1-3. (a) U ya nga Psalme ya 5:4-6, Yehova u ḓipfa hani nga ha vhuvhi? (b) Ndi ngani ri tshi nga amba uri “mulayo wa Kristo” a u tendeli u tambudzwa ha vhana nga lwa vhudzekani?

YEHOVA MUDZIMU u vhenga mifuda yoṱhe ya vhuvhi. (Vhalani Psalme ya 5:4-6.) U vhenga vhukuma u tambudzwa ha vhana nga lwa vhudzekani, zwine zwa vha tshivhi tshihulwane na tshi nengisaho! Sa Ṱhanzi dza Yehova, ri edzisa Yehova nga u vhenga u tambudzwa ha vhana nga lwa vhudzekani nahone a ri zwi ṱanganedzi tshivhidzoni tsha Vhukriste.—Vharoma 12:9; Vhaheb. 12:15, 16.

² “Mulayo wa Kristo” a u tendeli u tambudzwa ha vhana nga nḓila naho i ifhio! (Vhagal. 6:2) Ndi ngani ri tshi amba nga u ralo? Samusi ro zwi guda kha thero yo fhiraho, mulayo wa Kristo—une wa vha zwithu zwoṱhe zwe Yesu a zwi funza nga maipfi na nga u vha tsumbo, wo thewa kha lufuno nahone u ṱuṱuwedza u haṱula nga nḓila yo teaho. Ngauri Vhakriste vha ngoho vha tevhedza wonoyu mulayo, vha fara vhana nga nḓila ine ya ita uri vha ḓipfe vho tsireledzea nahone vha tshi funiwa vhukuma. Fhedzi u tambudza ṅwana nga lwa vhudzekani zwi sumbedza u humbulela iwe muṋe fhedzi nahone zwo khakhea, zwi ita uri ṅwana a ḓipfe a songo tsireledzea nahone a sa funiwi.

³ Zwi pfisaho vhuṱungu ndi uri, u tambudza vhana nga lwa vhudzekani zwo ṱanganya shango ḽoṱhe nahone zwo kwama na Vhakriste vha ngoho. Ndi ngani? Ndi ngauri ho ḓala “vhathu vhavhi” na vhane vha dzumba zwine vha vha zwone nahone vhaṅwe vha nga lingedza u ḓiita miraḓo ya tshivhidzo. (2 Tim. 3:13) Zwiṅwe hafhu, vhaṅwe vhane vha ḓiita vhashumeli vha Yehova  vho tevhela nyemulo dzavho mmbi nahone vha tambudza vhana nga lwa vhudzekani. Kha ri haseledze zwine zwa ita uri u tambudza ṅwana nga lwa vhudzekani zwi vhe tshivhi tshihulwane. Nga murahu, ri ḓo haseledza nḓila ine vhahulwane vha lugisa ngayo milandu ya tshivhi tshihulwane, i katelaho u tambudza ṅwana nga lwa vhudzekani na nḓila ine vhabebi vha nga tsireledza ngayo vhana vhavho. *

4-5. Ndi ngani u tambudza ṅwana nga lwa vhudzekani hu u mu khakhela?

⁴ U tambudza ṅwana nga lwa vhudzekani zwi na masiandoitwa ane a vhaisa lwa tshifhinga tshilapfu. Zwi vhaisa ṅwana o tambudzwaho na vha re na ndavha nae, vhane vha vha miraḓo ya muṱa na miraḓo ya tshivhidzo. U tambudza ṅwana nga lwa vhudzekani ndi tshivhi tshihulwane.

⁵ Ndi u khakhela muthu o tambudzwaho. U vhaisa vhaṅwe na u ita uri vha tambule ndi tshivhi. Samusi ri tshi ḓo zwi vhona kha thero i tevhelaho, muthu ane a tambudza ṅwana u mu vhaisa nga nḓila khulwane. U ita uri ṅwana a si tsha mu fhulufhela na u ita uri a ḓipfe a songo tsha tsireledzea. Vhana vha fanela u tsireledzwa kha vhuvhi ho raloho nahone vho tambudzwaho vha fanela u khuthadziwa na u thusiwa.—1 Vhathes. 5:14.

6-7. Ndi ngani u tambudza ṅwana nga lwa vhudzekani hu u khakhela tshivhidzo na vhavhusi?

