1, 2. (a) Ndi mini zwine zwa takadza vhathu vha Mudzimu ṋamusi? (b) Vhabebi vha Vhakriste na vhahulwane vha nga thusa hani vhaswa u pfesesa zwine u lovhedzwa zwa amba zwone?

MUṄWE muhulwane o vhudza Christopher ane a vha na miṅwaha ya 12, a ri: “Ndo ni ḓivha u bva tshee na bebwa, ndi a takalela u pfa uri ni ṱoḓa u lovhedzwa. Ndi ṱoḓa u ni vhudzisa uri ‘Ndi ngani ni tshi ṱoḓa u dzhia honoho vhukando?’” Onoyo muhulwane o vha e na zwiitisi zwi pfalaho zwa u vhudzisa yeneyo mbudziso. Zwi a ri takadza vhukuma u vhona vhaswa vhanzhi vha tshi lovhedzwa ṅwaha muṅwe na muṅwe. (Muhuweleli 12:1) Fhedzi vhabebi vha Vhakriste na vhahulwane tshivhidzoni vha ṱoḓa u ita vhungoho ha uri vhaswa vha ḓidzhiele phetho na u pfesesa zwine u lovhedzwa zwa amba zwone.

² Bivhilini, ri guda uri u ḓiṋekedzela na u lovhedzwa ndi u thoma ha vhutshilo vhuswa kha Vhakriste. Honovhu vhutshilo  vhuswa vhu ḓo ḓisa phaṱhutshedzo nnzhi dzi bvaho ha Yehova, fhedzi vhu ḓo dovha ha ita uri Sathane a ri pikise. (Mirero 10:22; 1 Petro 5:8) Ndi ngazwo vhabebi vha Vhakriste vha tshi fanela u fhedza tshifhinga vha tshi khou gudisa vhana vhavho zwine u vha mufunziwa wa Kristo zwa amba zwone zwa vhukuma. Arali vhaswa vha si na vhabebi vhane vha si vhe Vhakriste, vhahulwane tshivhidzoni vha ḓo vha thusa u pfesesa zwine u ḓiṋekedzela na u lovhedzwa zwa amba zwone. (Vhalani Luka 14:27-30.) Samusi u fhedza u fhaṱa zwi tshi ṱoḓa u lugiselelwa, vhaswa vha fanela u ḓilugiselela vha sa athu u lovhedzwa u itela uri vha kone u shumela Yehova nga u fulufhedzea “u swika vhufheloni.” (Mateo 24:13) Ndi mini zwine zwa ḓo thusa vhaswa u ḓiimisela u shumela Yehova nga hu sa fheli? Kha ri vhone.

3. (a) Maipfi a Yesu na Petro a ri gudisa mini nga ha ndeme ya u lovhedzwa? (Mateo 28:19, 20; 1 Petro 3:21) (b) Ri ḓo ṱolisisa mbudziso dzifhio, nahone ndi ngani?

³ Naa ni muswa ane a ṱoḓa u lovhedzwa? Arali zwo ralo, tshenetsho ndi tshipikwa tshavhuḓi lungafhani! Ndi ndugelo khulwane vhukuma u lovhedzwa sa muṅwe wa Ṱhanzi dza Yehova. Zwi dovha zwa vha zwithu zwine zwa fanela u itwa nga Mukriste nahone ndi vhukando ha ndeme kha vhane vha ḓo tshidzwa tshifhingani tsha maṱungu mahulu. (Mateo 28:19, 20; 1 Petro 3:21) Musi ni tshi lovhedzwa, ni vha ni tshi khou sumbedza uri no fulufhedzisa u shumela Yehova lwa tshoṱhe. Ni ṱoḓa u dzula ni tshi ita zwe na zwi fulufhedzisa, nga zwenezwo, mbudziso dzi tevhelaho dzi ḓo ni thusa u vhona arali no lugela u lovhedzwa: (1) Naa ndo vhibva lune nda nga kona u ḓidzhiela phetho? (2) Naa ndi na lutamo lwa u ita nga u ralo? (3) Naa ndi a pfesesa zwine u ḓiṋekedzela kha Yehova zwa amba zwone? Kha ri haseledze dzenedzo mbudziso.

