Nyeletshedzo Ya Vhuṱali Nga Ha Mbingano Na U Sa Vha Mbinganoni
Nyeletshedzo Ya Vhuṱali Nga Ha Mbingano Na U Sa Vha Mbinganoni
“Hezwi ndi tshi ralo, . . . ndi itela uri ni wane vhudele na ludzula na u sa dzinginyea kha Murena.”—1 VHA-KOR. 7:35.
1, 2. Ndi ngani ri tshi fanela u ṱoḓa nyeletshedzo ya Bivhili malugana na u vha mbinganoni na u sa vha mbinganoni?
U TSHILISANA na vhathu vha mbeu yo fhambanaho ndi tshiṅwe tsha zwithu zwi nyanyulaho, zwine zwa dina, kana zwi vhilaedzisaho vhukuma vhutshiloni. Ri fanela u ṱoḓa vhulivhisi ha Mudzimu u itela u sedzana nga nḓila i bvelelaho na enea maḓipfele, fhedzi hu na zwiṅwe zwithu zwine zwa nga ri ṱuṱuwedza uri ri ite nga u ralo. Mukriste a sa ṱoḓi u vha mbinganoni a nga kha ḓi vhona u nga muṱa kana khonani dzawe dzi mu ṱuṱuwedzela uri a vhe mbinganoni. Muṅwe a nga kha ḓi vha a tshi ṱoḓa u vha mbinganoni, fhedzi a sa athu wana mufarisi o mu teaho. Vhaṅwe vha ṱoḓa vhulivhisi u itela uri vha kone u lugiselela vhuḓifhinduleli ha u vha munna-muḓi kana mufumakadzi. Nahone Vhakriste vho vhingaho na vha songo vhingaho vha sedzana na milingo ya vhuḓifari ha zwa vhudzekani.
2 Enea mafhungo ha kwami vhushaka hashu na Yehova Mudzimu fhedzi, fhedzi a dovha a kwama na dakalo ḽashu. Kha ndima ya vhusumbe ya vhurifhi hawe ha u thoma he a vhu ṅwalela Vhakorinta, Paulo o ṋea vhulivhisi nga ha u vha mbinganoni na u sa vha mbinganoni. Ndivho yawe ho vha hu u ṱuṱuwedza vhavhali vhawe uri vha “wane vhudele na ludzula na u sa dzinginyea kha Murena.” (1 Vha-Kor. 7:35) Musi ni tshi ṱhogomela nyeletshedzo yawe kha enea mafhungo a ndeme, lingedzani u dzhia vhuimo haṋu sa nḓila ya u shumela Yehova nga vhuḓalo—hu sa londwi uri ni mbinganoni kana hai.
Phetho Ya Ndeme
3, 4. (a) Ndi thaidzo dzifhio dzine dza nga vha hone nga zwiṅwe zwifhinga musi vhathu vha tshi vhilaela nga ho kalulaho nga ha khonani kana shaka ḽi si ho mbinganoni? (b) Nyeletshedzo ya Paulo i nga ri thusa hani uri ri vhe na mavhonele o linganelaho nga mbingano?
3 U fana na Vhayuda vha ḓanani ḽa u thoma ḽa miṅwaha, mvelele nnzhi ṋamusi dzi dzhia mbingano sa tshithu tshavhuḓi. Arali khomba kana muṱhannga a fhira miṅwe miṅwaha a sa athu vha mbinganoni, khonani na mashaka ane a mu funa a nga kha ḓi ḓipfa a tshi kombetshedzea u mu ṋea nyeletshedzo. Musi vha tshi khou ḓi haseledza, vha nga kha ḓi mu eletshedza uri a ite vhuḓidini ha u ṱoḓa mufarisi. Vha nga sokou amba nga ha muṅwe muthu wa mbeu yo fhambanaho ane vhone vha vhona a tshi fanelea. Vha nga kha ḓi vhamba maano a uri vhenevho vhathu vhavhili vha songo vhinganaho vha ṱangane. U ita nga u ralo zwi nga kha ḓi shonisa vhaṅwe, zwa tshinya vhukonani na u vhaisa maḓipfele.
