Pfukelani kha mafhungo

Pfukelani kha zwi re ngomu

Dzhielani Nṱha Tshifhiwa Tshaṋu Tsha Vhutshilo Nga Nḓila Yo Teaho

Dzhielani Nṱha Tshifhiwa Tshaṋu Tsha Vhutshilo Nga Nḓila Yo Teaho

Dzhielani Nṱha Tshifhiwa Tshaṋu Tsha Vhutshilo Nga Nḓila Yo Teaho

‘Malofha a Kristo a ḓo ṱanzwa dzimvalo dzashu, dza bva mishumo yo dzulaho yó fa, ra yo shumela Mudzimu a tshilaho.’—VHA-HEBERU 9:14.

1. Ndi dzifhio nḓila dzine dza sumbedza uri ri a dzhiela nṱha vhutshilo?

ARALI na humbelwa uri ni ambe uri vhutshilo haṋu vhu nga ita vhugai, no vha ni tshi ḓo ri mini? Ri a dzhiela nṱha vhutshilo—hashu na ha vhaṅwe. Nga ṅwambo wa zwenezwo, ri a ya ha dokotela u alafhiwa musi ri tshi khou lwala kana u ya u ṱoliwa u itela u vhona arali mutakalo washu u tshi kha ḓi vha wavhuḓi. Ri ṱoḓou dzula ri tshi khou tshila nahone ri na mutakalo wavhuḓi. Na vhathu vhane vha vha vhaaluwa kana vhaholefhali a vha ṱoḓi u fa; vha ṱoḓou dzula vha tshi khou tshila.

2, 3. (a) Mirero 23:22 i sumbedza pfaneleo ifhio ine ra vha nayo? (b) Mudzimu u katelwa hani kha pfaneleo i re kha Mirero 23:22?

2 Nḓila ine na dzhia ngayo vhutshilo haṋu i a kwama vhushaka haṋu na vhaṅwe. Sa tsumbo, Ipfi ḽa Mudzimu ḽi livhisa u ri: “Thetshelesa zwine khotsi-au a U vhudza; mubebi wau ndi ene; na mme-au ó kegula U songo vhuya wa mu nyadza.” (Mirero 23:22) U thetshelesa zwi fhira u sokou pfa maipfi; hoyu murero u amba u pfa nahone nga murahu wa ita. (Ekisodo 15:26; Doiteronomio 7:12; 13:18; 15:5; Yoshua 22:2; Psalme ya 81:13) Ipfi ḽa Mudzimu ḽi ṋea tshiitisi tshifhio malugana na u thetshelesa vhabebi? A si nga ṅwambo wa uri khotsi-aṋu na mme aṋu vho no aluwa na uri vha na tshenzhelo ine ya fhira yaṋu fhedzi. Tshiitisi tshihulwane ndi tsha uri ‘ndi vhone vho ni bebaho.’ Dziṅwe nzudzanyo dzi ṱalutshedzela heyi ndimana ngauri: “Thetshelesa khotsi-au we a u beba.” Zwi tou pfala uri arali ni tshi dzhiela nṱha vhutshilo haṋu, ni ḓipfa ni tshi tea u livhuha o ni ṋeaho vhutshilo.

3 Vhukuma, arali ni Mukriste wa ngoho, ni dzhia Yehova sa Tshisima tshihulwane tsha vhutshilo. ‘Ngauri ni tshi tshila, ni tshi tshimbila na musi ni tshi vha hone ndi nga ene,’ nahone ni a kona u humbula kana u dzudzanya vhumatshelo, u katela na u ḓidzudzanyela vhumatshelo vhu sa fheli. (Mishumo 17:28; Psalme ya 36:9; Muhuweleli 3:11) U tendelana na Mirero 23:22, zwo tea u “thetshelesa” na u ita zwine Mudzimu a funa, u vha na lutamo lwa u mu pfesesa na u ita zwithu nga nḓila yawe nṱhani ha zwine riṋe vhaṋe ra funa zwone.

