Tsiko Ya Yehova I Mangadzaho

‘U Muhali, U Fhira Na Dzithavha’

U ṰALELA ḓuvha ḽi tshi khou bva nṱha ha ṱhodzi ya Thavha ya Fuji ndi tshenzhelo i sa hangwei. Masana a ḓuvha a thoma u vhonala a tshi bva vhusendekamisi, a tshi vhonetshela gambogo na matombo o tshenuluwaho a lurofhe lwa thavhandubi. Musi ḓuvha ḽo no tsha, murunzi wa thavha u a phaḓalala tshikhala tshilapfu mivhunduni na miedzini nga u ṱavhanya.

U fana na Thavha ya Fuji—ye u thomani ya vha yo ṅwalwa nga maḽeḓere ane a amba uri “i fhira dzoṱhe nga vhuhulwane”—thavha khulwane dzi a ri mangadza misi yoṱhe. Zwi re zwone ndi uri ri ṱhonifha vhuhulwane hadzo! Thavha khulwanesa dzi a mangadza lune vhathu vhanzhi vha humbula uri ṱhodzi dzadzo khulwane vhukuma, dzine kanzhi dza fukedzwa nga khuli na makole, dzo vha dzi tshi dzula midzimu.

Mudzimu e eṱhe ane a rendiwa nga ṅwambo wa ṱhodzi dza dzithavha ndi Musiki wadzo muhulwane, Yehova. Ndi ene e eṱhe “Muvhumbi wa dzithavha.” (Amosi 4:13) Hu ṱoḓaho u vha tshipiḓa tsha kotara ya ḽifhasi ndi dzithavha nahone musi Mudzimu a tshi sika pulanete yashu, o bveledza maanḓa e a ita uri hu vhe na ṱhodzi dza thavha dzi mangadzaho na mitshilinzhi wadzo. (Psalme ya 95:4) Sa tsumbo, vhaṅwe vhathu vha amba uri thavha ya Himalaya na ya Andes dzo vha hone nga murahu ha muthuthubo muhulwane fhasi-fhasi mavuni na nga u tseka-tseka ha zwipiḓa zwa mutheo wa ḽifhasi.

Riṋe vhathu a ri pfesesi nga vhuḓalo uri zwo ḓa hani uri hu vhe na dzithavha na uri ndi ngani dzi hone. Vhukuma, a ri koni u fhindula mbudziso dzi tevhelaho dze dza vhudziswa Yobo wa u luga: “Wo vha U ngafhi zwiḽa [nṋe Yehova] ndi tshi tea shango? Dzithikho dzaḽo dzo ṱokiwa ngafhi?”—Yobo 38:4-6.

Naho zwo ralo, ri a zwi ḓivha uri vhutshilo hashu vhu ḓitika nga dzithavha. Dzi ḓivhiwa sa zwisima zwa maḓi, samusi milambo yoṱhe mihulwane i tshi wana maḓi ane a bva kha thavha nahone hafu ya vhathu vha kha ḽifhasi vha tshi ḓisendeka nga maḓi a bvaho thavhani. (Psalme ya 104:13) U ya nga magazini une wa pfi New Scientist, “zwimela zwa rathi kha zwa 20 zwa ndeme zwine zwa bveledza zwiḽiwa shangoni zwi bva thavhani.” Nga fhasi ha zwiimo zwo linganyiselwaho zwa pfano vhukati ha zwivhumbiwa na mupo wazwo, “hu ḓo vha na muḓalo wa mavhele; dziṱhohoni dza dzithavha hu ḓo guma maḓaka.”—Psalme ya 72:16; 2 Petro 3:13.

Musi hu tshi ambiwa nga dzithavha, vhathu vhanzhi vha humbula thavha dza Alps kha ḽa Yuropa. Dzenedzi thavha, u katela Thavha ya Civetta yo sumbedzwaho hafha, dzi ṋea vhuṱanzi havhuḓi ha uri hu na Musiki. (Psalme ya 98:8) Dzi rendisa Yehova, ‘we a tika dzithavha nga maanḓa awe.’—Psalme ya 65:6. *

Thavha dza Alps dzo naka vhukuma nga ṅwambo wa uri ṱhodzi dzadzo na zwikwara zwo tibedzwa nga aisi, zwivhanga zwadzo zwo tibedzwaho nga gambogo, magovha na maisha, na midavhi yadzo. Khosi Davida o ṱalusa Yehova e “a medzaho hatsi thavhani.”—Psalme ya 147:8.

Zwivhanga—u fana na hezwi zwivhanga zwa Guilin, Tshaina—zwi nga vhonala zwi zwiṱuku kha  thavha dza Alps, fhedzi zwo naka vhukuma. Yeneyo mivhundu yo rambalalaho na Mulambo wa Li, i na ndunduma dza matombo a galaga, ane lunako lwao lwa takadza vhadali. Musi muthu a tshi vhona maḓi o kunaho a tshi khou elela vhukati ha zwenezwi zwivhanga zwi re na khuli zwi nga ri humbudza maipfi a mupsalme ane a ri: “[Yehova] wo phula zwisima magovhani, zwiné zwa ela vhukati ha dzithavha.”—Psalme ya 104:10.

Zwo tea uri ri takadzwe nga dzenedzi thavha ngauri ri dzi dzhia dzi zwithu zwa ndeme zwe Musiki a ri lugiselela zwone u itela uri ri kone u tshila na u takalela vhutshilo. Naho thavha dzi tshi mangadza, a dzi tshithu musi dzi tshi vhambedzwa na vhuhulwane ha Yehova. Vhukuma, ‘ndi muhali u fhira na dzithavha.’—Psalme ya 76:4.

[Ṱhaluso dzi re magumoni a siaṱari]

[Bogisi/Tshifanyiso kha siaṱari 9]

Vhathu vha phesenthe dza fumi vha dzula dzithavhani. Fhedzi tshenetsho a si tshithivheli tshihulwane kha vhane vha ḓivhadza mafhungo maḓifha a Muvhuso wa Mudzimu. Vhenevha vhaḓinḓa vha Vhakriste vho farakanea vhukuma fhethu hunzhi hu re dzithavhani. Nahone “dzo naka hani dzithavhani ṋayo dza mu-ḓisa-fhungo-ḽivhuya, muhuweleli wa mulalo, mu-ḓisa-fhungo-ḽa-vhuḓi, muhuweleli ndamulelo.”—Yesaya 52:7.

Mupsalme o imba a ri: “Ha ngumi ndi dzithavha[ni] ndapfu.” (Psalme ya 104:18) Ngumi, u fana na dza ngei Nubia dzi re na ṋanga dzo nakaho, ndi tshiṅwe tsha zwivhumbwa zwine zwa dzula thavhani zwi re na khwanḓa dzo khwaṱhelaho dzi sa redzemuwi matomboni. Dzi tshimbila kha nḓila ya lupate-pate, ine zwa konḓa u tshimbila khayo. Ngumi a dzi konḓelwi u tshila fhethu hune ha vhonala hu sa swikelelei. Zwenezwi zwi a konadzea khayo nga ṅwambo wa nḓila ye khwanḓa dzayo dza sikwa ngayo. Khwanḓa dzayo dzi a vulea musi i tshi kanda fhasi, lune zwa ita uri i kone u kwambatela musi yo ima nṱha ha tombo kana musi i tshi khou tshimbila kha matombo masekene. Vhukuma, ngumi ndi tshivhumbwa tshi mangadzaho!

[Tshifanyiso kha siaṱari 9]

Thavha ya Fuji, Honshu, Dzhapani