Ṱoḓani Yehova, Muṱolisisi Wa Dzimbilu
Ṱoḓani Yehova, Muṱolisisi Wa Dzimbilu
“Ṱoḓani Nṋe ni hanye!”—AMOSI 5:4.
1, 2. Maṅwalo a amba mini musi a tshi ri Yehova u a “vhona zwi re mbiluni”?
YEHOVA MUDZIMU o vhudza muporofita Samuele a ri: “Muthu tshawe ndi u vhona zwi re phanḓa ha maṱo awe; Yehova Ene u vhona zwi re mbiluni.” (1 Samuele 16:7) Yehova u kona hani “u vhona zwi re mbiluni”?
2 Kha Maṅwalo, mbilu kanzhi i shumiswa nga lwa pfanyisedzo u imela zwine muthu a vha zwone nga ngomu—zwine a zwi tama, mihumbulo yawe, maḓipfele awe, na zwine a zwi funa. Nga zwenezwo-ha, musi Bivhili i tshi amba uri Mudzimu u vhona mbilu, zwi amba uri u a kona u vhona zwine muthu a vha zwone nga ngomu.
Mudzimu u Ṱolisisa Vhaisiraele
3, 4. U ya nga Amosi 6:4-6, ho vha hu na zwiimo zwifhio kha muvhuso wa Isiraele wa tshaka dza fumi?
3 Musi Muṱolisisi wa dzimbilu a tshi sedza muvhuso wa Isiraele wa tshaka dza fumi misini ya Amosi, O vhona mini? Amosi 6:4-6 i amba nga ha ‘vhathu vhane vha dzula kha zwidzulo zwa luṋanga lwa nḓou, vhane vha navha vhe kha maalo avho.’ Vho vha vha tshi khou “ḽa dze dza tou nangwa kha miṱambi, na dziṋamana dzo nonaho.” Vhenevho vhanna ‘vha imba mbila dzi tshi lila’ nahone vho vha vha tshi khou ‘nwa halwa nga mikumbu.’
4 Haya mafhungo a nga pfala a tshi takadza musi muthu a tshi a pfa lwa u tou thoma. Musi vhapfumi vho dzula nḓuni dzavho dza maṱeleṱele, vha ḓiphina nga zwiḽiwa na zwinwiwa zwavhuḓi nahone vha mvumvuswa nga muzika u takadzaho. Vho vha vha tshi dovha vha vha na “zwidzulo zwa luṋanga lwa nḓou.” Vhagudi vha zwo fukulwaho fhasi vho wana maṋanga avhuḓi a nḓou o vhaḓiwaho zwavhuḓi ngei Samaria, hune ha vha musanda wa muvhuso wa Isiraele. (1 Dzikhosi 10:22) Vhunzhi hao o vha o nambatedzwa kha fanitshara na kha mbondo.
5. Ndi ngani Mudzimu o vha o sinyuswa nga Vhaisiraele vha misini ya Amosi?
5 Naa Yehova Mudzimu o vha a sa funi uri Vhaisiraele vha tshile nga u ḓigeḓa, vha tshi ḓiphina nga zwiḽiwa zwi ḓifhaho, vha tshi nwa veine yavhuḓi, nahone vha tshi thetshelesa muzika u takadzaho? Na khathihi! Zwi re zwone ndi uri u ṋea zwenezwo zwithu nga vhunzhi u itela uri vhathu vha ḓiphine ngazwo. (1 Timotheo 6:17) Zwe zwa vha zwi tshi dina Yehova ho vha hu nyemulo mmbi dza vhathu, vhuimo ha mbilu dzavho mmbi, na u vha na mavhonele a u sa ṱhonifha Mudzimu na u sa funa Vhaisiraele ngavho.
6. Tshiimo tsha muya tsha Vhaisiraele tsho vha tshi tshifhio misini ya Amosi?
6 Vhe vha vha vha tshi khou ‘navha kha maalo avho, vha tshi khou ḽa dze dza tou nangwa kha miṱambi, u nwa halwa, na u lidza mbila’ vho mangala. Vhenevho vhanna vho vhudziswa uri: ‘Naa ni khou pandela-ḓuvha-ḽivhi?’ Vha fanela u vha vho vha vho tsikeledzea vhukuma nga zwiimo zwe zwa vha zwi hone Isiraele, fhedzi a vho ngo ‘londa fuvhalo ḽa Yosefa.’ (Amosi 6:3-6) Hu sa londwi u pfuma ha lwonolwo lushaka, Mudzimu o vhona uri vhuimo ha lwa muya ha Yosefa—kana Isiraele—ho vha vhu sa takadzi. Naho zwo ralo, vhathu vho bvela phanḓa na mishumo yavho ya ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe vha sa vhilaeli nga tshithu. Vhathu vhanzhi ṋamusi vha na mavhonele a fanaho. Vha nga kha ḓi zwi ṱhogomela uri ri khou tshila zwifhingani zwi konḓaho, fhedzi arali zwi sa vha kwami, a vha vhilaeli nga vhuleme ha vhaṅwe nahone a vha sumbedzi u vha na dzangalelo kha zwithu zwa muya.
