Shumisani Inthanethe Nga Vhuṱali

MUSI hu tshi thoma u gandiswa maḓanani a miṅwaha o fhiraho, nḓila ine vhathu vha davhidzana ngayo yo shanduka. U tumbulwa ha Inthanethe musalauno zwo shandula nḓila ine vhathu vha davhidzana ngayo. Inthanethe yo mbo ḓi vha tshishumiswa tsha shango ḽoṱhe tsha vhudavhidzano, nahone zwenezwo zwo vha zwo fanela. Musi ni tshi shumisa Inthanethe, ni nga wana mafhungo, dzimbalo, na mihumbulo yo fhamba-fhambanaho.

Vhukoni ha u davhidzana ndi tshifhiwa tshavhuḓi tshi bvaho ha Musiki washu. Zwi ri ita uri ri kone u ḓivha zwine vhaṅwe vha zwi humbula na vhone vha kone u ḓivha maṅwe mafhungo. Yehova ndi ene we a thoma u davhidzana na vhathu, o amba navho nga nḓila i pfalaho, a vha vhudza nḓila ine vha fanela u tshila ngayo. (Gen. 1:28-30) Tshifhiwa tshenetshi tsha u davhidzana tshi nga kha ḓi sa shumiswa zwavhuḓi, samusi zwo bvelela mathomoni a ḓivhazwakale ya vhathu. Sathane o vhudza Eva mafhungo a si one. Eva o thetshelesa zwe Sathane a zwi amba nahone a zwi fhirisela kha Adamu, we a ita uri vhathu vha wele khomboni.—Gen. 3:1-6; Vha-Roma 5:12.

Hu pfi mini nga u shumisa Inthanethe? Naho Inthanethe i tshishumiswa tshavhuḓi vhukuma tshine tsha nga ri ṋea mafhungo a ndeme na u ri vhulungela tshifhinga, i nga dovha ya ri ṋea mafhungo a si one, ya ri ḽela tshifhinga tshinzhi vhukuma nahone ya tshinya vhuḓifari hashu. Kha ri haseledze nḓila ine ra nga vhuyelwa ngayo nga u shumisa tshenetsho tshishumiswa tsha shango ḽoṱhe.

Mafhungo A Re Khayo—Naa Ndi A Ngoho Kana Ndi Mazwifhi?

Ni songo vhuya na humbula uri mafhungo oṱhe ane a wanala kha Inthanethe ndi ngoho nahone a a vhuyedza. Musi ri tshi ita ṱhoḓisiso kha Inthanethe, ri nga zwi fanyisa na tshigwada tsha vhathu vhane vha ka ngowa dza mifuda yo fhamba-fhambanaho—ngowa dza vhukuma na ngowa-mpengo—vha tshi khou dzi posela ndiloni nahone vha dzi ṋea vhathu uri vha ḽe. Naa ni nga ḽa dzenedzo ngowa ni songo thoma na dzi ṱolisisa? Na kathihi! Ṱhoḓisiso nnzhi dzine dza wanala kha Inthanethe, dzi vha dzo dzheniswa nga vhathu vhanzhi vhane vha shumisa khomphyutha, dziṅwe dza hone dzi nga ri vhuyedza vhukuma, dziṅwe dza ri khelusa tshoṱhe. Samusi ri tshi shumisa vhuṱali musi ri tshi ṱalula goroi kha mungu, ri fanela u shumisa vhuṱali u itela uri ri si tshinyadze mihumbulo yashu nga mazwifhi.

Nga 1993 magazini u ḓivheaho vhukuma wo vha u na zwipopai zwivhili zwa mmbwa phanḓa ha khomphyutha. Tshiṅwe tshipopai tsho vhudza tshiṅwe tsha ri: “Kha Inthanethe a hu na ane a ḓivha uri ni mmbwa.” Tshifhingani tsho fhiraho Sathane o ḓiita ṋowa u itela u haseledza na Eva, a mu vhudza uri u ḓo nga Mudzimu. Ṋamusi, muthu muṅwe na muṅwe a re na Inthanethe a nga kha ḓi ḓiita muḓivhi wa thero ine ha khou  haseledzwa nga hayo, nahone a sa vhuye a ḓiamba na dzina ḽawe. Nahone a hu na o thivhelwaho uri a ambe mahumbulele awe kana a dzhenise zwifanyiso zwawe, kana a ambe zwine a funa.

