Pfukelani kha mafhungo

Pfukelani kha zwi re ngomu

1924—Miṅwaha Ya Ḓana [100] Yo Fhiraho

1924—Miṅwaha Ya Ḓana [100] Yo Fhiraho

BULLETIN a ya January 1924 yo amba uri: “Mathomoni a ṅwaha ndi tshifhinga tshavhuḓi kha Mukriste muṅwe na muṅwe o lovhedzwaho tsha u ṱoḓa nḓila dzine a nga shumela ngadzo Yehova nga ho engedzeaho.” Nga wonoyo ṅwaha, Vhagudi vha Bivhili vho tevhedza zwe yeneyo Bulletin ya zwi amba nga u vha na tshivhindi na u wana nḓila ntswa dza u huwelela.

VHO HUWELELA NGA RADIO

Vhahashu vha Bethele vho shuma lwa tshifhinga tshilapfu hu u itela u thoma tshiṱitshi tsha radio tshine tsha pfi WBBR ngei Staten Island, ḓoroboni ya New York. Vho thoma nga u rema miri uri vha kone u wana he vha vha vha tshi nga fhaṱa tshifhaṱo tshe tsha vha tshi tshi ḓo dzula vhashumi na tshiṅwe tshifhaṱo tshi re thungo tshe tsha vha tshi tshi ḓo dzula zwishumiswa. Musi vho no fhedza u fhaṱa, vho thoma u renga zwishumiswa zwe zwa vha zwi tshi ḓo ṱoḓea uri vha kone u thoma u hasha. Fhedzi ho vha hu na thaidzo dze vha vha vha tshi fanela u dzi tandulula vha sa athu u thoma.

Vhahashu zwo vha konḓela u dzhenisa eriaḽa khulu ye ya vha i tshi ṱoḓea u itela tshiṱitshi tsha radio. Yeneyo eriaḽa ye ya vha yo lapfa mithara dza 91 yo vha i tshi tea u vheiwa nṱha ha madanda mavhili o lapfaho mithara dza 61. Musi vha tshi lingedza u i dzhenisa lwa u thoma, yo vha balela. Fhedzi Yehova a vha thusa vha fhedza vho zwi kona. Vho Calvin Prosser vhe vha shuma kha wonoyo mushumo vho ri: “Arali ri vhe ro kona u i dzhenisa nga lwa u thoma, ro vha ri tshi ḓo vha ro humbula uri ro zwi kona nga riṋe vhaṋe.” Nṱhani hazwo, vhahashu vho renda Yehova nge a vha thusa uri vha zwi kone. Fhedzi ho vha hu na iṅwe thaidzo.

Musi hu tshi khou imiswa eriaḽa ya tshiṱitshi tsha radio tsha WBBR

U hasha nga radio zwo vha zwi tshi kha ḓi vha zwithu zwiswa nahone zwo vha zwi songo leluwa u renga zwithu zwine zwa ṱoḓea u itela u thoma tshiṱitshi tsha radio. Vhahashu vho renga zwishumiswa henefho tsini zwe zwa vha zwo no ḓi shumiswa nga muṅwe. Nṱhani ha u renga khudzaipfi, vho shumisa khudzaipfi ya founu ye ya vha i hone. Ḽiṅwe ḓuvha nga February nga madekwana, vhahashu vho ita phetho ya u lingedza zwishumiswa zwe vha vha vhe nazwo u itela u vhona arali zwi tshi khou shuma. Vho vha vha tshi tea u wana zwe vha vha vha tshi ḓo zwi hasha kha radio, nga zwenezwo, vhahashu vha dzhia phetho ya u imba nyimbo dza Muvhuso. Muṅwe wa vhenevho vhahashu ndi Vho Ernest Lowe. Vho ri ṱalutshedza zwe zwa itea nga ḽeneḽo ḓuvha. Vha ri musi vha tshi khou imba, vho mbo ḓi founelwa nga Vho Rutherford, b vhe vha pfa hu tshi khou imbiwa kha radio yavho vhe Brooklyn, hune ha vha khiḽomithara dzi ṱoḓaho u vha 25 u bva he tshiṱitshi tsha vha tshi hone.

Vho Rutherford vha ri: “Ḓanu dzima hezwo zwithu. Ni tou nga vhathu vhane vha khou sokou ṱavha mukosi.” Vhahashu vho vha vho shona nahone vha ṱavhanya vha dzima yeneyo khasho. Fhedzi vho vha vha tshi vho zwi ḓivha uri radio i khou shuma na uri vho vha vho lugela u hasha.

