Shumisani Tshifhiwa Tshaṋu Tsha U Sa Vha Mbinganoni Nga Vhuḓalo
Shumisani Tshifhiwa Tshaṋu Tsha U Sa Vha Mbinganoni Nga Vhuḓalo
“A konaho u zwi ṱalukanya a ṱalukanye.”—MAT. 19:12.
1, 2. (a) Yesu, Paulo, na vhaṅwe vho vha vha tshi dzhia hani tshifhiwa tsha u sa vha mbinganoni? (b) Ndi ngani zwi tshi nga konḓela vhaṅwe u humbula uri u sa vha mbinganoni ndi tshifhiwa?
A ZWI timatimisi uri mbingano ndi tshiṅwe tsha zwifhiwa zwavhuḓi vhukuma zwe vhathu vha ṋewa nga Mudzimu. (Mir. 19:14) Naho zwo ralo, Vhakriste vhanzhi vha siho mbinganoni vha tshila vhutshilo vhu takadzaho na vhu fushaho. Harold, ane a vha wahashu wa tshinnani wa miṅwaha ya 95 a sa athu vhuya a vhinga o ri: “Naho ndo vha ndi tshi takalela u vha na vhaṅwe na u ṱanganedza vhaeni, musi ndi ndoṱhe ndo vha ndi sa ḓipfi ndi na vhuludu. Khamusi ndi nga kha ḓi amba uri ndi tou vha na tshifhiwa tsha u sa vha mbinganoni.”
2 Ndi ngoho uri Yesu Kristo na muapostola Paulo vho amba uri u sa vha mbinganoni zwi a fana na u vha mbinganoni, ngauri zwoṱhe ndi zwifhiwa zwi bvaho ha Mudzimu. (Vhalani Mateo 19:11, 12; 1 Vha-Korinta 7:7.) Ndi ngoho uri a si vhathu vhoṱhe vhe vha tou funa u sa vha mbinganoni. Nga zwiṅwe zwifhinga, zwiimo zwi ita uri zwi konḓe u wana mufarisi o teaho. Kana nga murahu ha miṅwaha minzhi vhe mbinganoni, vhaṅwe vha ḓiwana vha si tsha vha mbinganoni vha songo zwi lavhelela nga ṅwambo wa ṱhalano kana u felwa nga mufarisi. Nga zwenezwo, u sa vha mbinganoni zwi nga vha tshifhiwa nga muhumbulo ufhio? Nahone Vhakriste vha siho mbinganoni vha nga shumisa hani tshifhiwa tshavho nga vhuḓalo?
Tshifhiwa Tsho Khetheaho
3. Ndi mbuyelo dzifhio dzine Vhakriste vha siho mbinganoni vha ḓiphina ngadzo?
3 Muthu a siho mbinganoni u anzela u vha na tshifhinga tshinzhi na mbofholowo yo engedzeaho u fhira muthu ane a vha mbinganoni. (1 Vha-Kor. 7:32-35) Zwenezwi ndi dziṅwe mbuyelo dzine dza nga ita uri muthu a siho mbinganoni a kone u ṱanḓavhudza vhuḓinḓa hawe, a hudze lufuno lwawe kha vhaṅwe, na u sendela tsini na Yehova. Naho zwo ralo, Vhakriste vhanzhi vha a ṱhogomela mbuyelo dzine dza vha hone dza u sa vha mbinganoni nahone vho khetha “u zwi ṱalukanya” lwa tshifhinganyana. Khamusi u thomani vhaṅwe vho vha vha songo ḓiimisela uri vha nga si vhe mbinganoni, fhedzi musi zwiimo zwavho zwi tshi shanduka, vho rabela na u elekanya nga ha vhuimo havho nahone vha zwi ṱhogomela uri Yehova a nga vha thusa uri vha kone u zwi ṱanganedza. Nga zwenezwo, nga ṅwambo wa u ṱhogomela uri vhuimo havho ho shanduka, vho ṱanganedza tshifhiwa tsha u sa vha mbinganoni.—1 Vha-Kor. 7:37, 38.
