THERO I GUDWAHO 44
LUIMBO 33 Hwesani Yehova Muhwalo Waṋu
Ni Nga Konḓelela Hani Musi Ni Sa Khou Fariwa Zwavhuḓi?
“U songo tenda u kundwa nga vhuvhi, fhedzi dzula u tshi kunda vhuvhi nga zwivhuya.”—VHAROMA 12:21.
ZWINE RA ḒO ZWI GUDA
Ri ḓo vhona uri ri nga ita mini musi vhaṅwe vha tshi ri fara nga nḓila i si yavhuḓi na uri ri nga iledza hani u ṋaṋisa mafhungo.
1-2. U sa farwa zwavhuḓi zwi nga ita uri ri ḓipfe hani?
YESU o amba nga ha tshifanyiso tsha tshilikadzi ye ya vha i tshi khou ṱoḓa thuso kha muhaṱuli ngauri yo vha i sa khou fariwa zwavhuḓi. Zwi tou pfala uri vhafunziwa vha Yesu vho pfesesa nḓila ye yeneyo tshilikadzi ya vha i tshi khou ḓipfa ngayo ngauri nga tshenetsho tshifhinga, vhathu vhanzhi vho vha vha sa farwi zwavhuḓi. (Luka 18:1-5) Na riṋe ri nga pfesesa zwavhuḓi nḓila ye yeneyi tshilikadzi ya ḓipfa ngayo ngauri ri nga kha ḓi vha ro farwa nga nḓila i si yavhuḓi tshifhingani tsho fhiraho.
2 Vhathu vhanzhi ṋamusi vha na tshiṱalula, a vha na vhuthu nahone vha na tseḓa. Ndi ngazwo zwi sa ri mangadzi musi ri tshi farwa nga nḓila i si yavhuḓi. (Muh. 5:8) Fhedzi musi wahashu a tshi ri fara nga nḓila i si yavhuḓi, zwi nga ri vhaisa vhukuma. Ndi ngoho uri vhahashu vha vha vha sa khou tou ri pikisa nga nṱhani ha zwine ra zwi tenda, fhedzi vha nga ri fara nga nḓila i si yavhuḓi nga nṱhani ha uri vha na tshivhi. Ri nga guda zwinzhi kha Yesu musi zwi tshi ḓa kha zwe a zwi ita musi a tshi farwa nga nḓila i si yavhuḓi nga vhapikisi. Arali ri tshi kona u konḓelela musi vhapikisi vha sa ri fari zwavhuḓi, zwi tou pfala uri ri tea u konḓelela na musi vhahashu vha sa ri fari zwavhuḓi. Yehova u ḓipfa hani musi a tshi vhona ri sa khou farwa zwavhuḓi nga vhahashu kana nga vhathu vhane vha sa mu shumele? Naa zwi a mu vhaisa?
3. Ri zwi ḓivha hani uri Yehova u na ndavha na nḓila ine vhagwadameli vhawe vha fariwa ngayo?
3 Yehova u ṱoḓa ri tshi farwa zwavhuḓi nahone u a zwi vhona musi vhaṅwe vha sa ri fari zwavhuḓi. Bivhili i ri: “Yehova u funa khaṱhulo yo teaho.” (Ps. 37:28) Na Yesu u ri khwaṱhisedza uri musi tshifhinga tsho teaho tshi tshi swika, Yehova ‘u ḓo ita uri ri haṱulwe nga nḓila yo teaho nga u ṱavhanya.’ (Luka 18:7, 8) Hu si kale, Yehova u ḓo ita uri ri si tsha tambula na uri ri si tsha dovha ra farwa nga nḓila i si yavhuḓi.—Ps. 72:1, 2.
4. Yehova u ri thusa hani?
4 Ndi ngoho uri ri kha ḓi tea u lindela tshifhinga tshine Yehova a ḓo fhelisa thaidzo dzashu dzoṱhe, fhedzi zwa zwino u a ri thusa musi vhaṅwe vha sa ri fari zwavhuḓi. (2 Pet. 3:13) Sa tsumbo, u ri gudisa zwine ra nga ita musi ri songo farwa zwavhuḓi, uri ri iledze u ṋaṋisa mafhungo. O ita zwenezwi nga u ri ṋea Murwa wawe we a ri vhetshela tsumbo ya zwine ra tea u ita musi vhaṅwe vha sa khou ri fara zwavhuḓi. Yehova u dovha a ri ṋea vhulivhisi vhu re Bivhilini vhune ra nga vhu shumisa musi ri sa khou farwa zwavhuḓi.
