Pfukelani kha mafhungo

Pfukelani kha zwi re ngomu

Ṱahulelani Muya Wavhuḓi Tshivhidzoni

Ṱahulelani Muya Wavhuḓi Tshivhidzoni

Ṱahulelani Muya Wavhuḓi Tshivhidzoni

“Tshilidzi tsha Murena Yesu Kristo nga tshi vhe na mimuya yaṋu.”—VHA-FIL. 4:23.

RI NGA ṰAHULELA HANI MUYA WAVHUḒI TSHIVHIDZONI NGA U . . . 

konana na vhahashu?

fhisea musi ri vhuḓinḓani ha tsimu?

ambulula zwivhi zwihulwane?

1. Tshivhidzo tsha Filipi na tsha Thiathira zwo khoḓelwa mini?

 VHAKRISTE vha ḓanani ḽa u thoma ḽa miṅwaha vha ngei Filipi vho vha vhe vhashai. Fhedzi vho vha vhe na mafunda nahone vhe tsumbo yavhuḓi ya lufuno kha vhatendi ngavho. (Vha-Fil. 1:3-5, 9; 4:15, 16) Kha vhurifhi hawe ho hevhedzwaho ha u fhedzisela, muapostola Paulo o ṅwala uri: “Tshilidzi tsha Murena Yesu Kristo nga tshi vhe na mimuya yaṋu.” (Vha-Fil. 4:23) Nga nṱhani ha uri Vhakriste vha ngei Thiathira vho sumbedza muya u fanaho na wonoyo, Yesu Kristo o ṋewaho vhugala o vha vhudza uri: “Mishumo yau ndi a i ḓivha, na lufuno na u tenda na u shumela vhaṅwe na u konḓelela hau, na mishumo yau ya zwino, zwauri i fhira ya kale.”—Ndzumb. 2:19.

2. Ndi mini zwine ra zwi ita u itela u ṱahulela muya une wa vha hone tshivhidzoni tshashu?

2 Tshivhidzo tshiṅwe na tshiṅwe tsha Ṱhanzi dza Yehova ṋamusi tshi sumbedza wonoyu muya kana eneo mavhonele. Zwiṅwe zwivhidzo zwi ḓivhelwa u vha na lufuno. Vhaṅwe vha ḓivhelwa u tikedza nga u fhisea mushumo wa u huwelela wa Muvhuso na u dzhiela nṱha vhuḓinḓa ha tshifhinga tsho ḓalaho. Musi riṋe nga muthihi nga muthihi ri tshi ṱahulela muya wavhuḓi, ri shela mulenzhe kha vhuthihi ha tshivhidzo na uri tshi aluwe muyani. (1 Vha-Kor. 1:10) Kha ḽiṅwe sia, arali ra vha na muya u si wavhuḓi, zwi nga ita uri tshivhidzo tshi kumedze nga lwa muya, tshi dudele na u tendela vhutshinyi. (1 Vha-Kor. 5:1; Ndzumb. 3:15, 16) Ndi muya ufhio une wa vha hone tshivhidzoni tsha vhoiwe? Ni nga ita mini u itela u thusa uri hu vhe na muya wavhuḓi tshivhidzoni?

ṰUṰUWEDZANI MUYA WAVHUḒI TSHIVHIDZONI

3, 4. Ri nga ‘livhuha hani Yehova kha mavhuthu’ kana tshivhidzoni?

3 Mupsalme o imba a ri: “Ndi ḓo U livhuha [Yehova] ndi kha mavhuthu, ndi ḓo U khoḓa ndi kha magogo.” (Ps. 35:18) Mupsalme ho ngo litsha u renda Yehova musi e na vhaṅwe vhashumeli vha Mudzimu. Miṱangano ya tshivhidzo ya vhege iṅwe na iṅwe, u katela na Pfunzo ya Tshiingamo, i ri ṋea zwibuli zwa u sumbedza muya wa u fhisea musi ri tshi fhindula na u amba nga lutendo. Roṱhe ri nga ḓivhudzisa uri: ‘Naa ndi shumisa nga vhuḓalo yeneyi ndugelo musi ndi miṱanganoni? Naa ndi lugiselela yeneyi miṱangano zwavhuḓi na u fhindula nga nḓila i pfalaho? Sa ṱhoho ya muṱa, naa ndi a thusa vhana vhanga uri vha lugiselele hu tshee na tshifhinga na u vha gudisa u fhindula nga maipfi avho?’

