1. Ndi mini zwine zwa ṱuṱuwedza zwine ra vha zwone?

 HU SA londwi uri ri na tshifhinga tshingafhani ro lovhedzwa, hu nga vha hu maḓuvhanyana kana miṅwaha yo vhalaho, ri ṱoḓa u vha na vhumuthu vhune Yehova a vhu funa. Zwi a konadzea arali ra langa nḓila ine ra humbula ngayo. Ndi ngani? Ndi ngauri zwine ra zwi humbula zwi ṱuṱuwedza zwine ra vha zwone. Arali ra dzula ri tshi humbula nga ha u ḓitakadza, zwi ḓo ita uri ri ambe na u ita zwithu zwo khakheaho. (Vhaef. 4:17-19) Fhedzi arali ri tshi humbula zwithu zwavhuḓi, zwi ḓo ita uri ri ambe na u ita zwithu zwi takadzaho Yehova Khotsi ashu.​—Vhagal. 5:16.

2. Ri ḓo fhindula mbudziso dzifhio kha ino thero?

² Samusi zwo ambiwa kha thero yo fhiraho, ri nga si kone u iledza tshoṱhe u humbula zwithu zwo khakheaho. Fhedzi ri nga kona u iledza u ita zwenezwo zwithu zwo khakheaho. Musi ri sa athu u lovhedzwa, ri tea u litsha u amba na u ita zwithu zwine Yehova a zwi vhenga. Ndi zwone zwithu zwa ndeme zwine ra tea u zwi ita musi ri tshi khou bvula vhumuthu ha kale. Fhedzi arali ri tshi ṱoḓa u takadza Yehova nga vhuḓalo, ri tea u thetshelesa na mulayo une wa ri: “Ni ambare vhumuthu vhuswa.” (Vhakol. 3:10) Kha ino thero, ri ḓo fhindula mbudziso dzi tevhelaho: Muthu o ambaraho “vhumuthu vhuswa” u vhonala nga mini? Ri nga ambara hani vhumuthu vhuswa na u bvela phanḓa ro vhu ambara?

3. U ya nga Vhagalata 5:22, 23, muthu a re na “vhumuthu vhuswa” u vhonala nga mini nahone u vhu ambara hani?

³ Muthu a re na “vhumuthu vhuswa” u edzisa Yehova. Muthu u vhonala uri o ambara vhumuthu vhuswa nga u sumbedza zwithu  zwi aṋwiwaho nga muya mukhethwa wa Mudzimu. Zwenezwi zwi amba uri u tendela muya mukhethwa u tshi ṱuṱuwedza nḓila ine a humbula ngayo, nḓila ine a ḓipfa ngayo na zwine a zwi ita. (Vhalani Vhagalata 5:22, 23.) Sa tsumbo, u funa Yehova na vhathu vha Mudzimu. (Mat. 22:36-39) Onoyo muthu u dzula o takala naho e na dzithaidzo. (Yak. 1:2-4) U ita uri hu vhe na mulalo. (Mat. 5:9) Ha fheleli vhaṅwe mbilu nahone u vha sumbedza vhuthu. (Vhakol. 3:13) U funa zwivhuya nahone u a zwi ita. (Luka 6:35) U sumbedza uri u na lutendo lwo khwaṱhaho kha Khotsi awe wa ṱaḓulu nga zwine a zwi ita. (Yak. 2:18) U a ḓifara musi a tshi lingwa na u dzika musi vhaṅwe vha tshi lwa nae kana u mu sinyusa.​—1 Vhakor. 9:25, 27; Tito 3:2.

4. Ndi ngani ri tshi tea u sumbedza zwithu zwi aṋwiwaho nga muya zwo sumbedzwaho kha Vhagalata 5:22, 23 na kha dziṅwe ndimana dza Bivhili uri ri kone u ambara vhumuthu vhuswa?