Ṱhonifhani Vhutshilo

4. Mathomoni a ḓivhazwakale ya vhathu, u ṱhonifha vhutshilo zwo vha zwi mafhungo a ndeme nga nḓila-ḓe?

4 Kale kha ḓivhazwakale ya vhathu, Yehova o zwi vhea khagala uri ho ngo tendela vhathu vha tshi shumisa (kana u shumisa luvhi) vhutshilo nga nḓila ine vha funa ngayo. A tshi itiswa nga u sinyuwa ha vivho, Kaini o fhelisa vhutshilo vhu si na mulandu, vhutshilo ha murathu wawe Abele. Naa ni humbula uri Kaini o vha e na ndugelo ya u ita yeneyo phetho malugana na vhutshilo? Mudzimu o vha a sa humbuli nga u ralo. O vhudzisa Kaini a ri: “Wo ita’ni? Malofha a murathu wau a khou nṱavhela mukosi e mavuni.” (Genesi 4:10) Ṱhogomelani uri malofha a Abele e a vha e mavuni o vha a tshi imela vhutshilo hawe, he ha fheliswa zwi songo tea, nahone a lilela Mudzimu u itela uri a lifhedze.—Vha-Heberu 12:24.

5. (a) Mudzimu o amba uri hu songo itwa mini tshifhingani tsha Noaxe, nahone zwenezwi zwo vha zwi tshi shuma kha vhonnyi? (b) Honoho u thivhelwa ho vha hu ha ndeme nga muhumbulo ufhio?

5 Nga murahu ha Muḓalo, lushaka luswa lwa vhathu lwo thomiwa nga vhathu vha malo. Kha milayo ye a i ṋea vhathu vhoṱhe, Mudzimu o dzumbulula zwo engedzeaho malugana na nḓila ine a dzhia ngayo vhutshilo na malofha. O amba uri vhathu vha nga ḽa ṋama ya zwifuwo, fhedzi a dovha a ri: “Zwoṱhe zwikhokhonono zwi tshilaho nga zwi vhe zwiḽiwa zwaṋu; ndi ni ṋea zwoṱhe vhunga zwiḽa ndi tshi ni ṋea zwi melaho. Hone ni songó ḽa ṋama ine ya kha ḓi vha na vhutshilo malofhani ayo.” (Genesi 9:3, 4) Vhaṅwe Vhayuda vho pfesesa uri zwenezwo zwo vha zwi tshi amba uri vhathu vho vha vha songo tendelwa u ḽa ṋama na malofha a zwifuwo zwine zwa kha ḓi tshila. Fhedzi nga u ya ha tshifhinga zwo mbo ḓi vha khagala uri Mudzimu o vha a tshi khou thivhela u ḽa malofha u itela u tikedza vhutshilo. Zwiṅwe-hafhu, zwe Mudzimu a zwi laedza nga Noaxe zwo vha zwi tshiga tsha ndeme vhukuma u itela uri A kone u swikelela ndivho yawe ine ya katela malofha—ndivho ye ya vha i tshi ḓo ita uri vhathu vha wane vhutshilo vhu sa fheli.

6. Musi a tshi amba na Noaxe, Mudzimu o khwaṱhisedza hani nḓila ine A dzhiela ngayo nṱha vhutshilo?

6 Mudzimu o bvela phanḓa a ri: “Aṋu malofha, a re hone vhutshilo haṋu, ndi ḓo a lifhedzela; ndi ḓo a lifhedzela kha zwoṱhe zwi tshilaho, kha muthu ndi ḓo lifhedza vhutshilo ha muthu, a re muthu ngae’. Ane a shulula malofha a muthu, na awe malofha a ḓo shululwa; ngauri Mudzimu a tshi vhumba muthu ho vha u ḓi-fanyisa.” (Genesi 9:5, 6) Ni nga zwi vhona kha yeneyi ndaela ye Mudzimu a i ṋea vhathu vhoṱhe uri o vha a tshi dzhia malofha a vhathu sa ane a imela vhutshilo havho. Musiki o ṋea muthu vhutshilo, nahone a huna muthu ane a fanela u fhelisa honovho vhutshilo vhune ha imelwa nga malofha. Arali u fana na Kaini, muṅwe a vhulaha, Musiki u na ndugelo ya u ‘ṱoḓa vhutshilo ha onoyo muthu murahu’ kha muvhulahi.

