Thusani Vhanna Uri Vha Aluwe Muyani

“U ḓo thoma u vha mufashi wa vhathu.”—LUKA 5:10.

1, 2. (a) Vhanna vho aravha hani pfunzo ya Yesu? (b) Ndi mini zwine ra ḓo zwi haseledza kha ino thero?

MUSI e kha fulo ḽa u huwelela kha ḽoṱhe ḽa Galilea, Yesu na vhafunziwa vhawe vho dzhena gungwani vha ya sogani. Fhedzi gogo ḽa vhathu ḽo vha tevhela nga milenzhe. Vhe vha mu tevhela ḽeneḽo ḓuvha vho vha vhe ‘vhanna vha ṱoḓaho u swika maḓana a mahumi maṱanu, hu songo vhalwa vhasadzi na vhana.’ (Mat. 14:21) Kha tshiṅwe tshiitea gogo ḽa vhathu ḽo ḓa ha Yesu uri a ḽi fhodze na u thetshelesa musi a tshi amba. Ho vha hu na “vhanna vha maḓana a mahumi maṋa, hú sa vhalwi vhasadzi na vhana.” (Mat. 15:38) Zwi tou vha khagala uri vhukati ha vhathu vhe vha ḓa ha Yesu ho vha hu na vhanna vhanzhi vhe vha ḓa vha takalela pfunzo yawe. Zwi re zwone ndi uri o vha o lavhelela uri hu ḓe vhanzhi, ngauri musi o no fasha khovhe nga lwa vhuṱolo Yesu o vhudza mufunziwa wawe ane a pfi Simoni uri: “Zwino U ḓo thoma u vha mufashi wa vhathu.” (Luka 5:10) Vhafunziwa vhawe vho vha vho fanela u ṱharamudza mambule avho lwanzheni lwa vhathu nga lwa pfanyisedzo na u lavhelela uri vha ḓo ‘fasha’ vhanna vhanzhi.

² Ṋamusi vhanna vha a sumbedza dzangalelo kha mulaedza wa Maṅwalo une ra u huwelela nahone vha a dzhia vhukando. (Mat. 5:3) Naho zwo ralo, vhanna vhanzhi vha a lenga u ita mvelaphanḓa ya lwa muya. Ri nga vha thusa hani? Naho Yesu a songo thoma vhuṅwe vhuḓinḓa ho khetheaho u itela u wana vhanna, o amba zwithu zwe zwa vha zwi tshi kwama vhanna vha misini yawe. Ri tshi tevhela tsumbo yawe kha ri ṱolisise nḓila dzine ra nga thusa ngadzo vhanna uri vha kone u sedzana na mbilaelo tharu dzo ḓoweleaho ṋamusi: (1) mushumo wa u ḓitshidza, (2) u ofha vhathu, na (3) u ḓipfa u sa fanelei.

Mushumo Wa U Ḓitshidza

3, 4. (a) Ndi mini zwine zwa vhilaedzisa vhanna vhanzhi? (b) Ndi ngani vhaṅwe vhanna vha tshi rangisa phanḓa u wana tshelede u fhira zwithu zwa muya?

³ Muṅwe wa vhamaṅwalo o ri kha Yesu, “Mufunzi, ndi ḓo U tevhela hoṱhe huné wa ya.” Naho zwo ralo, musi Yesu a tshi mu vhudza uri “Murwa-muthu ene ha na huné a siamedza ṱhóho,” o mbo ḓi thoma u timatima. Zwa uri o vha a tshi ḓo wana ngafhi zwiḽiwa kana uri o vha a tshi ḓo dzula ngafhi a zwo ngo fara zwavhuḓi onoyo munna wa maṅwalo, samusi hu si na zwine zwa sumbedza uri o mbo ḓi vha mutevheli wa Kristo.—Mat. 8:19, 20.