4, 5. (a) Ndi ngani u lovhedzwa hu si zwithu zwa vhathu vhahulwane fhedzi? (b) Zwi amba mini uri Mukriste u fanela u vhibva?

⁴ Bivhili a i ambi uri hu fanela u lovhedzwa fhedzi vhathu vho no aluwaho kana uri vha fanela u vha na miṅwaha mingana. Mirero 20:11 i ri: “Na mutukana, kana mishumo yawe i tshi ḓo naka ya luga, u ḓihwa nga zwiito zwawe.” Nga zwenezwo, na ṅwana a nga kona u pfesesa zwine u ita zwo lugaho na u ḓiṋekedzela kha Musiki wawe zwa amba zwone. Nga zwenezwo, u lovhedzwa ndi vhukando ha ndeme na ho teaho kha muswa we a sumbedza uri o vhibva na u ḓiṋekedzela kha Yehova.—Mirero 20:7.

⁵ U vhibva zwi amba mini? U vhibva a zwi ambeli kha miṅwaha kana u aluwa tshifhinga tshoṱhe. Bivhili i amba uri  vhathu vho vhibvaho vho gudisa “maanḓa avho a u ṱalukanya” uri vha kone u ḓivha phambano vhukati ha zwo lugaho na zwi songo lugaho. (Vhaheberu 5:14) Muthu o vhibvaho u ḓivha zwo lugaho nahone o dzhia phetho ya u zwi ita mbiluni yawe. Nga zwenezwo, ha ṱuṱuwedzei nga ho leluwaho u ita zwi songo lugaho. Nahone tshifhinga tshoṱhe ha ṱoḓi uri muṅwe muthu a dzule a tshi mu vhudza u ita zwo lugaho. Zwi a pfala u lavhelela uri muswa ane a lovhedzwa u ḓo ita zwo lugaho naho vhabebi vhawe kana vhaṅwe vhathu vhahulwane vhe siho.—Vhambedzani Vhafilipi 2:12.

6, 7. (a) Ṱalutshedzani khaedu ye Daniele a sedzana nayo musi e Babele. (b) Daniele o sumbedza hani uri o vhibva?

⁶ Naa muswa a nga kona u sumbedza uri o vhibva nga yeneyo nḓila? Ṱhogomelani tsumbo ya Daniele. Khamusi o vha e muswa musi a tshi dzhiiwa kha vhabebi vhawe nahone a iswa Babele. Daniele o vha a tshi khou tshila vhukati ha vhathu vhe vha vha vha sa thetshelesi ndaela dza Mudzimu. Fhedzi kha ri ṱhogomele nga vhuronwane vhuimo ha Daniele. O vha a tshi farwa sa muthu wa ndeme ngei Babele. O vha e muṅwe wa vhaswa vha si gathi vhe vha khethwa nga vhuronwane uri vha shumele khosi. (Daniele 1:3-5, 13) Zwi vhonala u nga Daniele o vha e na vhuimo ha khwine ngei Babele u fhira he a vha a tshi nga vha naho Isiraele.

⁷ Nga zwenezwo, Daniele we a vha a tshee muswa o aravha hani? Naa o tendela vhathu vha Babele vha tshi mu shandula kana u thenga-thengisa lutendo lwawe? Na khathihi! Bivhili i amba uri musi Daniele e Babele, o dzhia phetho ‘mbiluni yawe a ri ha nga ḓishati dzitshikha,’ zwine zwa amba uri a nga si ḓibaḓekanye  na tshithu naho tshi tshifhio tshi tshimbidzanaho na vhurabeli ha mazwifhi. (Daniele 1:8) Zwenezwo zwi sumbedza u vhibva ha vhukuma!