⁴ Ri tea u vha na zwithu zwi aṋwiwaho nga muya zwo ambiwaho kha Vhagalata 5:22, 23 na kha dziṅwe ndimana dza Bivhili uri ri kone u ambara vhumuthu vhuswa. * Zwenezwi zwithu zwi aṋwiwaho nga muya a zwi ngi zwiambaro zwine wa ambara nga tshithihi nga tshithihi. Vhunzhi ha zwenezwi zwithu zwi aṋwiwaho nga muya zwi a tshimbidzana. Sa tsumbo, arali ni tshi funa vhaṅwe vhathu, a ni nga vha fheleli mbilu nahone ni ḓo vha sumbedza vhuthu. Nahone ri tea u ḓifara, ri vhe vho vuḓaho uri ri kone u vha vhathu vhavhuḓi.

5. Zwi amba mini u “humbula u fana na Kristo” nahone ndi ngani ri tshi tea u guda nga ha Yesu? (1 Vhakorinta 2:16)

⁵ Vhalani 1 Vhakorinta 2:16. Ri tea u “humbula u fana na Kristo” uri ri kone u ambara vhumuthu vhuswa. Nga maṅwe maipfi, ri tea u guda nḓila ine Yesu a humbula ngayo uri ri kone u mu edzisa. Yesu u sumbedza zwithu zwi aṋwiwaho nga muya wa Mudzimu nga ho fhelelaho. U sumbedza zwine Yehova a vha zwone, u fana na nḓila ine tshivhoni tsha sumbedza ngayo zwithu. (Vhahev. 1:3) Musi ri tshi humbula u fana na Yesu, ri ḓo kona u ita zwithu u fana nae, ra kona u ambara vhumuthu vhuswa.​—Vhafil. 2:5.

6. Ri tea u humbula mini musi ri tshi khou lingedza u ambara vhumuthu vhuswa?

⁶ Naa zwi a konadzea u edzisa Yesu? Ri nga kha ḓi ḓivhudza uri: ‘Yesu o vha a si na tshivhi. Ndi nga si kone u mu edzisa kokotolo.’ Arali ni  tshi ḓipfa nga u ralo, khezwi zwine na tea u zwi humbula. Tsha u thoma, Yehova na Yesu vho ni sika vha tshi ḓifanyisa. Zwi amba uri zwi a konadzea u vha edzisa naho ni sa ḓo zwi ita kokotolo. (Gen. 1:26) Tsha vhuvhili, muya mukhethwa wa Mudzimu u na maanḓa vhukuma. U nga ni thusa uri ni ite zwithu zwe na vha ni sa ḓo vhuya na zwi kona nga inwi muṋe. Tsha vhuraru, Yehova ha lavheleli uri ni sumbedze zwithu zwi aṋwiwaho nga muya nga ho fhelelaho zwino. Zwavhuḓivhuḓi, Khotsi ashu ane a ri funa vhukuma, o ṋea vhoṱhe vha re na fhulufhelo ḽa u tshila tshoṱhe kha ḽifhasi miṅwaha ya 1 000 ya u vha thusa uri vha vhe vho fhelelaho. (Nzumb. 20:1-3) Zwa zwino Yehova u khou ṱoḓa uri ri ite zwoṱhe zwine ra nga kona na u ḓitika ngae uri a ri thuse.

7. Ri ḓo amba nga ha mini zwino?

⁷ Ri nga edzisa hani Yesu? Ri ḓo amba nga ha zwithu zwiṋa zwi aṋwiwaho nga muya wa Mudzimu. Kha tshiṅwe na tshiṅwe tshazwo, ri ḓo amba nga ha zwine ra zwi guda kha nḓila ye Yesu a zwi sumbedza ngayo. Nahone ri ḓo vhudzisa mbudziso dzine dza ḓo ri thusa u khwinisa vhumuthu hashu vhuswa.

