U Livhiswa Nga Muya Wa Mudzimu Ḓanani Ḽa U Thoma Ḽa Miṅwaha Na Ṋamusi
U Livhiswa Nga Muya Wa Mudzimu Ḓanani Ḽa U Thoma Ḽa Miṅwaha Na Ṋamusi
“Huno hezwo zwoṱhe zwi shumiwa nga Muya . . . muthihi.”—1 VHA-KOR. 12:11.
1. Ndi mbuno dzifhio dzine ra ḓo dzi ṱolisisa kha ino thero?
PENTEKOSTE. Ḽeneḽo ipfi ḽi ri humbudza zwiitea zwi nyanyulaho vhukuma! (Mish. 2:1-4) U shululwa ha muya mukhethwa kha tshenetsho tshiitea tsha ḓanani ḽa u thoma ḽa miṅwaha zwo sumbedza tshanduko khulwane kha nḓila ine Mudzimu a shumisana ngayo na vhashumeli vhawe. Theroni yo fhiraho ro ṱolisisa dziṅwe nḓila dze muya wa Mudzimu wa ita uri vhathu vha fulufhedzeaho vha tshifhingani tsha kale vha kone u ita mushumo u konḓaho. Fhedzi phambano ndi ifhio kha nḓila ye muya wa Mudzimu wa shuma ngayo zwifhingani zwa nga phanḓa ha Vhukriste na nḓila ye wa shuma ngayo ḓanani ḽa u thoma ḽa miṅwaha? Vhakriste vha vhuyelwa hani nga nḓila ine muya mukhethwa wa Mudzimu wa shuma ngayo ṋamusi? Kha ri vhone.
“Vhona, Ndi Mulanda Wa Murena”
2. Maria o vhona muya mukhethwa u tshi shuma khae nga nḓila-ḓe?
2 Maria o vha e hone nḓuni khulwane ya nṱha ngei Yerusalema musi muya mukhethwa wo fulufhedziswaho u tshi shululwa. (Mish. 1:13, 14) Fhedzi mahumini mararu a miṅwaha nga phanḓa ha tshenetsho tshiitea, o vhona nḓila i mangadzaho ye muya wa Yehova wa shuma ngayo. Yehova o fhirisela vhutshilo ha Murwa wawe kha ḽifhasi vhu tshi bva ṱaḓulu, a ita uri Maria a vhe muthu wa thovhela a tshee musidzana. O vha muthu wa thovhela nga nṱhani ha “muya mukhethwa.”—Mat. 1:20.
3, 4. Maria o vha e na mavhonele afhio, nahone ri nga mu edzisa hani?
3 Ndi ngani Maria o tondiwa nga yeneyo ndugelo khulwane? Musi muruṅwa o no mu ṱalutshedza zwine Yehova a funa zwi tshi itwa khae, Maria o ri: “Vhona, ndi̗ mulanda wa Murena; nga zwi vhe hone zwe wa amba.” (Luka 1:38) Musi a tshi amba nga u ralo, Maria o sumbedza uri u na mavhonele e Mudzimu a vha o no ḓi a vhona uri u nao. U fhindula hawe nga u ṱavhanya zwi sumbedza uri o vha o ḓilugiselela u ṱanganedza zwine Mudzimu a funa zwi tshi itwa khae. Ho ngo vhudzisa uri vhathu vha ḓo ri mini musi vha tshi mu vhona e muthu wa thovhela kana uri zwi ḓo kwama hani vhushaka hawe na munna we a vha o mu fulufhedzisa u mu vhinga. Maria o sumbedza uri u fulufhela nga ho fhelelaho Yehova sa Muṋe wawe nge a ḓivhidza uri ndi mulanda.
4 Naa no no vhuya na ḓipfa no tsikeledzwa nga khaedu na vhuḓifhinduleli tshumeloni ya Mudzimu? Zwi ḓo vha zwavhuḓi uri muṅwe na muṅwe washu a ḓivhudzise uri: ‘Naa ndi a fulufhela Yehova nga ho fhelelaho uri u ḓo ita zwithu u tendelana na zwine a funa zwi tshi itwa? Naa ndi a sumbedza uri ndi na muya wa u ḓiṋekedza zwa vhukuma?’ Ivhani na vhungoho ha uri Mudzimu u ṋea muya wawe vhane vha mu fulufhela nga mbilu dzavho dzoṱhe na u dzhiela nṱha zwine a funa zwi tshi itwa.—Mish. 5:32.