⁶ Ndi u khakhela tshivhidzo. Muraḓo wa tshivhidzo ane a waniwa mulandu wa u tambudza ṅwana nga lwa vhudzekani u nyadzisa tshivhidzo. (Mat. 5:16; 1 Pet. 2:12) Vhahashu vha fhulufhedzeaho vha dzimilioni vha khou ita zwoṱhe zwine vha nga kona u itela u rendisa Yehova, nga zwenezwo zwi ḓo vha zwi sa pfali u amba uri tshivhidzo tsha Vhukriste tshi tendela u tambudzwa ha vhana. (Yuda 3) Tshivhidzoni a ri ṱanganedzi vhathu vha sa rembuluwi vhane vha ita zwithu zwivhi na u nyadzisa dzina ḽavhuḓi ḽa tshivhidzo.

⁷ Ndi u khakhela vhavhusi. Vhakriste vha fanela u ‘ḓiṱukufhadzela vhavhusi vhavho.’ (Vharoma 13:1) Ri sumbedza uri ri a ḓiṱukufhadza nga u ṱhonifha milayo ya muvhuso. Arali muraḓo wa tshivhidzo a vhonwa mulandu wa u pfuka mulayo wa shango u ngaho sa u tambudza ṅwana nga lwa vhudzekani, u vha o khakhela muvhuso. (Vhambedzani Mishumo 25:8) Naho vhahulwane vha si na vhuḓifhinduleli ha u ṱarafa muthu o pfukaho mulayo, a vha tsireledzi muthu o tambudzaho ṅwana nga lwa vhudzekani uri a sa ṱarafiwe nga vhavhusi. (Vharoma 13:4) Muitazwivhi u kaṋa zwe a zwala.—Vhagal. 6:7.

8. Yehova u dzhia hani u khakhela vhaṅwe?

⁸ Zwi fhiraho zwoṱhe, ndi u khakhela Mudzimu. (Ps. 51:4) Musi muthu a tshi khakhela muṅwe, u vha o khakhela na Yehova. Ṱolisisani tsumbo i re kha Mulayo we Mudzimu a u ṋea Vhaisiraele. Mulayo wo vha u tshi ri muthu ane a fhura wahawe u vha o “khakha phanḓa ha Yehova.” (Lev. 5:21-23) Zwi tou vha khagala uri muraḓo wa tshivhidzo ane a tambudza ṅwana nga lwa vhudzekani nga u ita uri a ḓipfe a songo tsireledzea, u vha o khakha phanḓa ha Mudzimu. Onoyo muthu we a tambudza ṅwana nga lwa vhudzekani, u nyadzisa dzina ḽa Yehova. Nga zwenezwo, u tambudza ṅwana nga lwa vhudzekani ndi tshivhi tshi nengisaho phanḓa ha Mudzimu nahone na riṋe ri fanela u zwi dzhia nga yeneyo nḓila.

9. Lwa miṅwaha minzhi, ndangulo ya Yehova yo gandisa mafhungo afhio a bvaho Maṅwaloni nahone ndi ngani?

 ⁹ Lwa miṅwaha minzhi, ndangulo ya Yehova yo gandisa mafhungo manzhi a bvaho Maṅwaloni ane a amba nga ha u tambudzwa ha vhana nga lwa vhudzekani. Sa tsumbo, thero dza Tshiingamo na Awake! dzo haseledza nḓila ine vho tambudzwaho vha nga sedzana ngayo na vhuṱungu, nḓila ine vha nga thuswa na u ṱuṱuwedzwa ngayo na nḓila ine vhabebi vha nga tsireledza ngayo vhana vhavho. Ndangulo yo ṋea vhahulwane vhulivhisi vhu bvaho Maṅwaloni ha zwine vha fanela u zwi ita musi ho tambudzwa ṅwana nga lwa vhudzekani. Ndangulo i bvela phanḓa na u khwinisa nḓila ine vhahulwane vha tandulula ngayo milandu ya u tambudza ṅwana nga lwa vhudzekani. Ndi ngani? U itela u ita vhungoho ha uri nḓila ine vhahulwane vha lugisa ngayo thaidzo i tendelana na mulayo wa Kristo.