4. Ndi ngani Vhakriste vha siho mbinganoni vha tshi ḓipfa vha tshi fanelea tshumeloni ya Mudzimu?
4 Vhakriste vha siho mbinganoni vha a zwi ḓivha uri a vho ngo fanela u thoma vha vha mbinganoni u itela uri vha ṱanganedzwe nga Yehova kana nga ndangulo yawe. Mudzimu u funa roṱhe nga muthihi nga muthihi. (Mat. 10:29-31) A hu na muthu kana tshithu tshine tsha nga ri fhandekanya na lufuno lwa Mudzimu. (Vha-Roma 8:38, 39) Hu sa londwi uri ri mbinganoni kana a ri ho mbinganoni, ri na zwiitisi zwa u ḓipfa ri tshi fanelea tshumeloni ya Mudzimu.
5. Ndi mini zwine zwa ṱoḓea u itela u vhuyelwa nga vhuḓalo nga tshifhiwa tsha u sa vha mbinganoni?
5 Naho zwo ralo, samusi zwifhiwa zwi ngaho muzika kana vhukoni ha zwa mitambo zwi tshi fanela u tou ṱahulelwa, na tshifhiwa tsha u sa vha mbinganoni tshi fanela u ṱahulelwa u itela uri tshi ri vhuyedze nga vhuḓalo. Nga zwenezwo, ṋamusi Vhakriste vha siho mbinganoni vha nga shumisa hani zwavhuḓi vhuimo honoho—hu sa londwi uri ndi vhahashu vha tshinnani kana vha tshisadzini, uri ndi vhaṱuku kana ndi vhahulwane, kana a vhaho mbinganoni nge vha tou ḓifunela kana ndi nga ṅwambo wa zwiimo? Kha ri ṱhogomele dziṅwe tsumbo dzi ṱuṱuwedzaho dza tshivhidzo tsha Vhukriste tsha u thoma nahone ri vhone zwine ra nga zwi guda.
U Sa Vha Mbinganoni Ni Tshee Muswa
6, 7. (a) Vhananyana vha Filipo vho vha na ndugelo ifhio tshumeloni ya Mudzimu? (b) Timotheo o shumisa hani zwavhuḓi miṅwaha yawe ya musi e siho mbinganoni, nahone o fhaṱutshedzwa hani nga u shuma nga u ḓifunela a tshee muswa?
6 Muevangeli Filipo o vha e na vhananyana vhaṋa vhe vha shuma nae nga u fhisea kha mushumo wa vhuevangeli. (Mish. 21:8, 9) U porofita ho vha hu zwiṅwe zwa zwifhiwa zwa vhuṱolo zwi bvaho ha muya mukhethwa, nahone vhananyana vhenevho vho shumisa tshenetsho tshifhiwa u itela u ḓadzisa luṅwalo lwa Yoele 2:28, 29.
7 Timotheo ndi muswa we a shumisa u sa vha hawe mbinganoni nga nḓila yavhuḓi. U bva vhuṱukuni hawe, o gudiswa “maṅwalo makhethwa” nga mme awe Oinike, na makhulu wawe Loisa. (2 Tim. 1:5; 3:14, 15) Fhedzi zwi vhonala u nga vho vha Vhakriste musi Paulo a tshi dalela hayani havho Lisitara lwa u thoma hu ṱoḓaho u vha nga 47 C.E. Nga murahu ha miṅwaha mivhili, musi Paulo a tshi dala lwa vhuvhili, khamusi Timotheo o vha e miṅwahani yawe ya u fhedzisela ya vhufumi kana ya u thoma ya vhu-20. Hu sa londwi uri o vha a tshee muṱuku nahone e muswa ngohoni, o vha e na “bvumo” ḽavhuḓi kha vhahulwane vha Vhakriste vha Lisitara na ngei Ikonio. (Mish. 16:1, 2) Nga zwenezwo, Paulo o ramba Timotheo uri a shume nae mushumoni wa u dalela zwivhidzo. (1 Tim. 1:18; 4:14) A ri na vhungoho ha uri Timotheo o vha a songo vhinga. Fhedzi ri a zwi ḓivha uri musi a tshee muswa o tenda nga u ḓifunela musi Paulo a tshi mu ramba nahone lwa miṅwaha minzhi nga murahu ha zwenezwo o ḓiphina nga u shuma sa murumiwa na mulavhelesi e siho mbinganoni.—Vha-Fil. 2:20-22.
