1. Petro o ḓipfa hani nga murahu ha musi Yesu o vha thusa uri vha fashe khovhe nnzhi-nnzhi nga lwa vhuṱolo?

 PETRO o fhedza vhusiku hoṱhe a tshi khou fasha khovhe, fhedzi a si fashe na nthihi. Zwi mangadzaho ndi uri Yesu o mu vhudza u ri: “Isani tshikepe hu re na tivha, ni ṱharamudze mambule aṋu uri ni kone u fasha.” (Luka 5:4) Petro o timatima uri u ḓo fasha khovhe, fhedzi o ita zwe Yesu a mu vhudza. Mambule o ṱharamudziwaho o thoma u kheruwa nga nṱhani ha khovhe dze vha fasha. Musi Petro na vhe a vha a tshi khou shuma navho vha tshi vhona vhuṱolo he ha vha vhu tshi khou itea, vho ‘mangala.’ Petro a ri: “Murena, a thi fanelei u vha tsini hau, ngauri ndi muitazwivhi.” (Luka 5:6-9) Zwi vhonala u nga Petro o ḓipfa a sa fanelei u vha tsini na Yesu.

2. Ndi ngani u haseledza nga ha tsumbo ya Petro zwi tshi ri vhuyedza?

² Petro o amba ngoho musi a tshi ri u “muitazwivhi.” Maṅwalo a sumbedza uri nga tshiṅwe tshifhinga Petro o vha a tshi amba na u ita zwithu zwe nga murahu a ḓisola. Naa nga zwiṅwe zwifhinga ni ḓipfa u fana na Petro? Naa na inwi ni na vhuṅwe vhushayanungo vhune no no fhedza tshifhinga ni tshi khou lwisana naho? Arali zwo ralo, ni nga khuthadzwa nga u guda kha tsumbo ya Petro. Nga nḓila-ḓe? Ṱhogomelani uri: Yehova o vha a tshi nga kha ḓi vha o ita uri vhukhakhi ha Petro vhu si ṅwalwe Bivhilini. Fhedzi, o ita uri vhu ṅwalwe uri ri kone u guda zwiṅwe khaho. (2 Tim. 3:16, 17) U guda nga ha onoyu munna we a vha e na vhushayanungo na maḓipfele ane a fana na ashu, zwi ri gudisa uri Yehova ha lavheleli uri ri vhe vhathu vhane vha si ite vhukhakhi. U ṱoḓa uri ri konḓelele nahone ri dzule ri tshi lingedza hu sa londwi vhushayanungo hashu.

3. Ndi ngani ri tshi tea u konḓelela?

³ Ndi ngani zwi zwa ndeme uri ri si kulee nungo? Hu na ḽiambele ḽine ḽa ri tsetsetse i vhidza u gidima. Sa tsumbo, musi muthu a tshi ṱoḓa u guda u lidza kaṱara, zwi nga mu dzhiela miṅwaha minzhi  uri a kone u i lidza zwavhuḓi. Nga tshenetsho tshifhinga musi a tshi khou ḓi guda u lidza kaṱara, a nga ita vhukhakhi vhunzhi. Fhedzi arali a bvela phanḓa a tshi ita nḓowe-nḓowe, u ḓo khwinisa. Na nga murahu ha musi o no vha mulidzi a re na tshenzhelo, zwi nga itea uri tshiṅwe tshifhinga a ite vhukhakhi. Zwenezwo zwi nga si ite uri a ṅale. Fhedzi u bvela phanḓa a tshi ita nḓowe-nḓowe u itela uri a khwinise. Nga nḓila i fanaho, naho ri tshi nga pfa u nga ro kona u kunda vhuṅwe vhushayanungo, ri nga kha ḓi dovha ra ita vhukhakhi vhu fanaho. Fhedzi ri tea u bvela phanḓa ri tshi shuma u itela u swikelela tshipikwa tshashu. Roṱhe ri a amba na u ita zwithu zwine nga murahu ra ḓisola, naho zwo ralo, arali ra sa ṅala, Yehova u ḓo ri thusa uri ri bvele phanḓa ri tshi khwinisa. (1 Pet. 5:10) Kha ri haseledze nga ha tsumbo ya Petro ya u sa kulea nungo. U pfela vhuṱungu he Yesu a hu sumbedza Petro hu sa londwi vhukhakhi hawe, zwi nga ri ṱuṱuwedza uri ri bvele phanḓa ri tshi shumela Yehova.