Lushaka lwo Tshinyalaho lwa Isiraele
7. Ho vha hu tshi ḓo itea mini arali vhathu vha Isiraele vha sa thetshelese tsevho dza Mudzimu?
7 Bugu ya Amosi i ṱalusa lushaka lwo tshinyalaho hu sa londwi u vha halwo lwo pfumaho. Nga ṅwambo wa u kundwa u thetshelesa tsevho dza Yehova na u khakhulula mavhonele avho, Yehova o vha a tshi ḓo vha kumedzela maswina avho. Vhaasuri vho vha vha tshi ḓo ḓa nahone vha vha bvisa zwiduloni zwavho zwavhuḓi zwo itwaho nga ṋanga dza nḓou nahone vha vha isa vhuthubwani. Vho vha vha sa tsha ḓo dovha vha ḓiphina!
8. Zwo ḓa hani uri Isiraele ḽi vhe vhuimoni vhu si havhuḓi ha muya?
8 Zwo ḓa hani uri Vhaisiraele vha ḓiwane vhe vhuimoni ho raloho? Tshenetshi tshiimo tsho thoma u vha hone nga 997 B.C.E, musi Khosi Salomo a tshi tevhelwa nga murwa wawe Rehabeamu nahone tshaka dza fumi dza Isiraele dza ḓifhambanya na lushaka lwa Yuda na lwa Benyamini. Khosi ya u thoma ya muvhuso wa tshaka dza fumi o vha e Yerobeamu wa u Thoma, “murwa wa Nebatha.” (1 Dzikhosi 11:26) Yerobeamu o ita uri vhathu vha muvhuso wawe vha tende uri zwo vha zwi tshi vha konḓela u ya Yerusalema u itela u gwadamela Yehova. Naho zwo ralo, o vha a si khou vhilaelela zwa vhukuma nga ha mutakalo wa vhathu. Nṱhani hazwo, o vha a tshi khou lingedza u tsireledza madzangalelo awe. (1 Dzikhosi 12:26) Yerobeamu o vha a tshi khou tshuwa uri arali Vhaisiraele vha bvela phanḓa vha tshi ya thembeleni Yerusalema u itela vhuṱambo ha ṅwaha muṅwe na muṅwe ha u hulisa Yehova, vha ḓo fheleledza vho ḓiṱanganya na muvhuso wa Yuda. A tshi lingedza u thivhela zwenezwo, Yerobeamu o ita ṋamana mbili dza musuku, iṅwe a i vhea Dani iṅwe ya vha Bethele. Nga zwenezwo u gwadamela ṋamana zwa mbo ḓi thoma u vha vhurereli ha Lushaka muvhusoni wa Isiraele.—2 Koronika 11:13-15.
9, 10. (a) Ndi vhuṱambo vhufhio ha vhurereli he ha dzudzanywa nga Khosi Yerobeamu wa u Thoma? (b) Mudzimu o dzhia hani vhuṱambo ho itwaho Isiraele misini ya Khosi Yerobeamu wa Vhuvhili?
9 Yerobeamu o lingedza u ita uri vhurereli vhuswa vhu ṱhonifhee. O ita vhuṱambo vhune ha ṱoḓa u fana na vhune ha itwa ngei Yerusalema. Kha 1 Dzikhosi 12:32, ri a vhala: “Yerobeamu a vhea ḓuvha ḽa vhuṱambo nga ḓuvha ḽa fumi na vhuṱanu ḽa ṅwedzi wa vhuṱanu-na-vhuraru; ha nga vhuṱambo ha Vha-Yuda; a ṋekedza zwidzimu kha aletare. Ndi zwe a ita Bethele a tshi ṋekedza zwidzimu.”
