1. Ndi zwifhio zwithu zwa ndeme zwe Yesu a amba nga hazwo vhusikuni hawe ha u fhedzisa musi e na vhafunziwa vhawe?

MUSI Yesu e na vhafunziwa vhawe vhusikuni hawe ha u fhedzisela, o amba nga ha lufuno lu ṱoḓaho u vha 30. O amba uri vhafunziwa vhawe vha fanela uri vha “funane.” (Yoh. 15:12, 17) Lufuno lwavho lu swayeaho lu ḓo vha ṱalula sa vhatevheli vha Yesu vha ngoho. (Yoh. 13:34, 35) Lwonolwo lufuno a si lufuno zwalo. Yesu o vha a tshi khou ambela kha lufuno lune a lu ḓi ṱoḓeli zwalo. O ri: “A hu na muthu a re na lufuno lu fhiraho ulu, lune muṅwe muthu a nga kumedza vhutshilo hawe a tshi itela khonani dzawe. Inwi ni khonani dzanga arali ni tshi ita zwine nda ni laya.”—Yoh. 15:13, 14.

2. (a) Ndi mini zwine vhashumeli vha Mudzimu vha vha nazwo? (b) Ri ḓo fhindula mbudziso dzifhio kha ino thero?

² Lufuno lwa vhukuma na vhuthihi zwine vhashumeli vha Mudzimu vha vha nazwo zwi vha ṱalula sa vhathu vha Mudzimu. (1 Yoh. 3:10, 11) Vhashumeli vha Yehova vha a funana hu sa londwi hune vha bva hone, mvelele kana luambo! Ri nga ḓivhudzisa uri: ‘Ndi ngani lufuno lu lwa ndeme ṋamusi? Yehova na Yesu vha ri khwaṱhisa hani? Ri nga sumbedza hani lufuno lu fanaho  na lwa Kristo lune lwa “fhaṱa”?’—1 Vhakor. 8:1.

3. “Zwifhinga zwi lemelaho” zwi kwama hani vhathu?

³ Ri khou tshila “[zwifhingani] zwi lemelaho” nahone zwo ḓalaho “u ṱhuphea na u ṱovhowa.” (Ps. 90:10; 2 Tim. 3:1-5) Vhathu vhanzhi vho fulufhuwa vhutshiloni. Ho anganyelwa uri vhathu vha fhiraho 800 000 vha ḓivhulaya ṅwaha muṅwe na muṅwe, zwine zwa amba uri hu lovha muthu muthihi kha mithethe ya 40 miṅwe na miṅwe. Zwi ṱungufhadzaho ndi uri vhaṅwe Vhakriste vho ḓivhulaya nga nṱhani ha mitsiko ine vha vha nayo.

4. Ndi vhafhio vhabvumbedzwa vha re Bivhilini vhe vha vha vha tshi khou tama u fa?

⁴ Misini ya Bivhili, vhaṅwe vhashumeli vha Mudzimu vha fulufhedzeaho vho vha vho tsikeledzea nga vhuimo havho lwe zwa ita uri vha humbele u fa. Sa tsumbo, vhuṱungu he Yobo a vha e naho ho ita uri a ambe uri: “Ndo no ’tou dinalea; u tshila tshoṱhe ’thi zwi funi.” (Yobo 7:16; 14:13) Yona o vha o kulea nungo nga nṱhani ha uri zwithu a zwo ngo tsha tshimbila nga nḓila ye a vha o lavhelela ngayo kha mushumo wawe. O ri: “Zwino, Yehova, ndzhiele vhutshilo hanga; ndi khwine ndi tshi fa zwanga, ndi si tsha tshila.” (Yona 4:3) Elia muporofita a fulufhedzeaho o vha o tsikeledzea vhukuma nga vhuimo hawe lwe zwa ita uri a humbele u fa. O ri: “Zwo nkhulela zwino. Yehova, dzhia vhutshilo hanga.” (1 Dzikh. 19:4) Naho zwo ralo, Yehova o dzhiela nṱha vhenevho vhashumeli vhawe vhe vha vha vho ḓiṋekedzela khae nahone o vha a tshi ṱoḓa vha tshi tshila. Nṱhani ha u vha khokhovhedza, o vha thusa uri vha kunde nḓila ye vha vha vha tshi ḓipfa ngayo nahone a vha khwaṱhisa u itela uri vha bvele phanḓa vha tshi mu shumela nga u fulufhedzea.

