Zwine Thabelo ya Murena Ya Amba Zwone kha Inwi?

THABELO YA MURENA, yo ṋewaho nga Yesu Kristo Pfunzoni yawe ya Thavhani, i wanala Bivhilini kha Mateo ndima ya 6, ndimana ya 9 u ya kha ya 13. Nga phanḓanyana ha u ṋea yeneyi thabelo, Yesu o ri: “Ni tshi rabela ni songo sokou amba-amba sa vha-nnḓa, ngauri vhone vha ri; ri ḓo pfiwa ri tshi anza u amba.”—Mateo 6:7.

Nga zwenezwo, zwi khagala uri Yesu o vha a si khou ṱoḓa uri Thabelo ya Murena i dovhololwe ipfi nga ipfi. Ndi ngoho uri nga murahu o dovholola yeneyi thabelo u itela u vhuyedza vhaṅwe vhathetshelesi vhawe. (Luka 11:2-4) Fhedzi maipfi a yeneyi thabelo o fhambana kha mafhungo a Evangeli ya Mateo na ya Luka. Zwiṅwe hafhu, thabelo dza nga murahu dza Yesu na vhafunziwa vhawe a dzo ngo dovholola kokotolo maipfi a thabelo yawe ya tsumbo.

Ndi ngani Thabelo ya Murena yo ṅwaliwa Bivhilini? Nga thabelo yawe ya tsumbo, Yesu o ri funza nḓila ine thabelo dzashu dza nga ṱanganedzwa ngayo nga Mudzimu. Kha yeneyi thabelo, ri dovha ra wana phindulo dza dziṅwe mbudziso dza mutheo dza vhutshilo. Nga zwenezwo kha ri ṱhogomele tshipiḓa tshiṅwe na tshiṅwe tsha Thabelo ya Murena.

Dzina ḽa Mudzimu ndi Nnyi?

“Khotsi-ashu wa ṱaḓulu! dzina ḽau ḽi khethwe.” (Mateo 6:9) Enea maipfi a u thoma a thabelo ya tsumbo a ri thusa u sendela tsini na Mudzimu nga u amba nae sa “Khotsi-ashu.” U fana na ṅwana, ane nga lwa mvelele a ḓipfa e tsini vhukuma na vhabebi vhawe vha re na lufuno na vha pfesesaho, ri nga kona u amba na Khotsi ashu wa ṱaḓulu ri na fulufhelo ḽa uri u ḓo ri thetshelesa. Khosi Davida o ri: “Iwe Mupfi wa dzithabelo, vhathu vhoṱhe vha ḓa ha Iwe.”—Psalme ya 65:2.

Yesu o ri laedza uri ri rabelele uri dzina ḽa Mudzimu ḽi khethwe. Fhedzi dzina ḽa Mudzimu ndi nnyi? Bivhili i fhindula nga haya maipfi: “Dzina ḽau ḽi pfi Yehova, Wa-Ṱaḓulu-ṱaḓulu. Mashangoni  oṱhe ndi Iwe u woṱhe.” (Psalme ya 83:18) Naa no no vhuya na vhala dzina ḽa Yehova Bivhilini?

Dzina ḽa Mudzimu, Yehova, ḽi bvelela lu ṱoḓaho u vha 7000 kha maṅwalwa a kale a Bivhili. Naho zwo ralo, vhaṅwe vhaṱalutshedzeli vho bvisa ḽeneḽi dzina kha nzudzanyo dzavho dza Bivhili. Nga zwenezwo, zwo tea uri ri rabelele uri Musiki a khethe dzina ḽawe, kana uri a ite uri ḽi vhe ḽikhethwa. (Hesekiele 36:23) Iṅwe nḓila ya u tshila u tendelana na yeneyo thabelo ndi nga u shumisa dzina ḽa Yehova musi ri tshi rabela Mudzimu.

Muṅwe musadzi a vhidzwaho Patricia o aluwa a tshi dzhena kereke ya Katolika nahone o vha a tshi ḓivha vhukuma Thabelo ya Murena. O aravha hani musi muṅwe wa Ṱhanzi dza Yehova a tshi mu sumbedza dzina ḽa Mudzimu Bivhilini? O ri “Zwo mmangadza vhukuma! Nda ḽi sedza Bivhilini yanga, nahone nda wana ḽi hone. Nga murahu Ṱhanzi ya ntsumbedza Mateo 6:9, 10 nahone ya ṱalutshedza uri dzina ḽa Mudzimu ḽo bulwa kha Thabelo ya Murena. Ndo vha ndo takala vhukuma, nahone nda mu humbela uri a gude na nṋe Bivhili.”

