Ivhani Na Tshivhindi U Fana Na Yeremia
Ivhani Na Tshivhindi U Fana Na Yeremia
“Lindela Yehova. Fulufhela, U si ofhe. Lindela Yehova.”—PSALME YA 27:14.
1. Ndi phaṱhutshedzo dzifhio khulwane dzine Ṱhanzi dza Yehova vha ḓiphina ngadzo?
ṰHANZI DZA YEHOVA dzi dzula paradisoni ya muya. (Yesaya 11:6-9) Shangoni ḽi re na khakhathi vhukuma, vha ḓiphina nga zwiimo zwo khetheaho zwa muya na Vhakriste ngavho, vhe na mulalo na Yehova Mudzimu na nga tshavho. (Psalme ya 29:11; Yesaya 54:13) Nahone paradiso yavho ya muya i khou aluwa. Vhoṱhe vhane vha “ita zwiné Mudzimu a zwi funa, mbilu dzó ṱamba” vha nga ṱanganela kha u i engedza. (Vha-Efesa 6:6) Nga nḓila-ḓe? Nga u tshila u tendelana na maitele a Bivhili na nga u funza vhaṅwe u ita zwi fanaho, nga zwenezwo ri vha ri tshi khou vha ramba uri vha ṱanganele kha phaṱhutshedzo khulwane dza yeneyo paradiso.—Mateo 28:19, 20; Yohane 15:8.
2, 3. Vhakriste vha ngoho vha fanela u konḓelela mini?
2 Naho zwo ralo, u tshila hashu paradisoni ya muya a zwi ambi uri a ro ngo fanela u konḓelela milingo. Ri kha ḓi vha vhathu vha songo fhelelaho nahone ri kha ḓipfa vhuṱungu ha u lwala, vhulala, na u fa. Zwiṅwe hafhu, ri a ṱanziela nga ha u ḓadzea ha vhuporofita vhu ambaho nga ha ‘maḓuvha a vhufhelo.’ (2 Timotheo 3:1) Dzinndwa, vhuvemu, vhulwadze, nḓala, na zwiṅwe zwithu zwi konḓaho zwi shengedza vhathu vhoṱhe, u katela na Ṱhanzi dza Yehova.—Marko 13:3-10; Luka 21:10, 11.
3 Nga nnḓa ha zwiimo zwo raloho, ri a zwi ḓivha uri hu sa londwi zwiimo zwashu zwa paradiso ya muya, ri kha ḓi pikiswa vhukuma nga vhathu vhane vha si vhe tshipiḓa tshayo. Yesu o sevha vhatevheli vhawe a ri: “Hone ḽi a ni vhénga, ngauri a ni vha shango ḽino, ndo ni nanga na bva kha ḽone. Ni si hangwe fhungo ḽanga ḽe nda ni vhudza nda ri: Mulanda ha fhiri muṋe wawe. Arali nṋe vhó ntovhola, na inwi vha ḓo ni tovhola-vho.” (Yohane 15:18-21) Zwi tshee zwo tou ralo na ṋamusi. Vhathu vhanzhi na ṋamusi a vha pfesesi na u dzhiela nṱha nḓila yashu ya vhurereli. Vhaṅwe vha a ri sasaladza, u ri goḓa, kana na u ri vhenga samusi Yesu o amba. (Mateo 10:22) Kanzhi hu a phaḓaladzwa mafhungo o khakheaho u itela u ri huvhadza na mazwifhi a huvhadzaho kha zwirathisi zwa mafhungo. (Psalme ya 109:1-3) Ee, roṱhe ri ṱangana na zwiimo zwi konḓaho, nahone vhaṅwe vhashu ri nga vha ri tshi khou thoma u fhela mbilu. Ri nga konḓelela hani?