7. Ndi ngani ri tshi fanela u vha na dzangalelo kha ndaela ye Mudzimu a i ṋea Noaxe malugana na malofha?

7 Nga zwe a zwi amba, Mudzimu o vha a tshi khou vhudza vhathu uri vha songo shumisa luvhi malofha. Naa no no vhuya na ḓivhudzisa uri ndi ngani? Nahone ndi ngani Mudzimu e na mavhonele o raloho nga ha malofha? Ngoho ndi ya uri, phindulo ya zwenezwo i katela iṅwe ya pfunzo dza ndeme dzi re Bivhilini. Yeneyo pfunzo ndi mutheo wa mulaedza wa Vhakriste, naho kereke nnzhi dzi tshi nanga u u iledza. Yeneyo pfunzo ndi ifhio, nahone vhutshilo haṋu, phetho dzaṋu, na nyito dzaṋu zwi kwamea hani kha zwenezwo?

Malofha a nga Shumiswa Hani?

8. U ya nga Mulayo, ndi thivhelo dzifhio dze Yehova a dzi vhea malugana na u shumiswa ha malofha?

8 Yehova o ṋekedza zwidodombedzwa zwo engedzeaho malugana na vhutshilo na malofha musi a tshi ṋea Vhaisiraele Mulayo. Musi a tshi vha ṋea wonoyo mulayo, o dzhia vhukando ho engedzeaho u itela u ḓadzisa ndivho yawe. Khamusi ni a humbula uri wonoyo Mulayo wo vha u tshi ṱoḓa uri vha ṋekedze Mudzimu zwiṱhavhelo, zwi ngaho mbeu, mapfura, na veini. (Levitiko 2:1-4; 23:13; Numeri 15:1-5) Hafhu, ho vha hu na zwiṱhavhelo zwa zwipuka. Malugana na zwenezwi Mudzimu o ri: “Ngauri vhutshilo ha ṋama vhu kha malofha. Huno Nṋe ndo ni ṋea malofha uri a vhe a aletare, uri a vhe a u pfumelela vhutshinyi haṋu; ngauri enea malofha a pfumelela muthu. Ndi itela zwone ndi tshi laya Vha-Isiraele nda ri: Hu songo vha na ane a ḽa malofha.” Yehova o engedza nga uri arali muthu, u fana na muzwimi kana rabulasi, a vhulaha tshipuka u itela u tshi ḽa, u fanela u shulula malofha atsho nahone a a fukedze nga mavu. Ḽifhasi ndi vhukando ha milenzhe ya Mudzimu, nahone nga u shululela malofha khaḽo, nga zwenezwo vhathu vho vha vha tshi ḓo ḓivha uri vhutshilo ho vha vhu tshi khou humiselwa kha Muṋei wa Vhutshilo.—Levitiko 17:11-13; Yesaya 66:1.