8. Yesu o sumbedza hani uri u funa Mudzimu na vhathu?

⁸ Yesu o ḓidzima zwiṅwe zwithu a tshi itela Khotsi awe na riṋe ngauri u funa Yehova nga maanḓa. (Yoh. 14:31; 15:13) O sumbedza nḓila ine a funa ngayo vhathu nga nḓila ye a tshila ngayo musi e fhano kha ḽifhasi. Ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe o sumbedza vhathu uri u a vha funa na u vha pfela vhuṱungu naho vhaṅwe vho mu pikisa. Nḓila khulwane ye a sumbedza ngayo uri u funa vhathu, ndi nga u vha gudisa nga ha Muvhuso wa Mudzimu. (Luka 4:43, 44) Zwiṅwe hafhu, Yesu o sumbedza uri u funa Mudzimu na vhathu nga u ḓiimisela u tambudzwa na u vhulawa nga vhaitazwivhi. Zwenezwo zwo ita uri zwi konadzee uri ri wane vhutshilo vhu sa fheli.

9. Ri nga sumbedza hani vhaṅwe uri ri a vha funa u fana na Yesu?

⁹ Ro ḓiṋekedzela kha Yehova ra lovhedzwa ngauri ri a mu funa. Ri tea u edzisa Yesu, ri sumbedze uri ri funa Yehova nga nḓila ine ra fara ngayo vhaṅwe. Muapostola Yohane o ri: “A sa funi wahawe ane a kona u mu vhona, a nga si fune Mudzimu ane a si kone u mu vhona.” (1 Yoh. 4:20) Ri nga ḓivhudzisa uri: ‘Naa ndi a funa vhaṅwe vhathu? Naa ndi a pfela vhaṅwe vhathu vhuṱungu naho vha sa mpfari zwavhuḓi? Naa ndi funa vhaṅwe vhathu lune nda ḓiimisela u shumisa tshifhinga tshanga na zwine nda vha nazwo u itela u vha gudisa nga ha Yehova? Naa ndo ḓiimisela u ita zwenezwi naho vhunzhi ha vhathu vha sa dzhieli nṱha zwine nda khou zwi ita kana vha tshi mpikisa? Naa hu na zwine nda nga zwi ita uri ndi kone u shela mulenzhe nga ho engedzeaho kha mushumo wa u ita vhathu vhafunziwa?’​—Vhaef. 5:15, 16.

10. Yesu o ita hani uri hu vhe na mulalo?

¹⁰ Yesu o vha a tshi ita uri hu vhe na mulalo. Musi vhathu vha sa mu fari zwavhuḓi, ho ngo vha lifhedza. Ho ngo ita zwenezwo fhedzi. O ita vhuḓidini ha u ita uri hu vhe na mulalo nahone o ṱuṱuwedza vhaṅwe uri vha lugise mafhungo avho musi vha tshi khukhulisana. Sa tsumbo, o vha funza uri vha ite mulalo nga tshavho arali vha tshi ṱoḓa uri Yehova a ṱanganedze zwine vha khou mu itela zwone. (Mat. 5:9, 23, 24) Nahone o thusa vhaapostola vhawe lunzhi-lunzhi uri vha litshe u ṱaṱisana nga ha uri muhulwane khavho ndi nnyi.​—Luka 9:46-48; 22:24-27.

11. Ri nga ita hani uri hu vhe na mulalo?

¹¹ U ita uri hu vhe na mulalo a zwi ambi u sokou iledza fhedzi u khukhulisana na vhaṅwe. Ri tea u ita vhuḓidini ha u ita mulalo na vhaṅwe na u ṱuṱuwedza vhahashu uri vha lugise mafhungo musi vha tshi khukhulisana. (Vhafil. 4:2, 3; Yak. 3:17, 18) Ri nga ḓivhudzisa uri:  ‘Ndo ḓiimisela u xelelwa nga mini u itela u ita mulalo na vhaṅwe? Musi wahashu a tshi mmbaisa, naa ndi dzula ndo mu fara nga mbilu? Naa ndi lindela onoyo muthu a tshi ḓa u ita mulalo na nṋe kana ndi lingedza u ita mulalo nae naho hu ene o vhangaho thaidzo? Arali zwo tea, naa ndi a ṱuṱuwedza vhahashu uri vha lugise mafhungo musi vho khukhulisana?’