4. Ndi ngafhi hune ra sedza hone u itela u wana thuso?
4 Yehova u ḓo ri thusa. Mupsalme o hevhedzelwa u ṅwala uri: “Maṱhupho a muvhuya ndi manzhi; kha oṱhe-oṱhe Yehova u ḓo mu lamulela.” (Psalme ya 34:19; 1 Vha-Korinta 10:13) Vhunzhi hashu ri nga khwaṱhisedzwa uri musi ri tshi vhea fulufhelo ḽashu ḽoṱhe kha Yehova, u ri ṋea maanḓa a u konḓelela maṱhupho. U mu funa hashu na dakalo ḽine ra vha naḽo zwi ri thusa u lwa na u kulea nungo na nyofho. (Vha-Heberu 12:2) Nga zwenezwo, hu sa londwi zwiimo zwi konḓaho, ri nga bvela phanḓa ri tshi konḓelela.
Ipfi Ḽa Mudzimu Ḽo Khwaṱhisa Yeremia
5, 6. (a) Ndi tsumbo dzifhio dza vhagwadameli vha ngoho vhe vha kona u konḓelela? (b) Yeremia o aravha hani musi a tshi vhidzwa uri a vhe muporofita?
5 Kha ḓivhazwakale yoṱhe, vhashumeli vha fulufhedzeaho vha Yehova vho wana dakalo hu sa londwi zwiimo zwi konḓaho. Vhaṅwe vho tshila zwifhingani zwa khaṱulo musi Yehova a tshi shululela mbiti dzawe kha vhathu vha sa fulufhedzei. Vhaṅwe vha vhenevho vhagwadameli vha fulufhedzeaho ndi Yeremia na khonani dzawe dzi si gathi, u katela na Vhakriste vha ḓana ḽa u thoma ḽa miṅwaha. Dzenedzo tsumbo dza ḓivhazwakale dzo ṅwaliwa Bivhilini u itela u ri ṱuṱuwedza, nahone ri nga guda zwinzhi nga u dzi guda. (Vha-Roma 15:4) Sa tsumbo, ṱhogomelani Yeremia.
6 Musi a tshi kha ḓi vha muswa, Yeremia o vhidzwa uri a vhe muporofita ngei Yuda. Hoyu wo vha u si mushumo u leluwaho. Vhathu vhanzhi vho vha vha tshi khou rabela midzimu ya mazwifhi. Naho Yosia, we a vha e khosi musi Yeremia a tshi thoma vhuḓinḓa hawe, o vha a tshi fulufhedzea, khosi dzoṱhe dze dza mu tevhela dzo vha dzi sa fulufhedzei, nahone vhunzhi ha vhe vha vha vhe na vhuḓifhinduleli ha u funza vhathu—vhaporofita na vhotshifhe—vho vha vho ṱutshela mafhungo-ngoho. (Yeremia 1:1, 2; 6:13; 23:11) Nga zwenezwo, Yeremia o ḓipfa hani musi Yehova a tshi mu vhidza uri a vhe muporofita? O vha o tshuwa vhukuma! (Yeremia 1:8, 17) Yeremia u kha ḓi humbula nḓila ye a thoma u aravha ngayo: “Nṋe nda ri: Yawee, Muṋe wanga Yehova; a thi athu u ḓivha u amba; ngauri ndi tshee mutukana.”—Yeremia 1:6.
7. Yeremia o ṱangana na vhuimo vhufhio he a vha a tshi khou huwelela hone, nahone a aravha hani?
7 Vhathu vhe Yeremia a vha a tshi khou huwelela khavho vho vha vha sa thetshelesi, nahone tshifhinga tshinzhi o vha a tshi ṱangana na u pikiswa huhulwane. Nga muṅwe musi Pashuri, tshifhe, a mu rwa nahone a ita uri a valelwe khothoni. Yeremia u a vhiga nḓila ye a ḓipfa ngayo nga tshenetsho tshifhinga: “Ndá vhuya nda ri ndi mu hangwe, ndi si tsha amba nga dzina ḽawe.” Khamusi nga tshiṅwe tshifhinga no no vhuya na ḓipfa nga u ralo—ni tshi ṱoḓa u kulea nungo. Ṱhogomelani zwe zwa thusa Yeremia u konḓelela. O ri: “Ndi pfa mbiluni yanga hu tshi nga hu na mulilo u dugaho [ipfi ḽa Mudzimu, kana mulaedza], wo dzhenaho maramboni anga; nda ḓi-netisa nga u konḓelela, nda kundwa.” (Yeremia 20:9) Naa ipfi ḽa Mudzimu ḽi a ni kwama nga nḓila i fanaho?