4 Paulo ho ngo kombetshedza vhaṅwe uri vha vhe mbinganoni kana vha si vhe mbinganoni. (1 Vha-Kor. 7:7) O vha o fushea nga u shumela Yehova e si na mufumakadzi, fhedzi o vha a tshi ṱhonifha ndugelo ya vhaṅwe ya u vha mbinganoni. Mukriste muṅwe na muṅwe ṋamusi u na ndugelo ya u vha mbinganoni kana u sa vha mbinganoni. A hu na muthu ane a fanela u kombetshedza muṅwe uri a vhe mbinganoni kana a si vhe mbinganoni.
U Ita Uri U Sa Vha Mbinganoni Zwi Vhuyedze
5, 6. Ndi ngani Paulo o themendela u sa vha mbinganoni?
5 Tshithu zwi swayeaho kha zwe Paulo a zwi vhudza Vhakorinta ndi mavhonele awe avhuḓi nga ha u sa vha mbinganoni. (Vhalani 1 Vha-Korinta 7:8.) Naho Paulo o vha a songo vhinga, o vha a sa ḓikukumuseli vhahawe vho vhingaho, u fana na nḓila ine vhafunzi vha ḽa Vhudzhagane vha songo vhingaho vha ita ngayo. Nṱhani hazwo, onoyo muapostola o ombedzela mbuyelo dzine vhaḓinḓa vhanzhi vha mafhungo maḓifha vha si ho mbinganoni vha vha nadzo. Ndi dzifhio dzenedzo mbuyelo?
6 Mukriste a si ho mbinganoni kanzhi u kona u ṱanganedza mushumo naho u ufhio tshumeloni ya Yehova une muthu a re mbinganoni a si kone u u ita. Paulo o vha e na ndugelo yo khetheaho ya u vha “muapostola wa Vha-nnḓa.” (Vha-Roma 11:13) Vhalani bugu ya Mishumo ndima ya 13 u swika kha ya 20 ni vhone Paulo na vhaṅwe vharumiwa vha tshi thoma tsimu na zwivhidzo zwiswa fhethu hoṱhe he vha tshimbila hone. Musi e vhuḓinḓani hawe, Paulo o konḓelela zwithu zwinzhi zwine ṋamusi vhathu vhanzhi vha sa ṱangane nazwo. (2 Vha-Kor. 11:23-27, 32, 33) Fhedzi dakalo ḽe a ḽi wana musi a tshi thusa vhathu vhanzhi uri vha vhe vhafunziwa ḽo ita uri a kone u sedzana na dzenedzo thaidzo. (1 Vha-Thes. 1:2-7, 9; 2:19) Naa o vha a tshi ḓo kona u khunyeledza zwenezwo zwoṱhe arali o vha o vhinga kana e na muṱa? Khamusi o vha a tshi ḓo vha a songo zwi kona.
7. Ṋeani tsumbo ya Ṱhanzi dzi si ho mbinganoni dze dza shumisa vhuimo hadzo u itela Muvhuso.
7 Vhakriste vhanzhi vha si ho mbinganoni vha shumisa honoho vhuimo nga vhuḓalo vha tshi itela Muvhuso. Sara na Limbania, vhavulanḓila vha songo vhingwaho vha ngei Bolivia, vho pfulutshela muḓanani we vhathu vha hone vha vha vha sa athu ṱanzielwa lwa miṅwaha minzhi. Naa u sa vha hone ha muḓagasi zwo vha zwi tshi nga vha thaidzo? Vho ri: “A hu na radio kana thelevishini, nga zwenezwo vhathu a vha thithisei kha zwithu zwe vha vha vha tshi anzela u zwi ita kale, zwine zwa vha u vhala.” Vhaṅwe vhadzulapo vho sumbedza vhenevho vhavulanḓila khandiso dza Ṱhanzi dza Yehova dze vha vha vha tshi kha ḓi dzi vhala dzine zwino dzi si tsha gandiswa. Nga nṱhani ha uri vhenevho vhahashu vha tshisadzini vho vha vha tshi wana vhathu vha re na dzangalelo hu ṱoḓaho u vha muḓini muṅwe na muṅwe, zwo vha zwi tshi vha konḓela u swikelela miḓi yoṱhe tsimuni yeneyo. Muṅwe mukegulu o vha vhudza uri: “Vhufhelo vhu fanela u vha vhu tsini ngauri Ṱhanzi dza Yehova dzo fhedzisela dzo swika muḓanani washu.” Hu si kale vhaṅwe vho vha vha tshi vho ya miṱanganoni ya tshivhidzo.