4 Mupsalme Davida o sumbedza uri u vha na mbilu dzo khwaṱhaho zwi tshimbidzana na u imba. O ri: “Mudzimu, mbilu yanga a i timatimi. Mbilu yanga a i timatimi; ndi a imba, ndi lidza mbila.” (Ps. 57:7) Nyimbo dzine ra dzi shumisa miṱanganoni ya Vhukriste dzi ri ṋea tshibuli tsha ‘u imba na u lidzela [Yehova] mbila’ nga mbilu dzo khwaṱhaho. Arali ri sa ḓivhi dziṅwe nyimbo, zwi nga vha zwavhuḓi uri ri dzi gude kha Vhurabeli ha Muṱa ha nga madekwana. U nga ri ri nga ḓiimisela u ‘imbela Yehova ri tshi kha ḓi tshila; u renda Mudzimu washu misi yoṱhe ya vhutshilo hashu.’—Ps. 104:33.

5, 6. Ri nga ṱanganedza hani vhaeni na u vha na mafunda, nahone zwenezwi zwi ḓo ita uri tshivhidzoni hu vhe na muya-ḓe?

5 U vha na muya wa u ṱanganedza vhahashu vha tshinnani na vha tshisadzini ndi iṅwe nḓila ya u sumbedza lufuno tshivhidzoni. Kha ndima ya u fhedzisa ya vhurifhi he a vhu ṅwalela Vhaheberu, Paulo o amba uri: “Ni ḓi dzula ni tshi funana, ni si hangwe u ṱanganedza vhaeni.” (Vha-Heb. 13:1, 2) U ramba vhalavhelesi vha dalelaho na vhafumakadzi vhavho zwiḽiwani kana vhashumeli vha tshifhinga tsho ḓalaho vha re tshivhidzoni, ndi iṅwe nḓila yavhuḓi ya u ṱanganedza vhaeni. Ni songo hangwa dzitshilikadzi, miṱa i re na mubebi muthihi, kana vhathu vhane vha nga vhuyelwa nga u vha na riṋe zwiḽiwani kana kha vhurabeli hashu ha muṱa.

6 Paulo o livhisa Timotheo uri a ṱuṱuwedze vhaṅwe uri “vha ite zwivhuya, vha pfume u ita zwo nakaho, vha vhe vhakovhi, vha u ita vhushaka na vhaṅwe. Vhané vha ḓi-kuvhanganyela zwiné zwa ḓo ita thikho yavhuḓi ya matshelo, uri vha wane vhutshilo vhu re vhutshilo nangoho.” (1 Tim. 6:17-19) Paulo o vha a tshi khou themendela uri vhagwadameli ngae vha vhe na mafunda. Na musi zwiimo zwa ikonomi zwi tshi konḓa, ri nga vha na mafunda. Iṅwe nḓila ya u ita zwenezwi ndi u thusa vhathu vhane vha ṱoḓa zwiṋamelwa musi vha tshi ya tsimuni na u vha isa na u vha vhuyisa miṱanganoni. Vhathu vhane vha sumbedzwa lufuno lwo raloho vha fanela u ita mini? Vha ḓo vha vha tshi khou ṱuṱuwedza muya wavhuḓi tshivhidzoni arali vha livhuha, khamusi nga u thusa nga zwine vha nga kona ngazwo u itela u badela tshinyalelo dza peṱirolo dzine dza khou ṋaṋa u engedzea. Zwiṅwe hafhu, u fhedza tshifhinga tshinzhi na vhahashu vha tshinnani na vha tshisadzini zwi ḓo ita uri vha ḓipfe vha tshi funiwa. Musi ri tshi itela “vha re vha nnḓu nthihi na riṋe nga lutendo” mishumo mivhuya, nahone ro ḓilugisela u fhedza tshifhinga na thundu dzashu ri tshi itela vhone, zwi ḓo thusa u engedza lufuno lwashu na uri tshivhidzoni hu vhe na muya wavhuḓi.—Vha-Gal. 6:10.