8. Ndi mini zwe zwa ita uri Yohane ane a pfi Marko a tovhole zwipikwa zwa muya, nahone o wana phaṱhutshedzo dzifhio nga u ita nga u ralo?
8 Musi a tshee muswa, Yohane ane a pfi Marko na ene o shumisa miṅwaha yawe ya u sa vha mbinganoni nga nḓila yavhuḓi. Ene na Maria mme awe, na Baranaba muzwala wawe vho vha vhe miraḓo ya u thoma ya tshivhidzo tsha ngei Yerusalema. Zwi tou nga muṱa wa ha Marko wo vha u tshi kapula mapfura nga lebula samusi vho vha vhe na muḓi ḓoroboni nahone vhe na vhashumi. (Mish. 12:12, 13) Naho zwo ralo, hu sa londwi zwenezwi zwoṱhe, na musi a tshi kha ḓi vha muṱhannga, Marko o vha a sa tshileli u ḓitakadza kana u vha na tseḓa; kana u fushwa nga u ṱoḓa vhutshilo ha muṱa vhu takadzaho. U konana hawe na vhaapostola zwi nga kha ḓi vha zwo ita uri a tame tshumelo ya vhurumiwa. Nga zwenezwo, o ṱuwa na Paulo na Baranaba kha lwendo lwavho lwa u thoma lwa vhurumiwa nahone a shuma nga u fhisea sa mulanda wavho. (Mish. 13:5) Nga murahu, o ṱuwa na Baranaba, nahone a dovha a ṱuwa na Petro ngei Babele. (Mish. 15:39; 1 Pet. 5:13) A ri ḓivhi uri Marko o fhedza tshifhinga tshingafhani a songo vhinga. Fhedzi o vha na bvumo ḽavhuḓi vhukuma sa muthu we a vho o ḓiimisela u shumela vhaṅwe na u ita zwo engedzeaho tshumeloni ya Mudzimu.
9, 10. Ndi zwibuli zwifhio zwine vhaswa vha Vhakriste vha siho mbinganoni vha nga vha nazwo u itela u engedza vhuḓinḓa havho? Ṋeani tsumbo.
9 Vhaswa vhanzhi tshivhidzoni ṋamusi na vhone vha takalela u shumisa zwavhuḓi miṅwaha yavho ya vhuswa u itela u engedza nḓila ine vha ṱanganela ngayo kha tshumelo ya Mudzimu. U fana na Marko na Timotheo, vha takalela uri u sa vha mbinganoni zwi vha ita uri vha ‘dzule vha sa dzinginyei kha Murena.’ (1 Cor. 7:35) Zwenezwi zwi a vhuyedza vhukuma. Vhathu vha siho mbinganoni vha na zwibuli zwinzhi zwa u shumela Yehova—vha nga vula nḓila, u shuma hu re na ṱhoḓea khulwane ya vhahuweleli vha Muvhuso, u guda luṅwe luambo, u thusa musi hu tshi fhaṱiwa Holo dza Muvhuso kana madavhi, u ya Tshikoloni tsha u Gudisela Vhuḓinḓa, kana u shuma Bethele. Arali ni muswa a sa athu vha mbinganoni, naa ni khou shumisa zwibuli zwine na vha nazwo nga vhuḓalo?