Nga dzi 24 dza February 1924, Vho Rutherford vho amba uri tshenetsho tshiṱitshi tsho vha tshi tshi ḓo shumiselwa u ita mushumo we Khosi Yesu Kristo a vha ṋea wone. Vho amba uri tshenetsho tshiṱitshi tsho vha tshi tshi ḓo thusa vhathu u pfesesa Bivhili na u pfesesa zwithu zwoṱhe zwine zwa khou itea tshifhingani tshine vha khou tshila khatsho.

Kha tsha monde: Wahashu Vho Rutherford vhe tshiṱitshini tsha radio tsha u thoma

Kha tsha u ḽa: Zwishumiswa zwe zwa vha zwi tshi shumiswa tshiṱitshini tsha radio

Yeneyo khasho ya u thoma yo tshimbila zwavhuḓi. Tshenetsho tshiṱitshi tsha radio tsho shumiswa lwa miṅwaha ya 33 u itela u hasha mbekanyamushumo dza vhathu vha Yehova.

VHO SASALADZA VHAFUNZI VHA VHURERELI

Nga July 1924, Vhagudi vha Bivhili vho vha na buthano ngei Columbus, Ohio. Ho ḓa Vhagudi vha Bivhili vhane vha bva kha ḽifhasi ḽoṱhe nahone vha pfa dzinyambo nga Tshiarabu, Tshiisimane, Tshifura, Tshidzheremane, Tshigerika, Tshihungaria, Tshiithalia, Tshilithuania, Tshipolish, Tshirussia, nyambo dza Scandinavia na Tshiukraine. Zwiṅwe zwipiḓa zwa ḽeneḽo buthano zwo hashiwa kha radio nahone vhahashu vho humbela gurannḓa ya henefho tsini uri i ṅwale zwe zwa vha zwi tshi khou itea buthanoni ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe.

Buthanoni ngei Columbus, Ohio nga 1924

Nga Ḽavhuṋa nga dzi 24 July, vhathu vha fhiraho 5 000 vhe vha vha vho ḓa buthanoni vho shela mulenzhe kha mushumo wa u huwelela. Vho phaḓaladza bugu dzi ṱoḓaho u vha 30 000 nahone vha thoma pfunzo nnzhi dza Bivhili. Magazini wa Tshiingamo wo amba uri ḽeneḽo ḓuvha ḽo vha ḓuvha ḽi takadzesaho kha buthano ḽoṱhe.

Nga Ḽavhuṱanu nga dzi 25 July, musi Wahashu Vho Rutherford vha tshi khou vhea nyambo, vho vhala ḽiṅwe bammbiri ḽe ḽa vha ḽi tshi khou sasaladza vhafunzi. Vho amba uri vhorapolitiki, vharangaphanḓa vha vhurereli na vhoramabindu vho vha vha tshi khou thivhela vhathu u guda ngoho nga ha Muvhuso wa Mudzimu, une a ḓo u shumisa u fhaṱutshedza vhathu. Vho dovha vha amba uri zwe vhenevho vhanna vha vha vha tshi khou zwi ita zwo vha zwo khakhea ngauri vho vha vha tshi tikedza dzangano ḽa League of Nations nahone vha tshi amba uri ndi yone nḓila ine Mudzimu a vhusa ngayo ḽifhasi. Vhagudi vha Bivhili vho vha vha tshi ḓo tea u vha na tshivhindi uri vha huwelele wonoyu mulaedza kha vhathu.Nga murahu, thero ya Tshiingamo yo amba uri buthano ḽe ḽa vha hone ngei Columbus, ḽo khwaṱhisa lutendo lwa vhahashu. Ḽo vha thusa uri vha vhe na tshivhindi tsha u huwelela hu sa londwi u pikiswa. Vho Leo Claus vhe vha ya kha ḽeneḽo buthano, vho amba uri: “Ro pfa ri tshi khou fhisea u phaḓaladza wonoyo mulaedza tsimuni yashu.”

Kopi ya tshibammbiri tsha mulaedza wa Vho Rutherford

Nga October, Vhagudi vha Bivhili vho thoma u phaḓaladza kopi dza tshibammbiri tshe tsha vha tshi na mulaedza wa Vho Rutherford wa u sasaladza vhafunzi. Kha iṅwe ḓorobo ya Cleveland ngei Oklahoma, Vho Frank Johnson vho phaḓaladza tshenetsho tshibammbiri, fhedzi vha vha vha tshi kha ḓi tea u lindela mimunithi ya 20 uri vhahashu vha ḓe vha vha dzhie. Ho vha hu na vhaṅwe vhanna vhe vha vha vha tshi khou vha ṱoḓa vhe vha sinyuswa nga tshenetshi tshibammbiri. Vho Johnson vho vha vha sa ḓo kona u lindela vhahavho vho ima fhethu hune vhathu vha kona u vha vhona. Wahashu Vho Johnson vha humbula u dzumbama kerekeni ye ya vha i henefho tsini. Musi vha tshi swika, vho wana hu si na muthu. Vha sia zwibammbiri zwe vha vha vho zwi fara. Vha dzhenisa tshiṅwe kha Bivhili ya mufunzi, zwiṅwe vha zwi vhea kha tshidulo tshiṅwe na tshiṅwe. Vha mbo ḓi ṱavhanya vha bva henefho kerekeni. Sa izwi vho vha vha tshi kha ḓi vha na tshifhinga, vho dovha vha dzhena na kha dziṅwe kereke mbili vha ita zwi fanaho.

