Nḓila Ine Na Nga Fusha Ngayo Ṱhoḓea Dzaṋu Dza Muya

MAGAZINI une wa pfi U.S.News & World Report u ri: “Miṅwahani ya fumi yo fhelaho, ho ṅwaliwa bugu dza 300 dzi ambaho nga ha mushumo une vhumuya ha vha nawo mishumoni ya vhathu—bugu ine ya pfi Jesus CEO u swika kha ine ya pfi The Tao of Leadership—dzo vha dzo ḓala vhukuma mavhengeleni a dzi bugu.” Zwenezwi zwo sumbedza mbuno ya uri mashangoni manzhi o pfumaho, hu na ṱhoḓea ya vhulivhisi ha muya vhutshiloni. U tshi ambela kha zwenezwi, magazini wa zwa vhubindudzi une wa pfi Training & Development wo ṱhogomela u ri: “Nga tshifhinga tshine thekinolodzhi ya vha i tshi khou langa masia oṱhe a vhutshilo ha vhathu, ri ṱoḓa u ḓivha zwine vhutshilo ha amba  zwone zwa vhukuma, ndivho ya vhutshilo, na u fushea ha muthu muṅwe na muṅwe.”

Naho zwo ralo, ndi ngafhi hune na nga wana hone vhulivhisi ha muya vhu fushaho? Tshifhingani tsho fhelaho, vhathu vho ṱoḓa thuso kha vhurereli u itela u wana “zwine vhutshilo ha amba zwone” na “ndivho” yaho. Ṋamusi, vhanzhi vho landula vhurereli. Magazini une wa pfi Training & Develepment wo sumbedza uri ṱhoḓisiso ya vhalanguli vha 90 vha vhuimo ha nṱha yo wana uri “vhathu vha amba uri hu na phambano khulwane vhukuma vhukati ha vhurereli na vhumuya.” Vhe vha vhudziswa vho sumbedza uri vha dzhia vhurereli sa “vhu sa konḓeleli” na ho “fhandekanaho,” hu uri vhumuya ndi ha “fhethu hoṱhe nahone vhu katela vhathu vhoṱhe.”

Vhaswa vhanzhi vhane vha dzula kha mashango a si a vhurereli, u fana na Australia, New Zealand, United Kingdom, na Yuropa, na vhone vha a vhona phambano vhukati ha vhurereli na vhumuya. Muphurofesa Ruth Webber, o ṅwala kha bugu i no pfi Youth Studies Australia, a ri: “Vhunzhi ha vhaswa vha tenda kha Mudzimu, kana kha maṅwe maanḓa mahulwane, fhedzi a vha dzhii kereke sa ya ndeme kana sa ine ya thusa kha u khwaṱhisa vhumuya havho.”

Vhurabeli Ha Ngoho Vhu A Tikedza Vhumuya

Honohu u timatima siani ḽa zwa vhurereli hu a pfesesea. Vhurereli vhunzhi ho dzhenelela tshoṱhe kha vhukwila ha zwa politiki na u ḓifara luvhi nahone vhu na vhuḓifhinduleli kha u vhulahwa ha vhathu vhanzhi vha si na mulandu dzinndwani. Naho zwo ralo, musi vha tshi khou landula vhurereli ho ḓalaho muhoyo na vhufhura, vhaṅwe vho ita vhukhakhi ha u dovha vha landula Bivhili, ine vha humbula uri i a tendela honoho vhuḓifari.

Zwi re zwone ndi zwa uri, Bivhili i sasaladza muhoyo na vhuvhi. Yesu o vhudza vharangaphanḓa vha vhurereli vha misini yawe a ri: “Khombo, inwi vha maṅwalo na Vhafarisei, vhadzia-u-ḓi-fhura! Ni fana na zwalo zwo hulungwaho nga phemba, zwa naka nga nnḓa; ngeno nga ngomu é marambo a vhafu na dzitshikha fhedzi. Na inwi no ralo; maṱoni a vhathu ni nga no luga; mbiluni no ḓala tshimbevha na vhuvhi.”—Mateo 23:27, 28.

Zwiṅwe hafhu, Bivhili i ṱuṱuwedza Vhakriste uri vha si dzhie sia kha mafhungo a zwa politiki. Nṱhani ha u ṱuṱuwedza vhatendi uri vha vhulahane nga tshavho, i vha vhudza uri vha fanela u ḓiimisela u felana. (Yohane 15:12, 13; 18:36; 1 Yohane 3:10-12) Nṱhani ha u vha “vhu sa konḓeleli na u fhandekana,” vhurereli ha ngoho ho thewa Bivhilini, nahone ndi ha “vhathu vhoṱhe.” Muapostola Petro o ri: “Mudzimu ha ṱaluli muthu. Atsina kha tshakha dzoṱhe, ané a mu ofha a ita zwo lugaho, u a mu funa.”—Mishumo 10:34, 35.