Petro O Thuswa Nga Muya Mukhethwa
5. Petro o vhona muya mukhethwa u tshi shuma nga nḓila dzifhio nga phanḓa ha Pentekoste ya 33 C.E.?
5 U fana na Maria, muapostola Petro na ene o vhona maanḓa mahulwane a muya mukhethwa wa Mudzimu nga phanḓa ha Pentekoste ya 33 C.E. Yesu o vha o ṋea Petro na vhaṅwe vhaapostola maanḓa a u pandela madimoni. (Marko 3:14-16) Naho Maṅwalo a songo ri ṋea zwidodombedzwa zwinzhi, zwi vhonala u nga Petro o shumisa eneo maanḓa. Maanḓa a Mudzimu o dovha a vhonala musi Yesu a tshi vhidza Petro uri a ḓe khae a tshi khou tshimbila nṱha ha maḓi Lwanzheni lwa Galilea nahone Petro a ita nga u ralo. (Vhalani Mateo 14:25-29.) Zwi tou vha khagala uri Petro o vha o ḓitika nga muya mukhethwa uri u mu thuse u ita zwithu zwihulwane. Hu si kale wonoyo muya wo vha u tshi ḓo shuma kha Petro na vhaṅwe vhafunziwa nga dziṅwe nḓila ntswa.
6. Ndi mini zwe Petro a kona u zwi ita nga muya wa Mudzimu nga Pentekoste ya 33 C.E. na nga murahu?
6 Nga Vhuṱambo ha Pentekoste ya 33 C.E., Petro na vhaṅwe vho ṋewa vhukoni ha lwa vhuṱolo ha u amba nga nyambo dza vhathu vhe vha vha vho ḓa Yerusalema. Nga murahu, Petro o ranga phanḓa u funza ḽeneḽo gogo. (Mish. 2:14-36) Onoyo munna we nga zwiṅwe zwifhinga a vha e muthu wa maṱuwa kana wa nyofho o mbo ḓi vha na tshivhindi tsha u ṋea vhuṱanzi hu sa londwi u tshuwiswa na u tovholwa. (Mish. 4:18-20, 31) Mudzimu o mu ṋea nḓivho. (Mish. 5:8, 9) O dovha a ṋewa maanḓa a u vusa vhafu.—Mish. 9:40.
7. Ndi pfunzo dzifhio dza Yesu dze Petro a thoma u dzi pfesesa musi o no ḓodzwa?
7 Na nga phanḓa ha Pentekoste, Petro o pfesesa ngoho nnzhi dze Yesu a dzi funza. (Mat. 16:16, 17; Yoh. 6:68) Fhedzi ho vha hu na zwiṅwe zwithu kha pfunzo dza Yesu zwe a vha a sa zwi pfesesi nga phanḓa ha Pentekoste. Sa tsumbo, Petro o vha a sa athu pfesesa uri Kristo o vha a tshi ḓo vuswa nga ḓuvha ḽa vhuraru sa muthu wa muya; nahone o vha a sa athu pfesesa uri Muvhuso wo vha u tshi ḓo vha u ṱaḓulu. (Yoh. 20:6-10; Mish. 1:6) Petro o vha a sa pfesesi zwa uri vhathu vha ḓo vha zwivhumbwa zwa muya na u vhusa Muvhusoni wa ṱaḓulu. O vha a tshi ḓo kona u pfesesa zwe Yesu a zwi funza nga ha eneo mafhungo musi o no lovhedzwa nga muya mukhethwa na u ṋewa fulufhelo ḽa u tshila ṱaḓulu.
8. Ndi nḓivho ifhio ine vhaḓodzwa na “vha dziṅwe nngu” vha vha nayo?
8 Musi vhafunziwa vha Yesu vho no shululelwa muya mukhethwa vho kona u ṱalukanya zwithu zwe vha vha vha sa zwi ṱalukanyi u thomani. Vha tshi ṱuṱuwedzwa nga muya mukhethwa, vhaṅwali vha Maṅwalo a Tshikriste a Lugerika vho ṱalusa zwithu zwi mangadzaho nga ha ndivho ya Yehova u itela u ri vhuyedza. (Vha-Ef. 3:8-11, 18) Ṋamusi vhaḓodzwa na vha “dziṅwe nngu” vha kanzwiwa vhoṱhe muyani na u guda mafhungo ngoho a fanaho. (Yoh. 10:16) Naa ni a dzhiela nṱha uri muya mukhethwa u ita uri ri kone u vha na nḓivho na u pfesesa Ipfi ḽa Mudzimu?