⁴ Kanzhi vhanna vha rangisa phanḓa zwithu zwi vhonalaho u fhira zwa muya. U vha na pfunzo ya nṱha kana mushumo u badelaho zwavhuḓi ndi zwithu zwine zwa ḓa u thoma kha vhanna vhanzhi. U ya nga mahumbulele avho, u wana tshelede khavho ndi zwa ndeme nahone zwi a pfala u fhira mbuyelo dzine dza nga vha hone nga u guda Maṅwalo na u ṱoḓa u vha na vhushaka havhuḓi na Mudzimu. Vha nga kha ḓi takalela zwine Bivhili ya zwi funza, fhedzi “mbilaelo dza zwa shango ḽino, na vhufhura ha lupfumo” zwa pwanyeledza dzangalelo ḽine vha nga vha vhe naḽo. (Marko 4:18, 19) Ṱhogomelani nḓila ye Yesu a thusa ngayo vhafunziwa vhawe uri vha shandule zwipikwa zwavho.

5, 6. Ndi mini zwe zwa thusa Andrea, Petro, Yakobo na Yohane uri vha shandule zwipikwa zwavho nga ha mushumo wa u huwelela na wa u ḓitshidza?

⁵ Andrea na murathu wawe Simoni Petro vho vha vhe na bindu ḽa u fasha khovhe. Yohane, mukomana wawe Yakobo na khotsi avho Sebedeo vho vha vhe vhafashi vha khovhe. Eneo mabindu o vha a tshi khou tshimbila zwavhuḓi lwe vha vha vha tshi ṱoḓa na u thola vhaṅwe vhanna.  (Marko 1:16-20) Musi Andrea na Yohane vha tshi pfa nga ha Yesu nga Yohane Mulovhedzi vho vha vhe na vhungoho ha uri vho wana Messia. Andrea o mbo ḓi vhudza murathu wawe Simoni Petro, nahone khamusi na Yohane o vhudza mukomana wawe Yakobo. (Yoh. 1:29, 35-41) Miṅwedzini i tevhelaho, vhoṱhe vhuṋa havho vho vha vhe na Yesu musi a tshi huwelela kha ḽa Galilea, Yudea na ḽa Samaria. Nga murahu vhenevho vhafunziwa vhaṋa vho humela binduni ḽavho ḽa u fasha khovhe. Vho vha vhe na dzangalelo kha zwithu zwa muya, fhedzi vhuḓinḓa ho vha hu si ha ndeme khavho nga tshenetsho tshifhinga.

⁶ Nga murahu, Yesu o vhidza Petro na Andrea uri vha mu tevhele u itela u “fasha vhathu.” Vhenevho vhavhili vho aravha hani? Vho “ṱutshela mammbule avho, vha mu tevhela.” Yakobo na Yohane vho ita zwi fanaho, vho “ṱutshela mammbule avho, vha mu tevhela.” (Mat. 4:18-22) Ndi mini zwe zwa thusa vhenevha vhanna uri vha dzhenele tshumelo ya tshifhinga tsho ḓalaho? Naa ndi phetho ye vha i ita nga tshihaḓu nga nṱhani ha maḓipfele? Na kathihi! Miṅwedzini yo fhiraho, vhenevha vhanna vho thetshelesa Yesu, vho vhona vhuṱolo hawe, u fhisetshela hawe u ita zwo lugaho na nḓila i mangadzaho ye vhathu vha aravha ngayo musi a tshi huwelela. Nga nṱhani ha zwenezwo, lutendo lwavho na u fulufhela havho Yehova zwo mbo ḓi engedzea!