10-12. (a) Vhahulwane vha humbula mini musi vha tshi lugisa mafhungo ane a kwama tshivhi tshihulwane nahone zwipikwa zwavho zwi vha zwi zwifhio? (b) U ya nga Yakobo 5:14, 15, vhahulwane vha lingedza u ita mini?

¹⁰ Musi vhahulwane vha tshi lugisa mulandu muṅwe na muṅwe une wa kwama tshivhi tshihulwane, vha humbula uri mulayo wa Kristo u ṱoḓa vha tshi sumbedza sambi lufuno na u ita zwo lugaho phanḓa ha Mudzimu. Nga nṱhani ha zwenezwo, hu na zwithu zwinzhi zwine vha humbula nga hazwo musi vha tshi wanulusa uri ho itwa tshivhi tshihulwane. Tshipikwa tshihulwane tsha vhahulwane ndi u ita uri dzina ḽa Mudzimu ḽi itwe ḽikhethwa. (Lev. 22:31, 32; Mat. 6:9) Fhedzi vha dovha vha vha na ndavha na uri vhahavho vha vhe na vhushaka havhuḓi na Yehova nahone vha ṱoḓa u thusa muṅwe na muṅwe o tambudzwaho.

¹¹ Zwiṅwe hafhu, arali muthu o itaho tshivhi e muraḓo wa tshivhidzo, vhahulwane vha ḓiimisela u mu thusa uri a dovhe a vhe na vhushaka havhuḓi na Yehova. (Vhalani Yakobo 5:14, 15.) Mukriste ane a kundwa nga nyemulo dzawe mmbi nahone a ita tshivhi tshihulwane, u fanyiswa na muthu ane a khou lwala. Zwenezwi zwi amba uri ha tsheena vhushaka havhuḓi na Yehova. * Ri nga fanyisa vhahulwane na madokotela. Vha lingedza u thusa ‘ane a khou lwala [kha ino thero, ndi ane a vha muitazwivhi] uri a fhole.’ Nyeletshedzo yavho i bvaho Bivhilini i nga mu thusa uri a dovhe a vhe na vhushaka havhuḓi na Mudzimu, fhedzi zwenezwo zwi konadzea fhedzi arali o rembuluwa zwa vhukuma.—Mish. 3:19; 2 Vhakor. 2:5-10.

¹² Zwi tou vha khagala uri vhahulwane vha na vhuḓifhinduleli vhuhulwane. Vha na ndavha vhukuma na sambi ḽe Yehova a vha ṋea ḽone uri vha ḽi ṱhogomele. (1 Pet. 5:1-3) Vha ṱoḓa uri vhahavho vha ḓipfe vho tsireledzea tshivhidzoni. Nga nṱhani ha zwenezwo, vha dzhia vhukando nga u ṱavhanya musi vha tshi pfa uri ho itwa tshivhi tshihulwane tshi ngaho u tambudza ṅwana nga lwa vhudzekani. Ṱolisisani mbudziso dzine dza vha mathomoni a  dziphara 13,  15 na  17.

13-14. Naa vhahulwane vha tevhela mulayo wa shango wa u pota muthu mulayoni ane a khou humbulelwa uri o tambudza ṅwana nga lwa vhudzekani? Ṱalutshedzani.

 ¹³ Naa vhahulwane vha tevhela mulayo wa shango wa u pota muthu mulayoni ane a khou humbulelwa uri o tambudza ṅwana nga lwa vhudzekani? Ee. Fhethu hune ha vha na milayo yo raloho, vhahulwane vha a i tevhedza. (Vharoma 13:1) Milayo yo raloho a i lwisani na mulayo wa Mudzimu. (Mish. 5:28, 29) Nga zwenezwo, musi vhahulwane vha tshi vhudzwa uri hu na muthu ane a khou humbulelwa uri o tambudza ṅwana nga lwa vhudzekani,  vha ṱavhanya vha kwama ofisi ya davhi u itela u ḓivha nḓila ine vha nga tevhedza ngayo mulayo wa u pota onoyo muthu mulayoni.