12. Yesu o sumbedza hani vhuthu?

¹² Yesu o vha e na vhuthu. (Mat. 11:28-30) O vhu sumbedza nga u sumbedza vhaṅwe vhulenda na u vha humbulela na musi zwi tshi konḓa. Sa tsumbo, musi mufumakadzi wa Mufenikia a tshi humbela Yesu uri a fhodze ṅwana wawe, o thoma a tshi khou hana. Fhedzi musi a tshi vhona lutendo lwe onoyo mufumakadzi a vha e nalwo, o mu sumbedza vhuthu a fhodza ṅwana wawe. (Mat. 15:22-28) Naho Yesu o vha e na vhuthu, o vha a tshi kaidza musi zwo tea. Nga zwiṅwe zwifhinga, o sumbedza vhane a vha funa vhuthu nga u khwaṱhisa tshanḓa. Sa tsumbo, musi Petro a tshi lingedza u ita uri Yesu a sa ite zwi funwaho nga Yehova, Yesu o mu kaidza phanḓa ha vhaṅwe vhafunziwa. (Marko 8:32, 33) Zwenezwo o zwi itiswa ngauri o vha a tshi khou ṱoḓa u gudisa Petro na u tsivhudza vhaṅwe vhafunziwa uri vha songo ḓihudza, hu si u shonisa Petro. Zwi tou pfala uri Petro o niwa nga ṱhoni musi a tshi kaidzwa, fhedzi zwo mu vhuyedza.

13. Ri nga sumbedza hani vhuthu?

¹³ Nga zwiṅwe zwifhinga, ni nga sumbedza vhane na vha funa vhuthu nga u vha eletshedza. Musi ni tshi vha eletshedza, edzisani Yesu nga u shumisa vhulivhisi vhu re Bivhilini. Vha eletshedzeni nga vhulenda. Ivhani na vhungoho ha uri vha khou lingedza u ita zwo lugaho nahone ni fhulufhele uri vhane vha funa inwi na Yehova, vha ḓo ita zwe na vha eletshedza zwone. Ḓivhudziseni uri: ‘Naa ndi na tshivhindi tsha u vhudza muthu ane nda mu funa uri u khou ita zwithu zwo khakheaho? Arali ndi tshi khou tea u eletshedza muṅwe muthu, naa ndi zwi ita nga vhuthu kana ndi tou mu halifhela? Ndi ngani ndi tshi khou eletshedza onoyo muthu? Naa ndi khou zwi itiswa ngauri u a nndina kana ndi khou itela u mu thusa?’

14. Ndi ngani ri tshi ri Yesu ndi muthu wavhuḓi?

¹⁴ Yesu ndi muthu wavhuḓi, u a ḓivha zwivhuya nahone u a zwi ita. U zwi ita e na zwiitisi zwavhuḓi ngauri u a funa Khotsi awe. Muthu wavhuḓi u dzula a tshi ṱoḓa nḓila dza u thusa vhaṅwe na u vha itela zwivhuya. A ro ngo tea u sokou ita zwithu zwo lugaho fhedzi, ri tea u zwi ita ri na zwiitisi zwavhuḓi. Ri nga kha ḓi ḓivhudzisa uri: ‘Naa zwi a konadzea u ita zwithu zwavhuḓi u si na zwiitisi zwavhuḓi?’ Ee. Sa tsumbo, Yesu o amba nga ha vhathu vhe vha vha vha tshi ṱoḓa u vhonwa musi vha tshi ṋea vhashai zwifhiwa uri vha khoḓwe. Naho zwo vha zwi tshi vhonala u nga vha khou ita zwithu zwavhuḓi, Yehova ho ngo zwi takalela.​—Mat. 6:1-4.