8, 9. (a) Paulo o vha a tshi khou humbula nga ha mini musi a tshi themendela u sa vha mbinganoni? (b) Ndi mini zwine Vhakriste vha si ho mbinganoni vha nga kona u zwi ita?
8 Ndi ngoho uri na Vhakriste vha re mbinganoni vha a vha na mbuyelo dzavhuḓi musi vha tshi huwelela mafhungo maḓifha tsimuni dzi konḓaho. Fhedzi dziṅwe tshumelo dzine dza nga itwa nga vhavulanḓila vha si ho mbinganoni, dzi nga kha ḓi konḓela vhathu vha re mbinganoni kana vha re na vhana. Paulo o humbula nga ha zwe a vha a tshi kona u zwi ita u itela mafhungo maḓifha zwivhidzoni. O vha a tshi ṱoḓa uri vhathu vhoṱhe vha takale u fana nae. Nga nṱhani ha zwenezwo, o themendela u shumela Yehova u sa athu vha mbinganoni.
9 Wahashu wa tshisadzini a songo vhingwaho wa muvulanḓila wa ngei United States o ṅwala uri: “Vhaṅwe vhathu vha vhona u nga vhathu vha si ho mbinganoni a vho ngo takala. Fhedzi ndo zwi ṱhogomela uri dakalo ḽi sa fheli ḽi ḓiswa nga u vha khonani ya Yehova. Naho u sa vha mbinganoni hu u ḓidzima, ndi tshifhiwa tshavhuḓi arali na tshi shumisa zwavhuḓi.” Malugana na u wana dakalo, o ṅwala uri: “U sa vha mbinganoni a zwi thivheli muthu uri a takale. Ndi a zwi ḓivha uri Yehova u sumbedza vhathu vhoṱhe lufuno, vha re mbinganoni na vha si ho mbinganoni.” Zwa zwino, u shuma o takala fhethu hune ha vha na ṱhoḓea khulwane ya vhahuweleli vha Muvhuso. Arali ni si ho mbinganoni, naa ni nga shumisa mbofholowo yaṋu u itela u ṱanganela nga vhuḓalo kha u funza vhaṅwe mafhungo-ngoho? Arali na ita nga u ralo ni ḓo ṱhogomela uri u sa vha mbinganoni ndi tshifhiwa tshavhuḓi tshi bvaho ha Yehova.
Vhane Vha Tama U Vha Mbinganoni
10, 11. Yehova u tikedza hani vhathu vhane vha fulufhela uri vha ḓo vha mbinganoni, fhedzi vha sa athu wana mufarisi o teaho?
10 Musi vho no fhedza tshifhinga vhe si ho mbinganoni, vhashumeli vha Yehova vhanzhi vha fulufhedzeaho vha phetha nga u ṱoḓa mufarisi wa mbingano. Vha humbela Yehova uri a vha thuse u wana mufarisi o teaho, nga nṱhani ha uri vha a zwi ḓivha uri vha ṱoḓa vhulivhisi.—Vhalani 1 Vha-Korinta 7:36.
11 Arali ni tshi ṱoḓa u vha mbinganoni na muthu ane a tama u shumela Mudzimu nga mbilu yawe yoṱhe u fana na inwi, ambani na Yehova nga thabelo. (Vha-Fil. 4:6, 7) Hu sa londwi uri ni ḓo lindela tshifhinga tshingafhani, ni songo kulea nungo. Fulufhelani uri Mudzimu wa lufuno u ḓo vha Mulweli waṋu nahone u ḓo tikedza maḓipfele aṋu u tendelana na ṱhoḓea dzaṋu.—Vha-Heb. 13:6.
