1. Yehova u ḓipfa hani nga ha vhathu vhane vha ḓiṱukufhadza? Ṱalutshedzani.

YEHOVA u funa vhathu vhane vha ḓiṱukufhadza. Ndi vhane vha ḓiṱukufhadza fhedzi vhane vha nga funwa nga Yehova na u vha na vhushaka ha tsini nae. Fhedzi “wa u ḓi-hudza u mu ḓivha e kule.” (Ps. 138:6) Ri fanela u guda u ḓiṱukufhadza nga nṱhani ha uri ri ṱoḓa u takadza Yehova na u vha na vhushaka ha tsini nae.

2. Ri ḓo haseledza mini kha ino thero?

² Kha ino thero, ri ḓo haseledza phindulo dza mbudziso dzi tevhelaho: (1) Zwi amba mini u ḓiṱukufhadza? (2) Ndi ngani ri tshi tea u ḓiṱukufhadza? (3) Ndi kha vhuimo vhufhio vhune zwa nga ri konḓela uri ri ḓiṱukufhadze? Samusi ri tshi ḓo zwi guda, musi ri tshi ḓiṱukufhadza ri ita uri Yehova a takale nahone ri a vhuyelwa.—Mir. 27:11; Yes. 48:17.

3. Zwi amba mini u ḓiṱukufhadza?

³ U ḓiṱukufhadza zwi amba u sa ḓidzhia u wa ndeme u fhira vhaṅwe na u sa ḓikukumusa. Muthu ane a ḓiṱukufhadza u a pfesesa uri Yehova ndi muhulwane u mu fhira nahone ha dzhieli vhaṅwe fhasi. Onoyo muthu u a pfesesa uri vhaṅwe vha kona zwiṅwe zwithu u mu fhira.—Vhafil. 2:3, 4.

4-5. Ndi ngani muthu a tshi nga vhonala a tshi ḓiṱukufhadza fhedzi a sa ḓiṱukufhadzi?

⁴ Vhaṅwe vhathu vha vhonala vha tshi ḓiṱukufhadza, khamusi ngauri vha a shona. Vha nga vha vhe na vhuthu kana vha tshi ṱhonifha vhaṅwe nga nṱhani ha mvelele yavho na nḓila ye vha aluswa ngayo. Fhedzi u nga wana uri vha a ḓikukumusa. Nga u  ya ha tshifhinga, vha ḓo sumbedza zwine vha vha zwone zwa vhukuma.—Luka 6:45.

⁵ A zwi ambi uri vhathu vhane vha vhonala vha tshi ḓifhulufhela kana u amba nḓila ine vha dzhia ngayo zwithu vha a ḓikukumusa. (Yoh. 1:46, 47) Fhedzi vhane vha si shone vha tea u ṱhogomela uri vha si ḓitike nga vhukoni havho. Hu sa londwi uri ri a shona kana a ri shoni, roṱhe ri tea u shumela kha u ḓiṱukufhadza zwa vhukuma.

6. U ya nga 1 Vhakorinta 15:10, ri nga guda mini kha tsumbo ya muapostola Paulo?

⁶ Ṱhogomelani tsumbo ya muapostola Paulo. Yehova o mu shumisa nga nḓila khulwane uri a thome zwivhidzo fhethu hunzhi. A nga vha o ita zwinzhi kha mushumo wa u huwelela u fhira vhaapostola vhoṱhe vha Yesu Kristo. Fhedzi zwenezwo a zwo ngo ita uri Paulo a vhone u nga u khwine u fhira vhahawe. O ri: “Ndi muṱuku kha vhaapostola, a thi fanelei u vhidzwa muapostola, ngauri ndo tovhola tshivhidzo tsha Mudzimu,” zwenezwi zwi sumbedza uri o vha a tshi ḓiṱukufhadza. (1 Vhakor. 15:9) Nga murahu, Paulo o amba uri u na vhushaka havhuḓi na Mudzimu nga nṱhani ha vhuthu vhuhulu ha Mudzimu, hu si nga nṱhani ha uri o swikelela zwithu zwinzhi kana o khethea. (Vhalani 1 Vhakorinta 15:10.) Paulo ndi tsumbo yavhuḓi ya u ḓiṱukufhadza. Kha vhurifhi he a vhu ṅwalela Vhakorinta, ho ngo zuwa nga ha zwithu zwavhuḓi zwe a zwi ita, zwihuluhulu ri tshi humbula uri vhaṅwe kha tshenetsho tshivhidzo vho vha vha tshi ḓidzhia vhe vha khwine khae.—2 Vhakor. 10:10.