Paulo “A Ḓala Muya Mukhethwa”
9. Ndi mini zwe Paulo a kona u zwi khunyeledza nga muya mukhethwa?
9 Nga ṅwaha u tevhelaho Pentekoste ya 33 C.E., muṅwe muthu o wana tshifhiwa tsha Mudzimu tsha muya mukhethwa. Onoyo muthu ndi Saulo, we nga murahu a ḓivhiwa sa Paulo. Muya wo shuma khae nga nḓila dzine dza ri vhuyedza ṋamusi. Muapostola Paulo o hevhedzwa uri a ṅwale bugu dza 14 dza Bivhili. U fana na Petro, muya wa Mudzimu wo ita uri Paulo a kone u pfesesa na u ṅwala nga ha fulufhelo ḽa u sa tsha fa na u sa sina ṱaḓulu. Paulo o shumisa muya mukhethwa u fhodza vhathu, u pandela madimoni na u vusa vhafu! Naho zwo ralo, maanḓa a muya mukhethwa o vha e na ndivho ya ndeme u fhira yeneyo—ine ya tshenzhelwa nga vhashumeli vhoṱhe vha Mudzimu ṋamusi, naho hu si nga lwa vhuṱolo.
10. Muya mukhethwa wo thusa hani Paulo uri a vhe na vhukoni ha u amba?
10 Paulo we a vha o “ḓala Muya mukhethwa” o amba nga tshivhindi na mungome. Zwenezwo zwo kwama vhukuma muvhusi muhulwane wa Kipiro we a vha o thetshelesa yeneyo khaseledzo! Onoyo muvhusi o ṱanganedza mafhungo-ngoho, “a kanuka pfunzo ya Murena.” (Mish. 13:8-12) Zwi tou vha khagala uri Paulo o vha a tshi zwi ḓivha zwavhuḓi uri muya mukhethwa wa Mudzimu ndi wa ndeme u itela u amba mafhungo-ngoho. (Mat. 10:20) Nga murahu o humbela tshivhidzo tsha Efeso uri tshi mu rabelele uri a ‘fhiwe fhungo’ kana vhukoni ha u amba.—Vha-Ef. 6:18-20.
11. Muya wa Mudzimu wo livhisa hani Paulo?
11 Muya mukhethwa wo konisa Paulo u amba, fhedzi nga zwiṅwe zwifhinga wo mu thivhela u amba kha miṅwe mivhundu. Paulo o vha a tshi livhiswa nga muya wa Mudzimu musi e nyendoni dzawe dza vhurumiwa. (Mish. 13:2; vhalani Mishumo 16:6-10.) Yehova u kha ḓi livhisa mushumo wa u huwelela nga muya wawe. U fana na Paulo, vhashumeli vhoṱhe vha Yehova vha thetshelesaho vha lwela u huwelela mafhungo-ngoho nga tshivhindi na u fhisea. Naho vhulivhisi ha Mudzimu vhu si tsha tou vha khagala ṋamusi u fana na misini ya Paulo, ri nga vha na vhungoho ha uri Yehova u khou shumisa muya wawe mukhethwa uri vhathu vhoṱhe vha pfe mafhungo-ngoho.—Yoh. 6:44.
‘Mishumo Yo Fhamba-fhambanaho’
12-14. Naa muya wa Mudzimu u shuma nga nḓila i fanaho kha vhashumeli vhawe vhoṱhe? Ṱalutshedzani.
12 Naa mafhungo a nḓila ye Yehova a fhaṱutshedza ngayo vhaḓodzwa tshivhidzoni tsha ḓanani ḽa u thoma ḽa miṅwaha a nga ri ṱuṱuwedza ṋamusi sa vhathu vha Mudzimu vho ḓiṋekedzaho? Ee! Ṱhogomelani maipfi o hevhedzwaho e Paulo a a vhudza tshivhidzo tsha Korinta malugana na zwifhiwa zwa muya zwa vhuṱolo misini yawe: “Mikovhe ya tshilidzi yo fhambana, hone Muya [u wonoyo] muthihi. Na mishumo yo fhambana, Murena é muthihi. Na maanḓa o fhambana, hone Mudzimu é muthihi, ané a shuma zwoṱhe kha vhoṱhe.” (1 Vha-Kor. 12:4-6, 11) Muya mukhethwa u nga shuma nga nḓila dzi sa fani kha vhashumeli vho fhamba-fhambanaho vha Mudzimu hu na ndivho. Vhukuma, vha “sambi ḽiṱuku” ḽa Kristo na vha “dziṅwe nngu” vha nga wana muya mukhethwa. (Luka 12:32; Yoh. 10:16) Fhedzi a u shumi nga nḓila dzi fanaho kha muthu muṅwe na muṅwe tshivhidzoni tshifhinga tshoṱhe.
