1-2. Arali ni sa athu lugela u lovhedzwa, ndi ngani ni songo tea u kulea nungo? (Sedzani tshifanyiso tshi re kha gwati.)

 ARALI ni tshi khou ṱoḓa u lovhedzwa, no ḓivhetshela tshipikwa tshavhuḓi vhukuma. Naa no lugela u dzhia ḽeneḽo ḽiga zwino? Arali no lugela u ḽi dzhia nahone vhahulwane vha tshivhidzoni tshaṋu vha tshi tenda, ni songo timatima u ḽi dzhia. Arali na ḽi dzhia, ni ḓo ḓiphiṋa vhukuma nga u shumela Yehova.

² Naa hu na muṅwe muthu we a ni vhudza uri ni khou tea u thoma na ita mvelaphanḓa musi ni sa athu lovhedzwa? Kana naa khamusi inwi muṋe ni vhona u nga ni tea u thoma na ita mvelaphanḓa? Arali zwo ralo, ni songo kulea nungo. Hu sa londwi uri ni muhulwane kana ni muṱuku, ni nga ita mvelaphanḓa u vhuya u swika ni tshi swikelela tshenetsho tshipikwa.

3. Munna wa Muetopia we a vha e muḓinḓa o vhudzisa Filipo mini nahone ndi mbudziso ifhio ine ya takuwa? (Mishumo 8:36, 38)

³ Vhalani Mishumo 8:36, 38. Munna wa Muetopia we a vha e muḓinḓa o vhudzisa Filipo muevangeli a ri: “Ndi ngani ndi sa lovhedzwi?” Onoyo munna wa Muetopia o vha a tshi ṱoḓa u lovhedzwa, fhedzi naa o vha o lugela u dzhia honoho vhukando ha ndeme?

4. Munna wa Muetopia o sumbedza hani uri o vha o ḓiimisela u dzula a tshi guda?

⁴ Munna wa Muetopia “o vha o ya Yerusalema u rabela.” (Mish. 8:27) U fanela u vha o ṱanganedza vhurereli ha Tshiyuda. A zwi timatimisi uri o vha o guda nga ha Yehova kha Maṅwalo a Tshihevheru. Fhedzi o vha a tshi kha ḓi ṱoḓa u guda zwo  engedzeaho. Musi Filipo a tshi ṱangana na onoyo munna, onoyo munna wa Muetopia o vha a tshi khou ita mini? O vha a tshi khou vhala mupombo wa muporofita Yesaya. (Mish. 8:28) Mafhungo e a vha a tshi khou a vhala o vha o dzika vhukuma. Onoyo munna o vha a songo fushea nga zwithu zwa mutheo zwe a zwi vhala, o vha a tshi khou ṱoḓa u guda zwo engedzeaho.

5. Munna wa Muetopia o ita mini nga zwe a zwi guda?

⁵ Onoyo munna o vha e muḓinḓa wa khosi ya mufumakadzi Kandatse nahone “o vha a tshi ṱhogomela lupfumo lwoṱhe lwa onoyo mufumakadzi.” (Mish. 8:27) Nga zwenezwo, u tea u vha o vha o farakanea vhukuma nga honoho vhuḓifhinduleli. Fhedzi o ḓiṋea tshifhinga tsha u gwadamela Yehova. O vha a songo fushea nga zwine a zwi guda fhedzi, o vha a tshi ṱoḓa na u zwi shumisa. Nga zwenezwo, o fara lwendo lwa u bva Etopia a ya Yerusalema hu u itela u gwadamela Yehova thembeleni. Lwonolwo lwendo lu nga vha lwo dzhia tshifhinga nahone lwo mu ḓurela vhukuma. Fhedzi o vha a sa ṱoḓi tshithu na tshithihi tshi tshi mu thithisa u shumela Yehova.

6-7. Ndi mini zwe zwa thusa munna wa Muetopia uri nḓila ine a funa ngayo Yehova i engedzee?

