“Shuma Mushumo Wa Mudzia-mafhungo-maḓifha”
“Shuma Mushumo Wa Mudzia-mafhungo-maḓifha”
“Dzula wó dzivhuluwa kha zwoṱhe, . . . shuma mushumo wa mudzia-mafhungo-maḓifha; vhuḓinḓa hau U vhu ḓadzise nga ho fhelelaho.”—2 TIMOTHEO 4:5.
1. Ndi mushumo ufhio we Yesu a u ṋea vhatevheli vhawe?
DZINA na ndivho zwa Yehova zwi khou ḓivhadzwa ḽifhasini ḽoṱhe. Hezwi ndi nga ṅwambo wa uri vhathu vha Mudzimu vho ḓiṋekedzaho vha dzhiela nṱha mushumo we Yesu Kristo a u ṋea vhatevheli vhawe musi a tshi ri: “Iyani . . . ni ite vhathu vhoṱhe vhafunziwa nga u vha lovhedza dzinani ḽa Khotsi na ḽa Murwa na ḽa Muya-mukhethwa. Ni vha funze u ita zwoṱhe zwe nda ni laya.”—Mateo 28:19, 20.
2. Mulavhelesi ane a pfi Timotheo o wana ndaela ifhio, nahone ndi ifhio iṅwe nḓila ine vhalavhelesi vha Vhakriste vha khunyeledza ngayo vhuḓinḓa havho?
2 Vhafunziwa vha Yesu vha ḓana ḽa u thoma ḽa miṅwaha vho dzhiela nṱha wonoyo mushumo. Sa tsumbo, muapostola Paulo o ṱuṱuwedza mulavhelesi ngae wa Mukriste, Timotheo, a ri: “Shuma mushumo wa mudzia-mafhungo-maḓifha; vhuḓinḓa hau U vhu ḓadzise nga ho fhelelaho.” (2 Timotheo 4:5, vhambedzani NW.) Ṋamusi, iṅwe nḓila ine mulavhelesi a ḓadzisa ngayo vhuḓinḓa hawe ndi nga u vha muhuweleli wa Muvhuso a fhiseaho, ane a ṱanganela vhuḓinḓani ha tsimu tshifhinga tshoṱhe. Sa tsumbo, mulavhelesi wa Ngudo ya Bugu ya Tshivhidzo u na ndugelo i vhuyedzaho ya u ranga phanḓa mushumoni wa u huwelela na u gudisa vhaṅwe. Paulo o ḓadzisa vhuḓifhinduleli hawe ha u huwelela mafhungo maḓifha, nahone a thusa u gudisa vhaṅwe vhuḓinḓani.—Mishumo 20:20; 1 Vha-Korinta 9:16, 17.
Vhahuweleli Vha Mafhungo Maḓifha Vha Fhiseaho Vha Tshifhingani Tsha Kale
3, 4. Ndi zwifhio zwe Filipi a ṱangana nazwo musi a tshi khou ita mushumo wa u huwelela mafhungo maḓifha?
3 Vhakriste vha u thoma vho vha vha tshi ḓivhelwa u huwelela mafhungo maḓifha nga u fhisea. Ṱhogomelani muevangeli Filipi. O vha e muṅwe wa “vhanna vhaṱanu-na-vhavhili . . . vho ḓalaho Muya-mukhethwa na vhuṱali” vhe vha khethiwa uri vha phaḓaladze zwiḽiwa ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe vha sa ṱaluli vhukati ha tshilikadzi dza Vhakriste dzi ambaho Lugerika na Luheberu ngei Yerusalema. (Mishumo 6:1-6) Musi wonoyo mushumo wo khetheaho u tshi fhela nahone u tovholwa ho no ita uri Vhakriste vha phaḓalale nga nnḓa ha vhaapostola, Filipi o ya Samaria. Musi e henefho o ḓivhadza mafhungo maḓifha nahone a ṋewa maanḓa nga muyamukhethwa a u pandela madimoni na u fhodza vhaholefhali na vho omaho miraḓo. Vhunzhi ha vhathu vha Samaria vha ṱanganedza mulaedza wa Muvhuso nahone vha lovhedzwa. Vha tshi pfa nga ha zwenezwi, vhaapostola ngei Yerusalema vha rumela muapostola Petro na Yohane ngei Samaria u itela uri vhatendi vhane vha kha ḓi tou bva u lovhedzwa vha wane muyamukhethwa.—Mishumo 8:4-17.