U Itwa ha Zwine Mudzimu a zwi Funa kha Ḽifhasi

“Muvhuso wau u ḓe; zwiné wa funa nga zwi itwe fhano fhasi vhunga zwi tshi itwa ngei ṱaḓulu.” (Mateo 6:9, 10) Tshenetshi tshipiḓa tsha thabelo ya tsumbo ya Yesu tshi ḓo ḓadzea hani? Vhathu vhanzhi vha dzhia ṱaḓulu hu fhethu ha mulalo na vhudziki. Bivhili i vhidza ṱaḓulu hu “pfamoni . . . khethwa ya vhurena” ya Yehova. (Yesaya 63:15) Ndi ngazwo ri tshi rabela uri zwine Mudzimu a funa zwi itwe kha ḽifhasi “vhunga zwi tshi itwa ngei ṱaḓulu”! Fhedzi naa zwenezwi zwi ḓo vhuya zwa itea?

Muporofita wa Yehova, Daniele, o dzula o amba a ri: “Hone, misi ya eneo mahosi, ndi hone Mudzimu wa ṱaḓulu a tshi ḓo vusa muvhuso une wa sa ḓo tshinyala lini na lini, une vhuhosi hawo ha sa ḓo wetshela kha luṅwe lushaka. Wonoyo u ḓo pwashakanya mivhuso yoṱhe wa i lozwa; wone uṋe wa ima lini na lini.” (Daniele 2:44) Hu si kale wonoyu Muvhuso wa ṱaḓulu, kana hulumeni, u ḓo dzhia vhukando ha u ḓisa mulalo shangoni ḽoṱhe na vhuvhusi ho lugaho.—2 Petro 3:13.

U rabelela uri Muvhuso wa Mudzimu u ḓe na uri zwine a funa zwi itwe kha ḽifhasi zwi sumbedza lutendo lune lwa ḓo ḓadzea. Muapostola Yohane wa Mukriste o ṅwala a ri: “Nda pfa ipfi ḽihulu ḽi tshi bva kha khuluṋoni ḽi tshi ri: Asiyo, thumba ya Mudzimu vhukati ha vhathu! Ene u ḓo fhaṱa mushasha vhukati havho, vhone vha vha vhathu vhawe, huno ene nga eṱhé, Mudzimu, u ḓo vha kha vhone, Mudzimu wavho. U ḓo  fhuluṱa maṱodzi oṱhe maṱoni avho, lufu a lu tsha ḓo vha hone, na vhuṱungu na zwililo na tshengelo a zwi tsha ḓo vha hone, ngauri zwa kale zwo fhela. O dzulaho kha khuluṋoni a ri: Asizwo, zwoṱhe ndi zwi ita zwiswa. Yohane o dovha a ri: Ṅwala, ngauri haya maipfi ndi a fulufhedzeaho, ndi ngoho.”—Ndzumbululo 21:3-5.

Thabelo dza Malugana na Ṱhoḓea Dzashu dza Ṋama

Nga zwe a zwi amba thabeloni yawe ya tsumbo, Yesu o sumbedza uri musi ri tshi rabela ri fanela u livhisa ṱhogomelo khulwane kha dzina ḽa Mudzimu na zwine a zwi funa. Naho zwo ralo, thabelo ya tsumbo yo bvela phanḓa na ṱhoḓea dza muthu nga eṱhe dzine dza humbelwa nga ho teaho kha Yehova.

Ya u thoma ya dzenedzi ndi ine ya ri: “U ri fhe ṋamusi vhuswa hashu ho ri linganaho.” (Mateo 6:11) Heyi a si khumbelo ya lupfumo lu vhonalaho. Yesu o ri ṱuṱuwedzela u rabelela “vhuswa ho ri linganaho u ya nga ṱhoḓea dza ḓuvha.” (Luka 11:3, NW) U tendelana na Thabelo ya Murena, ri nga rabela nga lutendo uri Mudzimu a ri fhe ṱhoḓea dzashu dza ḓuvha arali ri tshi mu funa na u mu thetshelesa.