15. Ri nga vha hani vhathu vhavhuḓi?

¹⁵ Ri nga vha vhathu vhavhuḓi arali ri tshi khou ita zwithu zwavhuḓi ri na zwiitisi zwavhuḓi. Ni nga ḓivhudzisa uri: ‘Naa ndi a ḓivha zwithu zwavhuḓi na u ita vhungoho ha uri ndi a zwi ita? Ndi ngani ndi tshi itela vhaṅwe zwithu zwavhuḓi?’

16. Ri tea u ita mini ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe nahone ndi ngani?

¹⁶ Ri songo vhona u nga musi ri tshi lovhedzwa ri vha ro ambara vhumuthu vhuswa nahone zwa sokou fhelela henefho. Vhumuthu vhuswa vhu tou nga tshiambaro tshiswa tshine ra tea u bvela phanḓa ri tshi tshi ṱhogomela. Ri nga zwi ita nga u bvela phanḓa ri tshi ṱoḓa nḓila dza u sumbedza zwithu zwi aṋwiwaho nga  muya wa Mudzimu ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe. Ndi ngani? Ndi ngauri musi ri tshi ita vhuḓidini ha u sumbedza zwenezwo zwithu zwi aṋwiwaho nga muya, muya wa Yehova u ḓo ri thusa. Nahone Yehova ndi muthu ane a ita zwe a amba. Muya wawe u na maanḓa. (Gen. 1:2) Ndi ngazwo ri tshi tea u dzhia vhukando. Sa tsumbo, Yakobo o ri: “Lutendo lu si na mishumo lwo fa.” (Yak. 2:26) Zwo tou ralo na kha zwiṅwe zwithu zwi aṋwiwaho nga muya wa Mudzimu.

17. Ri tea u ḓipfa hani musi ri tshi kundelwa u sumbedza zwithu zwi aṋwiwaho nga muya?

¹⁷ Vhakriste vho no fhedzaho miṅwaha minzhi vho lovhedzwa na vhone vha ita vha tshi kundelwa u sumbedza zwithu zwi aṋwiwaho nga muya. Fhedzi ndi zwa ndeme uri ri bvele phanḓa ri tshi lingedza u sumbedza zwenezwi zwithu zwi aṋwiwaho nga muya. Ṱhogomelani tsumbo i tevhelaho. Arali na kherula tshiambaro tshine na tshi funesa, naa ni ḓo mbo ḓi tshi laṱa? Hai, zwi tou pfala uri ni ḓo tshi runga arali zwi tshi konadzea. Nahone ni ḓo tshi fara zwavhuḓi. Na inwi ni songo kulea nungo arali nga zwiṅwe zwifhinga na ita ni tshi kundelwa u sumbedza vhuthu, u sa fhelela vhaṅwe mbilu kana u fara vhaṅwe zwavhuḓi. Humbelani pfarelo uri ni kone u bvela phanḓa ni na vhushaka havhuḓi na onoyo muthu. Nahone ni ḓiimisele u khwinisa.

18. Ni nga vha na vhungoho ha mini?

¹⁸ Ri a livhuwa vhukuma uri Yesu o ri vhetshela tsumbo. Zwi ḓo ri lelutshela u mu edzisa arali ri tshi edzisa nḓila ine a humbula ngayo. Musi ri tshi edzisa Yesu, ri ḓo kona u ambara vhumuthu vhuswa. Kha heyi thero, ro amba nga ha zwithu zwiṋa zwi aṋwiwaho nga muya wa Mudzimu. Ni ḓo vhuyelwa arali na ḓiṋea tshifhinga tsha u guda nga ha zwiṅwe zwithu zwi aṋwiwaho nga muya wa Mudzimu zwe ra si zwi haseledze na u humbulisisa nga ha nḓila ine na khou zwi sumbedza ngayo. Ni nga guda nga hazwo kha Research Guide for Jehovah’s Witnesses, ni ye kha “Christian Life,” ni kone u dzhena kha “Fruitage of the Spirit.” Ni nga vha na vhungoho ha uri arali na ita zwoṱhe zwine na nga kona uri ni ambare vhumuthu vhuswa na u bvela phanḓa no vhu ambara, Yehova u ḓo ni thusa.