4 Muya wa Mudzimu wo dovha wa livhisa Filipi uri a ṱangane na nduna ya Muetopia nḓilani i yaho Gaza. Musi Filipi o no ṱalutshedza nga nḓila i pfalaho vhuporofita ha Yesaya, “gota ḽa mufumakadzi Kandatse, khosi ya Etiopia,” o vha na lutendo kha Yesu Kristo nahone a lovhedzwa. (Mishumo 8:26-38) Nga murahu Filipi a ya Asidodo nahone lu tevhelaho a ya Kesarea, “a tshi khou enda a tshi funza mafhungo-maḓifha miḓini yoṱhe.” (Mishumo 8:39, 40) Vhukuma o vhea tsumbo yavhuḓi kha u ita mushumo wa u huwelela mafhungo maḓifha!
5. Vhananyana vhaṋa vha Filipi vho vha vha tshi ḓivhelwa mini?
5 Filipi o vha a tshi kha ḓi fhisea vhuḓinḓani ngei Kesarea na nga murahu ha miṅwaha i ṱoḓaho u vha 20. Musi Paulo na Luka vha tshi khou dzula hayani hawe, o vha “e na vhana vhaṋa vha vhasidzana vha vhaporofita.” (Mishumo 21:8-10) Zwi vhonala uri vho vha vho gudiswa vhukuma muyani, vha tshi fhisetshela vhuḓinḓa, nahone vha dovha vha vha na ndugelo ya u amba vhe vhaporofita. U fhisetshela ha vhabebi vhuḓinḓa zwi nga kwama nga nḓila yavhuḓi vhana vhavho ṋamusi, zwa vha sudzulusela u dzhia u huwelela mafhungo maḓifha zwi mushumo wa vhutshilo havho hoṱhe.
Vhahuweleli Vha Mafhungo Maḓifha Vha Fhiseaho Ṋamusi
6. Vhahuweleli vha mafhungo maḓifha vha ḓana ḽa u thoma ḽa miṅwaha vho bvelela hani?
6 Kha vhuporofita hawe vhuhulwane vhu ambelaho kha misini yashu na nga tshifhingani tsha vhufhelo, Yesu Kristo o ḓivhadza a ri: “Mafhungo maḓifha one a ḓo ranga u ḓivhadzwa kha tshakha dzoṱhe.” (Marko 13:10) Vhufhelo vhu ḓo ḓa nga murahu ha musi mafhungo maḓifha o no huwelelwa “mashangoni oṱhe.” (Mateo 24:14) Musi Paulo na vhaṅwe vhaevangeli vha ḓana ḽa u thoma ḽa miṅwaha vha tshi huwelela mafhungo maḓifha, vhanzhi vho vha vhatendi, nahone ha vhumbwa zwivhidzo fhethu hunzhi kha Muvhuso woṱhe wa Roma. Vhahulwane vhe vha vhewa u shuma kha zwenezwi zwivhidzo vho ṱanganela na vhahashu vha tshinnani na vha tshisadzini mushumoni wa u huwelela mafhungo maḓifha nahone vha dovha vha ita wonoyo mushumo na mashangoni a kule. Ipfi ḽa Yehova ḽa bvela phanḓa ḽi tshi anda na u vha na maanḓa misini yeneyo, nahone zwo ralo na ṋamusi samusi Ṱhanzi dza Yehova dza dzimilioni dzi tshi khou ita mushumo wa u huwelela mafhungo maḓifha. (Mishumo 19:20) Naa ni muṅwe wa vhenevho vharendi vha Yehova vho takalaho?