7. U sa amba mafhungo a vhaṅwe a tshiphiri zwi thusa hani uri tshivhidzoni hu vhe fhethu hu re na lufuno?

7 Dovhani ni ṱhogomele zwiṅwe zwithu zwine zwa khwaṱhisa mbofho ya lufuno vhukati hashu na vhaṅwe vhatendi: vhukonani na u sa amba mafhungo a tshiphiri. (Vhalani Mirero 18:24.) Khonani dza vhukuma a dzi ambi mafhungo a tshiphiri. Musi vhahashu vha tshi ri somolela zwa haṋwani vhe na fulufhelo ḽa uri zwi nga si phaḓaladzwe vhathuni, mbofho yashu ya lufuno i nga khwaṱha vhukuma. U nga ri ri nga ita vhuḓidini ha uri tshivhidzo tshi nge muṱa u re na lufuno nga u vha khonani i fulufhedzeaho ine ya si ambe mafhungo a tshiphiri.—Mir. 20:19.

FHISEANI VHUḒINḒANI

8. Vhalaodikea vho ṋewa nyeletshedzo ifhio, nahone ndi ngani?

8 Musi a tshi amba na tshivhidzo tsha Laodikea, Yesu o ri: “Mishumo yau ndi a i ḓivha, zwauri hu’ u rothola a U rotholi, hu’ u fhisa a U fhisi. Khwine khee Ú sa rotholi zwau khamusi wa fhisa zwau! Zwino vhunga U tshi tou dudela, u rothola Ú sa rotholi, na u fhisa Ú sa fhisi, ndi ṱuwa ndi tshi U pfela kule wa bva mulomoni wanga.” (Ndzumb. 3:15, 16) Vhalaodikea vho vha vha sa fhisei vhuḓinḓani ha Vhukriste. Zwi vhonala u nga eneo mavhonele o kwama na vhushaka havho nga tshavho. Ngauralo, Yesu o vha eletshedza nga lufuno a ri: “Nṋe, vhenevho vhané nda vha funa ndi a vha rovhedza nda vha laya. Vusa-ha nungo, Ú shanduke!”—Ndzumb. 3:19.

9. Nḓila ine ra dzhia ngayo vhuḓinḓa ha tsimu i kwama hani muya wa tshivhidzo?

9 U itela uri tshivhidzoni hu vhe na muya wavhuḓi, ri fanela u livhisa ṱhogomelo kha nḓila ine ra fhisetshela ngayo tshumelo ya tsimu. Tshivhidzo tsho dzudzanyelwa u ṱoḓa vhathu vhane vha nga dzinngu tsimuni na u vha fhaṱa muyani. Nga zwenezwo, ri fanela u ṱanganela mushumoni wa u ita vhafunziwa nga u fhisea, u fana na Yesu. (Mat. 28:19, 20; Luka 4:43) Musi ri tshi fhisea vhuḓinḓani, ndi hone ri tshi ḓo vha na vhuthihi sa ‘vhashumisani na Mudzimu.’ (1 Vha-Kor. 3:9) Musi ri tshi vhona nḓila ine vhaṅwe vha imelela ngayo lutendo lwavho tshumeloni ya tsimu na u sumbedza nḓila ine vha livhuha ngayo zwithu zwa muya, ri ṱuṱuwedzea u vha funa na u vha ṱhonifha nga ho engedzeaho. Zwiṅwe hafhu, u shuma ri “vhathihi” vhuḓinḓani zwi ita uri ri vhe na vhuthihi tshivhidzoni.—Vhalani Tsefanya 3:9.

10. U khwinisa tshumelo yashu ya tsimu zwi kwama hani vhaṅwe tshivhidzoni?

10 Vhuḓidini vhune ra vhu ita u itela u khwinisa vhuḓinḓa hashu vhu kwama vhaṅwe nga nḓila yavhuḓi. Musi ri tshi vhilaelela nga ho engedzeaho vhathu vhane ra ṱangana navho, na musi ri tshi lwela u khwinisa nḓila ine ra swikelela ngayo mbilu dza vhathetshelesi vhashu, na nḓila ine ra fhisetshela ngayo vhuḓinḓa i ḓo engedzea. (Mat. 9:36, 37) U fhisea zwi a fhirela na kha khonani dzashu. Yesu o ruma vhafunziwa vhawe uri vha huwelele nga vhavhili nga vhavhili, hu si nga muthihi nga muthihi. (Luka 10:1) Zwenezwi a zwo ngo vha ṱuṱuwedza na u vha gudisa fhedzi, fhedzi zwo dovha zwa engedza nḓila ine vha fhisetshela ngayo vhuḓinḓa. Ri takalela vhukuma u shuma na vhahuweleli vha Muvhuso vha fhiseaho! U fhisea havho zwi a ri ṱuṱuwedza mushumoni wa u huwelela.—Vha-Roma 1:12.