NI ḒO ITA MINI MUSI NI TSHI FARWA NGA NḒILA I SI YAVHUḒI?
5. Ndi ngani ri tshi tea u vha na vhulondi musi zwi tshi ḓa kha nḓila ine ra aravha ngayo musi ri songo farwa zwavhuḓi?
5 Zwi nga ri pfisa vhuṱungu na u ri kula nungo musi ri tshi farwa nga nḓila i si yavhuḓi. (Muh. 7:7) Vhashumeli vha Yehova vha fhulufhedzeaho vha ngaho Yobo na Habakuku na vhone vho ḓipfa nga nḓila i fanaho. (Yobo 6:2, 3; Hab. 1:1-3) A zwo ngo khakhea u ḓipfa nga yeneyo nḓila. Fhedzi ri tea u vha na vhulondi musi zwi tshi ḓa kha zwine ra zwi ita musi ri songo farwa zwavhuḓi, uri ri si ite zwo khakheaho.
6. Tsumbo ya Abesalomo i ri gudisa mini? (Sedzani tshifanyiso.)
6 Musi riṋe kana muṅwe muthu ane ra mu funa a songo farwa zwavhuḓi, ri nga ṱoḓa u ḓilifhedzela. Fhedzi zwenezwo zwi nga vha u tou ṋaṋisa ṱomasi u ḓura. Ṱhogomelani tsumbo ya Abesalomo murwa wa Davida. O vha o sinyuwa musi mukomana wawe Aminoni a tshi tzhipa khaladzi awe Thamara. U ya nga Mulayo wa Mushe, Aminoni o vha a tshi tea u vhulawa nga nṱhani ha zwe a zwi ita. (Lev. 20:17) Zwo vha zwi songo khakhea uri Abesalomo a sinyuwe, fhedzi o vha a songo tea u vhulaya Aminoni.—2 Sam. 13:20-23, 28, 29.
Abesalomo ho ngo kona u langa mbiti dzawe musi a tshi pfa uri khaladzi awe Thamara o tzhipiwa (Sedzani phara 6)
7. Muphisalema o ḓipfa hani musi a tshi vhona vhaṅwe vha sa khou fariwa zwavhuḓi?
7 Musi ri tshi vhona vhane vha si fare vhaṅwe zwavhuḓi vha tshi nga a vha khou dzhielwa vhukando, ri nga thoma u ḓivhudzisa arali u ita zwo lugaho zwi tshi vhuyedza. Muṅwe muphisalema o ṱhogomela uri vhavhuya vho vha vha tshi khou tambudzwa nga vhavhi, ngeno vhavhi vha tshi vhonala vha tshi khou ḓiphiṋa. O ri: “Havha ndi vhone vhavhi, vhane zwa dzula zwi tshi vha tshimbilela zwavhuḓi.” (Ps. 73:12) Zwe a zwi vhona zwo mu sinyusa nga maanḓa lwe a vha a tshi vho vhona u nga u shumela Yehova a zwi vhuyedzi. O ri: “Musi ndi tshi lingedza u zwi pfesesa, ndo wana zwi tshi nndina.” (Ps. 73:14, 16) O dovha a ri: “A vha nṋe, milenzhe yanga yo ṱoḓou pambuwa; milenzhe yanga yo ṱoḓou suvha.” (Ps. 73:2) Ho itea zwi fanaho kha Wahashu Alberto. a
8. U sa farwa zwavhuḓi zwo kwama hani muṅwe wahashu?
8 Alberto o pomokwa uri o tswa tshelede ya tshivhidzo. Nga nṱhani ha zwenezwo, o dzhielwa ndugelo dze a vha e nadzo nahone vhathu vhanzhi vhe vha ḓivha nga ha eneo mafhungo a vho ngo tsha mu ṱhonifha. O ri: “Ndo vha ndo sinyuwa vhukuma nahone ndo kulea nungo.” O tendela nḓila ye a vha a tshi khou ḓipfa ngayo i tshi kwama vhushaka hawe na Yehova. O litsha u ya miṱanganoni nahone a fhedzisela o fhola lwa miṅwaha miṱanu. Tshenzhelo ya Alberto i sumbedza zwine zwa nga itea arali ra sa langa maḓipfele ashu musi ri songo farwa zwavhuḓi.
