“Shango ḽi ḓo vha Ifa ḽa vho Vuḓaho”​—Nga Nḓila-ḓe?

“KHAMUSI ni a ḓivha maipfi a khuthadzaho a Yesu ane a ri ‘vha vhulenda vha ḓo vha vhaṋe vha shango.’ Fhedzi musi ni tshi vhona zwine vhathu vha khou itana zwone na zwine vha khou zwi ita kha ḽifhasi, ni humbula uri ndi mini zwine vho vuḓaho vha ḓo zwi wana sa ifa ḽavho?”—Mateo 5:5; Psalme ya 37:11.

Myriam ane a vha muṅwe wa Ṱhanzi dza Yehova o shumisa yeneyi mbudziso u itela u thoma khaseledzo ya Bivhili. Munna we a vha a tshi khou amba nae o fhindula nga u ri arali Yesu o fulufhedzisa nga u ralo, zwi amba uri shango ḽi ḓo vha ḽo tewa nga u vhidzwa uri ndi ifa nahone hu si shubi.

Yeneyo yo vha i phindulo i ṋeaho fulufhelo vhukuma. Fhedzi naa ri na tshiitisi tsha u vha na mavhonele avhuḓi nga u ralo? Vhukuma ri natsho, ngauri Bivhili i ri ṋea zwiitisi zwo khwaṱhaho u itela uri ri tende uri fulufhedziso ḽawe ḽi ḓo ḓadzea. Zwi re zwone ndi zwa uri u ḓadzea ha ḽeneḽo fulufhedziso hu tshimbidzana na ndivho ya Mudzimu nga ha vhathu na ḽifhasi. Nahone ri a khwaṱhisedzwa uri Mudzimu u ḓo ita zwe a fulufhedzisa. (Yesaya 55:11) Nga zwenezwo, ndivho ya Mudzimu ya u thoma yo vha i ifhio nga ha vhathu, nahone i ḓo ḓadzea hani?

Ndivho ya Mudzimu nga ha Ḽifhasi ya nga hu sa Fheli

Yehova Mudzimu o sika ḽifhasi e na ndivho yo livhaho. “Yehova Mu-sika-ḽiṱaḓulu, Ene Mudzimu vhukuma Muvhumbi wa ḽifhasi, a ḽi tika, ha ngo sika mahandana, o ḽi vhumba uri ḽi dzulwe nga vhathu, u ri: Ndi Nṋe Yehova, a huna muṅwe.” (Yesaya 45:18) Ngauralo, ḽifhasi ḽo sikwa uri ḽi dzulwe nga vhathu. Zwiṅwe-hafhu, ndivho ya Mudzimu nga ḽifhasi ndi ya uri ḽi vhe haya ha vhathu nga hu sa fheli. ‘O fhaṱa ḽifhasi kha miteo yaḽo; a ḽi nga dzinginyei lini na lini.’—Psalme ya 104:5; 119:90.

Ndivho ya Mudzimu nga ha ḽifhasi i dovha ya vhonala kha mushumo we a u ṋea vhavhingani vha u thoma. Yehova o vhudza Adamu na Eva a ri: “Bebani ni ande ni ḓadze shango, ni ḽi kunde, ni vhuse dzikhovhe dza lwanzhe na zwiṋoni zwa ṱaḓulu na dzoṱhe dziphukha dzi tshatshamaho kha ḽifhasi.” (Genesi 1:28) Shango ḽe Mudzimu a ḽi ṋea Adamu na Eva, ḽo vha ḽo tea u vha haya havho na vhana vhavho nga hu sa fheli. Mupsalme o ḓivhadza maḓanani manzhi a miṅwaha o fhelaho a ri: “Ḽiṱaḓulu ndi ḽiṱaḓulu ḽa Yehova; ḽifhasi ḽone o ḽi ṋea vhana vha vhathu.”—Psalme ya 115:16.

U itela u ṱhogomela tshenetsho tshilavhelelwa tshi mangadzaho, Adamu na Eva, u katela  na vhana vhavho, vho vha vha tshi tea u ṱanganedza Yehova Mudzimu, Musiki, na Muṋea wa Vhutshilo, sa Muvhusahoṱhe nahone vha ḓiimisele u mu thetshelesa. Yehova o zwi ita zwa pfala musi a tshi ṋea munna ndaela ine ya ri: “Miri yoṱhe ya tsimu i ḽe zwau, Hone uḽa muri wa u ṱalukanya vhuḓi na vhuvhi U sóngo u ḽa; ngauri ḓuvha ḽine wa ḓo ḽa wonoyo, U ḓo vha wa u fa.” (Genesi 2:16, 17) U itela uri Adamu na Eva vha bvele phanḓa vha tshi tshila tsimuni ya Edeni, vho vha vha tshi fanela u thetshelesa ndaela yo ambiwaho zwavhuḓi na i pfalaho. U ita havho nga u ralo zwo vha zwi tshi ḓo vha musumbedzo wa u livhuha havho zwoṱhe zwe Khotsi wa ṱaḓulu a vha itela zwone.