Musi ni tshi shumisa Inthanethe, ni songo vha tsilu na fhurea u fana na Eva. Ni fanela u sedza mafhungo eneo nga vhulondi nahone a no ngo fanela u fulufhela tshiṅwe na tshiṅwe tshine na tshi vhala. Musi ni sa athu fulufhela mafhungo a re henefho, ḓivhudziseni: (1) Ndi nnyi we a ṅwala enea mafhungo? U na nḓivho nngafhani nga ha enea mafhungo? (2) Ndi ngani o ṅwala enea mafhungo? Ndi mini tshe tsha mu ṱuṱuwedza uri a a ṅwale? Naa u khou ambelela mavhonele awe na u dzhia sia malugana na mafhungo enea? (3) Onoyo muṅwali o wana ngafhi eneo mafhungo? Naa u a sumbedza hune eneo mafhungo a bva hone u itela arali ni tshi ṱoḓa u a ṱolisisa? (4) Naa eneo mafhungo ndi a zwenezwino? Ḓanani ḽa u thoma ḽa miṅwaha, muapostola Paulo o ṋea Timotheo nyeletshedzo ine ya kha ḓi shuma na ṋamusi. Paulo o ṅwala uri: “Lindá tshe wa swiswiwa tshone, U sande mafhafhaḓo, a sí na zwa Mudzimu, na u ṱaṱa dzikhani, huné hu tshi zwífhiwa ha pfi ndi yone nḓivho.”—1 Tim. 6:20.

Naa I A Vhulunga Kana I A Ḽa Tshifhinga?

Arali Inthanethe ya shumiswa zwavhuḓi, a zwi timatimisi uri i nga vhulunga tshifhinga, nungo, na tshelede. Ri nga ṱavhanya ra renga zwithu ro ḓi dzula henefho hayani. U vhambedza mitengo zwi nga ri thusa u vhulunga tshelede, nahone u bannga tshelede kha Inthanethe zwo leludza vhutshilo ha vhathu vhanzhi. Ni nga dzudzanya mafhungo a zwa dzitshelede ni hayani nga tshifhinga tshine na funa. Inthanethe i ri ṋea zwishumiswa zwa ndeme u itela u dzudzanya lwendo, hune ra ḓo hu dalela musi ri lwendoni u katela na u badela. Ri nga wana nomboro dza luṱingo, ḓiresi, na fhethu hune ra khou ṱoḓa u ya hone. Shangoni ḽoṱhe, ofisi dza davhi dza Ṱhanzi dza Yehova dzi shumisa tshumelo dzenedzi dzi re kha Inthanethe u itela u vhulunga tshifhinga na tshelede, na u sa shumisa vhathu vhanzhi u itela u ita tshumelo dzenedzo.

Naho zwo ralo, hu na sia ḽi si ḽavhuḓi nga ha Inthanethe ḽine ra fanela u ḽi ṱhogomela samusi ḽi tshi ri ḽela tshifhinga. Kha vhaṅwe, Inthanethe yo no vha tshitambiswa, nṱhani ha u vha tshishumiswa tshi vhuyedzaho. Vha fhedza tshifhinga tshinzhi-tshinzhi vha tshi khou tamba, vha tshi khou sedza zwithu zwine zwa rengiswa, vha tshi khou haseledza, u vhala na u rumela dzi e-mail, u ita ṱhoḓisiso na u sokou sedza mafhungo maṅwe na maṅwe kha Inthanethe. Nga zwiṱuku nga zwiṱuku vha nga thoma u sa dzhiela nṱha zwithu zwa ndeme zwine zwa kwama muṱa, khonani, na tshivhidzo. U shumisa Inthanethe zwi nga vha dzema ḽi si ḽavhuḓi. Sa tsumbo, hu anganyelwa uri nga ṅwaha wa 2010 vhaswa vha phesenthe dza 18,4 kha ḽa Korea vho vha vhe na dzema ḽi si ḽavhuḓi ḽa u shumisa Inthanethe. Vhaṱoḓisisi vha ngei Dzheremane vho amba uri “vhafumakadzi vhanzhi vha khou vhilaedziswa nga dzema ḽine vhanna vhavho vha vha naḽo” kha Inthanethe. Muṅwe mufumakadzi o amba uri munna wawe o no shanduka vhukuma nahone mbingano yawe yo pwashea nga nṱhani ha u shumisesa hawe Inthanethe.

Ofisi ya davhi ya Ṱhanzi dza Yehova yo wana vhurifhi vhu bvaho kha munna we a ḓivhidza uri ndi makone wa Inthanethe. Nga zwiṅwe zwifhinga o vha a tshi fhedza awara dza fumi nga ḓuvha e kha Inthanethe. O amba uri “zwo thoma sa madze,” fhedzi o dovha a ri “nga u ya ha tshifhinga ndo vha ndi si tsha kona u ya miṱanganoni zwavhuḓi nahone nda litsha na u rabela.” O vha a tshi ya miṱanganoni a songo lugiselela, nahone musi  e miṱanganoni o vha a tshi dzula a tshi khou humbula nga ha Inthanethe. Zwi takadzaho ndi uri o ṱhogomela thaidzo yawe nahone a ita vhuḓidini ha u i lugisa. Ri songo vhuya ra swika kha vhuimo vhune u shumisa Inthanethe zwa vha dzema ḽi si ḽavhuḓi.

