ALLEN * uri: “Ndo vha ndo tshuwa musi ndi tshi pfulutshela henefha. Ndo vha ndi sa ḓivhi arali ndi tshi ḓo kona u vhumba vhukonani kana arali ndi tshi ḓo ṱanganedzea.” Allen u khou thoma u ḓowelana na tshivhidzo tshiswa tshine tsha vha kule nga khilomithara dza 1 400 u bva hayani ha hawe.

Arali na inwi no pfulutshela kha tshiṅwe tshivhidzo, na inwi ni nga vha no tshuwa. Ndi mini zwine zwa ḓo ni thusa uri ni ḓowele? Ni nga ita mini arali ni sa khou kona u ḓowela? Kha ḽiṅwe sia, arali ni songo pfulutshela kha tshiṅwe tshivhidzo, ni nga ita mini uri ni thuse vhane vha kha ḓi tou bva u pfulutshela tshivhidzoni tshaṋu?

Humbulani nga ha tsumbo i tevhelaho: Arali ha pfuluswa muri nahone wa ṱavhiwa huṅwe fhethu, wonoyo muri u nga puta. Samusi muri u tshi bviswa mavuni, miṅwe midzi yawo i a sala u itela uri wonoyo muri u kone u hwalea. Musi wonoyo muri wo no tupulwa, u fanela u ṱavhanya wa ṱavhiwa u itela uri u kone u dovha wa mela miṅwe midzi. Nga hu fanaho, u pfulutshela kha tshiṅwe tshivhidzo zwi nga vha zwo thoma zwa ni konḓela. Tshivhidzoni tshaṋu tsha kale, no vha no no sima midzi, samusi no vha na ni na dzikhonani nahone no no ḓowela na zwifhinga zwa u ya miṱanganoni. Zwino ni fanela u ḓowelana na tshivhidzo tshiswa zwa tou nga ni khou sima miṅwe midzi. Ndi mini zwine zwa ḓo ni thusa u ita nga u ralo? Shumisani nyeletshedzo i bvaho Maṅwaloni. Kha ri ṱolisise dziṅwe nyeletshedzo.

Muthu ane a guda Ipfi ḽa Mudzimu tshifhinga tshoṱhe u tou “nga muri wo simiwaho milongani ya maḓi, u aṋwaho mitshelo nga tshifhinga tsha hone, u sa omiho maṱari. Zwiné a ita zwoṱhe zwi a vulea.”—​Ps. 1:1-3.

Samusi muri u tshi fanela u wana maḓi tshifhinga tshoṱhe u itela uri u takale, Mukriste u fanela u guda Ipfi ḽa Mudzimu tshifhinga tshoṱhe u itela uri a dzule e na vhushaka ha tsini na Mudzimu. Nga zwenezwo, bvelani phanḓa ni tshi guda Bivhili ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe nahone ni ye miṱanganoni tshifhinga tshoṱhe. Dzulani ni tshi ita vhurabeli ha muṱa na ngudo ya muthu nga eṱhe. Zwoṱhe zwe na vha ni tshi zwi ita u itela uri ni dzule ni na vhushaka ha tsini na Yehova, ni fanela u bvela phanḓa ni tshi ita zwi fanaho na kha tshivhidzo tshiswa.

“Mu-kela-vhaṅwe u ḓo kelwa-vho.”—Mir. 11:25.

Ni ḓo vha na nungo nahone ni ḓo ḓowela nga u ṱavhanya musi ni tshi shela mulenzhe vhuḓinḓani. Muṅwe muhulwane ane a pfi Kevin o ri: “Zwithu zwe zwa thusa vhukuma nṋe na mufumakadzi wanga ho vha hu u dzhenela vhuvulanḓila ha u thusa musi ri tshi kha ḓi tou bva u swika tshivhidzoni tshiswa. Ro ṱavhanya ra ḓivha vhahashu, vhavulanḓila na tsimu.” Roger we a pfulutshela huṅwe fhethu hu re kule nga khilomithara dza 1 600 u bva he a vha a tshi dzula hone uri: “Nḓila ya khwine ya u ḓowelana na tshivhidzo tshiswa, ndi u ya tsimuni tshifhinga tshoṱhe. Zwiṅwe hafhu, vhudzani vhahulwane uri ni nga takalela u thusa, khamusi u kunakisa Holo ya Muvhuso, u shela mulenzhe kha zwiṅwe zwipiḓa miṱanganoni kana u ṋamedza muṅwe goloi uri a kone u ya miṱanganoni. Musi vhahashu vha tshi vhona muthu muswa o ḓiimiselaho u thusa, zwi a vha lelutshela u vhumba nae vhukonani.”