Bivhili—Tshiendedzi Tshi Fulufhedzeaho U Itela U Vha Na Mutakalo Wavhuḓi Wa Muya

Bivhili i amba uri vhathu vho sikwa nga tshifanyiso tsha Mudzimu. (Genesi 1:26, 27) Naho zwenezwi zwi sa ambi uri vhathu vha fana na Mudzimu kokotolo, zwi amba uri vhathu vho sikiwa vhe na vhukoni ha u sumbedza pfaneleo dza Mudzimu, u katela na vhumuya.

Nga zwenezwo zwi a pfala u tenda uri Mudzimu a nga dovha a fusha ṱhoḓea dzashu dza muya, u katela na vhulivhisi vhune ngaho ra nga kona u khethekanya zwine zwa vhuyedza na zwine zwa nga ri huvhadza muyani. Vhunga Mudzimu o sika mivhili yashu i na maswole a muvhili, ane a kona u lwa na malwadze na u ita uri ri dzule ri na mutakalo wavhuḓi, o dovha a ri ṋea luvalo, lune lwa nga ri thusa kha u ita phetho dzo teaho na u itela uri ri kone u iledza maitele ane a nga ri huvhadza muyani na ṋamani. (Vha-Roma 2:14, 15) Samusi ri tshi zwi ḓivha, u itela uri maswole ashu a muvhili a kone u shuma zwavhuḓi, a fanela u fushwa zwavhuḓi. Nga hu fanaho, u itela uri luvalo lwashu lu kone u shuma, ri fanela u lu fusha nga zwiḽiwa zwavhuḓi zwa muya.

Malugana na u khetha mufuda wa zwiḽiwa zwine zwa nga ita uri ri dzule ro takala muyani, Yesu o ri: “Ho ṅwaliwa u pfi: Muthu ha tshili nga vhuswa fhedzi; u tshila nga maipfi oṱhe a bvaho mulomoni wa Mudzimu.” (Mateo 4:4) Maambiwa a Yehova o ṅwalwa Ipfini ḽawe, Bivhili, nahone a a “lamulela, kha u funza, na kha thovhedzo na kha u vhuyedzedza nḓilani.” (2 Timotheo 3:16) Ngauralo, ndi vhuḓifhinduleli hashu uri ri  ite vhuḓidini ho engedzeaho u itela u ḓifusha muyani. U itela uri ri kone u ḓivha Bivhili na u lwela u shumisa milayo yayo vhutshiloni hashu, na u itela uri i ri vhuyedze muyani na ṋamani.—Yesaya 48:17, 18.

Naa Zwi Ṱoḓa Vhuḓidini?

I ngoho, u khwinisa mutakalo washu wa muya nga u guda Bivhili zwi dzhia tshifhinga; nahone zwi vhonala zwi tshi nga vhathu vhanzhi a vha na tshifhinga. Fhedzi u itela u wana malamba zwi ṱoḓa vhuḓidini! Ṱhogomelani zwe vhaṅwe vhathu vhane vha dzula vho farakanea vha zwi amba musi vha tshi ṱalutshedza uri ndi ngani u dzhia tshifhinga u tshi khou ṱhogomela mutakalo wa muya zwi zwa ndeme khavho.

Marina, ane a vha dokotela, u ri: “Ndo vha ndi sa athu vhuya nda humbula zwavhuḓi nga ha vhumuya hanga u vhuya u swika ndi tshi thoma u shuma vhuongeloni nahone nda thoma u vhona u tambula ha vhaṅwe. Nga zwenezwo ndo vha ndi tshi fanela u ṱhogomela na u fusha ṱhoḓea yanga ya zwithu zwa muya u itela uri ndi fushee nga mushumo wanga na u wana mulalo wa ngelelo, samusi nḓila ine vhutshilo havha ngayo na ṱhoḓea ya u ṱhogomela mbilaelo dza vhathu zwi tshi nga vha zwi lemelaho vhukuma kha muthu ane a khou shuma mushumo u fanaho na wanga.

“Zwa zwino ndi khou guda Bivhili na Ṱhanzi dza Yehova. Heyi pfunzo i a nthusa uri ndi kone u ṱolisisa nyito dzanga na zwiṱuṱuwedzi zwanga nga nḓila i fhaṱaho na u gudisa ngelekanyo yanga uri ndi vhe na mavhonele avhuḓi, na u itela uri ndi kone u linganyisela vhutshiloni. Ndi a fushea mushumoni wanga. Fhedzi ndi pfunzo yanga ya Bivhili ye ya khwinisa mutakalo wanga wa maḓipfele, i tshi nthusa uri ndi kone u langa maḓipfele anga a si avhuḓi, u fhungudza mutsiko, na uri ndi kone u lindela na u pfela vhuṱungu vhaṅwe vhathu. U shumisa hanga maitele a Bivhili zwo dovha zwa mmbuyedza mbinganoni. Zwa ndeme vhukuma ndi uri ndi vho ḓivha Yehova nahone ndi a kona u vhona u shuma ha muya wawe, we wa ita uri vhutshilo hanga vhu vhe na ndivho.”