5. Ndi ngani ri tshi tea u funa vhahashu, zwihuluhulu zwino?

⁵ Naho vhahashu vha sa khou fulufhuwa vhutshiloni, vhunzhi havho vho sedzana na vhuimo vhu tsikeledzaho nahone vha ṱoḓa u khwaṱhiswa. Vhaṅwe vha khou konḓelela u tovholwa na u kolelwa. Vhaṅwe vha a goḓiwa kana u ambiwa luvhi fhethu hune vha shuma hone. Kana vha vha vho neta nga nṱhani ha u shuma tshifhinga tsho engedzeaho kana vha na mishumo ine ya tsikeledza. Vhaṅwe vha na thaidzo dza muṱani, khamusi vha goḓiwa nga mufarisi ane a si vhe mutendi. Vhaṅwe tshivhidzoni vha ḓipfa vho tsikeledzea nga nṱhani ha zwenezwo zwithu na miṅwe mitsiko. Ndi nnyi ane a nga thusa vhenevho vhathu?

6. Yehova u khwaṱhisa hani vhashumeli vhawe?

⁶ Yehova u khwaṱhisa vhagwadameli vhawe nga u vha funa zwi tshi bva mbiluni. Zwi nga vha zwo ṱuṱuwedza vhukuma Vhaisiraele musi vha tshi pfa Yehova a tshi amba uri: “Ndi wana Ú tshi tamisa, Ú wa thengo khulu; Nṋe ndi a U funa. . . . U songo ofha, ngauri Nṋe ndi na iwe”! (Yes. 43:4, 5) Samusi ni muṅwe wa vhashumeli vha Yehova, ni nga vha na vhungoho ha uri Yehova u a ni funa zwa vhukuma. * Bivhili i fulufhedzisa zwi tevhelaho nga ha vhane vha ṱoḓa u vha vhagwadameli vha ngoho, i ri: “Muhali Mulamuleli; u ḓo U takalela ḽa vha dakalo vhukuma.”—Tsef. 3:16, 17.

7. Nḓila ine Yehova a ri funa ngayo i fana hani na ya mme? (Sedzani tshifanyiso tsha u thoma.)

⁷ Yehova o fulufhedzisa uri u ḓo thusa vhashumeli vhawe na u vha khwaṱhisa hu  sa londwi milingo ine vha nga sedzana nayo. Bivhili i ri: “Ni ḓo mamiswa; ni ḓo bebiwa nga dzikhundu; ni ḓo takulwa na kuvhatedzwa. Ndi ḓo ni fhumudza vhunga muthu a tshi fhumudzwa nga mme-awe.” (Yes. 66:12, 13) Ndi zwithu zwavhuḓi vhukuma u vhona mme ane a vha na lufuno o beba ṅwana wawe kana a tshi khou tamba nae o mu vhea nṱha ha magona! Yehova u funa vhagwadameli vha ngoho zwi tshi bva mbiluni na u ṱoḓa uri vha ḓipfe vho tsireledzea. Ni songo vhuya na timatima uri ni wa ndeme kha Yehova.—Yer. 31:3.

8, 9. Lufuno lwe Yesu a lu sumbedza lu nga ri khwaṱhisa hani?

