Naa No Livhisa Ṱhogomelo Kha Malamba?

HU NA vhulwadze vhune ha thoma nga zwiṱuku nga zwiṱuku. Musi vhu tshi thoma, vhu ita uri muthu a sa tsha vhona zwavhuḓi. Arali ha sa alafhiwa, vhu nga phaḓalala. Nahone mafheleloni, vhu nga ita uri muthu a swinge. Ndi vhulwadze vhufhio? Ndi vhulwadze ha maṱo vhu vhidzwaho Glaucoma—vhune ha swingisa maṱo.

Samusi ri tshi nga swinga maṱo nga zwiṱuku nga zwiṱuku, ri nga xelelwa nga muṅwe mufuda wa ndeme vhukuma wa u vhona—u vhona hashu ha lwa muya. Nga zwenezwo ndi zwa ndeme uri ri dzhiele nṱha vhukuma zwithu zwa muya.

U Dzula Ro Livhisa Ṱhogomelo Kha Malamba

Kha “zwi sá vhonwi” nga maṱo ashu a ṋama ndi malamba avhuḓi a vhutshilo vhu sa fheli, he Yehova a vhu vhetshela vhathu vhawe vha fulufhedzeaho. (2 Vha-Korinta 4:18) Vhukuma, tshiitisi tshihulwane tsha uri Vhakriste vha shumele Mudzimu ndi tsha uri vha a mu funa. (Mateo 22:37) Naho zwo ralo, Yehova u ṱoḓa ri tshi lavhelela malamba ashu nga maṱo matswuku. U ṱoḓa ri tshi mu dzhia e Khotsi a re na mafunda ane a ‘ṋea malamba vhane vha mu ṱoḓa.’ (Vha-Heberu 11:6) Nga zwenezwo, vhane vha ḓivha Mudzimu na u mu funa zwa vhukuma vha a dzhiela nṱha phaṱhutshedzo dze a dzi fulufhedzisa na u lavhelela u ṱulutshelwa u ḓadzea hadzo.—Vha-Roma 8:19, 24, 25.

Vhavhali vhanzhi vha wonoyu magazini na wa Awake! une wa tshimbidzana nawo, vha takalela zwifanyiso zwi sumbedzaho ḽifhasi ḽa Paradiso ḽine ḽa khou ḓa. Vhukuma, a ri ḓivhi zwavhuḓi uri ḽifhasi ḽa Paradiso ḽi ḓo vha ḽi hani, nahone zwenezwo zwifanyiso zwo gandiswaho zwi sokou vha misumbedzo ya zwi re kha ndimana dza Bivhili dzi ngaho Yesaya 11:6-9. Naho zwo ralo, muṅwe mufumakadzi wa Mukriste o ri: “Musi ndi tshi vhona zwifanyiso zwa Paradiso ya tshifhingani tshi ḓaho kha Tshiingamo na Awake!, ndi a zwi sedza nga vhuronwane, u fana na muthu ane a khou sedza kha bugwana i sumbedzaho fhethu ha vhaendelamashango. Ndi a lingedza u ḓivhona ndi henefho nga ṅwambo wa uri ndi hune nda fulufhela vhukuma u vha hone nga tshifhinga tsha Mudzimu tsho teaho.”

Muapostola Paulo o ḓipfa nga nḓila i fanaho nga ha u ‘vhidzelwa hawe ngei nṱha.’ Ho ngo ḓidzhia o no vhidzwa, ngauri o vha a tshi fanela u fulufhedzea u swika vhufheloni. Fhedzi o bvela phanḓa a tshi “hovhelela zwa phanḓa.” (Vha-Filipi 3:13, 14) Nga hu fanaho, Yesu o konḓelela u fa kha danda ḽa tshengedzo nga ṅwambo wa “dakalo ḽe a vha o vhetshelwa ḽone.”—Vha-Heberu 12:2.

Naa no no vhuya na timatima nga ha u dzhena shangoni ḽiswa? Ndi zwavhuḓi u sa ḓifulufhelesa, samusi u wana hashu malamba a vhutshilo zwi tshi ḓitika nga u dzula hashu ri tshi fulufhedzea u swika vhufheloni. (Mateo 24:13) Naho zwo ralo, arali ri tshi khou ita zwoṱhe zwine ra nga kona u itela u swikelela ṱhoḓea dza Mudzimu, ri fanela u vha na fulufhelo ḽa u wana malamba. Humbulani uri Yehova “ha funi vhaṅwe vha tshi xela, u funa vhoṱhe vha tshi ḓa vha rembuluwa.” (2 Petro 3:9)  Arali ra fulufhela Yehova, u ḓo ri thusa u swikelela tshipikwa tshashu. Vhukuma, zwi lwisana na zwine a vha zwone u lingedza u ṱoḓa zwiṅwe zwithu zwine zwa ḓo ita uri vhane vha ṱoḓa u mu takadza vha si fanelee.—Psalme ya 103:8-11; 130:3, 4; Hesekiele 18:32.