8. Ndi mini zwine na nga zwi guda kha tsumbo ya Daniele?

⁸ Ndi mini zwine na nga zwi guda kha tsumbo ya Daniele? Muswa o vhibvaho u ima o khwaṱha kha zwine a zwi tenda, naho o sedzana na zwiimo zwi konḓaho. Ha nga fani na luaviavi lune lwa shandula muvhala walwo u ya nga hune lwa vha hone. Ha ḓiiti khonani ya Mudzimu e Holoni ya Muvhuso ngeno e khonani ya shango musi e tshikoloni. Nṱhani hazwo, u ḓo dzula a tshi fulufhedzea naho a tshi lingwa.—Vhalani Vhaefesa 4:14, 15.

9, 10. (a) Muswa a nga vhuyelwa hani nga u humbula nga ha nḓila ye a aravha ngayo musi a tshi lingwa lutendo? (b) U lovhedzwa zwi amba mini?

⁹ Ndi ngoho uri a hu na muthu o fhelelaho. Nga zwiṅwe zwifhinga, vhaswa u katela na vhathu vhahulwane vha a khakha. (Muhuweleli 7:20) Fhedzi arali ni tshi ṱoḓa u lovhedzwa, zwi ḓo vha vhuṱali u ḓivha uri no ḓiimisela lungafhani u thetshelesa ndaela ya Yehova. Ḓivhudziseni uri, ‘Naa ndo no thetshelesa Yehova lwa tshifhinga tshilapfu?’ Humbulani nga ha nḓila ye na aravha ngayo musi ni tshi lingwa lutendo tshifhingani tsho fhiraho. Naa no kona u dzhia phetho ya uri ndi zwifhio zwithu zwo lugaho zwe na vha ni tshi fanela u zwi ita? U fana na Daniele, naa hu na muthu we a ni ṱuṱuwedza uri ni shumise vhukoni haṋu shangoni ḽa Sathane? Musi ni tshi lingwa nga zwenezwi zwithu, naa ni a kona u pfesesa uri ndi zwifhio zwine Yehova a zwi funa?—Vhaefesa 5:17.

¹⁰ Ndi ngani zwi zwa ndeme u ḓivha phindulo dza dzenedzo mbudziso dza muthu nga eṱhe? Ngauri dzi ḓo ni thusa u vhona uri ndovhedzo ndi ya ndeme lungafhani. Ndovhedzo i sumbedza vhaṅwe uri no ita fulufhedziso ḽa ndeme kha Yehova. No mu fulufhedzisa uri ni ḓo mu funa na u mu shumela nga hu sa fheli nga mbilu yaṋu yoṱhe. (Marko 12:30) Muṅwe na muṅwe ane a lovhedzwa u fanela u ḓiimisela u ita zwe a fulufhedzisa Yehova.—Vhalani Muhuweleli 5:4, 5.

11, 12. (a) Muthu ane a khou humbula u lovhedzwa u fanela u vha na vhungoho ha mini? (b) Ndi mini zwine zwa ḓo ni thusa u dzula ni na mavhonele o teaho nga ha nzudzanyo ya Yehova ya ndovhedzo?

¹¹ Bivhili i amba uri vhathu vha Yehova u katela na vhaswa vha ḓo mu shumela “vha tshi zwi funa.” (Psalme ya 110:3) Nga zwenezwo, muthu ane a ṱoḓa u lovhedzwa, u fanela u vha na vhungoho ha uri lwonolwu ndi lutamo lwawe. Zwenezwi zwi nga ṱoḓa uri ni ṱolisise lutamo lwaṋu nga vhuronwane, zwihuluhulu arali no alutshela ngohoni.