¹⁴ Vhahulwane vha vhudza muthu o tambudzwaho nga lwa vhudzekani na vhabebi vhawe u katela na vhaṅwe uri vha songo ofha u pota kha vhavhusi. Fhedzi hu pfi mini arali muthu o tambudzaho hu muraḓo wa tshivhidzo nahone zwa ḓivhiwa nga tshitshavha? Naa Mukriste o potaho u fanela u pfa u nga o nyadzisa dzina ḽa Mudzimu? Na khathihi. O tambudzaho ndi ene o nyadzisaho dzina ḽa Mudzimu.

15-16. (a) U ya nga 1 Timotheo 5:19, ndi ngani vhahulwane vha tshi ṱoḓa ṱhanzi mbili musi vha sa athu haṱula? (b) Ndi mini zwine vhahulwane vha zwi ita musi muraḓo wa tshivhidzo a tshi khou pomokwa uri o tambudza ṅwana?

 ¹⁵ Ndi ngani vhahulwane vha tshivhidzo vha tshi ṱoḓa ṱhanzi mbili musi vha sa athu haṱula muthu o itaho tshivhi tshihulwane? Zwenezwi zwi a ṱoḓea ngauri ndi zwine Bivhili ya amba zwone. Musi muthu ane a khou pomokwa uri o ita tshivhi tshihulwane a sa khou tenda uri o tshi ita, hu ḓo ṱoḓea ṱhanzi mbili musi vhahulwane vha sa athu vhumba komiti ya khaṱhulo. (Doit. 19:15; Mat. 18:16; vhalani 1 Timotheo 5:19.) Naa zwenezwi zwi amba uri hu tea u potiwa kha vha muvhuso nga murahu ha musi ho no ambiwa na ṱhanzi mbili? Hai. A zwi ṱoḓi uri vhahulwane kana vhaṅwe vhathu vha thome vha vhe na vhuṱanzi ha uri muthu ane a khou pomokwa u na mulandu.

¹⁶ Musi vhahulwane vha tshi pfa uri muraḓo wa tshivhidzo u khou pomokwa uri o tambudza ṅwana nga lwa vhudzekani, vha tevhedza mulayo wa shango wa uri hu potiwe kha muvhuso nahone nga murahu vha ita ṱhoḓisiso vha tshi shumisa Maṅwalo u itela u vhona arali hu tshi ṱoḓea komiti ya khaṱhulo. Arali onoyo muthu a hana uri o ita mulandu, vhahulwane vha sedza vhuṱanzi ha ṱhanzi mbili. Arali hu na vhathu vhavhili, muthu ane a khou pota na muṅwe ane a amba uri ṅwana o tambudzwa nga lwa vhudzekani kana o no ita nga u ralo tshifhingani tsho fhiraho, vhahulwane vha vhumba komiti ya khaṱhulo. * U sa vha hone ha ṱhanzi ya vhuvhili, a zwi ambi uri muthu ane a khou pomoka u khou zwifha. Naho hu si na vhuṱanzi ha ṱhanzi mbili, vhahulwane vha dzhiela nṱha uri hu nga vha ho itwa tshivhi tshihulwane tshine tsha vhaisa vhaṅwe vhukuma. Vhahulwane vha bvela phanḓa vha tshi tikedza muṅwe na muṅwe ane a nga vha o kwamea. Zwiṅwe hafhu, vhahulwane vha vha na vhusedzi u itela u tsireledza tshivhidzo kha muthu ane a nga vha o tambudza ṅwana nga lwa vhudzekani.—Mish. 20:28.

17-18. Ṱalutshedzani uri mushumo wa komiti ya khaṱhulo ndi ufhio.

 ¹⁷ Mushumo wa komiti ya khaṱhulo ndi ufhio? Ipfi ḽine ḽa ri “khaṱhulo” a ḽi ambi uri vhahulwane vha haṱula uri muthu o tambudzaho ṅwana u fanela u ṱarafiwa nga vha muvhuso nge a pfuka mulayo. Vhahulwane a vha dzheneleli kha zwithu zwa mulayo, vha litshela mafhungo kha muvhuso. (Vharoma 13:2-4; Tito 3:1) Nṱhani hazwo, vhahulwane vha haṱula kana u vhona arali onoyo muthu a tshi nga dzula e muraḓo wa tshivhidzo.