12. Ndi ngani Mukriste a tshi fanela u elekanya zwavhuḓi musi a tshi ambiswa?
12 Mukriste ane a tama u vha mbinganoni a nga kha ḓi ambiswa nga muthu a si na vhushaka havhuḓi na Mudzimu kana nga muthu a si mutendi. Arali zwenezwo zwa itea kha inwi, humbulani uri vhuṱungu vhune ha ḓiswa nga u khetha mufarisi wa mbingano a songo teaho vhu fhira vhuludu vhune ha pfiwa nga muthu a si ho mbinganoni. Nahone arali na vhuya na vha mbinganoni, ni fanela u dzula na mufarisi waṋu vhutshilo haṋu hoṱhe, zwi tshi ḓifha kana zwi tshi vhavha. (1 Vha-Kor. 7:27) Ni songo gidimela u ita phetho ya u vha mbinganoni ine matshelo na ḓo ḓisola ngayo.—Vhalani 1 Vha-Korinta 7:39.
Ḓilugiseleni Mbingano
13-15. Ndi zwifhio zwithu zwine zwa nga ita uri mbinganoni hu vhe na thaidzo zwine vhathu vhavhili vha fanela u zwi haseledza musi vha tshi kha ḓi ḓivhana?
13 Naho Paulo o themendela u shumela Yehova u sa athu vha mbinganoni, ho ngo dzhiela fhasi vhane vha ṱoḓa u vha mbinganoni. Nṱhani hazwo, nyeletshedzo yawe yo hevhedzwaho i thusa vhavhingani uri vha kone u sedzana na mbingano na u ita uri mbofho yavho i vhe ya tshoṱhe.
14 Vhathu vhavhili vhane vha kha ḓi pfana vha fanela u shandula zwiṅwe zwithu zwe vha zwi lavhelela. Vha nga kha ḓi vhona u nga lufuno lwavho lwo khethea lune lwa ḓo ita uri mbingano yavho i vhe yavhuḓi. Vha nga vhingana vhe na mavhonele a uri vha ḓo dzula vho takala hu si na tshithu tshine tsha nga fhelisa dakalo ḽavho. Eneo mavhonele ha pfali. Ndi zwavhuḓi u humbula nga yeneyo nḓila, fhedzi a si zwenezwo fhedzi zwine zwa ṱoḓea u itela uri munna na mufumakadzi vha kone u sedzana na khaedu dza mbingano.—Vhalani 1 Vha-Korinta 7:28. *
15 Vhavhingani vhanzhi vhaswa vha a mangala, nahone vhaṅwe vha a kulea nungo musi vha sa tendelani na vhafarisi vhavho kha maṅwe mafhungo a ndeme. Vha nga kha ḓi sa tendelana kha mafhungo a u shumisa tshelede, tshifhinga tsha u awela, hune vha ḓo dzula hone, na uri vha ḓo dalela vhabebi vhavho lungana. Nahone muṅwe na muṅwe wavho u na nḓowelo dzine dza nga kha ḓi dina muṅwe. Musi ni tshi kha ḓi pfana, zwi a leluwa u sa dzhiela nṱha zwithu zwo raloho, fhedzi zwi nga kha ḓi ni tsikeledza mbinganoni nga murahu. Vhathu vhavhili vhane vha kha ḓi ḓivhana vha fanela u lugisa zwithu zwine zwa vha vhilaedzisa vha sa athu vhingana.
16. Ndi ngani vhavhingani vha tshi fanela u tendelana kha nḓila ine vha fanela u tandulula ngayo thaidzo dza mbingano?
16 U itela uri vhavhingani vha kone u bvelela nahone vha takale, vha fanela u vha na vhuthihi musi vho sedzana na thaidzo. Vha fanela u tendelana kha nḓila ine vha ḓo kaidza ngayo vhana vhavho, na nḓila ine vha ḓo ṱhogomela ngayo vhabebi vhalala. A vho ngo fanela u fhambanyiswa nga thaidzo dza muṱa. Musi vha tshi shumisa nyeletshedzo ya Bivhili, vha ḓo kona u tandulula thaidzo nnzhi, vha kona u konḓelela dziṅwe nahone vha dzula vhoṱhe vho takala.—1 Vha-Kor. 7:10, 11.