Mbilaelo dzi songo teaho malugana na vhuleme ha zwa ekonomi dzi nga ita uri ri litshelele zwithu zwa muya nahone nga zwenezwo ra kundelwa u ita zwe Mudzimu a zwi lavhelela kha riṋe. Fhedzi arali ra vhea vhurabeli ha Mudzimu u thoma vhutshiloni, ri nga vha na vhungoho ha uri thabelo dzashu dza ṱhoḓea dza zwithu zwi vhonalaho, zwi ngaho zwiḽiwa na zwiambaro, dzi ḓo pfiwa zwavhuḓi. Yesu o ri: “Tsha phanḓa ṱoḓani muvhuso wa Mudzimu na u luga hawe; hezwo zwoṱhe zwi ḓo vha zwiné na ingiwa ngazwo’.” (Mateo 6:26-33) U ṱoḓa u luga ha Mudzimu a zwi leluwi, samusi roṱhe ri na tshivhi nahone ri tshi ṱoḓa u hangwelwa. (Vha-Roma 5:12) Thabelo ya Murena i katela na eneo mafhungo.

U Rabelela u Hangwelwa

“U ri hangwele milandu yashu vhunga riṋe ri tshi hangwela vha re na milandu kha riṋe.” (Mateo 6:12) Kha mafhungo a Luka a Thabelo ya Murena, yeneyi “milandu” i ambelwa kha “zwivhi.” (Luka 11:4) Naa vhukuma Yehova Mudzimu a nga ri hangwela zwivhi zwashu?

Naho Khosi Davida wa Isiraele ḽa kale o ita zwivhi zwihulwane, o ḓisola nahone a rabela e na fulufhelo a ri: “Iwe Yehova, U wa vhuḓi na u ḓiimisela u hangwela; vhoṱhe vhané vha U lilela U vha ita nga vhuthu vhuhulu.” (Psalme ya 86:5, vhambedzani NW) Ndi maipfi a khuthadzaho lungafhani! Khotsi ashu wa ṱaḓulu o “ḓiimisela u hangwela” zwivhi zwa vhane vha mu lilela vha tshi sumbedza u rembuluwa. Samusi mulandu u tshi nga fheliswa tshoṱhe, na Yehova Mudzimu a nga ri hangwela zwivhi zwashu lwa tshoṱhe.

Naho zwo ralo, Yesu o amba zwine ra tea u zwi ita: U itela uri Mudzimu a ri hangwele, ri fanela u hangwela vhaṅwe. (Mateo 6:14, 15) Naho munna wa zwivhuya Yobo o farwa luvhi nga khonani dzawe tharu, o vha hangwela nahone a dovha a vha rabelela. (Yobo 42:10) Arali ra hangwela vhane vha ri khakhela, ri ḓo takadza Mudzimu nahone u ḓo ri sumbedza tshilidzi.

U ṱoḓa ha Mudzimu u thetshelesa thabelo dzashu zwi fanela u ri sudzulusela u ṱoḓa u ṱanganedzwa ngae. Nahone ri nga kona u ita nga u ralo naho ri songo fhelela. (Mateo 26:41) Na henefha, Yehova a nga ri thusa, samusi Yesu o sumbedza nga u phetha thabelo ya ndeme nga khumbelo ya ndeme.

U Rabelela Thuso ya u Ṱoḓa u Ita Zwivhuya

“U si ri ise milingoni; huno U ri phuluse [kha muvhi, NW].” (Mateo 6:13) Yehova ha ri ṱutsheli musi ri milingoni kana u ri litsha ri tshi wela tshivhini. Ipfi ḽawe ḽi ri: “Mudzimu ha lingi nga vhuvhi, na hone ha lingi muthu.” (Yakobo 1:13) Mudzimu u a tendela ri tshi lingwa, fhedzi a nga ri phulusa kha Mulingi Muhulwane—“muvhi” a vhidzwaho Sathane Diabolo.