7. Muṅwe wahashu wa musalauno o sumbedza hani uri u a ḓiṱukufhadza?

⁷ Wahashu Vho Karl F. Klein vhe vha shuma sa muraḓo wa Tshigwada Tshi Langaho vho ri vhetshela tsumbo yavhuḓi ya u ḓiṱukufhadza. Vho ṅwala nganeavhutshilo i ṱuṱuwedzaho  vhukuma. Kha nganeavhutshilo yavho, vho sumbedza u ḓiṱukufhadza nga u tenda uri vho vha na thaidzo nnzhi dze vha lwisana nadzo lwa miṅwaha minzhi. Sa tsumbo, musi vha tshi thoma u huwelela nnḓu nga nnḓu nga vho 1920, zwo vha zwi tshi vha konḓela vhukuma lwe vha litsha u huwelela lwa miṅwaha i ṱoḓaho u vha mivhili. Nga murahu, musi vhe Bethele vho sinyuwa musi muṅwe wahashu a tshi vha kaidza nahone vha mu fara nga mbilu lwa tshifhinganyana. Vho dovha vha tsikeledzea vhukuma lwe vha kundelwa u sedzana na vhutshilo havho ha ḓuvha na ḓuvha, fhedzi vha fhedzisela vho fhola. Naho zwo ralo, vho ḓiphina nga u ita mishumo minzhi ndanguloni ya Yehova. Zwi tou vha khagala uri Wahashu Vho Klein vho vha vha tshi ḓiṱukufhadza ngauri vho kona u amba nga ha vhushayanungo havho naho vho vha vha tshi ḓivhiwa. Vhunzhi ha vhahashu vha kha ḓi humbula Wahashu Vho Klein na nganeavhutshilo ye khayo vha amba ngoho fhedzi. *

8. 1 Petro 5:6 i ri thusa hani u vhona uri u ḓiṱukufhadza zwi takadza Yehova?

⁸ Tshithu tsha ndeme vhukuma tshine tsha ita uri ri lingedze u ḓiṱukufhadza ndi uri zwi takadza Yehova. Muapostola Petro o amba nga ha zwenezwi. (Vhalani 1 Petro 5:6.) Bugu “Iḓani Ni Vhe Mutevheli Wanga” yo amba zwi tevhelaho nga ha maipfi a Petro, yo ri: “U ḓikukumusa hu fana na mulimo. Mvelelo dzi nga vha dzi vhaisaho. Ndi pfaneleo ine ya nga ita uri muthu ane a vha na tshifhiwa tshavhuḓi a si vhe wa ndeme kha Mudzimu. Kha ḽiṅwe sia, u ḓiṱukufhadza hu nga ita uri muthu wa vhuimo ha fhasi a vhe wa ndeme vhukuma kha Yehova.  . . U ḓo takalela u ni ṋea malamba nga ṅwambo wa u ḓiṱukufhadza haṋu.” * Naa hu na tshithu tsha khwine tshine ra nga tshi ita u fhira u takadza Yehova?—Mir. 23:15.

9. U ḓiṱukufhadza zwi ita hani uri vhathu vha ri takalele?

⁹ Musi ri tshi ḓiṱukufhadza ri takadza Yehova nahone ri dovha ra vhuyelwa vhukuma. U ḓiṱukufhadza zwi ita uri vhaṅwe vha ri takalele. Uri ni kone u pfesesa uri ndi ngani, ḓivheeni vhuimoni ha vhaṅwe. (Mat. 7:12) Vhunzhi hashu a ri takaleli u vha na vhathu vhane vha kombetshedza uri zwithu zwi itwe nga nḓila yavho kana vha sa ṱoḓi u pfa mavhonele a vhaṅwe. Fhedzi, zwi a ri homolosa u vha na vhahashu vhane vha sumbedza u ‘pfela vhuṱungu, lufuno lwa vhurathu na vhukomana, khathutshelo, na u ḓiṱukufhadza.’ (1 Pet. 3:8) Arali ri tshi takalela u fhedza tshifhinga na vhathu vhane vha  ḓiṱukufhadza, navho vha nga takalela u fhedza tshifhinga na riṋe arali ri tshi ḓiṱukufhadza.