9. Malofha o vha a tshi tendelwa u shumiselwa mini fhedzi u ya nga Mulayo, nahone ndivho ya zwenezwo yo vha i i ifhio?

9 Wonoyo mulayo wo vha u sa sokou vha mukhuvha zwawo wa vhurereli u si na ndeme kha riṋe. Naa no ṱhogomela uri ndi ngani Vhaisiraele vho vha vha sa tei u ḽa malofha? Mudzimu o ri: “Ndi itela zwone ndi tshi laya Vha-Isiraele nda ri: Hu songo vha na ane a ḽa malofha.” Tshiitisi tsho vha tshi tshifhio? “Nṋe ndo ni ṋea malofha uri a vhe a aletare, uri a vhe a u pfumelela vhutshinyi haṋu.” Naa ni a kona u vhona uri zwenezwi zwi ṋea luvhonela lwa uri ndi ngani Mudzimu o vhudza Noaxe uri vhathu a vho ngo tea u ḽa malofha? Musiki o nanga u dzhia malofha sa tshithu tsha ndeme, tsho vhetshelwaho u shumiswa kha mushumo wo khetheaho we wa vha u tshi nga tshidza vhathu vhanzhi. O vha a tshi tea u shuma mushumo wa ndeme kha u fukedza zwivhi (tshipfumeleli). Ngauralo, nga fhasi ha wonoyo Mulayo, nḓila nthihi fhedzi yo tendelwaho nga Mudzimu malugana na u shumiswa ha malofha yo vha i ya uri a shumiswe aleṱareni sa tshipfumelelo tsha vhutshilo ha Vhaisiraele, vhe vha vha vha tshi ṱoḓou hangwelwa zwivhi nga Yehova.

10. Ndi ngani malofha a zwipuka a si nga si ite uri muthu a hangwelwe tshoṱhe, fhedzi ndi khumbudzo ifhio ye zwiṱhavhelo zwe zwa vha zwi tshi itwa nga fhasi ha Mulayo zwa i ṋekedza?

10 Wonoyu muhumbulo a si muswa kha Vhakriste. A tshi ambela kha yeneyi ndugiselelo ya Mudzimu malugana na wonoyu Mulayo, muapostola Paulo wa Mukriste o ṅwala a ri: “Zwi sá ṱanzwiwiho nga malofha a si zwinzhi, hu u ya nga mulayo; na u hangwelwa zwivhi ho vha hu sa konadzei hú si na malofha.” (Vha-Heberu 9:22) Paulo o zwi vhea khagala uri zwiṱhavhelo zwe zwa vha zwi tshi ṱoḓea a zwo ngo ita uri Vhaisiraele vha vhe vhathu vho fhelelaho, vhathu vha si na tshivhi. O ṅwala a ri: “Zwino vha ḓi dovha vha eledzwa zwivhi vha tshi ralo nga miṅwaha yoṱhe. Ngauri a ṱusa zwivhi a zwi konadzei nga malofha a ṋamana na a dzimbokoṱo.” (Vha-Heberu 10:1-4) Naho zwo ralo, zwiṱhavhelo zwo raloho zwo vha zwi zwa ndeme. Zwo vha zwi tshi humbudza Vhaisiraele uri ndi vhaitazwivhi vhane vha ṱoḓa tshiṅwe tshipfumelelo u itela uri vha hangwelwe zwivhi tshoṱhe. Fhedzi arali malofha e a vha a tshi imela vhutshilo ha zwipuka a si nga si kone u fukedza tshoṱhe zwivhi, naa huna malofha a tshiṅwe tshithu ane a nga ita nga u ralo?

Phindulo ya Muṋei wa Vhutshilo

11. Ri zwi ḓivha hani uri zwiṱhavhelo zwa malofha a zwipuka zwo vha zwo livhisa ṱhogomelo kha tshiṅwe tshithu?

11 Mulayo wo vha u tshi shuma nga iṅwe nḓila khulwane kha u ḓadzisa zwi funwaho nga Mudzimu. Paulo o vhudzisa a ri: “Tsha mulayo zwino ndi mini?” O fhindula a ri: “Ndi hetshi: Wo sala u tshi vho vheiwa, u tshi vheiswa nga u dzia-u-pfuka ha vhathu, hu tshi pfi hu vhuye hu ḓe mbeu ya mbavhalelo. Mulayo u tshi vhewa vharuṅwa vho vha vhone vhó u kumedzaho, wa vhewa tshanḓani tsha mu-ima-vhukati [Mushe].” (Vha-Galata 3:19) Hafhu, Paulo o ṅwala a ri: “Ngauri mulayo tshawo ndi murunzi fhedzi wa madzanga a tsha ḓi ḓa, a si uri u na one madzanga one aṋe.”—Vha-Heberu 10:1.