¹² Musi ni tshi khou ḓi aluwa, khamusi no vhona vhathu vhanzhi vha tshi lovhedzwa, u katela na dziṅwe khonani dzaṋu na vhana vha haṋu. Fhedzi ṱhogomelani uri ni songo thoma u ḓipfa u nga ni ṱoḓa u lovhedzwa nga nṱhani ha uri no  no swikisa miṅwaha kana ngauri vhathu vhoṱhe vha khou lovhedzwa. Ni nga vha hani na vhungoho ha uri ni dzhia ndovhedzo nga nḓila ine Yehova a i dzhia ngayo? Fhedzani tshifhinga ni tshi khou humbula nga ha uri ndi ngani ndovhedzo i ya ndeme vhukuma. Ni ḓo wana zwiitisi zwinzhi zwavhuḓi kha ino thero na i tevhelaho.

13. Ni zwi ḓivha hani uri phetho ya u ṱoḓa u lovhedzwa i bva mbiluni?

¹³ Iṅwe nḓila ine ya nga ni thusa u ḓivha arali phetho ya u ṱoḓa u lovhedzwa i tshi bva mbiluni, ndi nga u ṱolisisa thabelo dzaṋu. Ni rabela Yehova lungana? Naa thabelo dzaṋu dzo livha? Phindulo dza dzenedzo mbudziso dzi nga sumbedza nḓila ine vhushaka haṋu na Yehova ha vha ha tsini ngayo. (Psalme ya 25:4) Tshifhinga tshinzhi Yehova u fhindula thabelo dzashu a tshi shumisa Bivhili. Nga zwenezwo, iṅwe nḓila ine na nga kona u ḓivha ngayo arali ni tshi ṱoḓa u sendela tsini na Yehova na u mu shumela zwi tshi bva mbiluni ndi nga u ṱolisisa nḓila ine na guda ngayo. (Yoshua 1:8) Ḓivhudziseni uri: ‘Naa ndi ita ngudo ya Bivhili ya muthu nga eṱhe tshifhinga tshoṱhe? Naa ndi shela mulenzhe kha vhurabeli ha muṱa nga u ḓifunela?’ Phindulo dza dzenedzo mbudziso dzi ḓo ni thusa u vhona arali phetho yaṋu ya u ṱoḓa u lovhedzwa hu lutamo lwaṋu.

14. Ṱalusani phambano vhukati ha u ḓiṋekedzela na u lovhedzwa.

¹⁴ Vhaṅwe vhaswa vha nga vha vha sa ḓivhi phambano vhukati ha u ḓiṋekedzela na u lovhedzwa. Vhaṅwe vha nga amba uri vho no ḓiṋekedzela kha Yehova, fhedzi a vha athu u ḓiimisela u lovhedzwa. Fhedzi naa zwenezwo zwi a konadzea? U ḓiṋekedzela ndi thabelo ya u vhudza Yehova uri ni mu fulufhedzisa u mu shumela lwa tshoṱhe. Musi ni tshi lovhedzwa, ni sumbedza vhaṅwe uri no no ḓiṋekedzela kha Yehova. Nga zwenezwo, musi ni sa athu u lovhedzwa, ni fanela u pfesesa zwine u ḓiṋekedzela kha Mudzimu zwa amba zwone.

15. U ḓiṋekedzela zwi amba mini?

¹⁵ Musi ni tshi ṋekedzela vhutshilo haṋu kha Yehova, ni mu vhudza uri zwino ni tshilela ene. Ni mu fulufhedzisa uri u mu shumela zwi ḓo vha tshithu tsha ndeme vhukuma vhutshiloni haṋu. (Vhalani Mateo 16:24.) Ḽeneḽo fulufhedziso ndi ḽa ndeme vhukuma kha Mudzimu! (Mateo 5:33) Nga zwenezwo, ni zwi sumbedza hani uri ni a ḓivha uri a ni tsha ḓitshilela, fhedzi zwino ni tshilela Yehova?—Vharoma 14:8.

16, 17. (a) Fanyisani zwine u sa ḓitshilela zwa amba zwone. (b) Muthu ane a ḓiṋekedzela u vha a tshi khou sumbedza mini zwa vhukuma?