7. Vhahuweleli vha Muvhuso vha khou ita mini ṋamusi?
7 Vhahuweleli vhanzhi vha Muvhuso vha musalauno vha khou dzhiela nṱha zwibuli zwa u engedza u ṱanganela havho mushumoni wa u huwelela mafhungo maḓifha. Vhanzhi vha khou ita mushumo wa vhurumiwa, nahone vha zwigidi zwa maḓana vha khou ṱanganela mushumoni wa u huwelela wa tshifhinga tshoṱhe vhe vhavulanḓila vha tshifhinga tshoṱhe na vha thusaho. Nahone ndi mushumo wavhuḓi lungafhani une wa khou itwa nga vhanna, vhasadzi, na vhana vhane vha vha vhahuweleli vha Muvhuso vha fhiseaho! Vhukuma, vhathu vhoṱhe vha Yehova vha khou ḓiphina nga phaṱhutshedzo dzawe khulwane musi vha tshi khou shumisana vhe vhahuweleli vha mafhungo maḓifha vha Vhakriste.—Tsefanya 3:9.
8. Ndi mushumo ufhio wa u swaya une wa khou itwa ṋamusi, nahone u khou itwa nga vhafhio?
8 Mudzimu o ṋea vhatevheli vha Yesu vho ḓodzwaho vhuḓifhinduleli ha u huwelela mafhungo maḓifha ḽifhasini ḽoṱhe. Kha wonoyu mushumo wa u huwelela, vha thuswa nga tshivhalo tshine tsha khou aluwa tsha “dziṅwe nngu” dza Kristo. (Yohane 10:16) Nga lwa vhuporofita, hoyu mushumo u tshidzaho u fanyiswa na u swaya dziphanḓa dza vhane vha khou lila na vho ṱungufhalelaho zwithu zwi nengisaho zwine zwa khou bvelela. Hu si kale, vhavhi vha ḓo fheliswa. Zwa zwino, ndi ndugelo vhukuma u ḓivhadza mafhungo-ngoho a tshidzaho vhadzulapo vhoṱhe vha ḽifhasi!—Hesekiele 9:4-6, 11.
9. Vha kha ḓi bvaho u ṱanganela na tshivhidzo vha nga thuswa hani vhuḓinḓani?
9 Arali hu kale ri tshi khou ita mushumo wa u huwelela mafhungo maḓifha, zwi vhonala ri tshi ḓo kona vhukuma u thusa vhane a si kale vha tshi khou ṱanganela na tshivhidzo. Nga zwiṅwe zwifhinga, ri nga kona u ṱuwa navho vhuḓinḓani. Vhahulwane vha tshivhidzo vha ṱuṱuwedzwa u ita zwi re maanḓani avho u thusa vhatendi ngavho muyani. Vhuḓidini havhuḓi ha vhalavhelesi vha ḓiṱukufhadzaho hu nga thusa vhaṅwe vhukuma uri vha vhe vhahuweleli vha fhiseaho na vha bvelelaho.—2 Petro 1:5-8.
U Ṱanziela Nnḓu Nga Nnḓu
10. Kristo na vhatevheli vhawe vha kale vho vhea hani tsumbo vhuḓinḓani?
10 Yesu Kristo o vhetshela vhatevheli vhawe tsumbo yavhuḓi ya u huwelela mafhungo maḓifha. Malugana na vhuḓinḓa ha Kristo na vhaapostola vhawe, Ipfi ḽa Mudzimu ḽi ri: “A tshimbila na miḓi na miḓana a tshi huwelela mafhungo maḓifha a muvhuso wa Mudzimu, vha fumi na vhavhili vhe nae’.” (Luka 8:1) Hu pfi mini nga vhaapostola? Nga murahu ha u shululelwa muyamukhethwa nga Pentekoste ya 33 C.E., “a vho ngo litsha u funza nḓuni khethwa na nḓuni dza vhathu maḓuvha oṱhe, vha ḓivhadza mafhungo-maḓifha a Yesu Kristo.”—Mishumo 5:42.