4. Samusi zwo ṅwalwa kha Luka 5:5-10, ndi mini zwe Petro a zwi amba nga ha ene muṋe, fhedzi Yesu o mu khwaṱhisedza uri mini?

⁴ Maṅwalo ha ri vhudzi uri ndi ngani Petro o ḓipfa e “muitazwivhi” kana uri ndi zwivhi zwifhio zwe Petro a vha a tshi khou humbula nga hazwo. (Vhalani Luka 5:5-10.) Fhedzi hu nga vha hu na vhukhakhi vhuhulwane he Petro a vhu ita. Yesu o vhona uri Petro o vha a tshi khou ofha khamusi ngauri o ḓipfa a sa fanelei. Yesu o zwi ḓivha uri Petro o vha a tshi nga kona u dzula a tshi fhulufhedzea. Nga zwenezwo Yesu o vhudza Petro nga vhulenda a ri: “U songo ofha.” Fhulufhelo ḽe Yesu a vha e naḽo kha Petro ḽo shandula vhutshilo hawe. Petro na murathu wawe Andrea vho ṱutshela bindu ḽavho ḽa u fasha khovhe nahone vha vha vhatevheli vha Messia vha tshifhinga tshoṱhe, yeneyo phetho yo ita uri Yehova a vha fhaṱutshedze nga nḓila khulwane.—Marko 1:16-18.

5. Ndi phaṱhutshedzo dzifhio dze Petro a dzi wana nge a kunda nyofho na nga u tenda musi Yesu a tshi mu ramba?

⁵ U vha mutevheli wa Yesu zwo ita uri Petro a tshenzhele zwithu zwinzhi zwi mangadzaho. O vhona Yesu a tshi fhodza vhalwadze, u pandela madimoni na musi a tshi vusa vhafu. b (Mat. 8:14-17; Marko 5:37, 41, 42) Petro o vha na bono ḽe a vhona Yesu o dzula tshiduloni tshawe tsha vhuhosi vhu ḓaho. Tshenetsho tshiitea Petro ha ngo vhuya a vuwa o tshi hangwa. (Marko 9:1-8; 2 Pet. 1:16-18) Petro o vhona zwithu zwe a vha a sa ḓo vhuya a vuwa o zwi vhona arali o vha e si mutevheli wa Yesu. Zwi nga vha zwo mu takadza hani u ḓivha uri ha ngo tendela maḓipfele a si  avhuḓi a tshi ita uri a si wane dzenedzo phaṱhutshedzo.

6. Naa Petro o kunda nyofho dzawe nga u ṱavhanya? Ṱalutshedzani.

⁶ Hu sa londwi zwe a zwi vhona na zwe a zwi pfa, Petro o bvela phanḓa a tshi lwisana na vhushayanungo hawe. Ṱhogomelani tsumbo dzi si gathi dzi tevhelaho. Musi Yesu a tshi ṱalutshedza uri o vha a tshi ḓo tambudzwa na u vhulawa sa zwe zwa dzula zwo ambiwa Maṅwaloni, Petro o mu kaidza. (Marko 8:31-33) Ndi lwo vhalaho Petro na vhaṅwe vhaapostola vha tshi ṱaṱisana khani ya uri muhulwane vhukati havho o vha e nnyi. (Marko 9:33, 34) Nga vhusiku ha u fhedzisela musi Yesu a sa athu u lovha, Petro o ṱhukhula nḓevhe ya muṅwe munna. (Yoh. 18:10) Nga honoho vhusiku, Petro o landula khonani yawe Yesu luraru nga nṱhani ha ofha vhathu. (Marko 14:66-72) Nahone zwenezwo zwa ita uri Petro a lile lu ṱungufhadzaho.—Mat. 26:75.

7. Petro o ṋewa tshibuli tshifhio musi Yesu o no vuswa?

⁷ Yesu ha ngo laṱa Petro nga nṱhani ha uri o vha o kulea nungo. Nga murahu ha musi Yesu o no vuswa, o ṋea Petro tshibuli tsha u sumbedza uri u kha ḓi mu funa. Yesu o humbela Petro uri a lise nngu dzawe nga u ḓiṱukufhadza. (Yoh. 21:15-17) Petro o vha o ḓiimisela u ita zwe Yesu a mu vhudza. O vha e Yerusalema nga ḓuvha ḽa Pentekoste nahone a vha muṅwe wa vhathu vha u thoma u ḓodzwa nga muya mukhethwa.