12. Malugana na malofha, ri nga kona hani u vhona u dzumbululwa ha ndivho ya Mudzimu?

12 Samusi ro zwi guda, ri ḓo zwi ṱhogomela uri Mudzimu o laedza uri vhathu vha misini ya Noaxe vha nga ḽa ṋama ya tshipuka sa zwiḽiwa, fhedzi vha sa ḽe malofha. Nga u ya ha tshifhinga, Mudzimu o amba uri “ngauri vhutshilo ha ṋama vhu kha malofha.” Ee, o vha a tshi dzhia malofha sa vhutshilo nahone o ri: “Nṋe ndo ni ṋea malofha uri a vhe a aletare, uri a vhe a u pfumelela vhutshinyi haṋu.” Naho zwo ralo, ho vha hu tshi tea u vha na huṅwe u dzumbululwa ha ndivho dza Mudzimu ho engedzeaho. Mulayo wo vha u tshi fanyisela zwiṅwe zwithu zwavhuḓi zwe zwa vha zwi tshi kha ḓi ḓo ḓa. Zwenezwo zwithu ndi zwifhio?

13. Ndi ngani lufu lwa Yesu lwo vha lu lwa ndeme?

13 Vhungoho ha eneo mafhungo ho ḓisendeka nga lufu lwa Yesu Kristo. Ni a zwi ḓivha uri Yesu o shengedzwa nahone a fhahewa kha danda. O fa sa mutshinyi. Paulo o ṅwala a ri: “Kristo o ri, rí tshee vhahoṱa a fela vhatshinyi nga tshifhinga tshenetsho tshi iteaho. Lufuno lwawe lwa u ri funa, Mudzimu u lu vhonadza nga nge Kristo a ri fela ri tshee vha-ita-zwivhi.” (Vha-Roma 5:6, 8) Kristo o vha tshirengululi tsha u fukedza zwivhi zwashu nge a ri fela. Tshenetsho tshirengululi ndi tshone tshithu tsha ndeme vhukuma kha mulaedza wa Vhakriste. (Mateo 20:28; Yohane 3:16; 1 Vha-Korinta 15:3; 1 Timotheo 2:6) Zwenezwi zwi tshimbidzana hani na malofha na vhutshilo, nahone vhutshilo haṋu vhu kwamea hani kha zwenezwo?

14, 15. (a) Dziṅwe ṱhalutshedzelo dza Vha-Efesa 1:7 dzi ombedzela hani lufu lwa Yesu? (b) Ndi mbuno ifhio i re kha Vha-Efesa 1:7 ine ya nga kha ḓi sa vhonala?

14 Kereke nnzhi dzi ombedzela vhukuma nga ha lufu lwa Yesu, vhatevheli vhadzo vha anzela u amba maipfi a ngaho “Yesu o fela nṋe.” Ṱhogomelani nḓila ine dziṅwe ṱhalutshedzelo dza Bivhili dza ṱalutshedzela ngayo Vha-Efesa 1:7: “Ro tshidzwa nga ṅwambo wawe na nga ṅwambo wa lufu lwawe, zwine zwa amba u bviswa ha zwivhi.” (The American Bible, nga Frank Scheil Ballentine, 1902) “Ri a vhofhololwa nga lufu lwa Kristo, nahone zwivhi zwashu zwi a hangwelwa.” (Today’s English Version, 1966) “Ro tshidzwa nga Kristo na nga tshiṱhavhelo tsha vhutshilo hawe, u tshidzwa hune ha amba u hangwelwa zwivhi.” (The New Testament, nga William Barclay, 1969) “Zwivhi zwashu zwi hangwelwa nga lufu lwa Kristo nahone ri a vhofhololwa.” (The Translator’s New Testament, 1973) Ni nga zwi ṱhogomela kha dzenedzi ṱhalutshedzelo uri hu ombedzelwa lufu lwa Yesu. Vhaṅwe vha nga kha ḓi ri ‘fhedzi lufu lwa Yesu ndi lwa ndeme ngangoho. Nga zwenezwo-ha, ho siedzwa mini kha dzenedzi ṱhalutshedzelo?’