EDZISANI NḒILA YE YESU A KONḒELELA NGAYO U SA FARWA ZWAVHUḒI
9. Yesu o konḓelela zwithu zwifhio? (Sedzani tshifanyiso.)
9 Yesu o ri vhetshela tsumbo yavhuḓi musi zwi tshi ḓa kha u konḓelela u sa farwa nga nḓila yavhuḓi. Hu na vhathu vhanzhi vhe vha vha vha sa mu fari zwavhuḓi, u katela na vha muṱa wa hawe. Mashaka awe vho amba uri u khou penga, vharangaphanḓa vha vhurereli vha amba uri u wana maanḓa awe kha madimoni nahone maswole a Vharoma o mu goḓa, u mu rwa na u mu vhulaya. (Marko 3:21, 22; 14:55; 15:16-20, 35-37) Yesu o konḓelela zwenezwi zwithu zwoṱhe nahone a sa ḓilifhedzele. Ri nga guda mini kha tsumbo yawe?
Yesu o ri vhetshela tsumbo yavhuḓi ya zwine ra nga zwi ita musi vhaṅwe vha sa ri fari zwavhuḓi (Sedzani dziphara 9-10)
10. Ndi mini zwo thusaho Yesu musi a sa khou fariwa zwavhuḓi? (1 Petro 2:21-23)
10 Vhalani 1 Petro 2:21-23. b Yesu o ri vhetshela tsumbo yavhuḓi ya zwine ra nga zwi ita musi vhaṅwe vha sa ri fari zwavhuḓi. O zwi ṱhogomela uri hu na tshifhinga tsha u amba na tshifhinga tsha u fhumula. (Mat. 26:62-64) Nga tshiṅwe tshifhinga o vha a tshi litsha u ḓiimelela musi vhaṅwe vha tshi amba mazwifhi nga hae. (Mat. 11:19) Musi a tshi amba na vhane vha khou mu tovhola, o vha a sa vha semi kana u vha shushedza. Yesu o kona u ḓifara ngauri o vha o “kumedzela zwoṱhe kha ane a haṱula nga nḓila yo teaho.” O vha a tshi zwi ḓivha uri Yehova u khou vhona zwoṱhe zwine zwa khou itea khae. O vha a tshi fhulufhela uri Yehova u ḓo lugisa mafhungo nga tshifhinga tsho teaho.
11. Ri nga langa hani zwine ra zwi amba? (Sedzani zwifanyiso.)
11 Ri nga edzisa Yesu nga u langa zwine ra zwi amba musi ri songo fariwa zwavhuḓi. Arali hu vhukhakhi vhuṱuku, ri nga kha ḓi zwi litsha. Kana ri nga fhumula u itela u iledza u ṋaṋisa mafhungo. (Muh. 3:7; Yak. 1:19, 20) Nga tshiṅwe tshifhinga zwi nga ṱoḓea uri ri ambe ri tshi khou imelela muṅwe ane a sa khou farwa zwavhuḓi kana ri tshi khou imelela zwine ra zwi tenda. (Mish. 6:1, 2) Fhedzi ri tea u lingedza nga nḓila dzoṱhe uri musi ri tshi amba ri sumbedze ṱhonifho nahone ri ambe ro dzika.—1 Pet. 3:15. c
Musi ri sa khou fariwa zwavhuḓi, ri nga edzisa Yesu nga u ḓivha uri ndi lini hune ra tea u amba na uri ndi lini hune ra tea u fhumula, na uri musi ri tshi amba ri zwi ite hani (Sedzani dziphara 11-12)