8. Ndi vhukhakhi vhufhio he Petro a vhu ita ngei Antiokia?

⁸ Na nga murahu ha musi Petro o no ḓodzwa nga muya mukhethwa, o bvela phanḓa a tshi lwisana na vhushayanungo. Nga 36 C.E., Petro o vha e hone musi Koronelio we a vha a songo fumba a tshi ḓodzwa nga muya mukhethwa. Zwenezwo zwo vha vhuṱanzi ha uri “Mudzimu ha ṱaluli” na uri Vhannḓa vho vha vha tshi ḓo vha tshipiḓa tsha tshivhidzo tsha Vhukriste. (Mish. 10:34, 44, 45) Petro o vha o no vhofholowa u ḽa zwiḽiwa na Vhannḓa, zwithu zwe kale a vha tshi ḓo vha a songo vhuya a vuwa o zwi ita. (Vhagal. 2:12) Naho zwo ralo, vhaṅwe Vhakriste vha Vhayuda vho pfesesa uri Vhannḓa na vha Vhayuda vha songo ḽa vhoṱhe. Musi vhaṅwe vha vhenevho Vhayuda vha tshi ḓa Antiokia, Petro o litsha u ḽa na vhahawe vha Vhannḓa. Zwi nga vha zwo itiswa ngauri o vha a tshi khou ofha u khukhulisa Vhakriste vha Vhayuda. Musi Muapostola Paulo a tshi vhona wonoyo muhoyo, o kaidza Petro phanḓa ha vhathu vhoṱhe. (Vhagal. 2:13, 14) Hu sa londwi honoho vhukhakhi, Petro o konḓelela. Ndi mini tsho mu thusaho?

9. Yohane 6:68, 69 i sumbedza hani uri Petro u a fhulufhedzea?

⁹ Petro o dzula a tshi fhulufhedzea, ho ngo tendela tshithu na tshithihi tshi tshi mu litshisa u tevhela Yesu. O sumbedza uri u a fhulufhedzea kha tshiṅwe tshiitea tshe Yesu a amba zwiṅwe zwithu zwe vhafunziwa vhawe vha si zwi pfesese. (Vhalani Yohane 6:68, 69.) Vhunzhi havho vho litsha u tevhela Yesu vha songo vhuya vha ṱoḓa u thoma vha pfesesa uri o vha a tshi khou amba nga ha mini. Fhedzi a zwo ngo ralo kha Petro. O dzula a tshi fhulufhedzea kha Yesu nahone a ri Yesu ndi ene ane a “amba zwi isaho vhutshiloni vhu sa fheli.”

10. Yesu o sumbedza hani uri o vha a tshi fhulufhela Petro? (Sedzani tshifanyiso.)

¹⁰ Yesu ha ngo ṱutshela Petro. Nga vhusiku ha u fhedzisela ha musi e fhano kha ḽifhasi, Yesu o zwi ḓivha uri Petro na vhaṅwe Vhaapostola vho vha vha tshi ḓo mu ṱutshela. Naho zwo ralo, Yesu o sumbedza u vha na fhulufhelo kha Petro uri o vha a tshi ḓo dovha hafhu a vhuya nahone a bvela phanḓa a tshi fhulufhedzea. (Luka 22:31, 32) Yesu o zwi pfesesa uri “mbilu i a zwi funa, fhedzi ṋama a i na maanḓa.” (Marko 14:38) Naho Petro o landula uri u a ḓivha Yesu, Yesu ha ngo laṱa fhulufhelo kha muapostola wawe. Musi Yesu o no vuswa, o ḓivhonadza kha Petro nahone zwi  vhonala u nga Petro o vha e eṱhe. (Marko 16:7; Luka 24:34; 1 Vhakor. 15:5) Zwenezwo zwi nga vha zwo khwaṱhisa hani onoyo muapostola we a vha o ṱungufhala nga nṱhani ha zwe a ita.