⁶ Munna wa Muetopia o guda zwithu zwiswa kha Filipo. Tshiṅwe tsha zwithu zwe a zwi guda ndi uri Yesu o vha e Messia. (Mish. 8:34, 35) Onoyo munna wa Muetopia o vha o takala musi a tshi guda nga ha zwe Yesu a mu itela zwone. O vha a tshi ḓo ita mini? O vha a tshi nga sokou zwi litsha, a dzula e munna ane a ṱhonifhiwa we a rembulutshela kha vhurereli ha Tshiyuda. Nṱhani hazwo, nḓila ine a funa ngayo Yehova na Murwa wawe yo mbo ḓi engedzea. Zwenezwo zwo ita uri a dzhie phetho ya ndeme ye ya shandula vhutshilo hawe, ya u lovhedzwa na u vha mutevheli wa Yesu Kristo. Filipo o zwi vhona uri onoyo munna o vha o lugela u lovhedzwa, a mbo ḓi mu lovhedza.

⁷ Arali na inwi na edzisa tsumbo ya munna wa Muetopia, ni nga lugela u lovhedzwa. Na inwi ni nga kona u amba uri: “Ndi ngani ndi sa lovhedzwi?” Kha ri vhone uri ni nga ita hani zwe onoyo Muetopia a zwi ita: O dzula a tshi guda, a shumisa zwine a khou zwi guda na u bvela phanḓa a tshi funa Yehova.

8. Yohane 17:3 i ri ni fanela u ita mini?

⁸ Vhalani Yohane 17:3. Naa aya maipfi a Yesu ndi one e a ni ṱuṱuwedza uri ni gude Bivhili? Vhunzhi hashu ro ṱuṱuwedzwa ngao. Naa eneo maipfi a a dovha a ri vhudza uri ri dzule ri tshi guda? Ee. U guda u “ḓivha . . . Mudzimu wa ngoho” a zwi gumi. (Muh. 3:11) Ri ḓo dzula ri tshi guda u swika nga hu sa  fheli. Musi ri tshi guda nga ho engedzeaho, ri vha na vhushaka ha tsini na Yehova.—Ps. 73:28.

9. Musi ro no guda pfunzo dza mutheo, ndi mini zwine ra fanela u bvela phanḓa ri tshi zwi ita?

⁹ Musi ni tshi guda nga ha Yehova, no thoma nga u guda pfunzo dza mutheo. Kha vhurifhi he a vhu ṅwalela Vhahevheru, muapostola Paulo o amba uri dzenedzo pfunzo ndi “zwithu zwa mutheo.” O vha a sa khou amba uri pfunzo dza mutheo a si dza ndeme. Nṱhani hazwo, o vha a tshi khou dzi fanyisa na mafhi ane a thusa ṅwana. (Vhahev. 5:12; 6:1) Fhedzi o dovha a ṱuṱuwedza Vhakriste vhoṱhe uri vha bvele phanḓa vha tshi guda zwo engedzeaho, hu si pfunzo dza mutheo fhedzi, fhedzi na u guda mafhungo o dzikaho Ipfini ḽa Mudzimu. Naa ni a ṱoḓa u guda pfunzo dzo dzikaho dzi re Bivhilini? Naa no ḓiimisela u bvela phanḓa ni tshi guda nga ha Yehova na zwipikwa zwawe?

10. Ndi ngani vhaṅwe u guda zwi tshi nga vha konḓela?

¹⁰ Vhunzhi hashu u guda zwi a ri konḓela. Inwi ni ḓipfa hani nga ha u guda? Musi ni tshikoloni, naa no guda u vhala na u guda nga nḓila i bvelelaho? Naa ni a takalela u guda na u vhona uri zwi a ni vhuyedza? Kana ni vhona u nga u guda a si zwithu zwaṋu? Arali zwo ralo, a ni noṱhe. Fhedzi Yehova a nga ni thusa. Yehova ha na tshivhi nahone ndi Mugudisi makone.

11. Yehova u sumbedza hani uri u ‘Mufunzi Muhulwane’?

¹¹ Yehova ndi ene “Mufunzi waṋu Muhulwane.” (Yes. 30:20, 21) Ndi Mugudisi a sa ri fheleli mbilu, a re na vhuthu na ane a ri pfesesa. U sedza zwithu zwavhuḓi kha vhagudiswa vhawe. (Ps. 130:3) Ha lavheleli uri ri ite zwithu zwine ra sa ḓo kona u zwi ita. Ni humbule uri ndi ene we a ri sika a ri ṋea vhuluvhi vhune ha vha tshifhiwa tshavhuḓi. (Ps. 139:14) Roṱhe ro sikwa ri na lutamo lwa u ṱoḓa u guda. Musiki washu u ṱoḓa ri tshi guda lwa tshoṱhe na uri ri ḓiphiṋe nga u guda. Nga zwenezwo, ndi vhuṱali ‘u funa’ ngoho i re Bivhilini. (1 Pet. 2:2) Nga zwenezwo, ḓivhetsheleni zwipikwa zwine na ḓo kona u zwi swikelela na u ḓiitela mbekanyo ine ya ḓo ni thusa uri ni kone u guda. (Yosh. 1:8) Yehova a nga ni thusa uri ni ḓiphiṋe nga u vhala na u dzula ni tshi guda nga hae tshifhinga tshoṱhe.