10 Yehova ho ngo vhuya a tendela honoho vhuṱambo ha vhurereli ha mazwifhi. O zwi sumbedza zwavhuḓi a tshi shumisa Amosi nga murahu ha ḓana ḽa miṅwaha tshifhingani tsha vhuvhusi ha Yerobeamu wa Vhuvhili, we a vha khosi ya muvhuso wa tshaka dza fumi dza Isiraele hu ṱoḓaho u vha nga 844 B.C.E. (Amosi 1:1) U ya nga Amosi 5:21-24, Mudzimu o ri: “Maḓuvha aṋu a vhuṱambo ’thi a funi, ndi tou nengwa ngao’; a thi funi u dubelwa nga zwa zwivhidzoni zwaṋu. Ngauri ni tshi ḓisa zwiṱhavhelo zwaṋu na misumo yaṋu, a thi zwi takaleli; na mitendelo yaṋu ya zwo nonaho a thi i vhoni. Litshani u mphunga nga mashada a zwiimbo zwaṋu; mibvumo ya dzimbila dzaṋu ’thi i pfi. Nga hu ḓe lukuna, lu ele vhunga maḓi; zwivhuya zwi nge mulambo u sá xi.”
Zwi a Fana na Misini Yashu
11, 12. Ndi u fana hufhio hu re hone vhukati ha vhurabeli ha Isiraele ḽa kale na vhune ha itwa kha ḽa Vhudzhagane?
11 Zwi khagala uri Yehova o ṱolisisa mbilu dza vhe vha ṱanganela kha vhuṱambo ha Isiraele nahone a landula honoho vhuṱambo na misumo. Zwi ngaho zwenezwo ṋamusi, Mudzimu u landula vhuṱambo ha ḽa Vhudzhagane ha vhuhedeni, vhu ngaho Khirisimusi na Easter. Nga ṅwambo wa uri kha vhagwadameli vha Yehova, zwi nga si konadzee uri u luga na vhuvhi zwi ṱangane, hu nga si vhe na vhushaka vhukati ha tshedza na swiswi.—2 Vha-Korinta 6:14-16.
12 Huna zwithu zwine zwa fana vhukati ha vhurabeli he ha itwa nga Vhaisiraele vhe vha vha vha tshi gwadamela ṋamana na vhune ha itwa nga ḽa Vhudzhagane. Naho vhaṅwe vhane vha ḓiamba uri vha Vhakriste vha tshi tenda mafhungo-ngoho a Ipfi ḽa Mudzimu, vhurabeli ha ḽa Vhudzhagane a vhu khou ṱuṱuwedzwa nga u funa zwa vhukuma Mudzimu. Arali zwo vha zwo tou ralo, vho vha vha tshi ḓo vha vha tshi khou gwadamela Yehova “muyani na nga mafhungo-ngoho” ngauri honoho ndi vhurabeli vhune ha mu takadza. (Yohane 4:24) Zwiṅwe hafhu, ḽa Vhudzhagane a ḽi iti uri “hu ḓe lukuna, lu ele vhunga maḓi, zwivhuya zwi nge mulambo u sá xi.” Nṱhani hazwo, ḽi bvela phanḓa u nyadza milayo ya Mudzimu ya matshilele. Ḽi ṱanganedza vhufhura, vhupombwe, vhuvhava, na zwiṅwe zwivhi zwihulwane na u fhaṱutshedza mbingano dza vhusawana.
“Ni Fune Zwivhuya”
13. Ndi ngani ri tshi fanela u tendelana na maipfi a re kha Amosi 5:15?
13 Kha vhoṱhe vhane vha ṱulutshelwa u rabela Yehova nga nḓila i ṱanganedzeaho, u ri: “Vhéngani vhuvhi, ni fune zwivhuya.” (Amosi 5:15) Lufuno na vengo ndi maḓipfele o khwaṱhaho ane a bva mbiluni ya pfanyisedzo. Samusi, mbilu i mudzia-tshimbevha, ri fanela u ita zwi re maanḓani ashu u itela u i tsireledza. (Mirero 4:23; Yeremia 17:9) Arali ra tendela mbilu yashu uri i ṱahulele nyemulo mmbi, ri nga kha ḓi thoma u funa zwithu zwivhi nahone ra vhenga zwo lugaho. Nahone arali ra bvela phanḓa na nyemulo dzo raloho nga u ita tshivhi, nga ngeno thungo ri tshi vhonala ri vhane vha fhisea tshumeloni ya Yehova, zwenezwo zwi nga si vhuye zwa ri ita uri ri ṱanganedzwe nga Mudzimu. Nga zwenezwo kha ri rabele uri Mudzimu a ri thuse u ‘vhenga vhuvhi na u funa zwivhuya.’