10 Wahashu ane a pfi Mark o thoma u vula nḓila musi e miṅwahani yawe ya u fhedza ya vhufumi, a ya Tshikoloni tsha u Gudisela Vhuḓinḓa, nahone o no ita tshumelo dzo fhamba-fhambanaho mashangoni manzhi. Musi a tshi sedza miṅwaha ya 25 ye a i fhedza e tshumeloni ya tshifhinga tsho ḓalaho o ri: “Ndo lingedza u shuma na vhathu vhoṱhe tshivhidzoni, u ṱanganela vhuḓinḓani navho, u ita nyendo dza vhulisa, u vha ramba uri vha ḓe muḓini wanga u itela u ḽa roṱhe zwiḽiwa, na u dzudzanya zwimima na miraḓo ya tshivhidzo u itela u fhaṱana muyani. Zwenezwi zwithu zwoṱhe zwo ita uri ndi vhe na dakalo ḽihulwane.” Zwe zwa ambiwa nga Mark zwi sumbedza uri dakalo ḽihulwane vhutshiloni ḽi ḓiswa nga u ṋea vhaṅwe, nahone musi ni tshi ita tshumelo khethwa nga vhuḓalo ni vha na zwibuli zwinzhi zwa u ṋea vhaṅwe. (Mish. 20:35) Samusi ni muswa, hu sa londwi uri ni na madzangalelo afhio, vhutsila, kana tshenzhelo vhutshiloni, ni na zwinzhi zwine na nga zwi itela Murena.—1 Vha-Kor. 15:58.
11. Ndi dzifhio dziṅwe mbuyelo dza u sa gidimela u vhinga kana u vhingwa?
11 Naho nga u ya ha tshifhinga vhaswa vhanzhi vha tshi nga kha ḓi ṱoḓa u vha mbinganoni, hu na zwiitisi zwi pfalaho zwa uri vha songo gidimela u vhinga kana u vhingwa. Paulo o ṱuṱuwedza vhaswa uri vha thome vha imenyana hu fhire tshifhinga tsha “u aluwa ha muswa,” tshine ngatsho maḓipfele a u ita zwa vhudzekani a vha e mahulwane vhukuma. (1 Vha-Kor. 7:36, vhambedzani NW.) Zwi dzhia tshifhinga uri ni ḓipfesese na uri ni vhe na tshenzhelo i ṱoḓeaho vhutshiloni uri ni kone u khetha mufarisi o ni teaho. U ita muano wa mbingano ndi phetho ya ndeme vhukuma ine ya vha ya tshoṱhe.—Muh. 5:2-5.
U Sa Vha Mbinganoni Musi No No Aluwa
12. (a) Ana wa tshilikadzi o kona hani u sedzana na zwiimo zwawe zwo shandukaho? (b) O vha na ndugelo ifhio?
12 Zwi vhonala u nga Ana we ha ambiwa nga hae kha Evangeli ya Luka o vha o ṱungufhala vhukuma musi munna wawe a tshi fa zwi songo lavhelelwa nga murahu ha miṅwaha ya sumbe fhedzi vho vhingana. A ri ḓivhi arali vho vha vhe na vhana kana o vhuya a humbula nga ha u dovha a vhingwa. Fhedzi Bivhili i amba uri musi Ana e na miṅwaha ya 84, o vha a tshi kha ḓi vha tshilikadzi. U ya nga zwine Bivhili ya zwi amba ri nga phetha nga uri Ana o shumisa zwiimo zwawe zwe zwa shanduka u itela u sendela tsini na Yehova. O vha a sa “ṱuwi nḓuni khethwa, a tshi shumela Mudzimu vhusiku na masiari nga u ḓi-dzima na nga u rabela.” (Luka 2:36, 37) Nga zwenezwo, zwithu zwa muya zwo vha zwi tshi ḓa u thoma vhutshiloni hawe. Zwenezwo zwo vha zwi tshi ṱoḓa u ḓiimisela na vhuḓidini vhuhulwane, fhedzi o lambedzwa nga nḓila khulwane. O vha na ndugelo ya u vhona ṅwana Yesu na u vhudza vhaṅwe nga ha mbofholowo ye ya vha i tshi ḓo ḓiswa nga Messia hu si kale.—Luka 2:38.