12. Ndi ngani kha ngudo ya muthu nga eṱhe ri tshi tea u guda nga ha vhutshilo ha Yesu na nga ha zwe zwa itea musi a tshi khou huwelela?

¹² Dzulani ni tshi elekanya nga ha vhutshilo ha Yesu na zwe zwa itea musi a tshi khou huwelela. Musi ri tshi edzisa tsumbo ya Yesu nga vhuronwane zwi ḓo ri thusa uri ri kone u shumela Yehova, zwihulu-hulu zwino kha zwifhinga zwi lemelaho. (1 Pet. 2:21) Yesu o amba uri vhatevheli vhawe vho vha vha tshi ḓo ṱangana na dzithaidzo. (Luka 14:27, 28) Fhedzi o vha a tshi zwi ḓivha uri vha nga kona u dzula vha tshi fhulufhedzea kha Yehova u fana nae. (Yoh. 16:33) Gudani nga ha zwe zwa itea kha vhutshilo ha Yesu nahone ni ḓivhetshele zwipikwa zwa mu edzisa kha vhutshilo haṋu ha ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe.

13. Ni tea u dzula ni tshi humbela Yehova mini nahone ndi ngani?

¹³ Nḓivho fhedzi a yo ngo eḓana. Ni tea u vha na nḓivho uri ni kone u guda zwo engedzeaho nga ha Yehova, u mu funa na u vha na lutendo khae. (1 Vhakor. 8:1-3) Musi ni tshi bvela phanḓa ni tshi guda nga ha Yehova, ni dzule ni tshi mu humbela uri a ni thuse uri ni vhe na lutendo lwo khwaṱhaho. (Luka 17:5) U a fhindula dzenedzo thabelo. Musi ni tshi vha na lutendo nga nṱhani ha zwine na zwi ḓivha nga ha Mudzimu, zwi ḓo ni thusa uri ni kone u ita mvelaphanḓa.—Yak. 2:26.

14. Muapostola Petro o zwi ombedzela hani uri u shumisa zwine ra khou zwi guda ndi zwa ndeme? (Sedzani tshifanyiso.)

¹⁴ Muapostola Petro o amba uri ndi zwa ndeme lungafhani uri vhatevheli vha Yesu vha dzule vha tshi ita zwine vha khou zwi guda. O ita tsumbo nga mafhungo a Noaxe. Yehova o vhudza  Noaxe uri u ḓo fhelisa vhathu vhavhi vha tshenetsho tshifhinga nga maḓi mahulu. Fhedzi u sokou ḓivha uri ho vha hu tshi ḓo vha na maḓi mahulu, zwo vha zwi sa ḓo tshidza Noaxe na muṱa wawe. Ṱhogomelani uri Petro o vha a tshi khou amba nga ha musi hu sa athu vha na Maḓi Mahulu, “hu tshi khou fhaṱiwa gungwa.” (1 Pet. 3:20) Noaxe na muṱa wawe vho ita zwe Yehova a vha vhudza nga u fhaṱa gungwa. (Vhahev. 11:7) Petro o vhambedza zwe Noaxe a zwi ita na u lovhedzwa, a ṅwala uri: “Zwenezwo zwi fanyisela ndovhedzo, ine ya khou ni tshidza zwino.” (1 Pet. 3:21) Nga zwenezwo, ri nga vhambedza zwine na khou zwi ita zwino uri ni kone u lovhedzwa na zwe Noaxe na muṱa wawe vha zwi ita musi vha tshi fhaṱa gungwa lwa miṅwaha minzhi. Ni tea u ita mini uri ni kone u lugela u lovhedzwa?