17. Vhavhingani vha fanela u lavhelela u vhilaela nga zwithu zwifhio “zwa shango”?
17 Paulo o bula iṅwe mbuno nga ha mbingano kha 1 Vha-Korinta 7:32-34. (Vhalani.) Vhathu vha re mbinganoni vha “vhilaela zwa shango,” zwi ngaho zwiḽiwa, zwiambaro, vhudzulo na zwiṅwe zwithu zwi si zwa muya, nahone zwenezwo zwo tea. Ndi ngani? Musi wahashu wa tshinnani a sa athu vhinga, a nga kha ḓi vha o vha o ḓiṋekedzela vhuḓinḓani. Fhedzi samusi o no vha munna-muḓi u vho fanela u shumisa tshiṅwe tshifhinga na nungo dzawe uri a kone u ṱhogomela mufumakadzi wawe uri a mu takalele. Na kha mufumakadzi zwo tou ralo. Yehova nga vhuṱali hawe u ṱhogomela uri zwenezwi ndi zwine zwa shaiwa nga munna na mufumakadzi. U a zwi ḓivha uri u itela uri mbingano i bvelele kanzhi hu ṱoḓea tshifhinga na nungo zwe munna na mufumakadzi vha vha vha tshi zwi shumisa tshumeloni Yawe musi vha sa athu vha mbinganoni.
18. Ndi dzifhio tshanduko dzine vhaṅwe vha fanela u dzi ita malugana na vhuḓimvumvusi musi vho no vha mbinganoni?
18 Hu na zwiṅwe zwine ra nga dovha ra zwi guda. Arali vhavhingani vha tshi kona u shumisa tshiṅwe tshifhinga tsha tshumelo ya Mudzimu u itela u ṱhogomelana, zwi tou vha khagala uri vha fanela u ita zwi fanaho na nga tshifhinga tshee vha vha vha tshi tshi shumisela u ḓimvumvusa musi vha sa athu vhingana. Hu nga itea mini kha mufumakadzi arali munna wawe a tshi ṱwa mitamboni na khonani dzawe? Kana munna a nga ḓipfa hani arali mufumakadzi wawe a tshi fhedza tshifhinga tshinzhi na khonani dzawe? Mufarisi a sa khou dzhielwaho nṱha a nga kha ḓi thoma u ḓipfa e na vhuludu, a songo takala nahone a sa funwi. Zwenezwi zwi nga iledzwa arali vhathu vha re mbinganoni vha tshi ita zwoṱhe zwine vha nga kona u itela u khwaṱhisa mbofho yavho sa munna na mufumakadzi.—Vha-Ef. 5:31.
Yehova U Ṱoḓa Ri Tshi Vha Na Vhuḓifari Ho Kunaho
19, 20. (a) Ndi ngani na vhathu vha re mbinganoni vha tshi nga wela mulingoni wa u ḓifara luvhi? (b) Ndi khombo dzifhio dzine vhavhingani vha nga ṱangana nadzo arali vha fhedza tshifhinga tshilapfu vho fhambana?
19 Vhashumeli vha Yehova vho ḓiimisela u dzula vhe na vhuḓifari ho kunaho. Vhaṅwe vho phetha u vha mbinganoni u itela uri vha iledze thaidzo dza u sa kuna. Naho zwo ralo, a zwi ambi uri mbingano i a tsireledza kha u ḓifara luvhi nga zwa vhudzekani. Tshifhingani tsha Bivhili, muḓi u re na mbondo wo vha u tshi tsireledza vhathu arali fhedzi vha dzula nga ngomu hawo. Arali muthu a bvela nga nnḓa hu na mavemu, o vha a tshi nga ṱangulwa kana u vhulahwa. Nga hu fanaho, vhavhingani vha a tsireledzea kha u ḓifara luvhi arali vha tevhela milayo ya Muthomi wa mbingano nahone vha ita zwa vhudzekani fhedzi na muthu we vha vhingana nae.