13 Sa tsumbo, vhahulwane vha vhewa nga muya mukhethwa. (Mish. 20:28) Fhedzi a si vhaḓodzwa vhoṱhe vhane vha vha vhalavhelesi tshivhidzoni. Zwenezwi zwi ri vhudza mini? Zwi ri vhudza uri muya wa Mudzimu u shuma nga nḓila dzi sa fani kha miraḓo ya tshivhidzo.
14 Muya une wa ita uri vhaḓodzwa vha vhe na “muya wa hana,” kana une wa ita uri vha ḓipfe uri ndi vharwa vha Mudzimu ndi wone we Yehova a vusa ngawo Murwa wawe mubebwa eṱhe vhafuni uri a tshile vhutshilo ha u sa tsha fa ṱaḓulu. (Vhalani Vha-Roma 8:11, 15.) Yehova o sika fhethu hoṱhe nga wonoyo muya. (Gen. 1:1-3) Nga wonoyo muya mukhethwa, Yehova o ita uri Betsaliele a fanelee u ita mushumo wo khetheaho kha mbulungelo ya mulanga, o ṋea Simisoni maanḓa a u ita zwithu zwihulwane nahone o ita uri Petro a kone u tshimbila nṱha ha maḓi. Nga zwenezwo, ri songo humbula uri u vha na muya wa Mudzimu zwi fana na u ḓodzwa nga muya wa Mudzimu; u ḓodzwa nga muya wa Mudzimu zwi tou vha zwiṅwe zwa zwithu zwo khetheaho zwine zwa itwa nga muya. U ḓodzwa nga muya zwi bva kha Mudzimu.
15. Naa ndovhedzo ya muya mukhethwa i ḓo dzula i hone nga hu sa fheli? Ṱalutshedzani.
15 Ndi kale maanḓa makhethwa a Mudzimu a shumaho a tshi shuma nga nḓila dzo fhamba-fhambanaho kha vhashumeli vhawe vha fulufhedzeaho u bva tshee ha vha na vhashumeli vha fulufhedzeaho, lwa miṅwaha ya zwigidi muya u sa athu thoma u ḓodza vhathu. U ḓodzwa ho thoma nga Pentekoste ya 33 C.E., fhedzi a hu nga bveli phanḓa u swika nga hu sa fheli. U lovhedzwa nga muya hu ḓo guma, fhedzi muya mukhethwa u ḓo bvela phanḓa u tshi shuma kha vhathu vha Mudzimu uri vha kone u ita zwine a funa zwi tshi itwa nga hu sa fheli.
16. Ndi mini zwine vhashumeli vha Mudzimu vha khou zwi ita zwino nga thuso ya muya wawe?
16 Ndi mini zwine zwa khou itea zwino kha ḽifhasi nga nṱhani ha muya mukhethwa wa Yehova? Ndzumbululo 22:17 i a fhindula: “Muya na muselwa wa ri: Iḓá! na a zwi pfaho nga a ambe a ri: Iḓá! Na a re na ḓora nga a ḓe, a funaho nga a ṱanganedze maḓi a vhutshilo nga fhedzi.” Vha tshi ṱuṱuwedzwa nga muya wa Mudzimu, Vhakriste ṋamusi vha vhudza vhathu uri Yehova u ramba ‘vha funaho’ uri vha ṱanganedze maḓi a vhutshilo. Vhakriste vho ḓodzwaho vha ranga phanḓa wonoyu mushumo. Fhedzi vha dziṅwe nngu vha a thusa kha wonoyu mushumo wa u ramba. Zwenezwi zwigwada zwivhili zwi a shumisana na muya mukhethwa u itela u khunyeledza wonoyu mushumo. Zwenezwo zwigwada zwo sumbedza u ḓiṋekedzela kha Yehova nga ndovhedzo “dzinani ḽa Khotsi na ḽa Murwa na ḽa Muya-mukhethwa.” (Mat. 28:19) Vhoṱhe vha tendela muya wa Mudzimu u tshi shuma vhutshiloni havho uri u bveledze tshiaṋwiwa tshawo. (Vha-Gal. 5:22, 23) Vha dziṅwe nngu vha tendela muya wa Mudzimu u tshi vha thusa, u fana na vhaḓodzwa. Vha tshi thuswa nga muya wa Yehova, vha ita zwoṱhe zwine vha nga zwi kona u itela u swikelela zwilinganyo zwawe.—2 Vha-Kor. 7:1; Ndzumb. 7:9, 14.