Khonani Dza Yeremia
8, 9. (a) Ndi vhushayanungo vhufhio he muporofita Uria a vhu sumbedza, nahone ha vha na mvelelo dzifhio? (b) Ndi ngani Baruki o vha o kulea nungo, nahone o thuswa nga nḓila-ḓe?
8 Yeremia o vha e si eṱhe mushumoni wawe wa u porofita. O vha e na dzikhonani, nahone zwenezwo zwi nga vha zwo mu khwaṱhisa. Sa tsumbo, muporofita ngae ane a pfi Uria o vha o farakanea nga u ṋea tsevho ngei Yerusalema na Yuda ‘a tshi amba zwi fanaho na zwa Yeremia.’ Naho zwo ralo, musi Khosi Yoyakimi i tshi ṋea ndaela ya uri Uria a vhulahwe, onoyo muporofita o shavhela Egipita nga nyofho. Fhedzi zwenezwo a zwo ngo mu tshidza. Vhanna vha khosi vha mu tevhela, vha mu fara, nahone vha vhuya nae Yerusalema, he vha mu vhulaha hone. Zwenezwo zwi nga vha zwo tshuwisa lungafhani Yeremia!—Yeremia 26:20-23.
9 Iṅwe khonani ya Yeremia yo vha i muṅwaleli wawe, Baruki. Baruki o vha e muthusi wavhuḓi wa Yeremia, fhedzi na ene nga muṅwe musi a kundelwa u dzhia zwithu nga iṱo ḽa muya. A thoma u gungula, a ri: “Yowee nṋee! Khe’ Yehova a tshi khou inga vhuṱungu hanga nga ma-ḽa-mbilu. Ndo neta a u ṱolou gomela; a thi wani hune nda awela!” Baruki, o kulea nungo, a thoma u sa tsha dzhiela nṱha zwithu zwa muya. Naho zwo ralo, Yehova a ṋea Baruki nyeletshedzo ya vhulenda, nahone a shanduka. Nga zwenezwo a khwaṱhisedzwa uri u ḓo ponyoka musi hu tshi fheliswa Yerusalema. (Yeremia 45:1-5) Yeremia a nga vha o khwaṱhiswa lungafhani musi Baruki a tshi dovha a dzivhuluwa muyani!
Yehova U Tikedza Muporofita Wawe
10. Yehova o fulufhedzisa u tikedza Yeremia nga nḓila-ḓe?
10 Tsha ndeme vhukuma ndi tsha uri Yehova ho ngo laṱa Yeremia. O pfesesa nḓila ye muporofita wawe a vha a tshi ḓipfa ngayo nahone a mu ṋea maanḓa na thikhedzo ye a vha a tshi i ṱoḓa. Sa tsumbo, mathomoni a vhuḓinḓa ha Yeremia musi a tshi sumbedza u timatima nga ha u fanelea hawe, Yehova o mu vhudza a ri: “U songo ofha vhathu; ngauri a re na iwe ndi Nṋe. Ndi ḓo U londota. Yehova o ralo.” Nga zwenezwo, nga murahu ha u ṋea muporofita wawe zwidodombedzwa zwa nga ha mushumo wawe, Yehova o ri: “Nahó vha tshi lwa na iwe a vha nga U kundi; ngauri a re na iwe ndi Nṋe uri ndi U farise. Yehova u ralo.” (Yeremia 1:8, 19) Zwenezwo zwi khuthadza lungafhani! Nahone Yehova o ḓadzisa zwe a amba.