¹⁸ Musi vhahulwane vha tshi shuma kha komiti ya khaṱhulo, mushumo wavho ndi u lugisa mafhungo ane a kwama vhushaka ha muitazwivhi na Mudzimu na vhahawe. Vha haṱula uri onoyo muthu o rembuluwa kana hai vha tshi shumisa Maṅwalo. Arali a songo rembuluwa, u a bviswa tshivhidzoni nahone zwa ḓivhadzwa tshivhidzo. (1 Vhakor. 5:11-13) Arali o rembuluwa, a nga kha ḓi sa bviswa tshivhidzoni. Naho zwo ralo, vhahulwane vha ḓo mu vhudza uri a nga kha ḓi sa ṋewa ndugelo na nthihi  tshivhidzoni. U itela u tsireledza vhana, vhahulwane vha nga tsivhudza tshiphirini vhabebi vha re na vhana vhaṱuku tshivhidzoni uri vha sedze vhana vhavho uri vha sa sendelese tsini na onoyo muthu. Musi vha tshi lwela u ita uri vhana vha tsireledzee, a vha ambi dzina ḽa ṅwana o tambudzwaho.

19-22. Vhabebi vha nga ita mini u itela u tsireledza vhana vhavho? (Sedzani tshifanyiso tshi re kha gwati.)

¹⁹ Ndi nnyi ane zwihuluhulu a vha na vhuḓifhinduleli ha u tsireledza vhana uri vha si tambudzwe? Ndi vhabebi. * Vhana ndi tshifhiwa tshi bvaho ha Yehova, “mukovhe u bvaho ha Yehova.” (Ps. 127:3) Yehova o ni ṋea vhuḓifhinduleli ha u tsireledza vhana vhaṋu. Ni nga ita mini u itela u tsireledza vhana vhaṋu uri vha si tambudzwe?

²⁰ Tsha u thoma, gudani nga ha u tambudzwa ha vhana. Gudani uri ndi vhathu vha mufuda-ḓe vhane vha tambudza vhana na nga ha nḓila dzine vha vha fhura ngadzo. Thanyelani zwiimo na vhathu vhane vha nga vha khombo khavho. (Mir. 22:3; 24:3) Ni songo hangwa uri kanzhi muthu ane a tambudza nga lwa vhudzekani ndi muthu ane ṅwana a mu ḓivha na u mu fhulufhela.

²¹ Tsha vhuvhili, dzulani ni tshi ambedzana na vhana vhaṋu. (Doit. 6:6, 7) Zwenezwi zwi katela u vha muthetshelesi wavhuḓi. (Yak. 1:19) Ni humbule uri vhana vha a ofha u amba uri vho tambudzwa. Vha nga ofha uri ni nga si vha kholwe kana muthu o vha tambudzaho a nga vha o vha shushedza uri vha sa ambe. Arali na ṱhogomela uri hu na tshithu tsho khakheaho, vha vhudziseni nga vhuthu nahone ni lindele phindulo dzavho.

²² Tsha vhuraru, gudisani vhana vhaṋu. Vha gudiseni zwo teaho miṅwaha yavho nga ha zwa vhudzekani. Vha gudiseni zwine vha fanela u zwi amba na u zwi ita musi muthu a tshi vha fara hune a si fanele u vha fara hone. Shumisani mafhungo e na ṋewa nga ndangulo ya Mudzimu ane a amba nga ha nḓila ine na nga tsireledza ngayo vhana vhaṋu.—Sedzani bogisi “ Ḓigudiseni, Ni Gudise Na Vhana Vhaṋu.”

23. Ri dzhia hani u tambudzwa ha vhana nga lwa vhudzekani nahone ri ḓo fhindula mbudziso ifhio kha thero i tevhelaho?

²³ Sa Ṱhanzi dza Yehova, ri dzhia u tambudza vhana nga lwa vhudzekani hu tshivhi tshihulwane na tshi nengisaho. Ri tshi tevhela mulayo wa Kristo, sa Ṱhanzi dza Yehova a ri tsireledzi muthu we a tambudza ṅwana nga lwa vhudzekani kha masiandoitwa a tshivhi tshawe. Fhedzi, zwino ri nga ita mini u itela u thusa vho tambudzwaho nga lwa vhudzekani? Thero i tevhelaho i ḓo fhindula yeneyo mbudziso.