11. U ya nga Mishumo 20:20, 21, muapostola Paulo o ita mini vhuḓinḓani hawe?
11 Nga ṅwambo wa u fhisetshela hawe mushumo wa u huwelela mafhungo maḓifha, muapostola Paulo o kona u vhudza vhahulwane vha Vhakriste vha Efesa a ri: “Ndi si litshe u ni vhudza zwoṱhe na u ni funza misi ró kuvhangana na misi rí roṱhe.” Musi Paulo a tshi khou ‘funza nḓuni dza vhathu,’ naa o vha a tshi khou dalela miḓi ya vhagwadameli vha Yehova ngae, a tshi khou ita nyendo dza vhulisa kha vhatendi? Hai, o bvela phanḓa a ṱalutshedza a ri: “Nda ṱanzielela Vha-Yuda na Vha-Gerika a u rembulutshela ha Mudzimu na a u tenda Murena washu Yesu Kristo.” (Mishumo 20:20, 21) Zwi re zwone ndi uri vhathu vho no ḓiṋekedzaho kha Yehova vho vha vha sa ḓo ṱoḓa “u rembulutshela ha Mudzimu na a u tenda Murena washu Yesu Kristo.” Paulo o gudisa vhahulwane vha Vhakriste vha Efesa vhuḓinḓani ha nnḓu nga nnḓu musi a tshi khou funza vha si vhatendi nga ha u rembuluwa na nga lutendo. Nga u ita nga u rali, Paulo o vha a tshi khou edzisa maitele o thomiwaho nga Yesu.
12, 13. U tendelana na Vha-Filipi 1:7, vhathu vha Yehova vho ita mini nga ha ndugelo dzavho dza u huwelela?
12 A zwi leluwi u ya vhuḓinḓani ha nnḓu nga nnḓu. Sa tsumbo, vhaṅwe vha a sinyuwa musi muṅwe muthu a tshi ḓa hayani havho e na mulaedza wa Bivhili. A si lutamo lwashu u sinyusa vhathu. Naho zwo ralo, vhuḓinḓa ha nnḓu nga nnḓu ndi ha Maṅwaloni, nahone u funa Mudzimu na vhahura zwi ri ṱuṱuwedzela u ṋea vhuṱanzi nga yeneyi nḓila. (Marko 12:28-31) U itela u “lwela” uri mushumo washu wa u huwelela nnḓu nga nnḓu u vhe mulayoni, ro hwelela milandu dzikhothe, u katela na Khothe Khulwane ya United States. (Vha-Filipi 1:7) Tshifhinga tshinzhi yeneyo khothe yo phetha u ima na riṋe. Tsumbo ndi khaṱulo i tevhelaho:
13 “U phaḓaladzwa ha zwibammbiri zwa vhurereli ndi maitele a kale a vhahuweleli vha mafhungo maḓifha vha vharumiwa—e a thoma musi hu tshi tumbulwa mitshini ya u gandisa. Tsho vha tshi tshithu tshihulwane vhukuma kha zwigwada zwinzhi zwa vhurereli miṅwaha minzhi. Wonoyu mufuda wa u huwelela u a shumiswa ṋamusi nahone nga nḓila khulwane nga zwigwada zwa vhurereli zwo fhambanaho zwine vharengisi vhazwo vha dzibugu vha hwala Evangeli vha i i sa mahayani manzhi vhukuma nahone vha ṱoḓa u wana miṅwe miraḓo ya lutendo lwavho nga u vha dalela mahayani. . . . Wonoyu mufuda wa maitele a vhurereli ndi wa ndeme nga fhasi ha Mulayo wa u Thoma [kha Mulayothewa wa United States] u fana na kha vhurereli dzikerekeni na kha u funza kha pulatifomo.”—Murdock v. Pennsylvania, 1943.