“Ni ṱanḓavhudze lufuno lu re mbiluni dzaṋu.”—2 Vhakor. 6:13.

Funani vhahashu. Musi Melissa na muṱa wa hawe vho no pfulutshela kha tshiṅwe tshivhidzo, vho livhisa ṱhogomelo kha u vhumba vhukonani vhuswa. O ri: “Ri amba na vhathu Holoni ya Muvhuso musi miṱangano  i sa athu u thoma na musi i tshi fhela. Zwenezwo zwi ri thusa uri ri kone u fara nyambedzano u fhira u sokou lumelisana.” Zwenezwo zwithu zwo thusa wonoyo muṱa uri u ḓivhe madzina a vhathu nga u ṱavhanya. Zwiṅwe hafhu, vho sumbedza muya wa u ṱanganedza vhaeni nahone zwenezwo zwo ita uri vha kone u vhumba vhukonani. O dovha a ri: “Ro ṋeana nomboro dza luṱingo u itela uri ri kone u kwamana na u amba nga ha zwithu zwa tshivhidzo na zwiṅwe-vho.”

Arali ni tshi tshuwiswa nga u ṱangana na vhathu vhaswa, ni nga thoma nga zwithu zwiṱuku. Sa tsumbo, mwethuwani—naho nga tshenetsho tshifhinga ni sa ṱoḓi u ita nga u ralo. U mwethuwa zwi ḓo ni sendedza tsini na vhaṅwe. Bivhili i ri: “Maṱo matshena a takadza mbilu.” (Mir. 15:30) Rachel we a pfulutshela kule na he a vha a tshi dzula hone uri: “Nga lwa nzulele, ndi muthu ane a vha na ṱhoni. Nga zwiṅwe zwifhinga, ndi a ḓikombetshedza u amba na vhahashu tshivhidzoni tshiswa. Ndi sedza muthu o dzulaho e eṱhe Holoni ya Muvhuso, ane a sa khou amba na muthu. Onoyo muthu a nga vha a tshi shona u fana na nṋe.” Ndi ngani ni sa ḓivhetsheli tshipikwa tsha u amba na muthu muswa tshivhidzoni musi miṱangano i sa athu u thoma na musi i tshi fhela?

Kha ḽiṅwe sia, ni nga takadzwa vhukuma nga u ṱangana na vhathu vhaswa lwa u tou thoma. Fhedzi musi tshifhinga tshi tshi khou ḓi ṱanḓulukana tshi tshi ya ni a vha ḓowela. Nga tshenetsho tshifhinga, ni fanela u ita vhuḓidini ha u bvela phanḓa ni tshi vhumba vhukonani.

Miṅwe miri i dzhia tshifhinga u simuwa kha maṅwe mavu. Nga hu fanaho, a si vhathu vhoṱhe vhane vha ṱavhanya u ḓowela musi vhe kha tshivhidzo tshiswa. Arali hu kale no pfulutshela kha tshiṅwe tshivhidzo, fhedzi ni tshi khou wana zwi tshi konḓa u ḓowela, u shumisa nyeletshedzo dzi tevhelaho dzi bvaho Bivhilini zwi nga ni thusa:

“Ri songo litsha u ita zwo lugaho, ngauri nga tshifhinga tsho teaho ri ḓo kaṋa arali ri sa neti.”—​Vhagal. 6:9.

Ḓiṋeeni tshifhinga tsho engedzeaho tsha u ḓowela u fhira tshifhinga tshe na vha no ḓivhetshela tshone. Sa tsumbo, vharumiwa vhanzhi vhane vha bva tshikoloni tsha Gilead vha dzula kha mashango ane vha shuma khao lwa miṅwaha minzhi vha sa athu u dalela shango ḽe vha bebelwa khaḽo. U ita nga u ralo zwi ita uri vha vhumbe vhukonani na vhahavho na u ḓowelana na mvelele ya henefho.

Alejandro we a pfuluwa lunzhi, u a ḓivha uri zwi dzhia tshifhinga u ḓowela. O ri: “Musi ri tshi kha ḓi tou bva u pfuluwa lwa u fhedza, mufumakadzi wanga o ri, ‘Khonani dzanga dzoṱhe dzi kha tshivhidzo tshe ra tshi sia!’” Alejandro o mu humbudza uri zwenezwo ndi zwe a zwi amba miṅwahani mivhili yo fhiraho musi vha tshi pfuluwa. Fhedzi kha yeneyo miṅwaha mivhili, o sumbedza u vha na dzangalelo kha vhaṅwe nahone o kona u vhumba vhukonani.