14, 15. (a) Kha ḽa Isiraele, ndi vhonnyi vhe vha vha vha tshi khou ita zwivhuya, nahone vhaṅwe vhavho vho farwa hani? (b) Ri nga ṱuṱuwedza hani vha re kha tshumelo ya tshifhinga tsho ḓalaho ṋamusi?
14 A si Vhaisiraele vhoṱhe vhe vha vha vha tshi khou ita zwo khakheaho phanḓa ha Yehova. Sa tsumbo, Hosea na Amosi vho vha ‘vha tshi funa zwivhuya’ nahone vha shumela Mudzimu nga u fulufhedzea sa vha porofita. Vhaṅwe vho ita miano ya u vha Vhakhethwa. Musi vhe Vhakhethwa, vho vha vha sa shumisi zwithu zwo itwaho nga nḓirivhe, zwihuluhulu veine. (Numeri 6:1-4) Vhaṅwe Vhaisiraele vho dzhia hani buḓo ḽa u ḓiṋekedza ḽa vhenevho vhaiti vha zwivhuya? Phindulo i mangadzaho ya yeneyo mbudziso i dzumbulula u hulela ha u tshinyala ha lushaka lwa Isiraele. Amosi 2:12 i ri: “Inwi-ha na mbo nwisa vhakhethwa vhanga mahalwa, na dzivhisa vha vhaporofita vhanga na ri: Ni songo huwelela!”
15 Vhenevho Vhaisiraele vho vha vho fanela u vha vho shona, vho sudzulusea u shandula matshilele avho musi vha tshi vhona tsumbo yavhuḓi ya Vhakhethwa na vhaporofita. Nṱhani hazwo, vho lingedza nga tshiṱuhu u kula nungo vha fulufhedzeaho nga u ita uri vha sa ṋee Mudzimu vhugala. Ri songo vhuya ra ṱuṱuwedza Vhakriste nga riṋe vhane vha vha vhavulanḓila, vharumiwa, vhalavhelesi vha dalelaho, kana miraḓo ya muṱa wa Bethele, uri vha ṱutshele tshumelo yavho ya tshifhinga tsho ḓalaho u itela uri vha tshile vhutshilo vhune ha vhidzwa vhutshilo ho ḓoweleaho. Nṱhani hazwo, kha ri vha ṱuṱuwedze uri vha bvele phanḓa na mushumo wavho wavhuḓi!
16. Ndi ngani Vhaisiraele vho vha vhe vhuimoni havhuḓi ha muya tshifhingani tsha Mushe u fhira zwe vha vha vhe zwone misini ya Amosi?
16 Naho Vhaisiraele vhanzhi vho vha vha tshi khou ḓiphina nga vhutshilo vhu fushaho ha zwithu zwi vhonalaho misini ya Amosi, vho vha vha songo ‘pfuma Mudzimuni.’ (Luka 12:13-21) Vhomakhulukuku vho ḽa mana fhedzi sogani miṅwaha ya 40. Vho vha vha sa ḽi ṋama ya phulu dzo nonaho kana u dzula kha zwidzulo zwo khavhiswaho nga ṋanga dza nḓou. Naho zwo ralo, Mushe o vha vhudza zwo tea a ri: “Yehova Mudzimu wau o U shudufhadza kha mishumo yoṱhe ya zwanḓa zwau. . . . Yehova Mudzimu wau o fhedza miṅwaha i ná mahumi maṋa é na iwe; a wo ngo shaya tshithu.” (Doiteronomio 2:7) Ee, Vhaisiraele vho vha vhe na zwithu zwine vha zwi shaya ngangoho. Tsha ndeme vhukuma ndi uri Mudzimu o vha a tshi vha funa, u vha tsireledza na u vha fhaṱutshedza!
17. Ndi ngani Yehova o isa Vhaisiraele vha kale Shangoni ḽo Fulufhedziswaho?
17 Yehova o humbudza vhathu vha misini ya Amosi uri O isa vhomakhulukuku wavho Shangoni ḽo Fulufhedziswaho na u vha thusa u fhelisa maswina avho oṱhe. (Amosi 2:9, 10) Ndi ngani Mudzimu o bvisa Vhaisiraele shangoni ḽa Egipita a vha isa shangoni ḽo fulufhedziswaho? Naa ho vha hu nga ṅwambo wa uri vha tshile vhutshilo ha u ḓiphina nahone vha furalele Musiki wavho? Hai. Nṱhani hazwo o ita nga u ralo u itela uri vha kone u mu gwadamela vho vhofholowa nahone vhe vhathu vho kunaho muyani. Fhedzi vhadzulapo vha muvhuso wa tshaka dza fumi dza Isiraele a vho ngo vhenga zwe zwa vha zwi zwivhi na u funa zwe zwa vha zwi zwivhuya. Nṱhani hazwo vho vha vha tshi khou ṋea vhugala zwifanyiso zwo vhaḓiwaho, hu si Yehova Mudzimu. Zwo vha zwi tshi shonisa lungafhani!