15 Vhukuma arali no vha ni na dzenedzo ṱhalutshedzelo fhedzi, no vha ni sa ḓo vhona iṅwe mbuno ya ndeme, nahone zwenezwo zwo vha zwi tshi nga ita uri ni sa kone u pfesesa zwavhuḓi mulaedza wa Bivhili. Dzenedzo ṱhalutshedzelo dzo dzumba mbuno i re kha Vha-Efesa 1:7 nga Lugerika, dzo dzumba ipfi (haiʹma), ḽine ḽa amba “malofha.” Naho zwo ralo dziṅwe Bivhili dzi ṱalutshedzela lwonolo luṅwalo nga nḓila yo teaho, u fana na New World Translation ine ya ri: “We ra wana khae’ u vhofhololwa nga malofha awe, ndi amba u hangwelwa vhutshinyi, nge a vha ene o pfumaho tshilidzi.”

16. Mubulo wo ṱalutshedzelwaho nga uri “nga malofha awe” u fanela u ri humbudza mini?

16 Mubulo wo ṱalutshedzelwaho nga uri “nga malofha awe” u na zwinzhi zwine wa amba zwone nahone u fanela uri humbudza nga ha dziṅwe mbuno nnzhi vhukuma. Ho vha hu tshi ṱoḓea zwi fhiraho lufu lwa muthu, ho vha hu tshi ṱoḓea lufu lwa Yesu, muthu o fhelelaho. O ḓadzisa zwe zwa dzula zwo fanyiselwa nga Mulayo, zwihuluhulu nga Ḓuvha ḽa Tshipfumelelo. Nga ḽeneḽo ḓuvha ḽo khetheaho, ho vha hu tshi itwa zwiṱhavhelo nga zwipuka. Nga zwenezwo tshifhe muhulu o vha a tshi dzhia malofha azwo nahone a ya nao fhethu Hukhethwa-khethwa kana thembeleni, nahone a zwi ṋekedza phanḓa ha Mudzimu, zwa tou nga u phanḓa hawe.—Ekisodo 25:22; Levitiko 16:2-19.

17. Yesu o ḓadzisa hani zwe zwa dzula zwo fanyiselwa nga Ḓuvha ḽa Tshipfumelelo?

17 Samusi Paulo o ṱalutshedza, Yesu o ḓadzisa zwe zwa dzula zwo fanyiselwa nga Ḓuvha ḽa Tshipfumelelo. Tsha u thoma, o amba uri tshifhe muhulu wa Isiraele o dzhena Fhethu Hukhethwa luthihi “fhedzi nga ṅwaha, ó fara malofha uri a kumedze tshidzimu tsha zwivhi zwawe na tsha zwivhi zwa vhathu.” (Vha-Heberu 9:6, 7) U tendelana na zwe zwa vha zwi tshi itea nga ḽeneḽo ḓuvha, musi o no vuswa sa muya, Yesu o mbo ḓi ya ṱaḓulu. Samusi o vha e muya, a si na ṋama na malofha, o vha a tshi nga kona “u ima phanḓa ha Mudzimu a tshi itela riṋe.” Ndi mini zwe a zwi ṋekedza phanḓa ha Mudzimu? Ho ngo ṋekedza tshithu tsha ṋama, fhedzi o ṋekedza tshiṅwe tshithu tsha ndeme vhukuma. Paulo o bvela phanḓa a ri: “Kristo a mbo bvelela a vha ene Tshifhé-muhulu . . . Ho ngo dzhena nga malofha a dzimbokoṱo na a dziṋamana; o dzhena luthihi tshoṱhe nga malofha awe ene muṋe, a ya ho khethwaho; ha wanala nga ene tsho rengululaho vhathu tshi sá fheli tsha lini na lini. Ngauri arali malofha a dzimbokoṱo na a dzimboho . . . , zwi tshi vha ita vhakhethwa, zwa ṱanzwa ṋama yavho, Malofha a Kristo we a ḓi-ṋekedza Mudzimu nga muya u sa fheliho á si na hu soleaho, a ḓo fhirisa zwingafhani u ṱanzwa dzimvalo dzashu, dza bva mishumo yo dzulaho yó fa, ra yo shumela Mudzimu a tshilaho.” Vhukuma, Yesu o ṋekedza Mudzimu ndeme ya malofha awe.—Vha-Heberu 9:11-14, 24, 28; 10:11-14; 1 Petro 3:18.