⁸ Tshiṅwe tshiitisi tshine Vhakriste vha ngoho vha vha natsho tsha u sendela tsini na Mudzimu ndi uri: O “funa shango zwihuluhulu a vhuya a kumedza Murwa wawe mubebwa e eṱhe, uri muṅwe na muṅwe ane a vha na lutendo khae a si fheliswe, fhedzi a wane vhutshilo vhu sa fheli.” (Yoh. 3:16) Yesu o dovha a sumbedza uri u a ri funa nga u ṋekedza vhutshilo hawe a tshi itela riṋe! Lwonolo lufuno lu a ri ṱuṱuwedza vhukuma! Bivhili i ri fulufhedzisa uri ‘vhuṱungu kana mutsiko’ zwi nga si ri “[fhandekanye] na lufuno lwa Mudzimu lu re kha Kristo.”—Vharoma 8:35, 38, 39.

⁹ U humbula nga ha nḓila ye Kristo a sumbedza ngayo uri u a ri funa zwi nga ri thusa uri ri kone u konḓelela musi ri tshi sedzana na thaidzo dzine dza ri kula nungo kana u ita uri ri si tsha vha na vhushaka havhuḓi na Mudzimu. (Vhalani 2 Vhakorinta 5:14, 15.) Lufuno lwe Yesu a lu sumbedza lu a ri khwaṱhisa na u ri ṱuṱuwedza uri ri si fulufhuwe naho ro sedzana na milingo i ngaho khombo, u tovholwa, u kulea nungo kana mbilaelo.

10, 11. Ndi nnyi ane a vha na vhuḓifhinduleli ha u khwaṱhisa vhahashu vho tsikeledzeaho? Ṱalutshedzani.

¹⁰ Iṅwe nḓila ine Yehova a ri khwaṱhisa ngayo, ndi nga tshivhidzo tsha Vhukriste. Ri nga sumbedza uri ri funa Yehova nga u funa na u khwaṱhisa vhahashu, hu si kha u ri vha vhe na vhushaka havhuḓi na Mudzimu fhedzi, fhedzi na kha zwine vha sedzana nazwo. (1 Yoh. 4:19-21) Muapostola Paulo o ṱuṱuwedza Vhakriste a ri: “Bvelani phanḓa ni tshi ṱuṱuwedzana ni tshi fhaṱana,  samusi ni tshi khou ita nga u ralo.” (1 Vhathes. 5:11) A si vhahulwane vha tshivhidzo fhedzi vhane vha nga edzisa Yehova na Yesu, fhedzi roṱhe ri nga vha edzisa nga u khuthadza na u khwaṱhisa vhahashu.—Vhalani Vharoma 15:1, 2.

¹¹ Vhaṅwe vho tsikeledzeaho tshivhidzoni vha nga tea uri vha iswe kha madokotela. (Luka 5:31) Vhahulwane vha tshivhidzo na vhaṅwe tshivhidzoni vha ṱhogomela uri a vho ngo gudiswa u ilafha thaidzo dza mutakalo. Naho zwo ralo, vhahulwane na vhaṅwe tshivhidzoni vha na mushumo wa ndeme une vha u ita—wa u ‘ṱuṱuwedza vho tsikeledzeaho, u tikedza vha shayaho nungo, na u sa fhelela vhathu vhoṱhe mbilu.’ (1 Vhathes. 5:14) Vhakriste vhoṱhe vha tea u pfela vhaṅwe vhathu vhuṱungu, u sa vha fhelela mbilu na u ṱuṱuwedza vho tsikeledzeaho. Naa ni a khuthadza na u ṱuṱuwedza vhaṅwe? Ni nga ita hani zwo engedzeaho?

12. Ṋeani tsumbo ya nḓila ye muṅwe a khwaṱhiswa ngayo nga tshivhidzo.