Nicholas, ane a vha muoli wa pulane dza zwifhaṱo, u ri: “Musi ndi sa athu guda Bivhili na Ṱhanzi dza Yehova, ndo vha ndi si na dzangalelo kha zwithu zwa muya. Tshipikwa tshanga tshihulwane vhutshiloni tsho vha tshi tsha u ri ndi kone u vha a bvelelaho kha mushumo wanga. Muthu we nda vha ndi tshi khou guda nae o mpfunza uri vhutshilo vhu katela zwiṅwe zwithu zwinzhi zwa ndeme nga nnḓa ha mushumo wanga na uri u ita zwi funwaho nga Yehova zwi ḓo nnḓisela dakalo ḽa ngoho na ḽi sa fheli.

“Mushumo wanga u a mpfusha, fhedzi ndi Bivhili ye ya mpfunza ndeme ya u ita uri vhutshilo hanga vhu vhe vhu leluwaho nga u livhisa ṱhogomelo kha zwithu zwa muya. Nga u ita nga u ralo, nṋe na musadzi wanga ro kona u iledza mitsiko minzhi ine ya bveledzwa nga u funesa zwithu zwi vhonalaho. Ro dovha ra kona u ita vhukonani ha ngoho na vhathu vhanzhi nga u ḓikonanya na vhathu vhane vha vha na mavhonele mathihi na ashu siani ḽa zwithu zwa muya.”

Vincent, ane a vha ramilayo, u ri: “Mushumo wavhuḓi u nga ita uri muthu a fushee vhukuma. Naho zwo ralo, ndo wana uri hu ṱoḓea zwinzhi  u itela uri muthu a wane dakalo na u fushea. Musi ndi sa athu ḓivha zwine Bivhili ya zwi amba nga ha enea mafhungo, ndo vha ndi tshi dzhia vhutshilo sa vhu si ha ndeme—hu u sokou bebiwa, wa aluwa, wa vhinga, wa wana mushumo une wa ita uri u kone u renga zwithu zwi vhonalaho na u alusa vhana, u vha funza uri na vhone vha ite zwenezwo musi vha tshi aluwa, nahone mafheleloni wa kalaha nahone wa fa.

“Fhedzi ndi nga murahu ha u guda Bivhili na Ṱhanzi dza Yehova he nda wana phindulo dzi fushaho dza mbudziso dze nda vha ndi nadzo malugana na ndivho ya vhutshilo. Pfunzo yanga ya Bivhili yo nthusa uri ndi kone u ḓivha Yehova sa muthu na uri ndi mu fune zwa vhukuma. Hezwi zwo ita uri ndi kone u dzula ndi na mutakalo wa muya musi ndi tshi lwela u tshila u tendelana na zwine nda zwi ḓivha uri ndi ndivho yawe. Zwa zwino, nṋe na musadzi wanga ro fushea nga u ḓivha zwa uri ri khou shumisa vhutshilo hashu nga nḓila i vhuyedzaho u ya nga hune ra nga kona ngaho.”

Na inwi ni nga wana ndivho ya vhutshilo nga u guda Bivhili. Ṱhanzi dza Yehova vha ḓo takalela u ni thusa. U fana na Marina, Nicholas, na Vincent, ni nga wana u fushea hune ha bveledzwa nga u guda nga ha Yehova na ndivho dzawe malugana na vhathu vhoṱhe nga u tou angaredza na nga ha inwi muṋe. Ni ḓo wana dakalo ḽa u fusha ṱhoḓea yaṋu ya muya zwa zwino nahone ni ḓo dovha na vha na tshilavhelelwa tsha u ḓiphina nga vhutshilo vhu sa fheli ni na mutakalo wavhuḓi wo fhelelaho—tshilavhelelwa tsho vhetshelwaho fhedzi “vhaheḓana muyani.”—Mateo 5:3.

Iṅwe nḓila ya u ita uri muthu a vhe o khwaṱhaho muyani ndi thabelo. Yesu o dzhia tshifhinga u itela u funza vhafunziwa vhawe nḓila ya u rabela, a tshi vha ṋea zwine nga ho ḓoweleaho zwa vhidzwa Thabelo ya Murena. Thabelo i amba mini kha riṋe ṋamusi? Ni nga vhuyelwa hani ngayo? Ni ḓo wana phindulo kha thero i tevhelaho.

[Zwifanyiso kha siaṱari 6]

Marina

[Zwifanyiso kha siaṱari 7]

Nicholas

[Zwifanyiso kha siaṱari 7]

Vincent