Musi Adamu na Eva vha tshi pfuka mulayo wa Mudzimu we vha ṋewa wone nga khole, zwo vha zwi tshi amba uri vha khou landula muthu we a vha fha zwoṱhe zwe vha vha vhe nazwo. (Genesi 3:6) Nga u ita nga u ralo, vha xelelwa nga haya havho ha Paradiso ya u naka, hu si vhone vhaṋe fhedzi, fhedzi u katela na vhana vhavho. (Vha-Roma 5:12) Naa u sa thetshelesa ha vhavhingani vha u thoma zwo thivhela ndivho ya Mudzimu nga ha ḽifhasi?

Mudzimu a sa Shanduki

A tshi shumisa muporofita wawe Maleaxi, Mudzimu o ḓivhadza a ri: “Nṋe Yehova a thi shanduki.” (Maleaxi 3:6) A tshi ambela kha yeneyi ndimana, mugudi wa Bivhili wa Mufura L. Fillion o ṱhogomela uri wonoyu mubulo u tshimbidzana zwavhuḓi na u ḓadziswa ha mafulufhedziso a Mudzimu. Fillion o ṅwala a ri: “Yehova o vha a tshi ḓo vha o fhelisa vhenevho vhathu vha vutshelaho, fhedzi nga ṅwambo wa uri mafulufhedziso awe ha shanduki, u ḓo ḓadzisa mafulufhedziso awe oṱhe e a a ita tshifhingani tsho fhelaho hu sa lwondwi zwiimo naho zwi zwifhio.” Mafulufhedziso a Mudzimu, hu sa londwi uri o a vhudza muthu muthihi, lushaka, kana vhathu vhoṱhe, ha nga fheleli muyani nṱhani hazwo a ḓo ḓadzea oṱhe. “Ha hangwi mulanga wawe na lini na lini, fhungo ḽiḽa ḽe a laya mirafho ya maḓana na maḓana.”—Psalme ya 105:8.

Naho zwo ralo, ri nga vha hani na vhungoho ha uri Yehova ho ngo shandukisa ndivho yawe ya u thoma malugana na ḽifhasi? Ri nga vha na vhungoho ha zwenezwi ngauri Ipfini ḽa Mudzimu ḽo hevhedzwaho, Bivhili, ri wana ndivho ya Mudzimu ya u ṋea vhathu  vha thetshelesaho shango. (Psalme ya 25:13; 37:9, 22, 29, 34) Hafhu, Maṅwalo a amba nga ha vho fhaṱutshedzwaho nga Yehova sa vho dzulaho vho tsireledzea, muṅwe na muṅwe o ‘dzula murunzini wa miṱokola yawe, murunzini wa mihuyu yawe, hu si na ane a vha shushedza.’ (Mixa 4:4; Hesekiele 34:28) Vho nangiwaho nga Yehova “vha ḓo fhaṱa dzinnḓu vha dzula khadzo; vha ḓo sima miṱokola vha ḽa mitshelo yayo.” Vha ḓo ḓiphina nga mulalo na zwivhanda zwa ḓaka.—Yesaya 11:6-9; 65:21, 25.

Bivhili i dovha ya ri sumbedza u ḓadzea ha mafulufhedziso a Mudzimu nga iṅwe nḓila. Tshifhingani tsha vhuvhusi ha Khosi Salomo, lushaka lwa Isiraele lwo ḓiphina nga mulalo na u tsireledzea. Nga fhasi ha muvhuso wawe, “ḽa Yuda na ḽa Isiraele ḽo vha ḽo lala; u guma nga Dani na nga Bereseba ho vha hu tshi dzuliwa murunzini wa muṱokola na wa muhuyu misi yoṱhe ya Salomo.” (1 Dzikhosi 4:25) Bivhili i amba uri Yesu u ‘fhira Salomo,’ nahone musi a tshi amba nga ha vhuvhusi hawe, mupsalme o porofita a ri: “Maḓuvhani awe nga hu tondiwe muvhuya, hu ande mulalo maḓuvha oṱhe a vhalwaho nga miṅwedzi.” Nga tshenetsho tshifhinga, “hu ḓo vha na muḓalo wa mavhele; dziṱhohoni dza dzithavha hu ḓo guma maḓaka.”—Luka 11:31; Psalme ya 72:7, 16.