11. Ri zwi ḓivha hani uri Yehova o ḓadzisa fulufhedziso ḽawe u itela u tikedza Yeremia?
11 Nga zwenezwo, nga murahu ha u valelwa khothoni na u holedzwa nga vhathu, Yeremia o amba nga tshivhindi a ri: “A imaho na nṋe ndi Yehova, é Muhali wa maanḓa; ndi zwone zwine zwa ḓo wisa vha mbengaho; a vha nga koni tshithu; vha ḓo tou shona lwa u shona.” (Yeremia 20:11) Miṅwahani i tevhelaho musi hu tshi khou itwa ndingedzo dza u vhulaha Yeremia, Yehova o bvela phanḓa e nae, nahone u fana na Baruki, Yeremia o ponyoka musi hu tshi fheliswa Yerusalema, ngeno vhatovholi vhawe na vhe vha nyadza tsevho yawe vho vhulahwa kana u iswa vhuthubwani Babele.
12. Hu sa londwi zwiitisi zwi ri kulaho nungo, ri fanela u humbula mini?
12 U fana na Yeremia, vhunzhi ha Ṱhanzi dza Yehova ṋamusi dzi konḓelela tshengelo. Samusi ro zwi amba mathomoni, dziṅwe dzadzo dzi bveledzwa nga u sa fhelela hashu, dziṅwe nga ṅwambo wa u sa dzudzanyea ha shango ḽa ṋamusi, nahone zwiṅwe zwi tshi bveledzwa nga vhane vha pikisa mushumo washu. Dzenedzo tshengelo dzi nga kula nungo. U fana na Yeremia, ri nga swika kha vhuimo vhune ra ḓivhudzisa arali ri tshi nga kona u bvela phanḓa na tshumelo yashu. Vhukuma, ri nga lavhelela u kulea nungo nga zwiṅwe zwifhinga. U kulea nungo hu linga u khwaṱha ha lufuno lwashu kha Mudzimu. Nga zwenezwo, kha ri ḓiimisele u sa tendela u kulea nungo hu tshi ita uri ri litshe u shumela Yehova u fana na Uria. Nṱhani hazwo, kha ri edzise Yeremia nahone ri vhe na fulufhelo ḽa uri Yehova u ḓo ri tikedza.
Nḓila Ya U Lwa Na U Kulea Nungo
13. Ri nga tevhela hani tsumbo dza Yeremia na Davida?
13 Yeremia o vha a tshi dzulela u ambedzana na Yehova Mudzimu, a tshi mu vhudza nga ha nḓila ine a ḓipfa ngayo vhukuma na u mu humbela maanḓa. Heyi ndi tsumbo yavhuḓi ine ra fanela u i tevhela. Davida wa tshifhingani tsha Bivhili, we a ya kha Tshisima tshi fanaho u itela u wana maanḓa, o ṅwala a ri: “Yehova, thetshelesa mafhungo anga; U pfe ndi tshi U lilela. Ipfa ndi tshi U vhidzelela, Iwe Khosi yanga na Mudzimu wanga; ngauri ndi khou U rabela.” (Psalme ya 5:1, 2) Mafhungo o hevhedzwaho a vhutshilo ha Davida a sumbedza uri Yehova o aravha lunzhi-lunzhi thabelo dza Davida dza u ṱoḓa thuso. (Psalme ya 18:1, 2; 21:1-5) Nga nḓila i fanaho, musi mitsiko i mihulwane kana vhuleme hashu vhu tshi vhonala vhu tshi nga thavha, zwi a khuthadza u ya kha Yehova nga thabelo nahone ri mu shululele zwi re mbiluni dzashu. (Vha-Filipi 4:6, 7; 1 Vha-Thesalonika 5:16-18) Yehova ha hani u ri thetshelesa. Nṱhani hazwo, u a ri khwaṱhisedza uri ‘u a ri vhilaelela.’ (1 Petro 5:6, 7) Naho zwo ralo, naa zwi a pfala u rabela Yehova ngeno ri sa thetshelesi zwine a amba?