U ḓivha nḓila ine Yehova a ḓipfa ngayo malugana na vhathu vhawe zwi ri ṋea fulufhelo—pfaneleo ine ya vha ya ndeme u fana na lutendo lwashu. (1 Vha-Korinta 13:13) Ipfi ḽa Lugerika ḽo ṱalutshedzelwaho nga uri “fulufhelo” Bivhilini ḽi na muhumbulo wa u “lavhelela zwithu zwavhuḓi” nga maṱo matswuku. A tshi khou humbula nga ḽeneḽo fulufhelo, muapostola Paulo o ṅwala a ri: “Tshiné ra lila ndi uri kha inwi noṱhe, kha ufhio na ufhio, hu vhonale u ḓi-funga, uri hu vulee zwe ra fulufhela, hu vhuye hu swike vhufhelo: Uri ni si vhe vhabva, ni vhe vha edzaho vhaḽa vhe vha fulufhedzea, vhe vha konḓelela vha vhuya vha ḽa ifa ḽa dzimbavhalelo dza Mudzimu.” (Vha-Heberu 6:11, 12) Ṱhogomelani uri arali ra bvela phanḓa ri tshi shumela Yehova nga u fulufhedzea, ri nga vha na vhungoho nga ha fulufhelo ḽashu. U fhambana na mafulufhelo manzhi a lwa shango, ḽeneḽi fulufhelo “a ḽi ṱhavhisi dziṱhoni.” (Vha-Roma 5:5) Ngauralo ri nga zwi itisa hani uri fulufhelo ḽashu ḽi dzule ḽo khwaṱha na u dzula ri tshi humbula nga haḽo?

Nḓila Ine Ra Nga Khwinisa Ngayo U Vhona Hashu Nga Lwa Muya

Maṱo ashu a ṋama a nga si kone u livhisa ṱhogomelo kha zwithu zwivhili nga tshifhinga tshithihi. Zwo tou ralo na kha u vhona hashu nga lwa muya. U livhisa ṱhogomelo kha ano maitele a zwithu zwi ḓo ita uri ri si tsha humbula nga shango ḽiswa ḽo fulufhedziswaho nga Mudzimu. Nga u ya ha tshifhinga, honoho u swinga hu nga ita uri ri hangwe tshoṱhe zwithu zwa muya. Zwi ḓo ṱungufhadza lungafhani zwenezwo! (Luka 21:34) Nga zwenezwo, ndi zwa ndeme lungafhani uri ‘iṱo ḽashu ḽi dzule ḽo tsha’—ḽi dzule ḽo livhisa ṱhogomelo kha Muvhuso wa Mudzimu na kha malamba a vhutshilo vhu sa fheli!—Mateo 6:22.

U ita uri iṱo ḽi dzule ḽo tsha a zwi leluwi zwifhinga zwoṱhe. Vhuleme ha ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe vhu ṱoḓa uri ri vhu ṱhogomele, nahone hu nga vha na zwithithisi na milingo vhutshiloni hashu. Kha zwenezwo zwiimo, ri nga dzula hani ro livhisa ṱhogomelo kha Muvhuso na kha shango ḽiswa ḽo fulufhedziswaho nga Mudzimu ri si khou dzhiela fhasi zwiṅwe zwithu zwa ndeme? Kha ri haseledze nḓila tharu.

Gudani Ipfi ḽa Mudzimu ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe. U vhala Bivhili ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe na u guda khandiso dzo thewaho Bivhilini zwi ḓo ri thusa uri ri dzule ri tshi humbula nga mafhungo a muya. Ndi ngoho uri ri nga vha ro vha ri tshi khou guda Ipfi ḽa Mudzimu lwa miṅwaha minzhi, fhedzi ri fanela u bvela phanḓa ri tshi ḽi guda, samusi ri tshi fanela u dzula ri tshi khou ḽa zwiḽiwa zwa ṋama u itela uri ri bvele phanḓa ri tshi tshila. A ri litshi u ḽa nga ṅwambo wa uri ro no ḽa zwiḽiwa zwinzhi tshifhingani tsho fhiraho. Hu sa londwi uri ri ḓivha lungafhani Bivhili, hu ṱoḓea uri ri bvele phanḓa ri tshi ḽa zwiḽiwa zwa muya zwi re khayo tshifhinga tshoṱhe u itela uri fulufhelo ḽashu, lutendo na lufuno lwashu zwi dzule zwo khwaṱha.—Psalme ya 1:1-3.