Ndi Ngani Ri Tshi Bvela Phanḓa Ri Khou Huwelela?
14. Ndi mvelelo dzifhio dzavhuḓi dzine dza nga vha hone vhuḓinḓani hashu?
14 Hu na zwiitisi zwinzhi zwa u huwelela nnḓu nga nnḓu. Tshifhinga tshoṱhe musi ri tshi dalela ṋemuḓi, ri lingedza u ṱavha mbeu ya mafhungo-ngoho a Maṅwalo. Ri a i sheledza nga u ita nyendo dza u vhuyelela. Hu nga vha na mvelelo dzavhuḓi vhukuma, samusi Paulo o ṅwala a ri: “Nṋe ndo ṱavha, Apolo o sheledza, hone Mudzimu ndi Ene ó medzaho.” (1 Vha-Korinta 3:6) Nga u ralo, kha ri bvele phanḓa ri tshi ‘ṱavha na u sheledza,’ ri na fulufhelo ḽa uri Yehova ‘u ḓo medza.’
15, 16. Ndi ngani ri tshi dalela vhathu mahayani avho lunzhi-lunzhi?
15 Ri ita mushumo wa u huwelela nga ṅwambo wa uri vhutshilo ha vhathu vhu khomboni. Mushumo wa u huwelela u nga ri tshidza khathihi na vhane vha ri thetshelesa. (1 Timotheo 4:16) Arali ri tshi ḓivha uri vhutshilo ha muṅwe muthu vhu khomboni, naa ri nga litsha u ita vhuḓidini u itela u mu thusa? Na khathihi! Samusi ri tshi nga ita u ri ṋemuḓi a tshidzwe, ri a vhuyelela lunzhi-lunzhi mahayani a vhathu. Zwiimo zwi a shanduka tshifhinga tshoṱhe. Muṅwe muthu we a vha o farakanea vhukuma lune a si ṱoḓe u thetshelesa nga tshiṅwe tshifhinga a nga kha ḓi ṱoḓa u thetshelesa mulaedza wa Bivhili. Ri nga kha ḓi wana na muṅwe muraḓo wa muṱa, nahone zwenezwo zwa ita uri ri vhe na khaseledzo ya Maṅwalo.
16 Zwiimo u katela na mavhonele a vhoṋemiḓi zwi nga shanduka. Sa tsumbo, vhuṱungu ha u felwa nga ane wa mu funa vhu nga sudzulusela muthu u thetshelesa mulaedza wa Muvhuso. Ri ṱoḓa u khuthadza onoyo muthu, ra ita uri a ṱhogomele ṱhoḓea dzawe dza muya, na u mu sumbedza nḓila ine a nga fushwa ngayo.—Mateo 5:3, 4.
17. Tshiitisi tshashu tshihulwanesa tsha mushumo washu wa u huwelela ndi tshifhio?
17 Tshiitisi tshashu tshihulwanesa tsha u ṱanziela nnḓu nga nnḓu kana u ṱanganela kha muṅwe mufuda wa vhuḓinḓa ha Vhukriste ndi lutamo lwashu lwa u ṱoḓa uri dzina ḽa Yehova ḽi ḓivhiwe. (Ekisodo 9:16; Psalme ya 83:18) Zwi vhuyedza lungafhani musi mushumo washu wa u hulela u tshi thusa vhathu vha funaho mafhungo-ngoho na u luga vha tshi vha vharendi vha Yehova! Mupsalme o imba a ri: “Vhaṱhannga na vhasidzana, vhakalaha na vhatuka. Rendani dzina ḽa Yehova, ngauri dzina ḽawe ndi ḽone ḽihulwane ḽi ḽoṱhe; vhurena hawe vhu kha ḽifhasi na ḽiṱaḓulu.”—Psalme ya 148:12, 13.