14. Ipfi ḽa Mudzimu ḽo kwama hani Yeremia?
14 Yehova u amba na riṋe nga nḓila-ḓe? Dovhani ni ṱhogomele Yeremia. Samusi Yeremia o vha e muporofita, Yehova o amba nae nga ho livhaho. Yeremia o ṱalusa nḓila ye Ipfi ḽa Mudzimu ḽa kwama ngayo mbilu yawe musi a tshi ri: “Nde’ u̗ wana fhungo ḽau, ḽa vha zwiḽiwa zwanga; nde’ ndó laiwa nga Iwe, mbilu yanga ya ḓi-phiṋa ya takala; nga u’ nda vhidzwa nga dzina ḽau, Yehova Mudzimu wa Mavhuthu.” (Yeremia 15:16) Ee, Yeremia o takalela uri o vhidzwa nga dzina ḽa Mudzimu, na uri maipfi Awe o vha e a ndeme kha onoyo muporofita. Fhedzi, u fana na muapostola Paulo, Yeremia o vha a tshi fhisetshela u huwelela mulaedza we a fhiwa wone.—Vha-Roma 1:15, 16.
15. Ri nga dzhenisa hani maipfi a Yehova mbiluni dzashu, nahone ndi ṱhogomelo dzifhio dzine dza ḓo ita uri ri ḓiimisele u sa fhumula u amba nga hae?
15 Yehova ha ambedzani na naho e nnyi ṋamusi nga ho livhaho. Fhedzi ri na Ipfi ḽa Mudzimu Bivhili. Naho zwo ralo, arali ri tshi vhala Bivhili na u elekanya nga zwe ra zwi vhala zwi tshi bva mbiluni, Ipfi ḽa Mudzimu ḽi ḓo ‘takadza’ na mbilu dzashu. Ri nga takala nga uri ri vhidzwa nga dzina ḽa Yehova musi ri tshi ya u vhudza vhaṅwe nga ha eneo maipfi. Ri songo vhuya ra hangwa uri a huna muṅwe muthu ḽifhasini ane a ḓivhadza dzina ḽa Yehova. Ndi Ṱhanzi dzawe fhedzi dzine dza ḓivhadza mafhungo maḓifha a Muvhuso wa Mudzimu wo tikwaho na u vhudza vha ḓiṱukufhadzaho uri vha vhe vhatevheli vha Yesu Kristo. (Mateo 28:19, 20) Ndi phaṱhutshedzo khulwane lungafhani! Nga u dzhiela nṱha zwe Yehova a ri ṋea zwone nga lufuno, ri ḓipfa ro vhofhea u amba nga hae?
Kha Ri Ṱhogomele Khonani Dzashu
16, 17. Yeremia o vha a tshi dzhia hani dzikhonani, nahone ri nga mu edzisa nga nḓila-ḓe?
16 Yeremia o dovha a vhiga tshiṅwe tshithu tshe tsha mu thusa u konḓelela. O ri: “A tho ngo dzula na vhadzia-miḓai; a tho ngo takala navho’. Ndo ḓi dzula ndí ndoṱhe ndó ḓelwa nga tshanḓa tshau, U tshi mpfunza u sinyuwa.” (Yeremia 15:17) Yeremia o vha a tshi ṱoḓa u vha e eṱhe nṱhani ha u tshinywa nga khonani mmbi. Na riṋe ṋamusi ri dzhia zwithu nga nḓila i fanaho. A ri vhuyi ra hangwa tsevho ya muapostola Paulo ya uri “u̗ ḓowelana na vhavhi zwi tshinyisa milayo mivhuya,” u katela na vhuḓifari havhuḓi he ra vha ri naho miṅwaha minzhi.—1 Vha-Korinta 15:33.
17 Khonani mmbi dzi nga ita uri muya wa shango u tshinye nḓila ine ra humbula ngayo. (1 Vha-Korinta 2:12; Vha-Efesa 2:2; Yakobo 4:4) Nga zwenezwo, kha ri gudise maanḓa ashu a u ṱalukanya u itela u ṱalula khonani dzi huvhadzaho na u dzi iledza nga ho fhelelaho. (Vha-Heberu 5:14) Arali Paulo a vhe a tshi khou tshila ḽifhasini ṋamusi, ni humbula uri o vha a tshi ḓo ri mini kha Vhakriste vhane vha ṱalela filimi dzi songo kunaho kana dza vhuvemu na mitambo ya dzikhakhathi? O vha a tshi ḓo ṋea nyeletshedzo ifhio kha wahashu ane a ṱoḓa vhukonani na vhathu a sa vha ḓivha na luthihi kha Internet? O vha a tshi ḓo humbula mini nga ha Mukriste ane a fhedza awara nnzhi a tshi khou tamba mitambo ya vidio kana u ṱalela thelevishini, fhedzi a sa ḓiṋei tshifhinga tsha u ḓigudisa?—2 Vha-Korinta 6:14b; Vha-Efesa 5:3-5, 15, 16.