11. Yesu o khwaṱhisedza hani Petro uri Yehova o vha a tshi ḓo mu tikedza?

¹¹ Yesu o khwaṱhisedza Petro uri Yehova u ḓo mu ṱhogomela. Nahone musi Yesu o no vuswa, o khwaṱhisedza Petro na vhaṅwe vhaapostola uri Yehova u ḓo vha ṱhogomela nga u ita vhuṅwe vhuṱolo ha uri vha fashe khovhe nnzhi. (Yoh. 21:4-6) Zwi tou pfala uri honoho vhuṱolo ho khwaṱhisedza Petro uri Yehova a nga kona u mu ṋea zwoṱhe zwine a zwi shaya. Khamusi zwenezwo zwo ita uri Petro a humbule maipfi a Yesu a uri Yehova u ḓo ṱhogomela vhoṱhe vhane vha ‘ṱoḓa Muvhuso wa Mudzimu u thoma.’ (Mat. 6:33) U tendelana na zwenezwo, Petro o ita uri vhuḓinḓa vhu ḓe u thoma vhutshiloni hawe, nṱhani ha bindu ḽawe ḽa u rengisa khovhe. O huwelela nga tshivhindi nga ḓuvha ḽa Pentekoste ya 33 C.E. nahone a thusa vhathu vhanzhi u ṱanganedza mafhungo maḓifha. (Mish. 2:14, 37-41) Nga murahu ha zwenezwo, o thusa Vhasamaria na vha dzitshaka u ṱanganedza Kristo. (Mish. 8:14-17; 10:44-48) Zwi khagala uri Yehova o shumisa Petro nga nḓila khulwane u itela u ḓisa vhathu vha tshaka dzoṱhe tshivhidzoni.

12. Tsumbo ya Petro i nga ri thusa hani arali ri tshi khou lwisana na vhushayanungo lwa tshifhinga tshilapfu?

¹² Yehova a nga ri thusa u konḓelela. Zwenezwo zwi nga vha zwi songo leluwa, zwihuluhulu arali ri tshi khou lwisana na vhushayanungo vhu fanaho lwa tshifhinga tshilapfu. Nga tshiṅwe tshifhinga, vhushayanungo hashu vhu nga vhonala vhu tshi konḓa u fhira he Petro a sedzana naho. Fhedzi Yehova a nga ri ṋea maanḓa u itela uri ri songo neta. (Ps. 94:17-19) Sa tsumbo, muṅwe wahashu o vha a tshi ita zwa u funana nga mbeu i fanaho lwa miṅwaha minzhi a sa athu u guda ngoho. O shandula tshoṱhe vhutshilo hawe nahone a thoma u tshila u tendelana na Bivhili. Naho zwo ralo, o vha a tshi ita a tshi dinwa nga nyemulo dzi si dzavhuḓi. Ndi mini tsho mu thusaho u konḓelela? U a ṱalutshedza, u ri: “Yehova u a ri khwaṱhisa.” U dovha a ri: “Ndo guda uri nga muya wa Yehova, zwi a konadzea uri muthu a tshile nga nḓila ine Yehova a i funa . . . Yehova o kona u ntshumisa, hu sa londwi vhushayanungo hanga u bvela phanḓa a tshi nkhwaṱhisa.”

13. Ri nga edzisa hani tsumbo ya Petro samusi zwo sumbedzwa kha Mishumo 4:13, 29, 31? (Sedzani tshifanyiso.)

¹³ Samusi ro zwi vhona, Petro o ita vhukhakhi  vhuhulwane nga nṱhani ha u ofha vhathu. Fhedzi o rabela uri a kone u vha na tshivhindi nahone a vha natsho. (Vhalani Mishumo 4:13, 29, 31.) Na riṋe ri nga kona u kunda nyofho. Ṱhogomelani zwo iteaho kha Vho Horst, vhe vha vha vha tshi kha ḓi vha muswa nahone vha tshi dzula Dzheremane nga tshifhinga tsha Nndwa Ya Shango Ya Vhuvhili. Tshiṅwe tshifhinga vho amba u ri: “Hitler u ḓo ri tshidza,” nga nṱhani ha u ofha vhadededzi vhavho na vhane vha dzhena navho tshikolo. Nṱhani ha uri vhabebi vhavho vha vha sinyutshele, vho rabela navho vha humbela Yehova uri a vha fhe tshivhindi. Nga thuso ya vhabebi vhavho na u ḓitika nga Yehova, Vho Horst vho vha na maanḓa nahone vha ima vho khwaṱha. Nga murahu vho ri: “Yehova ha ngo vhuya a nndaṱa.” c