10. Ndi ngani zwi tshi lelutshela muthu ane a ḓiṱukufhadza uri a sedzane na thaidzo vhutshiloni?

¹⁰ Musi u tshi ḓiṱukufhadza zwi a leluwa uri u sedzane na thaidzo vhutshiloni. Nga zwiṅwe zwifhinga, ri ḓo vhona na u sedzana na zwithu zwine ra vhona u nga a zwo ngo tea. Khosi Salomo, munna o ṱalifhaho o ri: “Ndo vhona vhalanda vhó namela dzimbiḓi, vhahulwane vha tshimbila nga milenzhe sa vhalanda.” (Muh. 10:7) Nga zwiṅwe zwifhinga, vhathu vha re na vhukoni a vha huliswi. Nahone vhane vha si vhe na vhukoni vhunzhi ndi vhone vhane vha huliswa zwihulu. Naho zwo ralo, Salomo o ṱhogomela uri ndi khwine ri tshi ṱanganedza vhutshilo nga nḓila ine ha vha ngayo nṱhani ha u sinyuswa nga zwithu zwine zwa itea. (Muh. 6:9) Arali ri tshi ḓiṱukufhadza, zwi ḓo ri lelutshela u ṱanganedza zwithu zwine zwa itea vhutshiloni naho ri sa zwi takaleli.

11. Ri fanela u ita mini musi ri tshi kaidzwa?

¹¹ Ḓuvha na ḓuvha hu vulea zwibuli zwa uri ri sumbedze uri ri a ḓiṱukufhadza. Ṱhogomelani tsumbo dzi tevhelaho. Musi ri tshi kaidzwa. Ndi zwa ndeme u humbula uri musi muthu a tshi sala a tshi ri kaidza, kanzhi ri vha ro khakha u fhira nḓila ye ra zwi humbula ngayo. Kanzhi tshithu tsha u thoma tshine ra tshi ita ndi u sa thetshelesa. Ri nga sasaladza muthu we a ri kaidza kana nḓila ye a ri kaidza ngayo. Fhedzi ri ḓo lwela u vha na mavhonele o teaho arali ri tshi ḓiṱukufhadza.

12. U ya nga Mirero 27:5, 6, ndi ngani ri tshi tea u livhuwa muthu ane a ri kaidza? Ṋeani tsumbo.

¹² Muthu ane a ḓiṱukufhadza u a tenda u kaidzwa nahone u a zwi dzhiela nṱha. Sa tsumbo: Kha ri ri ni miṱanganoni ya tshivhidzo. Nga murahu ha u amba na vhathu vho vhalaho, muṅwe wavho u ni kokodzela thungo, a ni vhudza uri no somelwa nga zwiḽiwa maṋoni. A zwi timatimisi uri zwenezwo zwi ḓo ni shonisa. Fhedzi naa ni nga si livhuwe uri o ni vhudza? Ngoho ndi ya uri, ni nga tama uri ngavhe no vhudzwa hu tshee na tshifhinga! Nga hu fanaho, ri fanela u ḓiṱukufhadza na u livhuwa wahashu we a vha na tshivhindi tsha u ri kaidza. Ri tea u dzhia onoyo muthu sa khonani yashu, hu si swina ḽashu.—Vhalani Mirero 27:5, 6; Vhagal. 4:16.

13. Ri nga sumbedza hani uri ri a ḓiṱukufhadza musi vhaṅwe vha tshi ṋewa ndugelo?

¹³ Musi vhaṅwe vha tshi ṋewa ndugelo. Muṅwe muhulwane ane a pfi Jason u ri: “Nga zwiṅwe zwifhinga musi ndi tshi vhona vhaṅwe vha tshi ṋewa ndugelo, ndi ḓivhudzisa uri ndi ngani dzi  songo ṋewa nṋe.” Naa ni a ḓipfa nga yeneyo nḓila? A zwo ngo khakhea u “ṱoḓa” ndugelo dzo engedzeaho tshumeloni. (1 Tim. 3:1) Fhedzi ri tea u ṱhogomela zwine ra humbula nga hazwo. Arali ra sa ṱhogomela, u ḓikukumusa zwi nga sima midzi mbiluni dzashu. Sa tsumbo, munna wa Mukriste a nga thoma u vhona u nga ndi ene ane a fanelea u ita muṅwe mushumo tshivhidzoni u fhira vhaṅwe. Kana mufumakadzi wa Mukriste a nga humbula uri, ‘Munna wanga u fanelea u fhira mugede na mugede!’ Fhedzi ri nga si humbule nga yeneyo nḓila arali ri tshi ḓiṱukufhadza zwa vhukuma.