7. Ri nga thusa hani vhagudiswa vha Bivhili uri vha kone u fulufhela uri Yehova u a kona u ṱhogomela vhathu vhawe?

⁷ Ri nga edzisa hani Yesu musi ri tshi thusa vhagudiswa vhashu vha Bivhili uri vha fulufhele Yehova? (Mir. 3:5, 6) Ri nga zwi ita nga nḓila ine ra funza ngayo. Musi ri tshi funza ri nga ombedzela fulufhedziso ḽa Mudzimu ḽa uri u ḓo ri fhaṱutshedza arali ra rangisa Muvhuso u thoma. (Vhalani Maleaxi 3:10; Mateo 6:33.) Naho ri tshi nga shumisa maṅwalo o fhamba-fhambanaho u itela u ombedzela nḓila ine Yehova a ṱhogomela ngayo vhathu vhawe, a ro ngo fanela u dzhiela fhasi nḓila ine tsumbo yashu ya kwama ngayo vhathu vhane ra vha funza. Musi ri tshi anetshela tshenzhelo dza vhutshilo hashu ri ḓo thusa vhukuma vhagudiswa vhashu uri vha ḓitike nga Yehova. Ri nga dovha ra vha anetshela tshenzhelo dzi ṱuṱuwedzaho vhukuma dze ra dzi vhala khandisoni dzashu. *

8. (a) Ndi ngani zwi zwa ndeme uri mugudiswa wa Bivhili a ‘thetshele a vhone vhuthu ha Yehova’? (b) Ri nga thusa hani mugudiswa washu uri a vhone vhuthu ha Yehova?

⁸ U itela u vha na lutendo lwo khwaṱhaho zwi ṱoḓa zwi fhiraho u sokou vhala na u pfa nga ha nḓila ye vhaṅwe vha fhaṱutshedzwa ngayo nga Yehova. Mugudiswa wa Bivhili na ene u fanela u vhona vhuthu ha Yehova. Mupsalme o imba a ri: “Thetshelani ni vhone vhuthu ha Yehova uri ndi vhungafhani; mashudu, munna uyo ané a khuda nga Ene.” (Ps. 34:8) Ri nga thusa hani mugudiswa uri a vhone vhuthu ha Yehova? Kha ri ri mugudiswa a re na thaidzo ya zwa dzitshelede u khou lingedza u kunda dzema ḽivhi, khamusi u daha, u gembula kana u nwesa. (Mir. 23:20, 21; 2 Vha-Kor. 7:1; 1 Tim. 6:10) U mu gudisa uri a humbele thuso kha Mudzimu u itela u kunda dzema ḽivhi zwi ḓo mu thusa uri a vhone vhuthu ha Yehova. Zwiṅwe hafhu, ṱhogomelani zwine zwa nga itea musi ri tshi mu ṱuṱuwedza uri a rangise zwithu zwa muya nga u ḓiṋea tshifhinga tsha pfunzo ya Bivhili vhege iṅwe na iṅwe na tsha u  lugiselela na u ya miṱanganoni ya Vhukriste. Musi a tshi vhona uri Yehova u fhaṱutshedza vhuḓidini hawe lutendo lwawe lu ḓo khwaṱha!

U Ofha Vhathu

9, 10. (a) Ndi ngani Nikodemo na Yosefa wa Arimathea vha songo ṱoḓa zwi tshi ḓivhea uri vha na dzangalelo kha Yesu? (b) Ndi ngani vhaṅwe vhanna ṋamusi vha tshi timatima u tevhela Kristo?

⁹ Nga nṱhani ha mutsiko wa thangana dzavho, vhaṅwe vhanna vha nga kha ḓi timatima u tevhela Kristo nga ho fhelelaho. Nikodemo na Yosefa wa Arimathea vho vha vhe na dzangalelo kha Yesu, fhedzi vho vha vha sa ṱoḓi zwi tshi ḓivhea ngauri vho vha vha tshi ofha uri vhaṅwe Vhayuda vha ḓo vha dzhia hani. (Yoh. 3:1, 2; 19:38) Zwo vha zwi tshi pfesesea uri ndi ngani vha tshi ofha. Vharangaphanḓa vha vhurereli vho vha vha tshi vhenga Yesu lwe muthu muṅwe na muṅwe we a vha a tshi sumbedza u vha na lutendo kha Yesu o vha a tshi pandelwa tshikoloni.—Yoh. 9:22.

