Thusani Vhathu Uri Vha ‘Vuwe Khofheni’
Thusani Vhathu Uri Vha ‘Vuwe Khofheni’
‘Ni ḓivha tshifhinga, uri tshikhathi tshashu tsha u vuwa khofheni tsho swika.’—VHA-ROMA 13:11.
NAA NI NGA ṰALUTSHEDZA?
Ndi ngani zwi zwa ndeme uri Vhakriste vha dzule vho fhaṱuwa nga lwa muya?
Ndi ngani vhaḓinḓa vho fhaṱuwaho vha tshi thetshelesa na u vha na vhusedzi?
Ndi ngani u vha na vhulenda na vhuthu zwi zwa ndeme vhuḓinḓani?
1, 2. Vhathu vhanzhi vha fanela u vuwa nga muhumbulo ufhio?
ṄWAHA muṅwe na muṅwe hu lovha vhathu vha zwigidi nga ṅwambo wa u kumedza kana u eḓela musi vha tshi khou reila. Vhaṅwe vha fhelelwa nga mushumo nga nṱhani ha u rongomelwa kana u eḓela mushumoni. Fhedzi u eḓela nga lwa muya zwi nga vha na mvelelo dzi shushaho. Zwine Bivhili ya zwi amba musi i tshi ri “mashudu! a tshesaho,” ndi zwa ndeme.—Ndzumb. 16:14-16.
2 Samusi ḓuvha ḽihulu ḽa Yehova ḽi tshi khou sendela, vhathu vho eḓela nga lwa muya. Na vhaṅwe vharangaphanḓa vha ḽa Vhudzhagane vha amba uri miraḓo ya kereke dzavho yo eḓela. Zwi amba mini u eḓela nga lwa muya? Ndi ngani zwi zwa ndeme uri Vhakriste vha ngoho vha dzule vho fhaṱuwa? Ri nga thusa hani vhaṅwe uri vha vuwe khofheni?
ZWI AMBA MINI U EḒELA NGA LWA MUYA?
3. Ni nga ṱalusa hani muthu o eḓelaho nga lwa muya?
3 Vhathu vho eḓelaho a vha koni u ita tshithu. Fhedzi vhathu vho eḓelaho nga lwa muya vha nga kha ḓi vha vho farakanea nga maanḓa, hu si nga zwithu zwa muya. Vha nga kha ḓi vha vho farakanea nga mbilaelo dza ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe dza vhutshilo kana u ṱoḓa u ḓiphina, vhuimo kana lupfumo. Nga nṱhani ha yeneyo mishumo yoṱhe, a hu na zwine vha zwi ita nga ha zwishaiwa zwavho zwa muya. Naho zwo ralo, vhathu vha songo eḓelaho nga lwa muya vha a ṱhogomela uri ri khou tshila ‘maḓuvhani a vhufhelo,’ nga zwenezwo vho farakanea nga maanḓa nga u ita zwine Mudzimu a funa.—2 Pet. 3:3, 4; Luka 21:34-36.
4. Ndi ngani nyeletshedzo ine ya ri: “Ri songo eḓela sa vhaḽa vhaṅwe,” i ya ndeme?
4 Vhalani 1 Vha-Thesalonika 5:4-8. Henefha muapostola Paulo u ṱuṱuwedza vhatendi ngae uri vha “songo eḓela sa vhaḽa vhaṅwe.” Zwenezwo zwi amba mini? Ri sumbedza uri ro “eḓela” musi ri tshi nyadza zwilinganyo zwa Yehova zwa vhuḓifari. Iṅwe nḓila ine ya sumbedza uri ro “eḓela” ndi musi ri sa londi uri tshifhinga tsha Yehova tsha u fhelisa vhathu vha sa ofhi Mudzimu tsho sendela. Ri fanela u ita vhungoho ha uri a ri ṱuṱuwedzwi nga nḓila na zwiito zwa vhenevho vhathu vha sa ofhi Mudzimu.
5. Vhathu vho eḓelaho nga lwa muya vha na mavhonele afhio?
5 Vhaṅwe vhathu vha humbula uri a hu na Mudzimu ane a nga vha dzhiela vhukando. (Ps. 53:1) Vhaṅwe vha humbula uri Mudzimu ha londi vhathu, nga zwenezwo, a vha na tshiitisi tsha uri vha vhe na dzangalelo khae. Vhaṅwe vha vhona u nga u dzhena kereke zwi ḓo vha ita khonani dza Mudzimu. Vhenevho vhathu vhoṱhe vho eḓela nga lwa muya. Vha fanela u vuwa. Ri nga vha thusa hani?