13. (a) Ndi mini zwine zwa sumbedza uri Doroka o vha o farakanea vhukuma tshivhidzoni? (b) Doroka o lambedzwa hani nga ṅwambo wa u vha na vhuthu na tshilidzi?
13 Mufumakadzi ane a pfi Doroka, kana Tabita o vha a tshi dzula Yope, vhuimazwikepe ha kale devhula-vhukovhela ha Yerusalema. Samusi Bivhili i sa ambi nga ha munna wawe, zwi vhonala u nga o vha a songo vhingwa nga tshifhinga tshenetsho. Onoyo Doroka “mishumo-mivhuya yawe yo vha i minzhi, na u kovhela vhatshinyali hú hunzhi.” Zwi tou vha khagala uri o vha a tshi runga zwiambaro zwinzhi a tshi itela dzitshilikadzi na vhaṅwe, nahone vhathu vho vha vha tshi mu funa nga maanḓa. Nga zwenezwo, musi a tshi lwala nahone a fa, tshivhidzo tshoṱhe tsho humbela Petro uri a vuse onoyo wahavho wa tshisadzini ane vha mu funa vhukuma. Musi mafhungo eneo a tshi pfala kha ḽoṱhe ḽa Yope, vhanzhi vho mbo ḓi vha vhatendi. (Mish. 9:36-42) Nga ṅwambo wa uri o vha e na tshilidzi tshihulwane, Doroka a nga vha o thusa vhaṅwe vhavho.
14. Ndi mini zwine zwa ṱuṱuwedza Vhakriste vha siho mbinganoni uri vha sendele tsini na Yehova?
14 U fana na Ana na Doroka, vhathu vhanzhi tshivhidzoni ṋamusi vha nga kha ḓi ḓiwana vho no vha dzitshilikadzi musi vho no aluwa. Khamusi vhaṅwe vha vha vha songo wana mufarisi wa mbingano o teaho. Vhaṅwe vha vha vho ṱala kana vho felwa. Samusi Vhakriste vha siho mbinganoni vhe si na mufarisi ane vha nga somolelana nae zwa haṋwani, vha ḓitika vhukuma nga Yehova. (Mir. 16:3) Silvia, wahashu wa tshisadzini a siho mbinganoni o no fhedzaho miṅwaha ya 38 a tshi khou shuma Bethele, u zwi dzhia sa phaṱhutshedzo. O ri: “Nga zwiṅwe zwifhinga ndi ḓipfa ndo kulea nungo. Ndi a ḓivhudzisa uri ‘Ndi nnyi ane a ḓo nṱuṱuwedza?’” Fhedzi u dovha a ri: “U fulufhela uri Yehova u a ḓivha khwine zwine nda zwi ṱoḓa zwi a nthusa uri ndi sendele tsini nae. Nahone ndi a ṱuṱuwedzwa tshifhinga tshoṱhe, nahone nga zwiṅwe zwifhinga ndi ṱuṱuwedzwa na nga vhathu vhe nda sa vhuye nda lavhelela uri vha nga ita nga u ralo.” Tshifhinga tshoṱhe musi ri tshi sendela tsini na Yehova, u a ri aravha nga nḓila ya lufuno vhukuma na ine ya ri khwaṱhisedza.