15. Ri nga sumbedza hani uri ro rembuluwa zwa vhukuma?

¹⁵ Tshiṅwe tsha zwithu zwine na tea u thoma u zwi ita ndi u rembuluwa zwa vhukuma. (Mish. 2:37, 38) Musi no rembuluwa zwa vhukuma, ni ḓo ita tshanduko. Naa no no litsha zwi sa takadzi Yehova zwi ngaho u ḓifara luvhi nga zwa vhudzekani, u daha kana u semana? (1 Vhakor. 6:9, 10; 2 Vhakor. 7:1; Vhaef. 4:29) Arali ni sa athu u ita nga u ralo, dzulani ni tshi lingedza u ita tshanduko. Ni nga amba na muthu ane a khou guda na inwi Bivhili kana na humbela vhahulwane vha tshivhidzo uri vha ni thuse na u ni livhisa. Arali ni ṅwana nahone ni tshi dzula na vhabebi vhaṋu, ni nga humbela vhabebi vhaṋu uri vha ni thuse u litsha zwithu zwine zwa si takadze Yehova zwine zwa nga ni thivhela uri ni lovhedzwe.

16. Ri tea u ita mini uri ri dzule ri tshi shumela Yehova?

¹⁶ Zwiṅwe zwithu zwa ndeme zwine na tea u zwi ita ndi u dzula ni tshi ita zwithu zwine zwa nga ni thusa uri ni dzule ni na vhushaka havhuḓi na Yehova, zwi ngaho u ya miṱanganoni na u shela mulenzhe ni henengei. (Vhahev. 10:24, 25) Musi no no fanelea uri ni ye tsimuni, ni dzule ni tshi ya. Musi ni tshi dzulela u ya tsimuni, ni ḓo takalela u ya. (2 Tim. 4:5) Arali ni tshee ṅwana nahone ni tshi kha ḓi dzula na vhabebi vhaṋu, ni nga ḓivhudzisa uri: ‘Naa vhabebi vhanga vha tea u tou nkhumbudza uri ndi ye miṱanganoni kana ndi ye tsimuni kana ndi tou ḓiyela nga nṋe muṋe?’ Musi inwi muṋe ni tshi tou ḓiyela miṱanganoni na tsimuni, ni  vha ni tshi khou sumbedza uri ni na lutendo kha Yehova, ni a mu funa na uri ni dzhiela nṱha zwine a ni itela zwone. Yeneyi ndi “mishumo ine ya sumbedza uri no ḓikumedzela kha Mudzimu” nahone i nga zwifhiwa zwine ra zwi ṋea Yehova. (2 Pet. 3:11; Vhahev. 13:15) Yehova u takalela zwifhiwa zwoṱhe zwine ra mu ṋea nga u tou ḓifunela. (Vhambedzani 2 Vhakorinta 9:7.) Ri ita zwenezwo zwoṱhe ngauri zwi a ri takadza u ṋea Yehova zwa khwine-khwine.

17-18. Ndi tshithu tshifhio tsha ndeme tshine tsha ḓo ni thusa uri ni ite mvelaphanḓa u vhuya u swika ni tshi lovhedzwa nahone ndi ngani? (Mirero 3:3-6)

¹⁷ Musi ni tshi khou ita mvelaphanḓa uri ni kone u lovhedzwa, ni ḓo ṱangana na milingo. Vhaṅwe vhathu vha nga ni kolela nga nṱhani ha zwine na zwi tenda kana vha ni pikisa. (2 Tim. 3:12) Musi ni tshi khou lwa nga nungo dzoṱhe uri ni kunde muṅwe mukhwa u si wavhuḓi, ni nga kha ḓi lingea nga zwiṅwe zwifhinga na dovha na u ita. Kana ni nga ḓifhelela mbilu nga u vhona u nga ni na lwendo lulapfu uri ni swikelele tshipikwa tshaṋu. Ndi mini zwine zwa nga ni thusa uri ni konḓelele? Ndi u funa Yehova nahone ndi zwa ndeme vhukuma.

¹⁸ U funa Yehova ndi zwavhuḓi nahone ndi zwa ndeme vhukuma. (Vhalani Mirero 3:3-6.) U funa haṋu Yehova zwi ḓo ni thusa uri ni kone u kunda thaidzo dzine na sedzana nadzo. Kanzhi Bivhili i amba uri Yehova u sumbedza vhashumeli vhawe lufuno lu sa shanduki. Lufuno lu sa shanduki zwi amba uri Yehova ha nga vhuyi a litsha vhashumeli vhawe kana a si tsha vha funa. (Ps. 100:5) Mudzimu o ni sika a tshi ḓifanyisa. (Gen. 1:26) Ni nga sumbedza hani uri ni funa Mudzimu?