¹⁰ Ṋamusi huṅwe fhethu arali munna a sumbedza uri u na dzangalelo kha mafhungo a Mudzimu, Bivhili kana vhurereli, a nga kha ḓi kolelwa nga vhathu vhane a shuma navho kana mashaka na dzikhonani. Huṅwe fhethu zwi nga vha na khombo u amba nga ha u litsha vhurereli hau wa ya kha vhuṅwe. Mutsiko wa thangana u nga ṋaṋa musi munna a tshi shuma vhuswoleni kana e kha zwa politiki kana a tshi shuma tshitshavhani. Sa tsumbo, muṅwe munna kha ḽa Dzheremane o amba uri: “Zwine vhoinwi Dziṱhanzi na zwi huwelela nga ha Bivhili ndi ngoho. Fhedzi arali nda vha Ṱhanzi ṋamusi, matshelo ḽi tshaho muṅwe na muṅwe u ḓo vha a tshi vho zwi ḓivha. Mushumoni, vhahura, na miraḓo ya kilabu ine nṋe na muṱa wanga ra vha khayo vha ḓo ri mini? Ndi nga si kone u zwi konḓelela.”

11. Yesu o thusa hani vhafunziwa vhawe uri vha si ofhe vhathu?

¹¹ Naho vhaapostola vha Yesu vho vha vhe si magoswi, vhoṱhe vho vha vha tshi ofha vhathu. (Marko 14:50, 66-72) Yesu o vha thusa hani uri vha ite mvelaphanḓa hu sa londwi mutsiko wo kalulaho wa thangana dzavho? Yesu o dzhia vhukando ha u lugiselela vhafunziwa vhawe u itela u pikiswa he vha vha vha tshi ḓo ṱangana naho. O ri: “Ni na mashudu, vhathu vha tshi ni vhénga, vha tshi ni pandela, vha tshi ni sema, vha tshi nyadza madzina aṋu tsha nga ndi tshivhi; vha tshi ralo nge na vha vha Murwa-muthu.” (Luka 6:22) Yesu o sevha vhatevheli vhawe uri vha fanela u lavhelela uri vha ḓo seṅwa. Vho vha vha tshi ḓo seṅwa nge vha “vha vha Murwa-muthu.” Yesu o dovha a vha khwaṱhisedza uri Mudzimu u ḓo vha tikedza arali vha ḓitika Ngae u itela u wana thuso na nungo. (Luka 12:4-12) Zwiṅwe hafhu, Yesu o vhidza vhagudiswa vhaswa uri vha konane na vhafunziwa vhawe vho vhofholowa.—Marko 10:29, 30.

12. Ndi dzifhio nḓila dzine ra nga thusa ngadzo vhagudiswa vhaswa uri vha si ofhe vhathu?

¹² Na riṋe ri fanela u thusa vhagudiswa vha Bivhili uri vha si ofhe vhathu. Zwi a leluwa u sedzana na khaedu arali ro i lavhelela. (Yoh. 15:19) Sa tsumbo, zwi nga vha zwavhuḓi uri ni thuse mugudiswa uri a lugiselele phindulo dzi leluwaho, dzi pfalaho, dzo thewaho Bivhilini u itela u fhindula mbudziso dzine dza vhudziswa nga vhathu  vhane a shuma navho na vhaṅwe. Nṱhani ha uri a vhe khonani yashu fhedzi, ri nga mu ḓivhadza vhaṅwe tshivhidzoni, zwihuluhulu vha re na madzangalelo ane a fana na awe. Zwihuluhulu, ri fanela u mu funza u rabela tshifhinga tshoṱhe zwi tshi bva mbiluni. Zwenezwi zwi nga mu thusa uri a sendele tsini na Mudzimu na u ita uri Yehova a vhe Dzhavhelo na Tombo ḽawe.—Vhalani Psalme ya 94:21-23; Yakobo 4:8.

