vha dzo ṋamela gamela. (Vhahaṱ. 8:12, 21) Naho zwo ralo, Mudzimu o thusa Vhaisiraele uri vha vha fare na uri vha kunde kha yeneyo nndwa. Nga hu fanaho, na vhahulwane vha nga ḓitika nga Yehova a sa “neti kana u kulea nungo.” U ḓo vha ṋea nungo musi vha tshi dzi ṱoḓa.​—Vhalani Yesaya 40:28-31.

¹⁷ Ṱhogomelani zwe zwa itea kha Matthew ane a vha muraḓo wa Komiti ya Vhulamukanyi na Vhuongelo (HLC). Ndi mini zwine zwa mu thusa u konḓelela? Matthew u ri: “Ndo wana nungo dzi bvaho kha Yehova sa zwine zwa ambiwa kha Vhafilipi 4:13. Zwifhinga zwinzhi musi ndo neta, ndi si tsha kona u bvela phanḓa, ndo rabela zwi tshi bva mbiluni uri Yehova a nṋee nungo dzine nda dzi ṱoḓa u itela u tikedza vhahashu. Nga zwenezwo zwifhinga, ndo pfa muya wa Yehova u tshi nṋea nungo, wa nthusa uri ndi konḓelele.” U fana na Gidioni, vhahulwane vha nga sedzana na thaidzo nnzhi musi vha tshi khou ita zwoṱhe zwine vha nga kona uri vha ṱhogomele nngu. Zwi tou pfala uri vha tea u ḓiṱukufhadza na u ḓivha uri vha nga si kone u ita zwithu zwoṱhe zwine vha ṱoḓa u zwi ita. Naho zwo ralo, vha fhulufhela uri Yehova u ḓo vha pfa musi vha tshi humbela thuso na uri u ḓo vha ṋea nungo dza u konḓelela.​—Ps. 116:1; Vhafil. 2:13.

18. Ri tshi tou vusulusa, vhahulwane vha nga edzisa hani tsumbo ya Gidioni?

¹⁸ Vhahulwane vha nga guda zwinzhi kha tsumbo ya Gidioni. Vhahulwane vha tea u ḓiṱukufhadza, vha si ṱanganedze mushumo munzhi u fhiraho une vha nga kona u u ita na u ḓiṱukufhadza musi vha tshi sasaladziwa kana u khoḓiwa. Vha tea u thetshelesa na u sumbedza tshivhindi, zwihuluhulu zwino sa izwi vhufhelo ha shango ho no vha tsini. Nahone vha tea u fhulufhela uri Yehova u ḓo vha ṋea nungo dza u konḓelela thaidzo naho i ifhio ine vha nga ṱangana nayo. Ndi ngoho uri ri dzhiela nṱha vhenevha vhalisa vhane vha vha vhashumi vha biko nahone ri dzula “ri tshi ṱhonifha vhathu vho raloho.”​—Vhafil. 2:29.