¹² Lufuno lune ra vha nalwo lu nga khwaṱhisa hani muthu ane a vha na thaidzo? Muṅwe wahashu wa tshifumakadzini wa ngei Yuropa o amba uri, “nga zwiṅwe zwifhinga ndi a humbula u ṱoḓa u ḓivhulaya. Ndi na vhathu vhanzhi vhane vha ntikedza. Tshivhidzo tshine nda vha khatsho tsho nthusa vhukuma. Vhahashu vho dzula vha tshi nṱuṱuwedza na u ntsumbedza uri vha a mpfuna. Naho hu si vhathu vhanzhi vhane vha ḓivha uri ndo tsikeledzea, fhedzi vhathu vha tshivhidzoni vha dzula vha tshi nthusa. Vhaṅwe vhavhingani vha tou nga vhabebi vhanga. Vha a nṱhogomela nahone vha dzula vha tshi ntikedza tshifhinga tshoṱhe.” Ndi ngoho uri a si vhathu vhoṱhe vhane vha nga thusa nga nḓila i fanaho. Fhedzi u tikedza vhahashu zwi tshi bva mbiluni zwi nga ita uri vha si tsha pfa vhuṱungu nga u tou ralo. *

13. Ndi zwifhio zwithu zwa ndeme zwine ra nga zwi ita u itela u khwaṱhisa vhaṅwe?

¹³ Ivhani muthu ane a thetshelesa nga nḓila yavhuḓi. (Yak. 1:19) U thetshelesa ni tshi sumbedza u pfela vhuṱungu, zwi sumbedza lufuno. Ni nga shumisa vhutsila u itela u vhudzisa mbudziso dzine dza ḓo ni thusa u pfesesa nḓila ine onoyo muthu a khou ḓipfa ngayo. Musi no no ita nga u ralo, ni ḓo kona u sumbedza u pfela vhuṱungu na u khwaṱhisa wahaṋu. Zwi sumbedzeni na tshifhaṱuwoni uri ni a mu funa nahone ni na ndavha nae. Arali vhaṅwe Vhakriste vha tshi ṱoḓa u ni vhudza mafhungo nga vhuḓalo, ni songo vha fhelela mbilu nahone ni songo vha dzhena haṋwani. Musi ni tshi vha thetshelesa nga vhuronwane, ni ḓo kona u pfesesa zwine zwa khou vha vhilaedzisa. Zwenezwo zwi ḓo kona u thusa wahaṋu o tsikeledzeaho uri a ni fulufhele nahone u ḓo ni thetshelesa nga vhuronwane musi ni tshi amba samusi ni tshi khou ṱoḓa u mu khwaṱhisa. Ni nga kona u mu thusa musi ni tshi sumbedza uri ni na ndavha nae.

14. Ndi ngani ni tshi tea u iledza u sasaladza vhaṅwe?

¹⁴ Iledzani u sasaladza. Muthu o tsikeledzeaho a nga tou ṋaṋa u tsikeledzea arali a tshi humbula uri ni a mu sasaladza. Bivhili i ri: “Hu na vha-amba-ma-ṱhavha-sa-pfumo; lulimi lwa vha vhuṱali lu na dzilafho.” (Mir. 12:18) A ri vhudzi muthu o tsikeledzeaho maipfi ane a “ṱhavha” ro  ḓiimisela. Fhedzi arali muṅwe muthu a amba maipfi ane a “ṱhavha” a songo ḓiimisela, zwenezwi zwithu zwi nga vhaisa vhukuma. U itela u khwaṱhisa vhahaṋu, ni fanela u lingedza u pfesesa vhuimo havho.—Mat. 7:12.

15. Ndi zwifhio zwishumiswa zwine ra nga zwi shumisa u itela u khwaṱhisa vhahashu?

¹⁵ Khuthadzani vhaṅwe ni tshi shumisa Bivhili. (Vhalani Vharoma 15:4, 5.) Bivhili ndi yone ya ndeme vhukuma musi ri tshi ṱoḓa u khuthadza vhaṅwe. Bivhili i bva ha “Mudzimu ane a ni thusa u konḓelela na u ni khuthadza.” Nga nnḓa ha Bivhili, ri nga shumisa Watch Tower Publications Index na Research Guide for Jehovah’s Witnesses. Zwenezwi zwishumiswa zwi nga ri thusa u itela wana Maṅwalo na khandiso dzine ra nga dzi shumisa u itela u khuthadza na u ṱuṱuwedza vhahashu.