Mushumo Wa U Huwelela U A Ri Thusa
18. Ri vhuyelwa hani nga u ita mushumo wa u huwelela mafhungo maḓifha?
18 U ita mushumo wa u huwelela mafhungo maḓifha zwi a ri vhuyedza nga nḓila nnzhi. U huwelela mafhungo maḓifha nnḓu nga nnḓu zwi ri thusa u ṱahulela u ḓiṱukufhadza, zwihuluhulu musi ri songo ṱanganedzwa nga nḓila ya vhulenda. U itela uri ri vhe vhahuweleli vha bvelelaho, ri fanela u fana na Paulo, we ‘a tevhela vhathu kha zwoṱhe, uri hoṱhe hu vhe na vhané a vha tshidza.’ (1 Vha-Korinta 9:19-23) Zwine ra ṱangana nazwo vhuḓinḓani zwi ri thusa u shumisa vhutsila. Nga u ḓitika nga Yehova na nga u khetha maipfi o teaho, ri nga tevhela nyeletshedzo ya Paulo ine ya ri: “Ḽiné na amba nga ḽi ḓi dzula ḽí ḽa tshilidzi, ḽo lungiwaho muṋo, ḽa u ḓivha kufhindulele kwo linganaho ufhio na ufhio.”—Vha-Kolosa 4:6.
19. Vhahuweleli vha mafhungo maḓifha vha thuswa hani nga muyamukhethwa?
19 Mushumo wa u huwelela u dovha wa ita uri ri ḓitike nga muyamukhethwa wa Mudzimu. (Sakaria 4:6) Nga zwenezwo, zwiaṋwiwa zwawo–“lufuno, dakalo, mulalo, u sa fhela mbilu, vhulenda, vhuthu, lutendo, U vuḓa, u konḓelela”—zwi a vhonala vhuḓinḓani hashu. (Vha-Galata 5:22, 23) Zwi kwama nḓila ine ra tshilisana ngayo na vhathu, ngauri u tevhela vhulivhisi ha muya zwi ri thusa u vha na lufuno, u vha na dakalo na mulalo, u sa fhela mbilu na vhulenda, u sumbedza vhuthu na lutendo, u vuḓa, na u konḓelela musi ri tshi khou ḓivhadza mafhungo maḓifha.
20, 21. Ndi phaṱhutshedzo na mbuyelo zwifhio zwine ra zwi wana nga u dzula ro farakanea mushumoni wa u huwelela?
20 Iṅwe phaṱhutshedzo ine ra i wana sa vhahuweleli ndi ya u vha vha pfelaho vhuṱungu. Musi vhathu vha tshi ri vhudza vhuleme havho—malwadze, u shaya mushumo, vhuleme ha muṱani—a ri vhi vhaeletshedzi fhedzi, fhedzi ri dovha ra vha sumbedza maṅwalo a ṱuṱuwedzaho na a khuthadzaho. Ri vhilaelela vhathu vhe vha swingiswa muyani fhedzi vha tshi sumbedza u funa zwivhuya. (2 Vha-Korinta 4:4) Nahone zwi takadza lungafhani u ṋea thuso ya muya kha “vhe vha vhetshelwa vhutshilo vhu sá fheli”!—Mishumo 13:48.