U itela u sumbedza uri u a fulufhedzea kha zwe a zwi amba, Yehova Mudzimu u ḓo ita vhungoho ha uri ifa ḽo fulufhedziswaho ḽi ḓadzee na uri ḽi vhe ḽo nakaho. Kha Ndzumbululo 21:4, Ipfi ḽa Mudzimu ḽi ri vhudza uri shangoni ḽiswa ḽo fulufhedziswaho, Mudzimu “u ḓo fhuluṱa maṱodzi oṱhe maṱoni avho, lufu a lu tsha ḓo vha hone, na vhuṱungu na zwililo na tshengelo a zwi tsha ḓo vha hone.” Ḽeneḽo fulufhedziso ḽi ḓo vha Paradiso.—Luka 23:43.

Nḓila ya u Wana Ifa ḽo Fulufhedziswaho

U shandulwa ha ḽifhasi uri ḽi vhe Paradiso hu ḓo bvelela nga fhasi ha muvhuso une wa ḓo wana maanḓa awo a tshi bva ṱaḓulu, nahone Khosi ya wonoyo Muvhuso hu ḓo vha hu Yesu Kristo. (Mateo 6:9, 10) Tsha u thoma, wonoyo Muvhuso u ḓo “tshinyadza vha tshinyadzaho shango.” (Ndzumbululo 11:18; Daniele 2:44) Nga murahu ha zwenezwo, sa ‘Ṋemulalo,’ Yesu Kristo u ḓo ḓadzisa maipfi a tevhelaho a vhuporofita: “Vhuhosi hawe ndi ha u ḓo ya kule; mulalo wawe a u nga fheli.” (Yesaya 9:6, 7) Nga fhasi ha wonoyo Muvhuso, vhathu vha dzimilioni, u katela na vhane vha ḓo vuswa, vha ḓo vha na tshibuli tsha u wana ifa  ḽa shango.—Yohane 5:28, 29; Mishumo 24:15.

Ndi vhafhio vhane vha ḓo ḓiphina nga ḽeneḽo ifa ḽi mangadzaho? Ṱhogomelani maipfi a Yesu a tevhelaho: “Vhane vha ḓo takala, ndi vha vhulenda, ngauri vhané shango ḽa ḓo vha ifa ḽavho ndi vhenevho.” (Mateo 5:5, NW) U vuḓa, kana u vha na vhulenda zwi amba mini? Ṱhalusamaipfi dzi ṱalusa ipfi u “vuḓa” kana “vhulenda,” nga u tou angaredza sa vhuthu, u dzika, u ḓiṱukufhadza. Naho zwo ralo, u ya nga Lugerika lwa u thoma ḽeneḽi ipfi ḽi amba zwithu zwinzhi. New Testament Wordbook ya William Barclay i ri: “Kha pfaneleo ya vhulenda kana u vuḓa hu na maanḓa mahulwane.” Ḽi ambela kha u kona u ḓifara ha muthu hune ha ita uri a kone u konḓelela u vhaiswa a sa gunguli, kana a sa ḓilifhedzeli a tshi itela u vha na vhushaka havhuḓi na Mudzimu, nahone honoho vhushaka ha vha tshisima tsha maanḓa awe.—Yesaya 12:2; Vha-Filipi 4:13.

Muthu o vuḓaho u ṱanganedza nga u ḓiṱukufhadza zwilinganyo zwa Mudzimu kha masia oṱhe a vhutshilo hawe; ha iti zwithu u ya nga mavhonele awe kana a vhaṅwe vhathu. U a funzea, nahone u a ḓiimisela u funzwa nga Yehova. Mupsalme Davida o ṅwala a ri: “[Yehova] u tshimbidza vhaṱoma vha lulama, u funza vhaṱoma nḓila yawe.”—Psalme ya 25:9; Mirero 3:5, 6.

Naa ni ḓo vha vhukati ha vha “vhulenda” vhane vha ḓo ṋewa shango sa ifa ḽavho? Nga u bvela phanḓa ni tshi ḓivha Yehova na ndivho dzawe na nga u guda Ipfi ḽawe na u shumisa zwine na zwi guda, na inwi ni nga lavhelela u wana ifa ḽa ḽifhasi ḽa paradiso na u tshila tshoṱhe khaḽo.—Yohane 17:3.

[Tshifanyiso kha siaṱari 5]

Ndivho ya Mudzimu nga ha ḽifhasi i vhonala kha mushumo we a u ṋea Adamu na Eva

[Tshifanyiso kha siaṱari 6, 7]

Mulalo na u tsireledzea tshifhingani tsha vhuvhusi ha Salomo zwo vha zwi musumbedzo wa ifa ḽo fulufhedziswaho

[Ṱhaluso dza Vhubvo ha Tshifanyiso]

Sheep and background hill: Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.; Arabian oryx: Hai-Bar, Yotvata, Israel; farmer plowing: Garo Nalbandian

[Tshifanyiso kha siaṱari 7]

Naa ni ḓo vha ni kha shango ḽa u luga ḽine ḽa khou ḓa?