Yehova u a Vha Sengisa
18. Ndi ngani Yehova o ri vhofholola muyani?
18 Mudzimu o vha a nga si dzhiele fhasi vhuḓifari ha Vhaisiraele vhu shonisaho. O bvisela mavhonele awe khagala musi a tshi ri: “Ndi ḓo itela zwenezwo ndi tshi ḓo ni sengisa milandu yaṋu yoṱhe.” (Amosi 3:2) Eneo maipfi a ita uri ri humbule nga ha u vhofhololwa hashu vhupulini kha Egipita ḽa musalauno, ḽine ḽa vha ano maitele mavhi a zwithu. Yehova ho ngo ri vhofholola u itela uri ri tovhole zwipikwa zwashu zwa tseḓa. Nṱhani hazwo, o ita nga u ralo u itela uri ri mu rende nga mbilu yoṱhe sa vhathu vho vhofholowaho vha re kha vhurabeli ho kunaho. Nahone roṱhe ri ḓo ḓifhindulela kha nḓila ine ra shumisa ngayo mbofholowo yashu ye ra ṋewa nga Mudzimu.—Vha-Roma 14:12.
19. U ya nga Amosi 4:4, 5, Vhaisiraele vhanzhi vho vha vha tshi funa mini?
19 Zwi ṱungufhadzaho ndi uri vhathu vhanzhi ngei Isiraele a vho ngo thetshelesa mulaedza wa maanḓa wa Amosi. Onoyo muporofita u bvukulula vhuimo havho vhuvhi ha lwa muya kha haya maipfi o ṅwaliwaho kha Amosi 4:4, 5 ane a ri: “Ni ḓi ya zwaṋu henengei Bethele, pambuwani zwaṋu; iyani hangei Giligala, ni ḓi ṋaṋisa zwaṋu u pambuwa; . . . ngauri ndi zwone zwine na zwi funa, henenwi vha lushaka lwa Isiraele.” Vhaisiraele a vho ngo ṱahulela lutamo lwavhuḓi. A vho ngo linda mbilu dzavho. Nga ṅwambo wa zwenezwo, vhunzhi havho vho mbo ḓi thoma u funa zwivhi nahone vha vhenga zwivhuya. Vhenevho vhagwadameli vha ṋamana vha re na tshipimbi a vho ngo shanduka. Yehova o vha a tshi ḓo vha sengisa, nahone vho vha vha tshi ḓo fela zwivhini zwavho!
20. Muthu a nga tevhela hani buḓo ḽi tendelanaho na zwi re kha Amosi 5:4?
20 Zwi fanela u vha zwo vha zwi sa leluwi kha naho e nnyi we a vha a tshi khou tshila ngei Isiraele misini yeneyo u dzula a tshi fulufhedzea kha Yehova. Zwi a konḓa u ita zwithu zwo fhambanaho na zwine zwa itwa nga vhathu vhanzhi, samusi Vhakriste ṋamusi, vhaṱuku na vhahulwane vha tshi zwi ḓivha zwavhuḓi. Fhedzi u funa Mudzimu na u tama u mu takadza zwo ṱuṱuwedza vhaṅwe Vhaisiraele uri vha ṱanganele kha vhurabeli ha ngoho. Yehova o vha ramba nga lufuno samusi zwo ṅwaliwa kha Amosi 5:4 ine ya ri: “Ṱoḓani Nṋe ni hanye!” Ṋamusi, Mudzimu u sumbedza tshilidzi nga hu fanaho kha vhane vha rembuluwa na u mu ṱoḓa nga u dzhenisa nḓivho yo teaho ya Ipfi ḽawe na u ita zwine a zwi funa. A zwi leluwi u tevhela ḽeneḽo buḓo, fhedzi u ita nga u ralo zwi livhisa vhutshiloni vhu sa fheli.—Yohane 17:3.