Vho Frank vha vhuyelela fhethu he vha vha vho langana u ṱangana na vhahavho hone. Vha swika vha dzumbama murahu ha giratshi uri vhanna vhe vha vha vha tshi khou vha ṱoḓa vha si vha wane. Vhenevho vhanna vha ḓa vha fhira nga goloi vha si vha vhone. Musi vha tshi tou fhira, vhahashu vhe vha vha vho ḓa u dzhia Vho Frank vha mbo ḓi swika vha ṱuwa navho.

Muṅwe wa vhenevho vhahashu o amba uri: “Musi ri tshi khou bva nnḓa ha yeneyo ḓorobo, ro fhira tsini na dzenedziḽa kereke tharu. Nnḓa ha kereke iṅwe na iṅwe ho vha hu na tshigwada tsha vhathu vho imaho. Vhaṅwe vha vhenevho vhathu vho vha vha tshi khou vhala tshenetsho tshibammbiri, vhaṅwe vha tshi khou tshi sumbedza mufunzi. Ro tou ponya nga buli ḽa ṋeleṱe nahone ra livhuwa Yehova nge a ri thusa u ḓivha zwine ra tea u zwi ita uri ri kone u huwelela wonoyo mulaedza na uri ri si farwe.”

VHAGUDI VHA BIVHILI VHO HUWELELA NGA TSHIVHINDI

Vho Józef Krett

Vhagudi vha Bivhili vha kha maṅwe mashango na vhone vho huwelela nga tshivhindi. Ngei devhula ha shango ḽa Fura, Vho Józef Krett vho huwelela kha vhashumi vha maini vhe vha vha vha tshi bva kha shango ḽa Poland. Vho vha vho ita ndugiselo ya uri vha ḓo ṋekedza nyambo i re na tshiṱoho tshine tsha ri “The Resurrection of the Dead Soon.” Musi vhahashu vha tshi ramba vhathu vha yeneyo ḓorobo, muṅwe mufunzi wa kereke o vhudza vhathu vha kereke yawe uri vha songo ya. Fhedzi zwa si shume. Ho ya vhathu vha fhiraho 5 000 u katela na onoyo mufunzi. Wahashu Vho Krett vho humbela mufunzi uri a ḓe a imelele zwine a zwi tenda, fhedzi a si tende. Nga murahu ha nyambo, Wahashu Vho Krett vho fha vhathu khandiso dzoṱhe dze vha vha vhe nadzo ngauri vhathu vho vha vha tshi khou ṱoḓa u guda zwo engedzeaho nga ha Ipfi ḽa Mudzimu.—Amosi 8:11.

Vho Claude Brown

Vho Claud Brown vho huwelela mafhungo maḓifha fhano Afurika shangoni ḽa Gold Coast, hune zwino ha vhidzwa Ghana. Vhathu vhanzhi vho wana ngoho ngauri Vho Brown vho ṋekedza nyambo nnzhi na u ṋea vhathu vhanzhi dzibugu. Vho John Blankson, vhe vha vha vha tshi khou gudela zwa mishonga, vho thetshelesa iṅwe ya nyambo dza Wahashu Vho Brown. Vha mbo ḓi zwi ṱhogomela uri vho wana ngoho. Vha ri: “Zwenezwo zwo ita uri ndi takale vhukuma nahone ndo vha ndi tshi ndi tshi dzula ndi tshi vhudza vhaṅwe vhe nda vha ndi tshi dzhena navho tshikolo.”

Vho John Blankson

Ḽiṅwe ḓuvha Vho John vha ya kerekeni ya Anglican u vhudzisa mufunzi nga ha pfunzo ya Vhuraruthihi. Vho John vho vha vha tshi zwi ḓivha uri yeneyo pfunzo a i tikedzwi nga Bivhili. Mufunzi a vha pandela o sinyuwa a ri: “Ibvani ni fhele. A ni Mukriste. Ni bva ha Saṱhane!”