U Ḓipfa U Sa Fanelei

13. U ḓipfa u sa fanelei zwi nga ita hani uri vhaṅwe vha si ṱanganele kha zwithu zwa muya?

¹³ Vhaṅwe vhanna a vha ṱanganeli kha zwithu zwa muya nga nṱhani ha uri a vha koni u vhala zwavhuḓi kana u bvisela khagala maḓipfele avho kana vha na ṱhoni. Vhaṅwe vhanna vha ḓipfa vha songo vhofholowa musi vha tshi amba vhukati ha vhathu. Musi vha tshi humbula uri vha fanela u guda, u fhindula miṱanganoni ya Vhukriste kana u amba na vhathu nga ha lutendo lwavho vha ḓipfa vho tsikeledzea. Muṅwe Mukriste wa tshinnani o ri: “Musi ndi tshee muṱuku, musi ndi tshi swika muḓini ndo vha ndi tshi ita u nga ndi khou khokhonya nahone nda huma nga u ṱavhanya ndi tshi fulufhela uri a hu na we a mmpfa kana we a mmbona. . . . Musi ndi tshi humbula u ya nnḓu nga nnḓu ndo vha ndi tshi lwala.”

14. Ndi ngani vhafunziwa vha Yesu vho kundelwa u fhodza mutukana we a vha e na dimoni?

¹⁴ Humbulani uri vhafunziwa vha Yesu vha nga vha vho kulea nungo lungafhani musi vha tshi kundelwa u fhodza mutukana we a vha e na dimoni. Khotsi a onoyo mutukana o ḓa kha Yesu a ri: “[Murwa wanga] u ṱangana ṱhóho nga ṅwedzi, o fara tsha u konḓa. Ndi ka-nzhi a tshi wela muliloni, ndi kanzhi a tshi wela maḓini. Ndo vha ndo mu ḓisa ha vhafunziwa vhau; vhone vho kundwa u mu fhodza.” Yesu o pandela ḽeneḽo dimoni nahone a mu fhodza. Nga murahu, vhafunziwa vho ḓa kha Yesu vha mu vhudzisa vha ri: “Tsho kundisaho riṋe u pandela muya uyo ndi mini?” Yesu o fhindula a ri: “No kundiswa nga u vha na lutendo luṱuku. Ngauri ndi amba mafhungo-ngoho ndi tshi ri: Arali ni na lutendo lu ngaho thoro ya lunonya ni nga amba na thavha iyi na ri: Ṱuwa afha U sendele fhaḽa! ya ṱuwa, na kona zwoṱhe.” (Mat. 17:14-20) Hu ṱoḓea uri ri vhe na lutendo kha Yehova u itela uri ri kone u kunda zwithithisi zwi fanaho na thavha. Ndi mini zwine zwa nga itea arali muthu a si tsha vha na lutendo kha Yehova nahone a thoma u livhisa ṱhogomelo kha vhukoni hawe? Musi a tshi kundelwa kha zwe a vha a tshi khou zwi ita, zwi nga ita uri a si tsha ḓifulufhela.

15, 16. Ri nga kona hani u thusa mugudiswa wa Bivhili uri a kunde u ḓipfa a sa fanelei?

¹⁵ Nḓila yavhuḓi ya u thusa muthu ane a khou lwisana na u ḓipfa a sa fanelei ndi u mu ṱuṱuwedza uri a livhise ṱhogomelo kha Yehova hu si kha ene muṋe. Petro o ṅwala uri: “Ḓi-ṱukufhadzeni-ha tsini ha tshanḓa tsha maanḓa tsha Mudzimu, uri a ḓo ni hulisa nga tshifhinga tshazwo. Dzimbilaelo dzaṋu dzoṱhe dzi laṱeleni kha ene.” (1 Pet. 5:6, 7) U itela uri ri kone u ita zwenezwi, ri fanela u thusa vhagudiswa vha Bivhili uri vha ite mvelaphanḓa ya muya. Muthu o sendamelaho kha zwithu zwa muya u a zwi dzhiela nṱha. U funa Ipfi ḽa Mudzimu nahone u sumbedza “zwiaṋwiwa nga Muya” vhutshiloni hawe. (Vha-Gal. 5:22, 23) Ndi munna ane a dzulela u rabela. (Vha-Fil. 4:6, 7) Zwiṅwe hafhu, u lavhelela uri Mudzimu a mu ṋee tshivhindi na nungo u itela u sedzana na vhuimo naho vhu vhufhio kana uri a kone u ita tshumelo naho i ifhio.—Vhalani 2 Timotheo 1:7, 8.