¹⁶ Kha ri ṱolisise tsumbo. Edzani u humbula khonani yo ni ṋea goloi sa tshifhiwa. U ni ṋea mabammbiri a ṱhanziela dza goloi nahone a ri: “Ndi khou ni ṋea goloi.” Fhedzi khonani yaṋu a ri: “A thi nga ni ṋei khii. Goloi i ḓo reilwa nga nṋe, hu si inwi.” Ni ḓo ḓipfa hani nga ha tshenetsho tshifhiwa? Ni ḓo ḓipfa hani nga ha khonani yaṋu ye ya ni ṋea goloi?

¹⁷ Musi muthu a tshi ṋekedzela vhutshilo hawe kha Yehova, u vha a tshi khou vhudza Mudzimu uri: “Ndi khou u ṋea vhutshilo hanga. Ndi wau.” Yehova u na ndugelo ya u lavhelela uri onoyo muthu a ite zwe a zwi fulufhedzisa. Fhedzi  hu pfi mini arali onoyo muthu a thoma u sa thetshelesa Yehova nga u funana tshiphirini na muthu a sa shumeli Mudzimu? Kana hu pfi mini arali onoyo muthu a ṱanganedza mushumo une wa ita uri a sa kone u fhedza tshifhinga tsho eḓanaho vhuḓinḓani kana une wa ita uri a sa kone u ya miṱanganoni ya tshivhidzo tshifhinga tshoṱhe? Nga zwenezwo, onoyo muthu u ḓo vha a sa khou ita zwe a fulufhedzisa Yehova. Zwi ḓo tou nga u sa ṋea khii khonani ye na i ṋea goloi. Musi ri tshi ṋekedzela vhutshilo hashu kha Yehova, ri vha ri tshi khou mu vhudza uri, “Ndi tshilela iwe, a thi tsha ḓitshilela.” Nga zwenezwo, tshifhinga tshoṱhe ri ḓo ita zwine Yehova a zwi ṱoḓa naho hu si lutamo lwashu. Kha ri edzise Yesu we a ri: “Ndo ḓa ndi tshi bva ṱaḓulu uri ndi si ite zwine nda zwi funa, fhedzi ndi ite zwi funwaho nga o nthumaho.”—Yohane 6:38.

18, 19. (a) Zwe Rose na Christopher vha zwi amba zwi sumbedza hani uri u lovhedzwa ndi ndugelo ine ya ḓisa phaṱhutshedzo? (b) Ni ḓipfa hani nga ha ndugelo ya u lovhedzwa?

¹⁸ Ndovhedzo ndi phetho ya ndeme vhukuma. Ndi ndugelo khulwane u ḓiṋekedzela kha Yehova na u lovhedzwa. Vhaswa vhane vha funa Yehova na u pfesesa zwine u ḓiṋekedzela zwa amba zwone, a vha timatimi u ṋekedzela vhutshilo havho kha Mudzimu na u lovhedzwa. A vha ḓisoli nga phetho yavho. Muswa o lovhedzwaho ane a pfi Rose, o ri: “Ndi funa Yehova nahone ndi takalela u mu shumela. U lovhedzwa ndi phetho ine nda vha na vhungoho nayo u fhira dziṅwe phetho dze nda vhuya nda dzi dzhia vhutshiloni hanga.”

¹⁹ Hu pfi mini nga ha Christopher we a bulwa mathomoni a ino thero? U ḓipfa hani nga ha phetho ye a i dzhia ya u lovhedzwa e na miṅwaha ya 12? O amba uri o takala vhukuma uri o dzhia yeneyo phetho. O thoma u shuma sa muvulanḓila wa tshifhinga tshoṱhe musi e na miṅwaha ya 17, a vha mushumeli e na miṅwaha ya 18. Zwino u khou shuma Bethele. O ri: “U lovhedzwa yo vha phetho yavhuḓi. Ndi a fushea nga u shumela Yehova na ndangulo yawe.” Arali ni tshi ṱoḓa u lovhedzwa, ni nga ḓilugisela hani? Thero i tevhelaho i ḓo fhindula yeneyo mbudziso.