18. Ndi ngani zwine Bivhili ya zwi amba nga ha malofha zwi tshi fanela u vha zwa ndeme kha Vhakriste ṋamusi?

18 Enea mafhungo-ngoho a bvaho ha Mudzimu a ita uri ri kone u pfesesa nga vhuḓalo zwine Bivhili ya zwi amba malugana na malofha—nḓila ine Mudzimu a a dzhia ngayo, mavhonele ane ra fanela u vha nao nga hao, na uri ndi ngani ri tshi fanela u ṱhonifha ndaela dze Mudzimu a dzi vhea malugana na u shumisa malofha. Musi ni tshi vhala Maṅwalo a Tshigerika a Vhukriste, ni ḓo wana ndaedzi nnzhi dzine dza amba nga ha malofha a Kristo. (Sedzani bogisi.) Hezwi zwi sumbedza nga hu leluwaho uri Mukriste muṅwe na muṅwe u fanela u vha na lutendo kha “malofha awe [Yesu].” (Vha-Roma 3:25) U hangwelwa hashu na u vha hashu na mulalo na Mudzimu zwi konadzea fhedzi ‘nga malofha awe [Yesu] o shululwaho.’ (Vha-Kolosa 1:20) Hezwi zwo tou ralo zwihuluhulu kha vhe Yesu a ita mulanga navho wa u vhusa nae ṱaḓulu. (Luka 22:20, 28-30; 1 Vha-Korinta 11:25; Vha-Heberu 13:20) Zwo tou ralo na kha “vha gogo ḽihulu” ṋamusi, vhane vha ḓo ponyoka “maṱungu mahulu” ane a khou ḓa nahone vha ḓiphina nga vhutshilo vhu sa fheli paradisoni kha ḽifhasi. Nga lwa pfanyisedzo, vha ‘ṱanzwa nguvho dzavho nga malofha a Ngwana.’—Ndzumbululo 7:9, 14

19, 20. (a) Ndi ngani Mudzimu o nanga u vhea mulayo malugana na u shumiswa ha malofha, nahone ri fanela u ḓipfa hani nga zwenezwo? (b) Nga zwenezwo ri fanela u vha na dzangalelo ḽa u ḓivha mini?

19 Zwi to pfala uri malofha a na zwiṅwe zwithu zwo khetheaho zwine a amba zwone phanḓa ha Mudzimu. Zwi fanela u tou ralo na kha riṋe. Musiki, ane a dzhiela nṱha vhutshilo u na ndugelo ya u vhudza vhathu nḓila ine vha fanela u dzhia ngayo malofha. Nga ṅwambo wa u dzhiela hawe nṱha vhutshilo hashu, u ḓiimisela u ita uri a shumiselwe muṅwe mushumo wa ndeme, mushumo une wa nga ita uri ri wane vhutshilo vhu sa fheli. Wonoyo mushumo u katela malofha a Yesu a ndeme. Ri fanela u livhuha vhukuma Yehova Mudzimu nge a shumisa malofha a Yesu, u itela u ri vhuyedza uri ri tshidzwe! Nahone ri fanela u livhuha lungafhani Yesu we a tenda u shulula malofha awe sa tshiṱhavhelo a tshi itela riṋe! Vhukuma ri nga kona u pfesesa nḓila ye muapostola Yohane a ḓipfa ngayo musi a tshi ri: “Ene we a ri funa, a ri ṱanzwa zwivhi nga malofha awe. Ene we a ri ita mahosi na vho-tshifhé vha Mudzimu, Khotsi-awe. Onoyo, thendo na maanḓa nga zwi vhe zwawe na lini na lini. Amen.”—Ndzumbululo 1:5, 6.