ḒILINDENI KHA U GUNGULA NA U ITA ZWIVHI

11. Vhaṅwe Vhaisiraele vho vha na muya-ḓe misini ya Mushe, nahone zwenezwo zwo vha na mvelelo ifhio khavho?

11 Musi Vhaisiraele vha sa athu fhedza na vhege nngana vhe lushaka luswa, vho mbo ḓi thoma u vha na muya wa u sa fushea na wa u gungula. Zwenezwi zwo ita uri vha vutshele Yehova na vhaimeli vhawe. (Ek. 16:1, 2) Ndi Vhaisiraele vha si gathi kha vhe vha bva Egipita vhe vha dzhena Shangoni ḽo Fulufhedziswaho. Na Mushe ho ngo tendelwa u dzhena kha ḽeneḽo shango nga nṱhani ha nḓila ye a aravha ngayo musi tshivhidzo tsha Isiraele tshi tshi gungula! (Doit. 32:48-52) Ndi mini zwine ra nga zwi ita ṋamusi u itela uri ri si vhe na muya u si wavhuḓi?

12. Ri nga ḓilinda hani uri ri si vhe na muya wa u gungula?

12 Ri fanela u ḓilinda uri ri si vhe na muya wa u gungula. Naho u ḓiṱukufhadza na u ṱhonifha vhuvhusi zwi tshi ḓo ri thusa, ri fanela u ṱhogomela vhathu vhane ra konana navho. U khetha vhuḓimvumvusi vhu si havhuḓi, kana u fhedza tshifhinga tshinzhi na vhathu vha sa londi maitele o lugaho vhane ra shuma navho, kana vhane ra dzhena navho tshikolo zwi ḓo ri dzhenisa khomboni. Ndi vhuṱali u sa fhedza tshifhinga na vhathu vha re na muya u si wavhuḓi kana vhane vha vha na mavhonele a u ṱoḓa u ḓilanga.—Mir. 13:20.

13. U dzulela u gungula zwi nga vhea tshivhidzo khomboni ifhio ya lwa muya?

13 Musi vhathu vha tshi dzulela u gungula, zwi nga tshinya vhushaka havho na Mudzimu. Sa tsumbo, u gungula zwi nga thithisa mulalo na vhuthihi ha tshivhidzo. Zwiṅwe hafhu, u gungulela vhatendi nga riṋe zwi nga si vha pfise vhuṱungu fhedzi, fhedzi zwi nga dovha zwa ri itisa tshivhi tsha u remba. (Lev. 19:16; Vha-Kor. 5:11) Vhaṅwe vhe vha vha vha tshi gungula tshivhidzoni tsha ḓana ḽa u thoma ḽa miṅwaha vho “laṱa vhuvhusi, vha sema vhurena.” (Yuda 8, 16) Zwi tou vha khagala uri u gungulela vhanna vha re na vhuḓifhinduleli tshivhidzoni nga yeneyo nḓila a zwo ngo ṱanganedzwa nga Mudzimu.

14, 15. (a) U tendela vhuvhi vhu tshi itea tshivhidzoni zwi nga ita uri hu vhe na mvelelo ifhio? (b) Ndi mini zwine ra fanela u zwi ita arali ra ḓivha uri muṅwe muthu o ita tshivhi tshiphirini?

14 Ri fanela u ita mini arali ra ḓivha uri muṅwe muthu o ita tshivhi tshiphirini, khamusi u shumisa luvhi zwikambi, u sedza zwifanyiso zwi karusaho maḓipfele a zwa vhudzekani kana u ḓifara luvhi? (Vha-Ef. 5:11, 12) U tendelela vhuvhi vhuhulwane zwi nga ita uri muya mukhethwa wa Yehova u si tsha alama zwavhuḓi nahone zwa ita uri tshivhidzoni tshoṱhe hu si tsha vha na mulalo. (Vha-Gal. 5:19-23) U fana na musi Vhakriste vha u thoma vha ngei Korinta vha songo tendela vhuvhi, na ṋamusi a ho ngo fanela u tendelwa ṱhuṱhuwedzo mmbi i tshi vha hone tshivhidzoni u itela uri hu vhe na muya wavhuḓi. Ni nga ita mini u itela uri tshivhidzoni hu vhe na mulalo?