14. Ri nga guda mini kha zwe Mushe a zwi ita musi vhaṅwe vha tshi ṋewa ndugelo?

¹⁴ Ri nga guda kha nḓila ye Mushe a ita ngayo zwithu musi vhaṅwe vha tshi ṋewa ndugelo. Mushe o vha a tshi dzhiela nṱha vhuḓifhinduleli hawe ha u livhisa Vhaisiraele. Ndi mini zwe Mushe a zwi ita musi Yehova a tshi ṋea vhaṅwe vhukoni ha u shuma nae? Ho ngo vha na vivho. (Num. 11:24-29) O ḓiṱukufhadza nahone a tendela vhaṅwe vha tshi mu thusa kha mushumo wa u haṱula. (Ek. 18:13-24) Zwenezwo zwo vha zwi tshi amba uri tshumelo i ḓo vha khwine kha Vhaisiraele vhe a vha a tshi vha haṱula. Zwenezwi zwi sumbedza uri Mushe o vha a sa dzhii ndugelo dzi dza ndeme u fhira u thusa vhathu. O ri vhetshela tsumbo yavhuḓi vhukuma. Ri songo hangwa uri arali ri tshi ṱoḓa u shumiswa nga Yehova, u ḓiṱukufhadza hashu ndi ha ndeme u fhira vhukoni hashu. ‘Yehova ndi Muhulu-hulu, hone u vhona ane a ḓiṱukufhadza.’—Ps. 138:6.

15. Ndi vhufhio vhuimo vhuswa he vhunzhi ha vhahashu vha sedzana naho?

¹⁵ Musi vhuimo hashu vhu tshi shanduka. Miṅwahani ya zwenezwino, vhunzhi ha vhahashu vha re na tshenzhelo vho ṋewa mishumo miswa. Sa tsumbo, nga 2014 vhalavhelesi vha tshiṱiriki na vhafumakadzi vhavho vho humbelwa uri vha ite iṅwe tshumelo ya tshifhinga tshoṱhe. Nga wonoyo ṅwaha, ndangulo yo amba uri musi wahashu a tshi swika miṅwaha  ya 70 a nga si tsha shuma sa mulavhelesi wa ḽiisela. Arali wahashu wa tshinnani e na miṅwaha ya 80 kana u fhira ha tsha shuma sa mudzudzanyi wa tshigwada tsha vhahulwane. Nahone miṅwaha i si gathi yo fhiraho, vhunzhi ha miraḓo ya muṱa wa Bethele vho humbelwa uri vha ye u shuma tsimuni sa vhavulanḓila. Vhaṅwe vho tea u litsha tshumelo yo khetheaho ya tshifhinga tshoṱhe nga nṱhani ha thaidzo dza mutakalo, vhuḓifhinduleli muṱani na zwiṅwe.

16. Vhahashu vho sumbedza hani uri vha a ḓiṱukufhadza musi vha tshi ḓowelana na tshanduko kha vhuimo havho vhuswa?

¹⁶ Vhunzhi ha vhahashu vho konḓelwa u sedzana na tshanduko. Vho vha vha tshi funa mishumo yavho nahone vhaṅwe vhavho vho i ita lwa tshifhinga tshilapfu. Vhaṅwe vho pfa vhuṱungu musi vha tshi khou ḓowelana na vhuimo vhuswa. Nga u ya ha tshifhinga vha ḓowela. Ndi ngani? Tshiitisi tshihulwane ndi uri vha funa Yehova. Vha a zwi ḓivha uri vho ḓiṋekedzela kha Yehova, hu si kha mushumo wavho kana ndugelo dze vha ṋewa. (Vhakol. 3:23) Tsha ndeme khavho ndi uri vha bvele phanḓa vha tshi shumela Yehova nga nḓila ine vha nga kona u mu shumela ngayo nahone nga u ḓiṱukufhadza. Vha mu “hwesa mbilaelo [dzavho] dzoṱhe” ngauri vha a zwi ḓivha uri u na ndavha navho.—1 Pet. 5:6, 7.

17. Ndi ngani ri tshi livhuwa Ipfi ḽa Mudzimu ḽine ḽa ita uri ri ḓiṱukufhadze?

¹⁷ Ri livhuwa Ipfi ḽa Mudzimu ḽine ḽa ri ṱuṱuwedza uri ri ḓiṱukufhadze. Musi ri tshi ḓiṱukufhadza, zwi ḓo ita uri vhaṅwe vha takalele u fhedza tshifhinga na riṋe nahone ri ḓo vhuyedza riṋe na vhaṅwe. Ri ḓo kona u konḓelela thaidzo dzine ra sedzana nadzo vhutshiloni. Tsha ndeme vhukuma, ri ḓo sendela tsini tsini na Khotsi ashu wa ṱaḓulu. Zwi a takadza u ḓivha uri Yehova u funa na u dzhiela nṱha vhashumeli vhawe vhane vha ḓiṱukufhadza naho e “Wa-Ṱaḓulu-ṱaḓulu.”—Yes. 57:15.