12. Ri litshela hani mafhungo kha “ane a haṱula nga nḓila yo teaho”?
12 Ri nga dovha ra edzisa Yesu nga u litshela mafhungo oṱhe kha “ane a haṱula nga nḓila yo teaho.” Musi vhaṅwe vha tshi ri haṱula kana u ri fara nga nḓila i si yavhuḓi, ri fhulufhela uri Yehova u ḓivha mafhungo nga vhuḓalo. U ḓivha uri Yehova u ḓo lugisa mafhungo zwi ri thusa u konḓelela musi ri tshi farwa nga nḓila i si yavhuḓi. Arali ra fhulufhela Yehova ra lindela uri hu vhe ene ane a lugisa mafhungo, a ri nga dzuli ro sinyutshela vho ri khakhelaho. U fara vhaṅwe nga mbilu zwi nga ita uri ri fhedzisele ro ita zwithu zwi si zwavhuḓi, ra sa tsha takala nahone zwi nga tshinya vhushaka hashu na Yehova.—Ps. 37:8.
13. Ndi mini zwine zwa nga ri thusa u konḓelela musi ri sa khou farwa zwavhuḓi?
13 Ndi ngoho uri ri nga si kone u edzisa tsumbo ya Yesu kokotolo. Nga tshiṅwe tshifhinga ri nga amba kana u ita zwiṅwe zwithu zwine zwa nga ita uri ri ḓisole nga murahu. (Yak. 3:2) Nḓila ine vhaṅwe vha ri fara ngayo i nga ri vhaisa na u ri tsikeledza vhutshilo hashu hoṱhe. Arali zwenezwo zwo no vhuya zwa itea kha inwi, ivhani na vhungoho ha uri Yehova u a ḓivha zwine na khou sedzana nazwo. Na Yesu u a pfesesa nḓila ine na khou ḓipfa ngayo ngauri na ene o tea u konḓelela musi a sa khou fariwa zwavhuḓi. (Vhahev. 4:15, 16) Tsumbo ya Yesu a si yone fhedzi ine ya nga ri thusa. Yehova u dovha a ri ṋea nyeletshedzo Bivhilini ine ya nga ri thusa musi ri tshi khou sedzana na u sa farwa zwavhuḓi. Zwa zwino kha ri haseledze nga ha ndimana mbili dzi re kha bugu ya Vharoma, ri vhone uri dzi nga ri thusa hani.
“LITSHANI MUDZIMU A SUMBEDZE MBITI DZAWE”
14. Zwi amba mini u ‘litsha Mudzimu a tshi sumbedza mbiti dzawe’? (Vharoma 12:19)
14 Vhalani Vharoma 12:19. Muapostola Paulo o ṱuṱuwedza Vhakriste a ri: “Litshani Mudzimu a sumbedze mbiti dzawe.” Zwenezwi ri zwi ita nga u tendela Yehova a tshi khetha uri u ḓo lugisa mafhungo lini na uri u ḓo zwi itisa hani. Nga murahu ha musi John a songo farwa zwavhuḓi, o ri: “Naho ndo vha ndo sinyuwa, ndo tea u ḓifara uri ndi sa ḓilifhedzele. Fhedzi zwenezwo zwo vha zwi songo leluwa. Vharoma 12:19 yo nthusa uri ndi lindele Yehova ndi sa fheli mbilu na uri ndi mu fhulufhele.”
15. Ndi ngani zwi khwine u lindela Yehova a tshi lugisa mafhungo?
15 Ri ḓo vhuyelwa arali ra lindela Yehova a tshi vha ene ane a lugisa mafhungo. U lindela Yehova zwi ḓo ri thusa uri ri iledze thaidzo na mitsiko ine ya nga vha hone arali ra lingedza u lugisa mafhungo nga riṋe vhaṋe. Yehova u khou ṱoḓa u ri thusa. Zwi tou nga u khou ri vhudza uri: ‘Litshelani zwoṱhe kha nṋe, ndi ḓo zwi lugisa.’ Arali ra tenda zwe Yehova a ri fhulufhedzisa musi a tshi ri ‘u ḓo lifhedza,’ zwi ḓo ri thusa uri ri sa dzule ro sinyuwa ngauri ri vha ri khou zwi ḓivha uri u ḓo ita zwo lugaho. John we ra amba nga hae o thusiwa nga zwenezwo. O ri: “Arali nda lindela Yehova uri a vhe ene ane a tandulula thaidzo yanga, ndi a zwi ḓivha uri u ḓo i tandulula khwine.”