Naa Enea Mafhungo Ndi A Ndeme Kana A Si A Ndeme?

Kha 1 Vha-Thesalonika 5:21, 22, ri a vhala: “Lingululani zwoṱhe, ni sale na zwi re zwivhuya! Sendelani kule ha mbeu dzoṱhe dza vhuvhi!” Ri fanela u lingulula zwine ra zwi wana kha Inthanethe u itela u vhona arali zwi tshi tendelana na zwilinganyo zwa Mudzimu na zwine a zwi funa. Zwi fanela u vha zwi sa solisei nahone zwo tea Vhakriste. Zwifanyiso zwi karusaho maḓipfele a zwa vhudzekani zwine zwa wanala kha Inthanethe zwo ḓalesa, nahone arali ra sa ṱhogomela zwi nga ri fasha.

Zwi ḓo vha vhuṱali u ḓivhudzisa uri: ‘Naa zwine nda khou zwi vhona kha Inthanethe ndi zwithu zwine nda nga zwi dzumbela mufarisi wanga, vhabebi vhanga, vhahashu vha Vhakriste arali vha nga dzhena kamarani yanga ndo zwi sedza?’ Arali phindulo yaṋu hu ee, zwi ḓo vha zwavhuḓi uri ni shumise Inthanethe musi hu na vhaṅwe vhathu fhedzi. Ndi ngoho uri Inthanethe yo shandula nḓila ine ra davhidzana na u renga ngayo. Zwiṅwe hafhu, yo vula nḓila ntswa dzine ngadzo ra nga ita ‘vhupombwe mbiluni dzashu.’—Mat. 5:27, 28.

U Rumela Milaedza Kana U Sa Rumela?

U shumisa Inthanethe zwi katela u wana mafhungo na u a fhirisa. Naho ri na mbofholowo ya u wana na u fhirisa mafhungo, ri fanela u vha na vhuḓifhinduleli ha u sedzulusa vhungoho na u kuna hao. Naa ri nga ana uri zwine ra zwi ṅwala na u zwi fhirisela kha vhaṅwe ndi ngoho? Naa ri na thendelo ya u fhirisa eneo mafhungo? * Naa eneo mafhungo ndi a ndeme nahone a a fhaṱa? Ndi zwiṱuṱuwedzi zwifhio zwine zwa ita uri ndi fhirise eneo mafhungo? Naa zwine ra zwi ṱoḓa ndi u tou takadza vhathu fhedzi?

Arali ra shumisa e-mail zwavhuḓi, i nga kha ḓi ri vhuyedza. I nga dovha ya ri ṋea mafhungo manzhi-manzhi. Naa ri sokou rumela vhathu vhanzhi-vhanzhi mafhungo manzhi-manzhi a zwenezwino, zwine khamusi zwa nga vha zwi tshi vha ḽela tshifhinga tsha zwithu zwa ndeme? Naa a ro ngo fanela u thoma ra sedzulusa zwiṱuṱuwedzi zwashu musi ri sa athu rumela yeneyo milaedza? Ndi zwifhio zwine ra khou ṱoḓa u zwi swikelela musi ri tshi rumela yeneyo milaedza? Vhathu vho vha vha tshi ṅwala marifhi u itela u vhudza miṱa na khonani dzavho nga ha tshenzhelo dzavho, na zwine zwa khou itea vhutshiloni havho. Naa a ro ngo fanela u shumisa e-mail u itela zwenezwo? Ndi ngani ri tshi rumela vhaṅwe zwithu zwine ra si vhe na vhuṱanzi nazwo?

Nga zwenezwo, ri fanela u shumisa hani Inthanethe? Naa ri fanela u i iledza tshoṱhe? Hu na zwiimo zwine zwa nga ri kombetshedza uri ri ite nga u ralo. Makone wa zwa Inthanethe we a buliwa nṱhanyana o ita zwenezwo u itela u kunda dzema ḽawe ḽi si ḽavhuḓi malugana na Inthanethe. Kha ḽiṅwe sia, u shumisa Inthanethe zwi nga ri vhuyedza, fhedzi arali ra tendela ‘ngelekanyo yashu i tshi ri linda; na ṱhalukanyo i tshi ri londota.’—Mir. 2:10, 11.

[Ṱhaluso i re magumoni a siaṱari]

[Tshifanyiso kha siaṱari 4]

Ni nga iledza hani u tenda mafhungo a mazwifhi?

[Tshifanyiso kha siaṱari 5]

Ni fanela u humbula mini musi ni sa athu rumela milaedza?