20 Paulo o ṱalusa yeneyo milayo kha 1 Vha-Korinta 7:2-5. Mufumakadzi u na ndugelo ya u ita zwa vhudzekani na munna wawe fhedzi, nga hu fanaho na munna u na ndugelo ya u ita zwa vhudzekani na mufumakadzi wawe fhedzi. Muṅwe na muṅwe u lavhelelwa uri a ṋee muṅwe “zwi ré zwawe,” kana u ita zwa vhudzekani zwine zwa vha ndugelo ine muthu o vhingaho a vha nayo. Naho zwo ralo, vhaṅwe vhanna na vhafumakadzi vha fhedza tshifhinga tshilapfu vhe si vhoṱhe—vha ya maḓuvhani a u awela nga zwifhinga zwo fhambanaho kana vha shuma kule na mufarisi, zwine zwa ita uri vha si ṋeane ‘zwi re zwavho.’ Edzani u humbula khombo ine ya nga vha hone arali muthu “nga u sa kona u ḓi-vhofha” a ṱuṱuwedzwa nga Sathane nahone a ita vhuṱonḓolo. Yehova u fhaṱutshedza ṱhoho dza miṱa dzine dza ṱunḓela miṱa dzi sa vhei mbingano khomboni.—Ps. 37:25.
Mbuyelo Dza U Thetshelesa Nyeletshedzo Ya Bivhili
21. (a) Ndi ngani zwi tshi konḓa u ita phetho ya u vha mbinganoni kana u sa vha mbinganoni? (b) Ndi ngani nyeletshedzo i re kha 1 Vha-Korinta ndima ya 7 i tshi shuma?
21 Zwi a konḓa u ita phetho ya u vha mbinganoni kana u sa vha mbinganoni. U sa fhelela zwi ita uri vhathu vha vhe na thaidzo. Nga zwenezwo, na vhathu vhane vha takalelwa na u fhaṱutshedzwa nga Yehova vha nga si iledze thaidzo hu sa londwi uri vha mbinganoni kana hai. Arali na shumisa nyeletshedzo ya vhuṱali ine ya wanala kha 1 Vha-Korinta ndima ya 7, ni nga fhungudza dzenedzo thaidzo. Ni ḓo vha no “ita zwone” phanḓa ha Yehova, hu sa londwi uri ni mbinganoni kana hai. (Vhalani 1 Vha-Korinta 7:37, 38.) U takalelwa nga Mudzimu ndi tshipikwa tsha ndeme tshine na nga kona u tshi swikelela. Arali a tshi ni takalela, ni ḓo bvela phanḓa ni tshi tshila u swika shangoni ḽiswa. Henefho, vhanna na vhafumakadzi vha ḓo vha na vhushaka vhu si na mitsiko ine ya vha hone ṋamusi.
[Ṱhaluso i re magumoni a siaṱari]
Naa Ni Nga Fhindula?
• Ndi ngani hu songo fanela u vha na muthu ane a kombetshedza muṅwe u vhinga kana u vhingwa?
• Ni nga shumisa hani zwavhuḓi tshifhinga tshaṋu sa mushumeli wa Yehova a si ho mbinganoni?
• Vhathu vhavhili vhane vha khou ḓivhana vha nga lugiselela hani u sedzana na khaedu dza mbingano?
• Ndi ngani u vha mbinganoni zwi sa ambi uri no tsireledzea kha u ḓifara luvhi nga zwa vhudzekani?
[Mbudziso dza Pfunzo]
[Zwifanyiso kha siaṱari 14]
Vhakriste vha si ho mbinganoni vhane vha shumisa tshifhinga tshavho u itela u engedza vhuḓinḓa havho vha a takala
[Tshifanyiso kha siaṱari 16]
Ndi dzifhio tshanduko dzine vhaṅwe vha fanela u dzi ita musi vho no vha mbinganoni?