21 U ṱanganela misi yoṱhe mushumoni wa u huwelela zwi ri thusa u dzula ri tshi humbula nga zwithu zwa muya. (Luka 11:34) Zwenezwo zwi a vhuyedza vhukuma, ngauri arali zwi songo ralo ri nga wela milingoni ya zwithu zwi vhonalaho zwo ḓoweleaho kha ḽino shango. Muapostola Yohane o ṱuṱuwedza Vhakriste a ri: “Ni songo funa shango na zwi re shangoni. Ané a funa shango, u funa Khotsi a zwiho’ khae’. Ngauri zwoṱhe zwa shangoni: ndi amba nyemulo dza ṋama na nyemulo dza maṱo na u tshila nga u ḓi-kukumusa, a zwi bvi ha Khotsi, ndi zwa shango. Shango ḽi a lovha na nyemulo dzaḽo, huno ane a ita zwiné Khotsi a zwi funa u ḓi dzula e hone na lini na lini.” (1 Yohane 2:15-17) U dzula ro farakanea mushumoni wa u huwelela ri na zwinzhi zwine ra zwi ita mushumoni wa Murena zwi a ri thusa u sa funa shango.—1 Vha-Korinta 15:58.
Kuvhanganyani Lupfumo Ngei Ṱaḓulu
22, 23. (a) Ndi lupfumo lufhio lwo kuvhanganywaho nga vhahuweleli vha Vhakriste? (b) Thero i tevhelaho i ḓo ri thusa hani?
22 Mushumo wa u huwelela Muvhuso nga u fhisea u ḓisa phaṱhutshedzo dzi sa fheli. Yesu o sumbedza zwenezwi musi a tshi ri: “Ni songo ḓi-kuvhanganyela lupfumo fhano shangoni, huné lwa ḽiwa nga tsole na nga vhulali, huné mbava dza pala dza tswa. Lupfumo ḓi-kuvhanganyeleni ngei ṱaḓulu, lu sá ḽiwiho nga tsole na nga vhulali, lu sá paliwi nga mbava dza tswa. Ngauri huné lupfumo lwau lwa vha hone, ndi huné mbilu yau ya ḓo vha hone-vho.”—Mateo 6:19-21.
23 U nga ri ri nga bvela phanḓa ri tshi kuvhanganya lupfumo ngei ṱaḓulu, ri tshi ṱhogomela uri a huna ndugelo i fhiraho ya u imelela Murena Muvhusahoṱhe Yehova ri Dziṱhanzi dzawe. (Yesaya 43:10-12) Musi ri tshi ḓadzisa mushumo washu ri vhaḓinḓa vha Mudzimu, zwi vhonala ri tshi ḓo ḓipfa u fana na musadzi wa Mukriste a re miṅwahani yawe ya vhu-90 we a amba zwi tevhelaho nga ha tshumelo yawe kha Mudzimu ya tshifhinga tshilapfu: “Kha zwoṱhe ndi livhuha Yehova nge a nkonḓelela miṅwahani yeneyi yoṱhe, nahone ndi rabela zwi tshi bva mbiluni uri a vhe Khotsi anga wa lufuno nga hu sa fheli.” Arali ri tshi dzhiela nṱha vhushaka hashu na Mudzimu nga nḓila i fanaho, vhukuma ri ḓo ṱoḓa u ita mushumo wa u huwelela nga vhuḓalo. Thero i tevhelaho i ḓo ri thusa u vhona nḓila ine ra nga ḓadzisa ngayo vhuḓinḓa hashu nga ho fhelelaho.
Ni Nga Fhindula Hani?
• Ri fanela u ita hani mushumo wa u huwelela mafhungo maḓifha?
• Ri nga ri mini nga ha mushumo wa u huwelela wa tshifhingani tsho fhelaho na tsha ṋamusi?
• Ndi ngani ri tshi ṱanziela nnḓu nga nnḓu?
• No vhuyelwa hani nga u ita mushumo wa u huwelela mafhungo maḓifha?
[Mbudziso Dza Pfunzo]
[Zwifanyiso kha siaṱari 10]
Vhahuweleli vha fanaho na Filipi na vhananyana vhawe vha na vhatevheli vho takalaho vha musalauno
[Tshifanyiso kha siaṱari 14]
Ni vhuyelwa hani nga u vhudza vhaṅwe mafhungo maḓifha?