NA RIṊE RI FANELA U VUWA
6. Ndi ngani Vhakriste vha tshi fanela u lwela uri vha dzule vho fhaṱuwa?
6 U itela uri ri kone u vusa vhaṅwe, na riṋe ri fanela u vuwa. Zwenezwo zwi katela mini? Ipfi ḽa Mudzimu ḽi fanyisa u eḓela nga lwa muya na “mishumo ya swiswi”—u ḽesa, u kambiwa, vhuṱonḓolo na u silinga, khani na vhuhali. (Vhalani Vha-Roma 13:11-14.) Zwi a konḓa u iledza vhuḓifari honoho. Ndi zwa ndeme u dzula no fhaṱuwa. Mureili wa goloi ane a si dzhiele nṱha uri u khou kumedza musi a tshi khou reila, a nga vhea vhutshilo hawe khomboni. Ndi zwa ndeme vhukuma uri Vhakriste vha ṱhogomele uri u eḓela nga lwa muya zwi nga vha na khombo khulwane!
7. Mavhonele o khakheaho a vhaṅwe vhathu a nga ri kwama hani?
7 Sa tsumbo, Mukriste a nga kha ḓi humbula uri vhathu vhoṱhe vha re tsimuni yawe vha nga si vuwe vho ṱanganedza mafhungo-maḓifha. (Mir. 6:10, 11) A nga kha ḓi ḓivhudza uri, ‘Arali hu si na muthu a re na dzangalelo, ndi ngani ndi tshi fanela u ḓidina u itela u vha thusa?’ Vhukuma, vhathu vhanzhi ṋamusi vha nga kha ḓi vha vho eḓela nga lwa muya, fhedzi zwiimo zwavho na mavhonele avho zwi nga kha ḓi shanduka. Vhaṅwe vha a vuwa vha thetshelesa. Nahone ri nga vha thusa arali na riṋe ra dzula ro fhaṱuwa, nga u lingedza dziṅwe nḓila ntswa dza u ḓivhadza mulaedza wa Muvhuso nga nḓila i kungaho. Iṅwe nḓila ine ra nga dzula ro fhaṱuwa ngayo ndi nga u dzula ri tshi humbula uri ndi ngani vhuḓinḓa hashu vhu ha ndeme.
NDI MINI TSHINE TSHA ITA URI VHUḒINḒA HASHU VHU VHE HA NDEME?
8. Ndi ngani vhuḓinḓa hashu ha Vhukriste vhu ha ndeme?
8 Ṱhogomelani uri hu sa londwi nḓila ine vhathu vha aravha ngayo zwino, u huwelela hashu zwi hulisa Yehova nahone ndi zwa ndeme u itela u tikedza u ḓadzea ha ndivho dzawe. Hu si kale, vhathu vha sa thetshelesi mafhungo-maḓifha vha ḓo haṱulwa lu vhavhaho. Vha ḓo haṱulwa u ya nga nḓila ye vha aravha ngayo mushumo washu wa u huwelela. (2 Vha-Thes. 1:8, 9) Zwiṅwe hafhu, zwi ḓo vha zwo khakhea uri Mukriste a humbule uri a zwi ṱoḓei uri ri huwelele nga u fhisea nga nṱhani ha uri “vhafu vha ḓo vuwa, vhoṱhe, vho lugaho na vha so ngo luga[ho].” (Mish. 24:15) Ipfi ḽa Mudzimu ḽi ita uri ri pfesese uri vhane vha ḓo haṱulwa sa “mbudzi,” ndi vhane vha “ḓo fheliswa tshoṱhe.” U huwelela hashu hu sumbedza khathutshelo ya Mudzimu, nahone zwenezwo zwi ḓo ita uri vhathu vha shanduke na uri vha ‘tshile tshoṱhe.’ (Mat. 25:32, 41, 46, NW; Vha-Roma 10:13-15) Arali ri sa huweleli, vhathu vha ḓo wana hani tshibuli tsha u pfa mulaedza une wa nga ita uri vha wane vhutshilo?
9. U ṱanganela kha mushumo wa u huwelela mafhungo-maḓifha zwi vhuyedza hani inwi na vhaṅwe vhathu?
9 U huwelela mafhungo-maḓifha zwi a ri vhuyedza. (Vhalani 1 Timotheo 4:16.) Naa no no zwi ṱhogomela uri u amba nga ha Yehova na nga fulufhelo ḽa Muvhuso zwi khwaṱhisa lutendo lwaṋu na nḓila ine na funa ngayo Mudzimu? Naa a zwo ngo ni thusa uri ni ṱahulele pfaneleo dza Vhukriste? Naa u sumbedza u ḓikumedzela haṋu kha Mudzimu nga u ṱanganela vhuḓinḓani a zwi ni ḓiseli dakalo? Vhathu vhanzhi vhe vha vha na ndugelo ya u funza vhaṅwe mafhungo-ngoho vho wana dakalo musi vha tshi vhona muya wa Mudzimu u tshi thusa vhenevho vhathu uri vha khwinise nḓila ine vha tshila ngayo.