Mvelaphanḓa hu sa Londwi Nḓala ya Muya
21. Ndi nḓala ifhio ine ya ḓela vhane vha si ṱanganele kha vhurabeli ha ngoho?
21 Hu ḓo itea mini kha vha sa tikedzi vhurabeli ha ngoho? Vha ḓo welwa nga nḓala ine ya fhira dzoṱhe—nḓala ya muya! Yehova Murena Muvhusahoṱhe o ri: “Hu ḓo ḓa maḓuvha ane kha shango nda ḓo ruma nḓala, i sí nḓala ya vhuswa, ḽi sí ḓora ḽa maḓi; hu ḓo lilwa u pfa fhungo ḽa Yehova.” (Amosi 8:11) Ḽa Vhudzhagane ḽi kha yeneyo nḓala ya muya. Vha mbilu dzavhuḓi vhukati havho vha nga vhona mvelaphanḓa ya muya ya vhathu vha Mudzimu, nahone vha khou dzhena ndanguloni ya Yehova nga vhunzhi. Phambano vhukati ha zwine zwa khou itea kha ḽa Vhudzhagane na zwine zwa khou itea kha Vhakriste vha ngoho i sumbedzwa zwavhuḓi kha maipfi a Yehova ane a ri: “Ngangoho vhalanda vhanga vha ḓo ḽa, inwi ni tshi khou fa nga nḓala; vhalanda vhanga vha ḓo nwa, inwi ni tshi khou fa nga ḓora; vhalanda vhanga vha ḓo takala, inwi ni tshi khou shona.”—Yesaya 65:13.
22. Ndi ngani ri na tshiitisi tsha u takala?
22 Samusi ri vhashumeli vha Yehova, naa ri a livhuha zwine ra vha nazwo nga nḓila ya ndugiselelo dza muya na u fhaṱutshedzwa? Musi ri tshi guda Bivhili na khandiso dza Vhukriste na u ya miṱanganoni yashu, maguvhanganoni, na mabuthanoni, ri ḓipfa ri tshi nga ri sa tsengisa miṱodzi ya dakalo nga ṅwambo wa vhuimo havhuḓi ha mbilu. Ri takalela u pfesesa hashu zwavhuḓi Ipfi ḽa Mudzimu, u katela na vhuporofita ha Amosi ho hevhedzwaho nga Mudzimu.
23. Vhane vha renda Mudzimu vha ḓiphina nga mini?
23 Kha vhathu vhoṱhe vhane vha funa Mudzimu na vhane vha ṱoḓa u mu ṋea vhugala, vhuporofita ha Amosi vhu na mulaedza wa fulufhelo. Hu sa londwi vhuimo hashu ha zwino ha zwa masheleni, kana milingo naho i ifhio ine ra nga sedzana nayo kha ḽino shango ḽi re na khakhathi, riṋe vhane ra funa Mudzimu ri khou ḓiphina nga phaṱutshedzo dza Mudzimu na zwiḽiwa zwavhuḓi zwa muya. (Mirero 10:22; Mateo 24:45-47) Nga zwenezwo, vhugala hoṱhe vhu ya kha Mudzimu, ane a ri ṋea zwithu zwoṱhe nga vhunzhi uri ri ḓiphine! Nga zwenezwo, u nga ri roṱhe ri nga bvela phanḓa ri tshi mu renda zwi tshi bva mbiluni nga hu sa fheli! Zwenezwo zwi ḓo vha ndugelo yashu i takadzaho arali ri tshi ṱoḓa Yehova, Muṱolisisi wa dzimbilu.
Ni Ḓo Fhindula Hani?
• Ndi zwiimo zwifhio zwe zwa vha zwi hone ngei Isiraele misini ya Amosi?
• Vhuimo ha muvhuso wa tshaka dza fumi dza Isiraele vhu fana hani na ha musalauno?
• Ndi ifhio nḓala ye ya dzula yo ambiwa i re hone zwino, nahone ndi vhafhio vhane vha si khou i pfa?
[Mbudziso Dza Pfunzo]
[Zwifanyiso kha siaṱari 21]
Vhaisiraele vhanzhi vho vha vha tshi tshila zwavhuḓi fhedzi a vho ngo ḓiphina nga vhunzhi ha zwithu zwa muya
[Tshifanyiso kha siaṱari 23]
Ṱuṱuwedzani vhashumeli vha tshifhinga tsho ḓalaho u bvela phanḓa na mushumo wavho wavhuḓi
[Zwifanyiso kha siaṱari 24, 25]
A huna nḓala ya muya vhukati ha vhathu vha Yehova vho takalaho