Elekanyani nga Ipfi ḽa Mudzimu nga u livhuha. Ndi  ngani u elekanya zwi zwa ndeme? Nga ṅwambo wa zwiitisi zwivhili. Tsha u thoma, u elekanya zwi ri thusa uri ri kone u pfesesa zwine ra khou zwi vhala na u livhuha zwi tshi bva mbiluni. Tsha vhuvhili, u elekanya hu ita uri ri sa hangwe Yehova, mishumo yawe i mangadzaho, na fulufhelo ḽe a ri vhetshela ḽone. Ri tshi tou fanyisa: Vhaisiraele vhe vha pfuluwa Egipita vhe na Mushe vho vhona nga avho maṱo misumbedzo ya maanḓa mahulwane a Yehova. Vho dovha vha tsireledzwa ngae nga lufuno musi a tshi khou vha ranga phanḓa u ya kha ifa ḽavho. Naho zwo ralo, nga u ṱavhanya musi Vhaisiraele vha tshi swika sogani vhe nḓilani ya u ya Shangoni ḽo Fulufhedziswaho, vho mbo ḓi thoma u vhilaela, vha tshi sumbedza u sa vha havho na lutendo ho kalulaho. (Psalme ya 78:11-17) Vho vha vhe na vhuleme vhufhio?

Vhathu a vho ngo tsha livhisa ṱhogomelo kha Yehova na kha fulufhelo ḽe a vha vhetshela ḽone, nṱhani hazwo vho vha vho livhisa kha u ḓigeḓa nga u ṱavhanya na kha madzangalelo a ṋama. Hu sa londwi vhuṱolo he vha vhu vhona, Vhaisiraele vhanzhi vho mbo ḓi vha vhagunguli vha si na lutendo. Psalme ya 106:13 i ri: “Hone vho ṱavhanya u hangwa mishumo [ya Yehova].” Honoho u dzhiela havho zwithu fhasi hu sa vhuyafhedzei ho ita uri vha si dzhene Shangoni ḽo Fulufhedziswaho.

Nga zwenezwo musi ni tshi khou vhala Maṅwalo kana bugu dzi thusaho u guda Bivhili, ḓiṋeeni tshifhinga tsha u elekanya zwe na zwi vhala. Honoho u elekanya ndi ha ndeme kha mutakalo na u aluwa haṋu muyani. Sa tsumbo, musi ni tshi vhala Psalme 106, yo redzwaho afho nṱha, elekanyani nga pfaneleo dza Yehova. Ṱhogomelani nḓila ye a si fhele mbilu ngayo na u vha na khathutshelo kha Vhaisiraele. Ni vhone nḓila ye a ita ngayo zwoṱhe zwe a vha a tshi kona u itela u vha thusa uri vha swike Shangoni ḽo Fulufhedziswaho. Ni dovhe ni ṱhogomele na nḓila ye vha bvela ngayo phanḓa vha tshi mu shandukela. Humbulani nga vhuṱungu he Yehova a vhu pfa musi khathutshelo na u sa fhela hawe mbilu zwi tshi itwa uri zwi fhungudzee nga vhathu vhe vha vha vha sa livhuhi. Zwiṅwe hafhu, u elekanya nga ndimana 30 na 31, dzine dza ṱalusa u tikedza ha Fineasi zwo lugaho o khwaṱha nahone nga tshivhindi, ri a khwaṱhiswa uri Yehova ha hangwi vhavhuya vhawe na uri u a vha lambedza vhukuma.

Shumisani maitele a Bivhili vhutshiloni haṋu. Musi ri tshi tevhedza maitele a Bivhili, ri a kona u zwi vhona zwa uri nyeletshedzo ya Yehova i a shuma. Mirero 3:5, 6 i ri: “Fulufhedza Mudzimu nga mbilu yau yoṱhe; U songo ḓi-tika nga u ri: Ndi a ṱalukanya. Dzinḓilani dzau dzoṱhe ḓivha Ene, u ḓo U lugisela hune wa tshimbila.” Humbulani nga nḓila ine u ḓifara luvhi ha vhathu vhanzhi zwa vha vhangela ngayo vhuleme muhumbuloni, maḓipfeleni, na muvhilini. Nga u ḓidzhenisa kha miḓifho ya tshifhinganyana, vhenevho vhathu vha shengela miṅwaha minzhi kana vhutshilo havho hoṱhe. U fhambana vhukuma na zwenezwo, vhane vha khou tshimbila kha ‘nḓila tsekene’ vha wana tshilavhelelwa tsha u tshila kha maitele maswa, nahone zwenezwi zwi vha ṱuṱuwedza u bvela phanḓa vhe nḓilani i yaho vhutshiloni.—Mateo 7:13, 14; Psalme ya 34:8.

