Mbudziso Dzi Bvaho Ha Vhavhali
Mbudziso Dzi Bvaho Ha Vhavhali
Nga murahu ha Maḓi Mahulu, Noaxe o ruma ḽiivha e gungwani ḽe ḽa vhuya na ‘ṱari ḽa muṱwari.’ Ḽeneḽo ḽiivha ḽo wana ngafhi ṱari?
Bivhili i ri vhudza uri “maḓi a ḓalesa a ḓi anda a tshi ya fhano shangoni, na thavha ndapfu dzoṱhe dzi re nga ḓasi ha ḽiṱaḓulu dza suvhela.” (Genesi 7:19) Musi eneo maḓi mahulu a tshi vho thoma u xa, Noaxe o ruma ḽiivha kha zwiitea zwiraru—vhege tharu dzi tshi khou tevhekana. Lwa vhuvhili, ḽiivha ḽa vhuya “ḽó fara ṱari ḽiswa ḽa muṱwari nga mulomo; Noaxe a vhona ngazwo’ uri ngei fhasi maḓi o xa.”—Genesi 8:8-11.
Vhukuma, ri nga si ḓivhe uri ḽifhasi ḽo vha ḽo ḓala nga maḓi u swika kha vhuimo vhufhio, samusi tshivhumbeo tsha ḽifhasi tsho vha tsho shandulwa nga Maḓi Mahulu. Naho zwo ralo, zwi vhonala uri eneo maḓi o vha o tibedza madzingu manzhi lwe miri minzhi ya fa. Naho zwo ralo, zwi vhonala uri miṅwe yo bvela phanḓa i tshi khou tshila, zwe zwa ita uri i simuwe maṱari musi maḓi a tshi xa.
Malugana na muṱwari, The New Bible Dictionary i ri: “Arali wa remiwa, hu a simuwa maṱari kha midzi, lune ha nga vha na matavhi manzhi. Na muṱwari une wa vha tsini na u fa u anzela u simuwa nga yeneyo nḓila.” The New Schaff-Herzog Encyclopedia of Religious Knowledge i ri: “Zwi vhonala zwi tshi konḓa uri muṱwari u fe.” Ṋamusi a hu na muthu a ḓivhaho nga vhuḓalo nga zwithu zwi ngaho sa muṋo na themperatsha, zwa maḓi mahulu. Nga zwenezwo, ri nga si vhe na vhuṱanzi ha uri eneo maḓi mahulu a nga vha o kwama lungafhani yeneyo miṱwari na zwiṅwe zwimela.
Naho zwo ralo, miṱwari ya ḓaka i nga si kone u tshila kha themperatsha i rotholaho, u fana na i wanalaho dzithavhani ndapfu. I anzela u mela fhethu ho tsaho nga mithara dza 1000 hune mbalotshikati ya themperatsha ya vha nṱha ha mufhiso wa 10°C. Nga zwenezwo, bugu ine ya pfi The Flood Reconsidered i ri: “Noaxe o vha a tshi nga phetha nga ḽeneḽo ṱari ḽe ḽa vha ḽi kha ḓi vha ḽiswa uri miedzi yo tsaho yo vha i tshi khou xa.” Noaxe o dovha a fhufhisa ḽeneḽo ḽiivha nga murahu ha vhege, nahone ḽi si tsha vhuya, zwe zwa sumbedza uri hu na zwimela zwinzhi na hune ḽeneḽo ḽiivha ḽa nga kavha hone.—Genesi 8:12.