“U songo ri: Naa ndi mini maḓuvha a kale ó naka a fhira a zwino? Ngauri wa vhuṱali ha vhudzisi a ralo.”—Muh. 7:10.

Iledzani u vhambedza tshivhidzo tshiswa na tshivhidzo tsha kale. Sa tsumbo, vhahashu vha tshivhidzoni tshiswa vha nga vha vha tshi shona kana vha tshi ambesa u fhira nḓila ye na ḓowela ngayo. Livhisani ṱhogomelo kha zwithu zwavhuḓi, samusi na inwi ni tshi ṱoḓa vha tshi ita nga yeneyo nḓila. Vhaṅwe vhathu vhe vha pfuluwa zwi vha ṋea tshibuli tsha u ḓivhudzisa uri, ‘Naa ndi funa vhatendi nga nṋe vhoṱhe?’—1 Pet. 2:17.

 “Dzulani ni tshi humbela, ni ḓo ṋewa.”—Luka 11:9.

Bvelani phanḓa ni tshi rabela. Muṅwe muhulwane ane a pfi David o ri: “Ni songo lingedza u sedzana na vhuleme nga inwi muṋe. Ndi Yehova fhedzi ane a nga ri thusa u ita zwithu zwinzhi. Rabelani nga hazwo!” Rachel we a bulwa mathomoni u a tendelana nazwo. O ri: “Arali nṋe na mukala wanga ri tshi vhona u nga a ri tshipiḓa tsha tshivhidzo, ri zwi vhudza Yehova nga thabelo, ‘Ri khou humbela uri u ri vhudze arali hu na zwine ra khou zwi ita zwine zwa ita uri zwi konḓele vhaṅwe u sendela tsini na riṋe.’ Nga zwenezwo, ri lingedza u fhedza tshifhinga tshinzhi na vhahashu.”

Vhabebi, arali vhana vhaṋu vha tshi khou kundelwa u ḓowela, ḓiṋeeni tshifhinga tsha u rabela navho nga hazwo. Vha thuseni uri vha kone u vhumba vhukonani nga u ita uri hu vhe na zwibuli zwa u vhumba vhukonani.

Ni nga thusa hani vhe vha pfulutshela tshivhidzoni tshaṋu? Lwelani u vhumba vhukonani navho u bva mathomoni. U itela uri ni kone u ita nga u ralo, lingedzani u humbula nga ha zwithu zwine na nga zwi takalela arali ho vha hu inwi ne na pfulutshela kha tshiṅwe tshivhidzo nahone ni ite zwenezwo zwithu. (Mat. 7:12) Naa vhenevho vhathu vha nga ṱanganela na inwi kha vhurabeli haṋu ha muṱa kana u sedza mbekanyamushumo ya JW Broadcasting ine ya bva ṅwedzi muṅwe na muṅwe? Naa ni nga vha humbela uri vha tshimbile na inwi vhuḓinḓani? Arali na nga ḽa noṱhe, vha ḓo dzula vha tshi humbula nga ha muya waṋu wa u ṱanganedza vhaeni. Ni nga dovha na thusa hani vhane vha kha ḓi tou bva u swika tshivhidzoni?

Carlos o ri: “Musi ri tshi kha ḓi tou bva u swika tshivhidzoni, muṅwe wahashu wa tshisadzini o ri ṋea mutevhe wa mavhengele ane a rengisa zwithu zwi sa ḓuri. Zwenezwo zwo thusa vhukuma.” Vhane vha bva huṅwe fhethu hune ha vha na mutsho u sa fani, vha nga livhuwa vhukuma musi ni tshi vha vhudza nḓila ya u ambara musi hu tshi fhisa, u rothola kana hu na mvula. Ni nga vha thusa uri vha shele mulenzhe vhuḓinḓani nga nḓila i bvelelaho nga u vha vhudza nga ha ḓivhazwakale ya hune na dzula hone kana nga u vha ṱalutshedza nga ha zwine vhathu vha vhurereli vha tenda zwone.

Allen we ha ambiwa nga hae mathomoni a ino thero, o no fhedza ṅwaha e kha tshivhidzo tshiswa. O ri: “Ndo vha ndi tshi fanela u ḓikombetshedza uri ndi ḓowelane na vhahashu. Fhedzi zwino vha tou nga muraḓo wa muṱa nahone ndo takala.” Allen o ṱhogomela uri u pfuluwa hawe a zwo ngo ita uri a xelelwe nga khonani dzawe. Nṱhani hazwo, o wana dziṅwe nahone khamusi dzi ḓo vha khonani dzawe lwa tshoṱhe.