15. Vhakriste vha siho mbinganoni vha nga hudza hani lufuno lwavho kha vhaṅwe?
15 U sa vha mbinganoni zwi ri ṋea tshibuli tsho khetheaho tsha u ‘hudza’ lufuno lwashu. (Vhalani 2 Vha-Korinta 6:11-13.) Wahashu wa tshisadzini a songo vhingwaho ane a pfi Jolene o no fhedzaho miṅwaha ya 34 e tshumeloni ya tshifhinga tsho ḓalaho o ri: “Ndo ita vhuḓidini vhuhulwane ha u vhumba vhushaka ha tsini-tsini na vhathu vha mifuda yoṱhe, hu si na vha thangana yanga fhedzi. U sa vha mbinganoni ndi tshibuli tshavhuḓi vhukuma tsha u ṋea zwiṅwe zwithu Yehova, vha muṱa waṋu, na vhahaṋu vha tshinnani na vha tshisadzini u katela na vhahura vhaṋu. Musi ndi tshi khou ḓi aluwa, ndi a takalela vhukuma vhuimo hanga ha u sa vha mbinganoni.” I ngoho, vhalala, vhalwadze, vhabebi vha re vhoṱhe, vhaswa, na vhaṅwe tshivhidzoni vha dzhiela nṱha vhukuma thikhedzo i si na tseḓa ine vha i ṋewa nga vha siho mbinganoni. Vhukuma, tshifhinga tshoṱhe musi ri tshi sumbedza vhaṅwe lufuno ri a takala-vho. Naa ni nga kona u ‘hudza’ lufuno lwaṋu kha vhaṅwe?
U Sa Vha Mbinganoni Lwa Tshoṱhe
16. (a) Ndi ngani Yesu a songo vhinga vhutshiloni hawe hoṱhe? (b) Ndi ngani Paulo o shumisa u sa vha hawe mbinganoni nga vhuṱali?
16 Yesu o vha a songo vhinga; o vha a tshi fanela u lugiselela na u ita vhuḓinḓa he a ṋewa hone. O tshimbila shangoni ḽoṱhe a tshi shuma u bva nga matsheloni-tsheloni u swika vhusiku, nahone o fheleledza o ṋekedza vhutshilo hawe sa tshiṱhavhelo. U sa vha mbinganoni zwo mu thusa uri a kone u khunyeledza mushumo wawe. Muapostola Paulo o tshimbila khilomithara dza zwigidi nahone o sedzana na vhuleme vhunzhi vhuḓinḓani. (2 Vha-Kor. 11:23-27) Naho khamusi o vha o vhinga tshifhingani tsho fhiraho, Paulo o khetha u dzula e siho mbinganoni nga murahu ha u vhewa uri a vhe muapostola. (1 Vha-Kor. 7:7; 9:5) Yesu na Paulo vho ṱuṱuwedza vhaṅwe uri arali vha tshi nga kona u ita nga u ralo, vha edzise tsumbo yavho vha tshi itela vhuḓinḓa. Naho zwo ralo, a hu na na muthihi khavho we a amba uri u sa vha mbinganoni ndi ṱhoḓea ya uri u vhe muḓinḓa.—1 Tim. 4:1-3.
17. Vhaṅwe ṋamusi vho edzisa hani tsumbo ya Yesu na ya Paulo nahone ri nga vha hani na vhungoho ha uri Yehova u takadzwa nga vhane vha ḓidzima zwiṅwe zwithu nga nḓila yo raloho?