U shumisa maitele a Bivhili zwi nga konḓa vhukuma. Nga zwiṅwe zwifhinga, tshipiringululi tshi si tsha maṅwalo tshi nga vhonala tshi tshi khwaṱhisedza u wana thuso nga u ṱavhanya zwiimoni  zwi lingaho. Sa tsumbo, zwifhingani zwa vhuleme ha zwa dzitshelede, zwi nga linga uri u vhee madzangalelo a Muvhuso vhuimoni ha vhuvhili. Naho zwo ralo, vhane vha vha na lutendo na u dzula vho livhisa ṱhogomelo kha zwithu zwa muya vha a khwaṱhisedzwa uri mafheleloni “vha ofhaho Mudzimu vha vhona zwivhuya.” (Muhuweleli 8:12) Mukriste a nga shuma tshifhinga tsho engedzeaho nga tshiṅwe tshifhinga, fhedzi ho ngo fanela u fana na Esau, we a nyadza zwithu zwa muya, a zwi dzhia zwi si zwa ndeme.—Genesi 25:34; Vha-Heberu 12:16.

Yesu o ṱalutshedza zwavhuḓi vhuḓifhinduleli hashu samusi ri Vhakriste. Ri fanela ‘u ṱoḓa muvhuso wa Mudzimu na u luga hawe u thoma.’ (Mateo 6:33) Arali ra ita nga u ralo, Yehova u ḓo ri sumbedza lufuno lwa khotsi nga u vha na vhungoho ha uri ri wana zwithu zwi vhonalaho zwine ra zwi shaya. Ha ṱoḓi ri tshi ḓi lemedza nga u vhilaela nga zwithu zwe a amba uri u ḓo ri ṱhogomela ngazwo. Honoho u vhilaela ho kalulaho hu nga fana na vhulwadze ha maṱo ha glaucoma ha lwa muya—lune arali zwa dzhielwa fhasi, zwi nga ita uri nga zwiṱuku nga zwiṱuku ri vhilaelele fhedzi zwithu zwi vhonalaho nahone mafheleloni zwa ri swingisa muyani. Arali ra dzula ri kha tshiimo tsho raloho, ḓuvha ḽa Yehova ḽi ḓo ri ḓela u “nga tshifu.” Zwi ḓo ṱungufhadza lungafhani zwenezwo!—Luka 21:34-36.

Dzulani No Livhisa Ṱhogomelo U Fana Na Yoshua

Kha ri ite uri fulufhelo ḽashu ḽavhuḓi ḽa Muvhuso ḽi dzule ḽo khwaṱha, nga u vhea miṅwe mishumo vhuimoni hayo ho teaho. Nga u bvela phanḓa na maitele a u guda, u elekanya, na u shumisa maitele a Bivhili, ri nga dzula ro khwaṱha kha fulufhelo ḽashu samusi na Yoshua o ita nga u ralo. Musi a tshi khou ranga phanḓa Vhaisiraele u ya Shangoni ḽo Fulufhedziswaho, o ri: “Vhonani, nṋe zwino ndi khou ṱuwa nga nḓila ya zwoṱhe zwa shango ḽino; inwi-ha ni elekanye nga mbilu yoṱhe na nga muya woṱhe zwe Yehova Mudzimu waṋu a ita a tshi vuledza oṱhe Mafhungo avhuḓi e a ni amba ngao’; ha ngo sia na ḽithihi; oṱhe o vulea; a huna ḽe ḽa ṱáhela.”—Yoshua 23:14.

U nga ri fulufhelo ḽa Muvhuso ḽi nga ni khwaṱhisa, nahone u nga ri ḽi nga ni ita uri ni dzule ni na mavhonele avhuḓi musi ḽi tshi sumbedzwa nga mihumbulo yaṋu, maḓipfele, dziphetho, na matshilele aṋu.—Mirero 15:15; Vha-Roma 12:12.

[Tshifanyiso kha siaṱari 21]

Naa no no vhuya na timatima nga ha u dzhena shangoni ḽiswa?

[Tshifanyiso kha siaṱari 22]

U elekanya ndi tshipiḓa tsha ndeme kha u guda Bivhili

[Tshifanyiso kha siaṱari 23]

Dzulani no livhisa ṱhogomelo kha madzangalelo a Muvhuso