Muapostola Petro o ṱuṱuwedza Vhakriste ngae a ri: “Dzivhuluwani ni fhaṱuwe! Swina ḽaṋu Diabolo u mona-mona vhunga ndau i vhombaho, iné ya ṱoḓa ané ya mu mila.” (1 Petro 5:8) Vhukuma, Sathane o ita na u linga munna o fhelelaho, Yesu Kristo! Tshipikwa tsha Diabolo tsho vha tshi tshifhio? Tsho vha tshi tsha u ita uri Yesu a ṱutshele vhurabeli ho kunaho ha Yehova Mudzimu. (Mateo 4:1-11) Arali ni tshi khou ṱoḓa  u shumela Mudzimu, tshipikwa tsha Saṱhane ndi tsha uri na inwi ni ṱutshele u shumela Mudzimu!

A tshi shumisa shango ḽi re zwanḓani zwawe, Diabolo a nga ri linga uri ri ite zwithu zwine Mudzimu a sa zwi fune. (1 Yohane 5:19) Ngauralo ndi zwa ndeme uri tshifhinga tshoṱhe ri ye kha Mudzimu u itela u wana thuso, zwihuluhulu musi ro sedzana na mulingo u bvelaho phanḓa. Nahone arali ri tshi rabela Yehova u ya nga zwo ṅwalwaho Ipfini ḽawe ḽo hevhedzwaho, Bivhili, u ḓo ri phulusa nga u ri thusa u lwa na Diabolo. Bivhili i ri vhudza uri “Mudzimu hone u a fulufhedzea; ha nga tendi ní tshi lingiwa luné ni sa ḓo lu kona!”—1 Vha-Korinta 10:13.

Ndi zwa Ndeme u vha na Lutendo kha Mudzimu

Zwi takadza lungafhani u ḓivha uri Khotsi ashu wa ṱaḓulu u na dzangalelo kha muṅwe na muṅwe washu! O ita na uri Murwa wawe, Yesu Kristo, a ri funze u rabela. Vhukuma zwenezwi zwi ita uri ri ṱoḓe u takadza Yehova Mudzimu. Ri nga mu takadza nga nḓila-ḓe?

Bivhili i ri: “Mudzimu ha takadzwi nga a sí na lutendo. Huno vha sendelaho Mudzimu tshavho hu vhe u tenda zwauri u hone, na u tenda zwauri vha mu ṱoḓaho u ḓo vha ṋea malamba.” (Vha-Heberu 11:6) Ri nga wana hani lwonolwo lutendo? Bivhili i ri: “U tenda hu bva u pfani.” (Vha-Roma 10:17) Ṱhanzi dza Yehova dzi takalela u amba nga ha mafhungo a Maṅwalo na vhoṱhe vhane vha takalela u shumela Mudzimu nga lutendo lwa vhukuma.

Ri fulufhela uri yeneyi khaseledzo ya Thabelo ya Murena yo khwaṱhisa u pfesesa hashu zwine ya amba zwone. Nga u wana nḓivho yo engedzeaho ya Yehova na malamba awe kha “vha mu ṱoḓaho,” ni nga khwaṱhisa lutendo lwaṋu kha Mudzimu. U nga ri ni nga guda zwo engedzeaho nga hae na ndivho dzawe u itela uri ni ḓiphine nga vhushaka ha tsini na Khotsi aṋu wa ṱaḓulu nga hu sa fheli—Yohane 17:3.

[Maipfi o ṱumbulwaho kha siaṱari 5]

“Khotsi-ashu wa ṱaḓulu! dzina ḽau ḽi khethwe; Muvhuso wau u ḓe; zwiné wa funa nga zwi itwe fhano fhasi vhunga zwi tshi itwa ngei ṱaḓulu; U ri fhe ṋamusi vhuswa hashu ho ri linganaho; U ri hangwele milandu yashu vhunga riṋe ri tshi hangwela vha re na milandu kha riṋe; U si ri ise milingoni; huno U ri phuluse [kha muvhi, NW].”—Mateo 6:9-13

[Tshifanyiso kha siaṱari 7]

Yehova u ṋea ṱhoḓea dza vhane vha mu funa

[Tshifanyiso kha siaṱari 7]

Mudzimu u dovha a ri thusa u lwa na Diabolo

[Tshifanyiso kha siaṱari 7]

Arali, u fana na Yobo, ra hangwela vha re na milandu kha riṋe, Mudzimu u ḓo ri sumbedza tshilidzi tshawe