17 Na ṋamusi, vhaṅwe vho ita phetho ya u dzula vhe siho mbinganoni u itela uri vha kone u tovhola vhuḓinḓa zwavhuḓi. Harold, we ha ambiwa nga hae mathomoni, o no fhedza miṅwaha i fhiraho 56 e tshumeloni ya Bethele. O ri: “Musi ndo no fhedza miṅwaha ya fumi ndi Bethele, ndo vhona vhavhingani vhanzhi vha tshi ṱuwa Bethele nga ṅwambo wa vhulwadze kana ṱhoḓea ya uri vha ye u ṱhogomela mubebi wa mulala. Vhabebi vhanga vho no lovha. Fhedzi ndo vha ndi tshi funa Bethele nga maanḓa lwe nda vha ndi sa ṱoḓi u xelelwa nga yeneyo ndugelo nga ṅwambo wa u vhinga.” Nga hu fanaho, Margaret ane a vha muvulanḓila o no fhedzaho tshifhinga tshilapfu o ri: “Ndo vha na zwibuli zwa u vhingwa vhutshiloni hanga, fhedzi a zwo ngo konadzea ngauri ndo vha ndo livhisa ṱhogomelo yanga tshumeloni. Nṱhani hazwo, ndo kona u shumisa mbofholowo ye nda vha ndi nayo ya u sa vha mbinganoni u itela uri ndi farakanee vhuḓinḓani, nahone zwenezwo zwo nnḓisela dakalo ḽihulwane vhukuma.” I ngoho, Yehova a nga si vhuye a hangwa muṅwe na muṅwe we a si vhe na tseḓa nahone a ḓidzima zwiṅwe zwithu a tshi itela vhurabeli ha ngoho.—Vhalani Yesaya 56:4, 5.
Shumisani Vhuimo Haṋu Nga Vhuḓalo
18. Vhaṅwe vha nga ṱuṱuwedza hani na u tikedza Vhakriste vha siho mbinganoni?
18 Vhakriste vhoṱhe vha siho mbinganoni vhane vha khou ita zwoṱhe zwine vha nga kona u itela u shumela Yehova vho tewa nga u khoḓwa na u ṱuṱuwedzwa. Ri a vha funa vhukuma nahone ri dzhiela nṱha pfaneleo dzavho na tshipiḓa tshi swayeaho tshine vha vha natsho tshivhidzoni. Vha nga si vhuye vha ḓipfa vhe na vhuludu arali ra vha ‘vharathu, na khaladzi, na vhokhotsi na vhomme, na vhana’ vhavho vha lwa muya vha vhukuma.—Vhalani Marko 10:28-30.
19. Ni nga ita mini u itela u shumisa tshifhiwa tshaṋu tsha u sa vha mbinganoni nga vhuḓalo?
19 Hu sa londwi uri no tou funa u sa vha mbinganoni kana no itiswa nga ṅwambo wa zwiimo, u nga ri dzenedzi tsumbo dza Maṅwalo na dza musalauno dzi nga ni khwaṱhisedza uri ni nga kona u vha na vhutshilo vhu takadzaho na vhu vhuyedzaho. Zwiṅwe zwifhiwa ni nga zwi lavhelela nga mafulufulu ngeno zwiṅwe ni tshi nga vha ni songo zwi lavhelela. Zwiṅwe ri a ṱavhanya u zwi takalela ngeno ri tshi dzhia tshifhinga tshilapfu u takalela zwiṅwe. Zwenezwi zwi ḓitika nga mavhonele ashu. Ndi mini zwine na nga zwi ita u itela u shumisa tshifhiwa tshaṋu tsha u sa vha mbinganoni nga vhuḓalo? Sendelani tsini na Yehova, ivhani na zwinzhi zwine na zwi ita tshumeloni ya Mudzimu nahone ni hudze lufuno lwaṋu kha vhaṅwe vhathu. U sa vha mbinganoni zwi nga vhuyedza u fana na u vha mbinganoni arali ri na mavhonele a fanaho na a Mudzimu nahone ri tshi shumisa tshenetshi tshifhiwa nga vhuṱali.
Naa Ni A Zwi Elelwa?
• U sa vha mbinganoni zwi nga vha tshifhiwa nga nḓila-ḓe?
• U sa vha mbinganoni zwi nga vha hani phaṱhutshedzo musi ni tshee muswa?
• Vhakriste vha siho mbinganoni vha na zwibuli zwifhio zwa u sendela tsini na Yehova na zwa u hudza lufuno lwavho?
[Mbudziso dza Pfunzo]
[Zwifanyiso kha siaṱari 18]
Naa ni khou shumisa zwibuli zwoṱhe zwine na vha nazwo tshumeloni ya Mudzimu?