Musi Vho John vha tshi swika hayani, vha ṅwalela onoyo mufunzi vhurifhi vha mu humbela uri vha ṱangane fhethu hu re khagala u itela u haseledza nga ha Vhuraruthihi. Onoyo mufunzi a vhudza Vho John uri vha ye ofisini ya mudededzi muhulwane wa henefho tshikoloni nahone mudededzi a vha vhudzisa arali vho ṅwalela onoyo mufunzi vhurifhi.

Vha ri: “Ee, ndo vhu ṅwala.”

Onoyo mudededzi a vhudza Vho John uri vha tea u ṅwala vhurifhi ha u humbela pfarelo kha mufunzi. Nga zwenezwo, Vho John vha ṅwala uri:

“Vhafunzi, mudededzi wanga o mmbudza uri ndi vha ṅwalele vhurifhi ha u humbela pfarelo nahone ndo ḓiimisela u vha ṅwalela honoho vhurifhi ha u humbela pfarelo arali vha tenda uri zwine vha funza a si ngoho.”

Onoyo mudededzi o vha o mangala a vhudzisa a ri: “Ndi zwone zwine na khou ṱoḓa u zwi ṅwala?”

Vho John vha ri: “Ee, ndi zwezwo.”

Onoyo mudededzi a ri: “Ni ḓo pandelwa tshikoloni. Ni nga si bvele phanḓa ni tshi dzhena kha hetshi tshikolo arali ni tshi amba nga u ralo na mufunzi wa kereke ine ya tikedzwa nga muvhuso.”

Fhedzi Vho John vha ri: “Mudededzi, musi vhone vha tshi funza, arali mbuno ri songo i pfesesa, vha a tenda ri tshi vhudzisa, a si zwone?”

Mudededzi a ri: “Ee, ndi zwone.”

Vho John vha ri: “Ndi zwe nṋe nda ita. Vhafunzi vho vha vha tshi khou ri gudisa Bivhili. Nṋe nda vha vhudzisa mbudziso. Arali vha sa koni u fhindula, ndi ngani nṋe ndi tshi tea u vha humbela pfarelo?”

Vho John vho fhedza vha songo pandelwa tshikoloni nahone a vho ngo tsha ṅwala na vhurifhi ha u humbela pfarelo.

VHAGUDI VHA BIVHILI VHO VHA VHO ḒIIMISELA U ITA MUSHUMO WO ENGEDZEAHO

Musi Tshiingamo tshi tshi ṋea mavhala a nngwe a zwe zwa itea nga wonoyo ṅwaha, tsho ri: “Ri tendelana na maipfi a Davida ane a ri: ‘U ḓo nṋea maanḓa a u lwa.’ (Phisalema 18:39) Wo vha ṅwaha wavhuḓi ngauri ro kona u vhona nḓila ye Yehova a ri thusa ngayo musi ri tshi khou ita mushumo wawe. Vhashumeli vhawe vha fhulufhedzeaho vho huwelela mafhungo maḓifha vho takala.”

Mafheloni a wonoyo ṅwaha, vhahashu vho ita ndugiselo dza u vha na tshiṅwe tshiṱitshi tsha radio. Tshenetsho tshiṱitshi tshiswa tsha radio tsho fhaṱwa ngei Chicago, kha ḽa Amerika. Tshenetshi tshiṱitshi tshiswa tsho vha tshi tshi vhidzwa WORD, zwine zwa amba uri IPFI ngauri vho vha vha tshi ḓo tshi shumisa u huwelela Ipfi ḽa Mudzimu kha radio. Tshenetshi tshiṱitshi tshiswa tsha radio vho tshi ita vha tshi shumisa zwishumiswa zwi re na maanḓa mahulu uri tshi kone u pfiwa na nga vhathu vhane vha dzula kule, u katela na vhane vha dzula ngei devhula Canada.

Nga 1925, Yehova o thusa vhahashu u pfesesa mafhungo a takadzaho nga ha Nzumbululo ndima ya 12. Kwonokwo kupfesesele kuswa kwo ita uri vhaṅwe vha litshe u shumela Yehova. Fhedzi vhunzhi ha vhahashu vho vha vho takala musi vha tshi vho pfesesa khwine zwe zwa itea ngei ṱaḓulu na uri zwi kwama hani vhathu vha Mudzimu vha re kha ḽifhasi.

a Zwino i vho vhidzwa Tshibugwana Tsha Muṱangano Wa Vhutshilo Na Vhuḓinḓa Hashu Ha Vhukriste

b Vho J. F. Rutherford, ndi vhone vhe vha vha vha tshi khou ranga phanḓa Vhagudi vha Bivhili nga tshenetsho tshifhinga nahone vha tshi vhidzwa “Muhaṱuli” Rutherford. Musi vha sa athu u shuma Bethele, vho vha vha tshi shuma sa muhaṱuli khothe ya ngei Missouri.