19. Ni nga sumbedza hani uri ni a livhuwa zwoṱhe zwe Yehova a ni itela zwone? (Vhagalata 2:20)

¹⁹ Thomani nga u sumbedza uri ni a livhuwa. (1 Vhathes. 5:18) Ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe ni ḓivhudzise uri: ‘Yehova o ntsumbedza hani uri u a mpfuna?’ Nga murahu, ni livhuwe Yehova nga thabelo ni tshi amba zwithu zwoṱhe zwe a ni itela zwone. Ni tea u pfesesa uri Yehova o ni itela zwithu zwavhuḓi nga nṱhani ha uri u a ni funa. Na muapostola Paulo o zwi pfesesa. (Vhalani Vhagalata 2:20.) Ni ḓivhudzise uri: ‘Naa na nṋe ndi a ṱoḓa u sumbedza Yehova uri ndi a mu funa?’ Musi ni tshi funa Yehova, zwi ḓo ni thusa uri ni si wele milingoni ine na nga ṱangana nayo na u konḓelela thaidzo. Zwi ḓo ni thusa uri ni dzule ni tshi shumela Yehova na  u sumbedza uri ni funa Khotsi aṋu wa ṱaḓulu ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe.

20. Ndi mini zwine na fanela u zwi ita uri ni kone u ḓiṋekedzela kha Yehova nahone ndi ngani zwi zwa ndeme?

²⁰ Nga u ya ha tshifhinga, nḓila ine na funa ngayo Yehova i ḓo ita uri ni ḓiṋekedzele khae nga thabelo. Ni songo hangwa uri u ḓiṋekedza kha Yehova zwi ḓo ita uri ni dzule ni tshi mu shumela lwa tshoṱhe. Musi ni tshi ḓiṋekedzela kha Yehova, ni vha ni tshi khou fhulufhedzisa uri ni ḓo mu shumela, hu sa londwi uri zwithu zwi khou tshimbila zwavhuḓi kana hai. Na vhuya na ḓiṋekedzela luthihi, ni vha no ḓiṋekedzela lwa tshoṱhe. U ḓiṋekedzela kha Yehova ndi phetho ya ndeme vhukuma. Fhedzi ni humbule uri a hu na na phetho na nthihi ine na nga i dzhia vhutshiloni ine ya nga vhambedzwa na u ḓiṋekedzela kha Yehova. (Ps. 50:14) Saṱhane u ḓo lingedza u ita uri ni si tsha funa Yehova na u fhulufhedzea khae, a tshi fhulufhela uri ni ḓo litsha u mu shumela. Ni songo mu tendela. (Yobo 27:5) U funa Yehova zwi ḓo ni thusa uri ni tshile u tendelana na u ḓiṋekedzela haṋu na uri vhukonani haṋu nae vhu khwaṱhe vhu tshi ya.

21. Ndi ngani ri tshi ri ndovhedzo i tou vha mathomo, a si magumo?

²¹ Musi no no ḓiṋekedzela kha Yehova nga thabelo, vhudzani vhahulwane vha tshivhidzoni tshaṋu uri ni khou ṱoḓa u dzhia ḽiga ḽi tevhelaho ḽine ḽa vha ḽa ndeme. Ni songo hangwa uri a zwi fheleli kha u sokou lovhedzwa. U lovhedzwa zwi tou vha mathomo. Ndi mathomo a uri ni ḓo shumela Yehova vhutshilo haṋu hoṱhe. Nga zwenezwo, dzulani ni tshi engedza nḓila ine na shumela ngayo Khotsi aṋu wa ṱaḓulu. Ni ḓivhetshele zwipikwa zwine zwa ḓo ni thusa uri ni dzule ni tshi engedza nḓila ine na funa ngayo Yehova ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe. Zwenezwo zwi ḓo ni ṱuṱuwedza uri ni lovhedzwe. Ḓuvha ḽaṋu ḽa ndovhedzo ḽi ḓo vha ḓuvha ḽi takadzaho. Fhedzi a tou vha mathomo. U nga ri ni nga bvela phanḓa ni tshi engedza nḓila ine na funa ngayo Yehova na Murwa wawe.