15 Samusi ro no ḓi zwi amba, ndi zwa ndeme u sa amba maṅwe mafhungo a tshiphiri, zwihuluhulu musi vhaṅwe vha tshi ri somolela zwa haṋwani. Zwi ḓo vha zwo khakhea vhukuma u phaḓaladza mafhungo a tshiphiri a muṅwe muthu! Naho zwo ralo, musi ho itwa tshivhi tshihulwane, vho tendelwaho nga lwa Maṅwalo u lugisa eneo mafhungo—vhahulwane tshivhidzoni—vha fanela u ḓivhadzwa. (Vhalani Levitiko 5:1.) Ngauralo, arali ra ḓivha uri muṅwe wahashu wa tshinnani kana wa tshisadzini o ita tshivhi tshihulwane, ri fanela u mu ṱuṱuwedza uri a ambe na u ṱoḓa thuso kha vhahulwane. (Yak. 5:13-15) Arali a sa ita zwenezwo nga murahu ha tshifhinganyana, ri fanela u ambulula tshenetsho tshivhi.

16. U ambulula hashu tshivhi tshihulwane zwi thusa hani u ṱahulela muya wavhuḓi tshivhidzoni?

16 Tshivhidzo tsha Vhukriste ndi dzhavhelo ḽa muya, nahone ri fanela u tshi tsireledza nga u ambulula vhuvhi vhuhulwane. Arali vhahulwane vha thusa muthu o khakhaho nahone a rembuluwa musi a tshi kaidzwa na u khakhululwa, u vha a si tsha tshikafhadza muya wa tshivhidzo. Fhedzi hu nga itea mini arali muthu o itaho tshivhi tshihulwane a sa rembuluwi na u ṱanganedza nyeletshedzo ya lufuno ya vhahulwane? U khaulwa hawe tshivhidzoni zwi ḓo ita uri hu “tshinyadzwe” kana hu bviswe zwithu zwi tshikafhadzaho vhukati hashu nahone hu vhe na muya wavhuḓi tshivhidzoni. (Vhalani 1 Vha-Korinta 5:5.) Vhukuma, u ṱahulela muya wavhuḓi tshivhidzoni zwi ṱoḓa uri muṅwe na muṅwe washu a dzhie vhukando ho teaho, a shumisane na tshigwada tsha vhahulwane nahone a tsireledze vhatendi ngae.

ṰUṰUWEDZANI ‘VHUTHIHI HA MUYA’

17, 18. Ndi mini zwine zwa ḓo ri thusa u ‘dzula ri vhathihi nga muya’?

17 Nga u “dzula vhe vha pfunzo ya vhaapostola,” vhatevheli vha Yesu vha u thoma vho thusa uri hu vhe na vhuthihi tshivhidzoni. (Mish. 2:42) Vho vha vha tshi dzhiela nṱha nyeletshedzo ya Maṅwalo na vhulivhisi vhu bvaho kha vhahulwane. Nga nṱhani ha uri vhahulwane vha musalauno vha shumisana na tshigwada tsha mukoma a fulufhedzeaho na wa vhuṱali, vhoṱhe tshivhidzoni vha ṱuṱuwedzwa na u thuswa uri vha vhe na vhuthihi. (1 Vha-Kor. 1:10) Musi ri tshi tevhela nyeletshedzo yo thewaho Bivhilini ine ya bva ndanguloni ya Yehova na vhulivhisi ha vhahulwane, ri ṋea vhuṱanzi ha uri ri ‘lusa u dzula ri vhathihi nga Muya, ludzi lu ri vhofhekanyaho u mulalo.’—Vha-Ef. 4:3.

18 Nga zwenezwo, kha ri lwele u ṱahulela muya wavhuḓi tshivhidzoni. Arali ra ita nga u ralo, ri ḓo khwaṱhisedzwa uri ‘tshilidzi tsha Murena Yesu Kristo tshi ḓo vha na mimuya yashu.’—Vha-Fil. 4:23.

[Mbudziso Dza Pfunzo]

[Tshifanyiso kha siaṱari 19]

Naa ni a ṱuṱuwedza muya wavhuḓi tshivhidzoni nga u lugiselela phindulo dzi pfalaho?

[Tshifanyiso kha siaṱari 20]

Ṱuṱuwedzani muya wavhuḓi tshivhidzoni nga u guda nyimbo dzashu