“DZULA U TSHI KUNDA VHUVHI NGA ZWIVHUYA”
16-17. Thabelo i nga ri thusa hani uri ri ‘dzule ri tshi kunda vhuvhi nga zwivhuya’? (Vharoma 12:21)
16 Vhalani Vharoma 12:21. Paulo o ṱuṱuwedza Vhakriste uri vha ‘dzule vha tshi kunda vhuvhi nga zwivhuya.’ Musi Yesu a tshi khou funza e thavhani o ri: “Ni dzule ni tshi funa maswina aṋu na u rabelela vhane vha ni tovhola.” (Mat. 5:44) Na ene o ita zwi fanaho. Ri nga vha ro no humbula nga ha vhuṱungu he Yesu a vhu pfa musi o ombelwa kha danda nga maswole a Vharoma. Yesu o pfa vhuṱungu vhuhulu nahone o farwa nga nḓila ya tshiṱuhu. Ri nga si kone u pfesesa tshoṱhe nḓila ye a tambula ngayo.
17 Yesu o bvela phanḓa a tshi fhulufhedzea kha Yehova na u sumbedza vhaṅwe lufuno naho o vha a tshi khou pfa vhuṱungu. Nṱhani ha u humbela Yehova uri a mu lifhedzele, o rabela a ri: “Khotsi, vha hangwele, ngauri a vha ḓivhi zwine vha khou ita.” (Luka 23:34) Musi ri tshi rabela uri Yehova a thuse vhathu vhe vha si ri fare zwavhuḓi, zwi ḓo ri thusa uri ri dzike na uri ri si tsha pfa ro sinyuwa. Zwi nga dovha zwa ri thusa uri ri shandule nḓila ine ra vha dzhia ngayo.
18. Thabelo yo thusa hani Alberto na John musi vha sa khou fariwa zwavhuḓi?
18 Alberto na John vho thuswa nga thabelo uri vha kone u konḓelela musi vha sa khou farwa zwavhuḓi. Alberto u ri: “Ndo rabelisa vhahashu vhe vha si mpfare zwavhuḓi. Ndo humbela Yehova lunzhi uri a nthuse uri ndi litshe u sinyuswa nga zwe zwa itea.” Zwi takadzaho ndi uri zwa zwino Wahashu Alberto u khou shumela Yehova nga u fhulufhedzea. John u ri: “Tshifhinga tshinzhi ndo vha ndi tshi rabelisa wahashu we a mmbaisa. Zwenezwi zwo nthusa uri ndi si tsha mu sinyutshela na uri ndi litshe u mu haṱula. Dzenedzo thabelo dzo dovha dza nthusa uri ndi dzike, ndi vhe na mulalo.”
19. Ndi mini zwine ra tea u zwi ita musi ḽino shango ḽi sa athu fheliswa? (1 Petro 3:8, 9)
19 Sa izwi ḽino shango ḽivhi ḽi sa athu fheliswa, zwi nga itea ra si farwe zwavhuḓi. Fhedzi ri tea u bvela phanḓa ri tshi humbela Yehova nga thabelo uri a ri thuse u konḓelela tshiṅwe na tshiṅwe tshine ra ṱangana natsho. Zwiṅwe zwine zwa nga ri thusa ndi u edzisa zwe Yesu a zwi ita musi a sa khou fariwa zwavhuḓi na u bvela phanḓa ri tshi shumisa vhulivhisi vhu re Bivhilini. Arali ra ita nga u ralo, Yehova u ḓo ri fhaṱutshedza.—Vhalani 1 Petro 3:8, 9.
LUIMBO 38 U Ḓo Ni Khwaṱhisa
a Maṅwe madzina o shandulwa.
b Kha Petro ya u thoma ndima ya vhuvhili na ya vhuraru, Petro u amba nga ha vhuimo ha musi Vhakriste vha tshi tambudzwa nga vhaṋe vhavho kana nga vhakalaha vhavho vhane vha si vhe vhagwadameli vha Yehova.—1 Pet. 2:18-20; 3:1-6, 8, 9.