14. Vhalisa vha nga thusa hani vho kuleaho nungo?

¹⁴ Yehova na Yesu vha nga si ri laṱe. Petro o vha e kha dandetande vhutshiloni hawe nga murahu ha musi o landula Kristo. Naa o vha a tshi ḓo ṱuwa, kana o vha a tshi ḓo konḓelela u vha mufunziwa wa Kristo? Yesu o vha o humbela Yehova uri lutendo lwa Petro lu songo fhela. Yesu o vhudza Petro nga ha yeneyo thabelo nahone a vhudza Petro uri nga murahu u ḓo khwaṱhisa vhahawe. (Luka 22:31, 32) Zwenezwo zwi nga vha zwo khwaṱhisedza Petro musi a tshi humbula maipfi a Yesu. Musi ri kha dandetande vhutshiloni hashu, kana musi ri tshi tea u ita phetho ya ndeme, Yehova a nga shumisa vhalisa vhawe u ri khwaṱhisedza uri ri tea u dzula ri tshi fhulufhedzea. (Vhaef. 4:8, 11). Muṅwe wa hashu ane a pfi Paul ane o no vha muhulwane tshivhidzoni lwa tshifhinga tshilapfu u lingedza u ṋea yeneyo khuthadzo. U vhudza vhane vha pfa u nga vha nga si tsha kona u bvela phanḓa uri vha humbule nḓila ye Yehova a vha kokodzela ngayo ngohoni. Nahone u vha khwaṱhisedza uri lufuno lwa Yehova lu sa shanduki lu nga si mu tendele uri a vha laṱe. U phetha nga u ri: “Ndo no vhona vhathu  vhanzhi vho kuleaho nungo vha tshi kona u konḓelela nga thuso ya Yehova.”

15. Tsumbo ya Petro na ya Vho Horst dzi sumbedza hani uri zwine zwa vha kha Mateo 6:33 ndi ngoho?

¹⁵ Samusi Yehova o ṋea Petro na vhaṅwe vhaapostola zwine vha zwi shaya, na riṋe u ḓo ri ṋea zwine ra zwi shaya arali ri tshi vhea vhuḓinḓa phanḓa vhutshiloni hashu. (Mat. 6:33) Nga murahu ha nndwa ya vhuvhili ya shango, Vho Horst vhe ha ambiwa nga havho mathomoni vho humbula u vha muvulanḓila. Vho vha vhe si na tshavho nahone vha thoma u timatima uri vha ḓo kona hani u ḓiṱhogomela na u dzula vhe kha tshumelo ya tshifhinga tshoṱhe. Vho vha vha tshi ḓo ita mini? U itela u vhona arali Yehova a tshi ḓo vha ṱhogomela zwa vhukuma, vho ita phetho ya u fhedza vhege yoṱhe vha tshi khou huwelela nga tshifhinga tsha musi vho dalelwa nga mulavhelesi. Mafheloni a vhege, vho mangala musi mulavhelesi a tshi vha ṋekedza fulobo fhedzi a si vha vhudze uri i khou bva kha nnyi. Yo vha i na tshelede ye vha vha vha tshi ḓo kona u ḓiṱhogomela ngayo lwa miṅwedzi yo vhalaho musi vha tshi khou vula nḓila. Vho Horst vho dzhia zwenezwo zwi tshifhiwa tshi bvaho kha Yehova tshi sumbedzaho uri u ḓo vha ṱhogomela. Vho fhedza vhutshilo havho hoṱhe vha tshi vhea Muvhuso phanḓa.—Maḽ. 3:10.

16. Ndi ngani tsumbo ya Petro na zwe a zwi ṅwala zwi tshi nga ri vhuyedza?

¹⁶ Petro a nga vha o takala hani musi a tshi ḓivha uri Yesu ha ngo mu laṱa naho hu uri mathomoni Petro o vha o ḓipfa a sa fanelei u vha tsini Yesu. Kristo o bvela phanḓa a tshi gudisa Petro uri a vhe muapostola a fhulufhedzeaho na uri a vhe tsumbo yavhuḓi kha Vhakriste. Ri guda zwithu zwinzhi zwine zwa nga ri vhuyedza kha honohu u gudiswa ha Petro nga Yesu. Petro o amba nga ha dzenedzo ngudo na zwiṅwe zwinzhi kha marifhi awe mavhili e a rumelwa kha zwivhidzo zwa Vhakriste vha u thoma. Kha thero i tevhelaho, ri ḓo haseledza nga ha dziṅwe tsivhudzo dzi bvaho kha aneo marifhi na uri dzi nga ri thusa hani namusi.