16. Ndi pfanelo dzifhio dzine ra fanela u vha nadzo musi ri tshi ṱuṱuwedza Mukriste o tsikeledzeaho?

¹⁶ Ivhani na lufuno na vhulenda. Ndi zwa ndeme u dzika musi ni tshi ṱuṱuwedza na u khwaṱhisa muṅwe muthu. Yehova ndi “Khotsi wa u khathutshela hoṱhe na Mudzimu wa u khuthadza hoṱhe” nahone u “khathutshela” vhashumeli vhawe. (Vhalani 2 Vhakorinta 1:3-6; Luka 1:78; Vharoma 15:13) Paulo o ri vhetshela tsumbo kha enea mafhungo, o ṅwala u ri: “Ro ni fara nga vhulenda, u fana na mme a mamisaho a tshi ṱhogomela vhana vhawe nga lufuno. Ngauri ri a ni funa nga maanḓa, a ro ngo takalela u ni ḓivhadza mafhungo maḓifha a Mudzimu fhedzi, fhedzi ro kumedza na vhutshilo hashu nge ra ni funa.” (1 Vhathes. 2:7, 8) Musi ri tshi sumbedza khathutshelo, ri nga vha phindulo kha thabelo dza muthu o tsikeledzeaho.

17. Ndi mavhonele afhio o linganyiselwaho ane a ḓo ri thusa u khwaṱhisa vhahashu?

¹⁷ Ni songo lavhelela uri vhahaṋu vha vhe vhathu vho fhelelaho. Dzulani ni na mavhonele o linganyiselwaho nga ha vhahaṋu. Arali na lavhelela uri vhahaṋu vha vhe vhathu vho fhelelaho ni ḓo khukhulisea. (Muh. 7:21, 22) Humbulani uri Yehova ha lavheleli zwithu zwine vhashumeli vhawe vha nga si kone u zwi ita. Arali ra edzisa tsumbo yawe, a ri nga fheleli vhahashu mbilu. (Vhaef. 4:2, 32) Nṱhani ha u amba uri a vha khou ita vhuḓidini ho engedzeaho, ri fanela u vha khoḓela zwine vha khou zwi ita. Zwenezwo zwi nga vha ṱuṱuwedza vhukuma. U vha khoḓa zwi tshi bva mbiluni zwi nga vha khwaṱhisa nahone zwi ḓo vha ṋea “tshiitisi tsha u takala” musi vha tshi khou shumela Yehova tshumeloni yavho khethwa. Ndi khwiṋe u ita nga u ralo u fhira u ḓivhambedza na vhaṅwe.—Vhagal. 6:4.

18. Ndi tshifhio tshiitisi tshine ra vha natsho tsha u khwaṱhisa vhaṅwe?

¹⁸ Roṱhe ri vha ndeme kha Yehova na Yesu. (Vhagal. 2:20) Ri funa vhahashu zwi tshi bva mbiluni. Nahone ri ṱoḓa u ita zwoṱhe zwi re maanḓani ashu u itela u vha ṱhogomela na u vha sumbedza lufuno. U itela u homolosa vhahashu ri fanela u ri ri “tovhole zwithu zwine zwa ḓisa mulalo na zwithu zwine zwa fhaṱa.” (Vharoma 14:19) Roṱhe ro lavhelela nga maṱo matswuku Paradiso ine ya khou ḓa ine khayo ha ḓo vha hu si na tshiitisi tsha uri ri kulee nungo! A hu tsha ḓo vha na malwadze, dzinndwa, lufu, u tovholwa, thaidzo dza muṱani na u kulea nungo. Vhathu vha ḓo vha vhathu vho fhelelaho nga murahu ha miṅwaha ya Tshigidi. Vhane vha ḓo kunda mulingo wa u fhedzisela vha ḓo vha vharwa vha Yehova Mudzimu vha kha ḽifhasi nahone vha “ṋewa vhugala ha vhana vha Mudzimu vho vhofholowaho.” (Vharoma 8:21) U nga ri roṱhe ri nga dzula ri tshi khwaṱhisana na u thusana u itela uri ri dzhene shangoni ḽiswa ḽa Mudzimu.