Dzulani Ni Tshi Humbela Muya Mukhethwa
17. Ri nga zwi sumbedza hani uri ri na muya wa Mudzimu?
17 Hu sa londwi uri Mudzimu o ni ṋea fulufhelo ḽa u tshila ṱaḓulu kana kha ḽifhasi, Yehova a nga ni ṋea ‘maanḓa mahulwane’ u itela uri ni kone u dzula ni tshi fulufhedzea na u wana malamba. (2 Vha-Kor. 4:7) Musi ni tshi bvela phanḓa na u huwelela nga ha mafhungo maḓifha a Muvhuso zwi nga ita uri ni tovholwe. Fhedzi humbulani uri “arali ni tshi semelwa dzina ḽa Kristo, mashudu! Ngauri Muya wa vhurena, Muya wa Mudzimu, ndi hone wó thikha kha inwi. Kha vhone u a ṱambuludzwa, kha riṋe u a huliswa.”—1 Pet. 4:14.
18, 19. Yehova u ḓo ni thusa hani nga muya wawe mukhethwa, nahone ndi mini zwe na ḓiimisela u zwi ita kha enea mafhungo?
18 Muya mukhethwa ndi tshifhiwa tshine Mudzimu a tshi ṋea nga fhedzi vhane vha mu humbela zwi tshi bva mbiluni. U nga engedza vhukoni hashu na lutamo lwashu lwa u ita zwine ra nga kona tshumeloni yawe. “Mudzimu ndi ene ané a shuma zwoṱhe kha inwi; hú u zwi funa, hú u shumela u takalelwa nga ene, zwi bva ha ene.” Tshifhiwa tsho khetheaho tsha muya mukhethwa na vhuḓidini hashu ha u ‘faresa fhungo ḽa vhutshilo,’ zwi ḓo ri ita uri ri ‘luse nga nyofho na u tetemela, uri ri tshidzwe.’—Vha-Fil. 2:12, 13, 16.
19 Nga zwenezwo, itani mushumo waṋu nga mbilu yoṱhe nahone ni vhe na vhutsila kha mushumo we na ṋewa wone, ni tshi fulufhela nga ho fhelelaho muya wa Mudzimu nahone ni humbele thuso kha Yehova. (Yak. 1:5) U ḓo ita uri ni pfesese Ipfi ḽawe, ni kone u sedzana na thaidzo dza vhutshilo na u huwelela mafhungo maḓifha. “Humbelani, ndi hone ni tshi ḓo fhiwa; ṱoḓani, ndi hone ni tshi ḓo wana; omba-ombani, ndi hone ni tshi ḓo vulelwa,” nahone zwenezwi zwi katela na muya mukhethwa. (Luka 11:9, 13) Vhukuma dzulani ni tshi humbela Yehova uri ni fane na vhathu vha fulufhedzeaho—vha tshifhingani tsha kale na vha musalauno—vhe vha livhiswa nga muya mukhethwa wa Mudzimu.
Naa Ni Nga Ṱalutshedza?
• Ri nga sumbedza mavhonele afhio ane a ḓo ri ḓisela phaṱhutshedzo u fana na Maria?
• Paulo o livhiswa nga muya wa Mudzimu nga muhumbulo ufhio?
• Vhashumeli vha Mudzimu vha livhiswa nga muya wa Mudzimu nga nḓila-ḓe ṋamusi?
[Mbudziso Dza Pfunzo]
[Tshifanyiso kha siaṱari 24]
Muya wa Mudzimu wo ita uri Paulo a kone u kunda ṱhuṱhuwedzo ya mimuya mivhi
[Tshifanyiso kha siaṱari 26]
Ṋamusi muya mukhethwa u thusa Vhakriste, hu sa londwi uri fulufhelo ḽavho ndi ḽifhio