Bvelani Phanḓa Ni Paradisoni Ya Muya
18. Ndi mini zwine zwa ḓo ri thusa u dzula ro khwaṱha muyani?
18 Ri a dzhiela nṱha paradiso yashu ya muya. A huna tshithu tshi fanaho nayo shangoni ḽa ṋamusi. Na vhane vha si vhe vhatendi vha a amba nga ha lufuno, ṱhogomelo, na vhuthu vhune Vhakriste vha sumbedzana zwone. (Vha-Efesa 4:31, 32) Naho zwo ralo, zwino u fhira naho hu lini, ri fanela u lwa na u kulea nungo. U vha na khonani dzavhuḓi, u rabela, na u ḓigudisa nga nḓila yo teaho zwi nga ri thusa u dzula ro khwaṱha muyani. Zwi ḓo ri thusa u sedzana na milingo naho i ifhio ro fulufhela tshoṱhe Yehova.—2 Vha-Korinta 4:7, 8.
19, 20. (a) Ndi mini zwine zwa ḓo ri thusa u konḓelela? (b) Thero i tevhelaho yo livhiswa kha vhafhio, nahone i dovha ya vha ya ndeme kha vhafhio?
19 Ri songo vhuya ra tendela vhathu vhane vha vhenga mulaedza wa Bivhili vha tshi ri tshuwisa na u ita uri ri landule lutendo lwashu. U fana na maswina e a tovhola Yeremia, vhathu vhane vha lwa na riṋe vha vha vha tshi khou lwa na Mudzimu. A vha nga ḓo bvelela. Yehova, ane a vha na maanḓa mahulu u fhira vha tovholi vhashu, u ri: “Lindela Yehova. Fulufhela, U si ofhe. Lindela Yehova.” (Psalme ya 27:14) Ri tshi ofha Yehova ro khwaṱha zwi tshi bva mbiluni dzashu, u nga ri ri nga ḓiimisela u sa fulufhuwa u ita zwo teaho. U nga ri ri nga vha na fulufhelo, u fana na Yeremia na Baruki, ḽa u ri ri ḓo kaṋa arali ra sa neta.—Vha-Galata 6:9.
20 Vhakriste vhanzhi vha lwisana na u kulea nungo tshifhinga tshoṱhe. Vhaswa vha sedzana na vhuleme ho khetheaho. Fhedzi na vhone vha na zwibuli zwavhuḓi. Thero i tevhelaho yo livhiswa kha vhaswa vha re hone vhukati hashu. I ḓo dovha ya vha ya ndeme kha vhabebi na kha vhoṱhe vhaaluwa vho ḓiṋekedzaho tshivhidzoni vhane nga maipfi, tsumbo, na nga thikhedzo yo livhaho vha kona u thusa vhaswa tshivhidzoni.
[Mbudziso Dza Pfunzo]
Ni Nga Fhindula Hani?
• Ndi ngani ri tshi nga lavhelela zwiimo zwi kulaho nungo, nahone ri fanela u ya kha nnyi u itela u wana thuso?
• Yeremia o kunda hani u kulea nungo hu sa londwi mushumo wawe u konḓaho?
• Mbilu dzashu dzi nga “takala” hani na musi ri nga fhasi ha zwiimo zwi konḓaho?
[Tshifanyiso kha siaṱari 9]
Yeremia o humbula uri u tshee muṱuku nga maanḓa nahone ha na tshenzhelo kha u vha muporofita
[Tshifanyiso kha siaṱari 10]
Na musi a tshi khou tovholwa, Yeremia o vha a tshi zwi ḓivha uri Yehova o vha e nae “é Muhali wa maanḓa”