20 Mudzimu washu o ṱalifhaho vhukuma na Muṋei wa Vhutshilo ndi kale a tshi khou humbula nga ha mushumo u tshidzaho. Nga zwenezwo, ri nga ḓivhudzisa u ri: ‘Zwenezwi zwi fanela u kwama hani phetho dzanga na nyito dzanga?’ Thero i tevhelaho i ḓo fhindula yeneyi mbudziso.

Ni Ḓo Fhindula Hani?

• Ri nga guda mini nga ha nḓila ine Mudzimu a dzhia ngayo malofha kha mafhungo a Abele na Noaxe?

• Kha Mulayo, Mudzimu o ita thivhelo ifhio malugana na u shumiswa ha malofha, nahone ndi ngani?

• Yesu o ḓadzisa hani zwe zwa dzula zwo fanyiselwa nga Ḓuvha ḽa Tshipfumelelo?

• Malofha a Yesu a nga tshidza hani vhutshilo hashu?

[Mbudziso Dza Pfunzo]

[Bogisi kha siaṱari 18]

NDI MALOFHA A NNYI ANE A TSHIDZA VHUTSHILO?

“Ḓi-londeni-ha inwi vhaṋe, ni linde na sambi ḽoṱhe ḽe Muya mukhethwa wa ni kumedza ḽone uri ni vhe vhalisa vhaḽo; uri ni lise tshivhidzo tsha Mudzimu, tshee a ḓi-ṱoḓela nga malofha awe.”—Mishumo 20:28.

“Zwino-ha ró itwa vho lugaho nga malofha awe, zwino ro no simesa u vha vho tshidzwaho kha mbiti nga malofha awe.”—Vha-Roma 5:9.

“Ní vha sí na fulufhelo, ní vha sí na Mudzimu shangoni. Huno zwino kha Kristo inwi, vhe kale na vha ni vha kule, no no vha vha tsini nga malofha a Kristo.”—Vha-Efesa 2:12, 13.

“Ngauri u khunyelela ha zwoṱhe ho ḓi pfi hu ḓo fhaṱela khae’. Ha ḓi-pfumedzanya na zwoṱhe nga ene, nga u bveledza mulalo nga malofha a [dandani ḽawe ḽa tshengedzo, NW.]”—Vha-Kolosa 1:19, 20.

“Vharathu, ri pfa ró tondiwa nga u vulelwa nḓila ya u dzhena fhethu hukhethwa nga malofha a Yesu.”—Vha-Heberu 10:19.

“A no ngo rengululwa nga zwi fhelelaho, . . . , uri ni bve kha maitele aṋu a fhedzi e na a wana kha vho-khotsi, No rengululwa nga malofha a thengo khulu a Kristo, ane a nga a ngwana, i sí na luvhadzi na tshilavhi.”—1 Petro 1:18, 19.

“Huno arali ri tshi tshimbila tshedzani, sa Ene e tshedzani, ndi hone rí vhathihi, malofha a Yesu Kristo, Murwa wawe, a ri ṱanzwa zwivhi zwoṱhe.”—1 Yohane 1:7.

“Zwo U lingana u dzhia bugu na u pfuṋulula mapfundo ayo, ngauri wo vhulahwa; nga malofha au wa rengululela Mudzimu vhathu vha tshakha dzoṱhe, vha ndimi dzoṱhe, vha hau na vhatsinda vhoṱhe.”—Ndzumbululo 5:9.

“Mufheṱi wa vharathu vhashu . . . , o pandelwa. Vho mu kunda nga malofha a Ngwana na nga fhungo ḽa vhuṱanzi havho, nge vha si fune vhutshilo havho, vha vhuya vha iswa lufuni.”—Ndzumbululo 12:10, 11.

[Tshifanyiso kha siaṱari 16]

A tshi shumisa Mulayo, Mudzimu o zwi vhea khagala uri malofha a nga shumiswa u itela u hangwelwa ha zwivhi

[Tshifanyiso kha siaṱari 17]

Vhathu vhanzhi vha nga tshidzwa nga malofha a Yesu