¹⁶ Zwi nga kha ḓi ṱoḓea uri ni thuse vhaṅwe vhagudiswa u kona u vhala, u ita nyambedzano kana u amba. Vhaṅwe vha nga ḓipfa vha sa fanelei u shumela Mudzimu nga nṱhani ha zwithu zwivhi zwe vha zwi ita musi vha sa athu ḓivha  Yehova. Hu sa londwi uri zwi re zwone ndi zwifhio, vha nga kha ḓi vha vha tshi ṱoḓa lufuno na u sa fhela mbilu hashu musi ri tshi vha thusa. Yesu o ri: “Vho takalaho a vha lili ṅanga, tshayo ndi u lilwa nga vhalwadze.”—Mat. 9:12.

‘Fashani’ Vhanna Vhanzhi

17, 18. (a) Ri nga swikelela hani vhanna vhanzhi vhuḓinḓani hashu? (b) Ndi mini zwine ra ḓo zwi guda theroni i tevhelaho?

¹⁷ Lutamo lwashu ndi uri vhanna vhanzhi vha ṱanganedze mulaedza u fushaho une wa wanala fhedzi Bivhilini. (2 Tim. 3:16, 17) Ngauralo, ri nga kona hani u swikelela vhanna vhanzhi musi ri tsimuni? Nga u fhedza tshifhinga tshinzhi ri tshi huwelela nga madekwana, mafhelo a vhege nga masiari kana nga dziholodei musi vhanna vhanzhi vhe mahayani. Ri nga humbela u amba na muthu wa munna muḓini arali zwi tshi konadzea. Kha ri huwelele lu songo dzudzanywaho kha vhanna vhane ra shuma navho arali zwo tea na kha vhanna vha si vhatendi vha vhafumakadzi vhane ra ṱanganela navho tshivhidzoni.

¹⁸ Musi ri tshi huwelela kha vhathu vhoṱhe vhane ra ṱangana navho, ri nga vha na vhungoho ha uri vhane vha vha na mbilu dzavhuḓi vha ḓo aravha zwavhuḓi. Kha ri thuse ri sa fheli mbilu vhoṱhe vhane vha vha na dzangalelo ḽa vhukuma kha mafhungo ngoho. Naho zwo ralo, ri nga thusa hani vhanna vho lovhedzwaho tshivhidzoni uri vha swikelele pfaneleo dzine dza ḓo ita uri vha vhe na vhuḓifhinduleli ndanguloni ya Mudzimu? Thero i tevhelaho i ḓo fhindula mbudziso yeneyi.

[Ṱhaluso i re magumoni a siaṱari]

Ni Ḓo Aravha Hani?

• Ni nga thusa hani vhanna uri vha tovhole zwipikwa zwa lwa muya?

• Ri nga thusa hani vhagudiswa vhaswa uri vha kone u sedzana na mutsiko wa thangana dzavho?

• Ndi mini zwine zwa nga thusa vhaṅwe uri vha kunde u ḓipfa vha sa fanelei?

[Mbudziso Dza Pfunzo]

[Tshifanyiso kha siaṱari 25]

Naa ni a ita vhuḓidini ha u swikelela vhanna nga mafhungo maḓifha?

[Tshifanyiso kha siaṱari 26]

Ni nga thusa hani mugudiswa waṋu wa Bivhili uri a kone u sedzana na milingo?