IVHANI NA VHUSEDZI
10, 11. (a) Yesu na Paulo vho sumbedza hani uri vho fhaṱuwa na uri vha na vhusedzi? (b) Ṱalusani nḓila ine u fhaṱuwa na u vha na vhusedzi zwa nga khwinisa ngayo vhuḓinḓa hashu.
10 Vhathu vha re na dzangalelo kha mafhungo-maḓifha vha nga vuswa nga nḓila dzo fhamba-fhambanaho. Nga zwenezwo, vhaḓinḓa vha Vhakriste vha fanela u dzula vho fhaṱuwa, vhe na vhusedzi. Yesu ndi tsumbo yashu. Samusi o vha o fhelela, o vha a tshi nga kona u vhona u sinyuwa ha Mufarisei, u rembuluwa ha mufumakadzi wa muitazwivhi, na u ḓidzima ha tshilikadzi. (Luka 7:37-50; 21:1-4) Yesu o vha a tshi nga ṱhogomela zwishaiwa zwa muya zwa muṅwe na muṅwe wavho. Naho zwo ralo, a zwi ṱoḓei uri mushumeli wa Mudzimu a vhe muthu o fhelelaho u itela uri a vhe na vhusedzi. Muapostola Paulo o ri vhetshela tsumbo ya zwenezwi. O vha a tshi shandula maambele awe u itela u kunga zwigwada zwo fhamba-fhambanaho na vhathu vha re na mavhonele a sa fani.—Mish. 17:22, 23, 34; 1 Vha-Kor. 9:19-23.
11 Nga u lwela u dzula ro fhaṱuwa na u vha na vhusedzi u fana na Yesu na Paulo, ri nga kona u wana nḓila ya khwine ya u vusa vhathu vha re na dzangalelo vhane ra ṱangana navho. Sa tsumbo, musi ni tshi amba na vhathu, ṱhogomelani zwithu zwine zwa sumbedza mvelele yavho, madzangalelo avho na vhuimo havho ha muṱa. Khamusi ni ḓo kona u ṱhogomela uri vha khou ita mini nga tshenetsho tshifhinga nahone na vha khoḓa musi ni tshi thoma nyambedzano yaṋu.
12. Ndi ngani ri tshi fanela u ṱhogomela zwine ra zwi haseledza musi ri vhuḓinḓani?
12 Muthu o fhaṱuwaho a re na vhusedzi u lingedza u iledza zwithu zwine zwa nga mu thithisa. Musi ri vhuḓinḓani, u haseledza na muthu ane ra khou tshimbila nae zwi nga ri fhaṱa. Naho zwo ralo, ri fanela u humbula uri ndivho yashu ya u ṱanganela vhuḓinḓani ha tsimu ndi u huwelela kha vhaṅwe. (Muh. 3:1, 7) Nga zwenezwo, ri fanela u ṱhogomela uri khaseledzo dzine ra vha nadzo musi ri sa athu dzhena miḓini a dzi khakhisi vhuḓinḓa hashu. U haseledza zwithu zwine ra nga ṱoḓa u zwi vhudza vhathu vha re na dzangalelo, ndi nḓila yavhuḓi ya u ita uri mihumbulo yashu i dzule yo livhisa ṱhogomelo kha tshipikwa tshashu. Zwiṅwe hafhu, naho luṱingothendeleki nga zwiṅwe zwifhinga lu tshi nga ri thusa vhuḓinḓani, ri fanela u ita vhungoho ha uri lu si thithise musi ri tshi khou haseledza na ṋemuḓi.
IVHANI NA DZANGALELO
13, 14. (a) Ri nga ḓivha hani zwithu zwine muthu a vha na dzangalelo khazwo? (b) Ndi mini zwine zwa nga ita uri vhathu vha vhe na dzangalelo ḽa zwithu zwa muya?
13 Vhaḓinḓa vho vuwaho na vho fhaṱuwaho vha thetshelesa nga vhuronwane vhathu vhane vha ṱangana navho. Ndi mbudziso dzifhio dzine na nga dzi vhudzisa muthu ane na ṱangana nae tsimuni u itela uri a bule maḓipfele awe? Naa u vhilaedziswa nga ha vhurereli vhunzhi-vhunzhi, vhuvemu vhu re hone hune a dzula hone kana u kundelwa ha mivhuso? Ni nga vusa dzangalelo ḽa zwithu zwa muya nga u amba nga ha nḓila i mangadzaho ye zwithu zwi tshilaho zwa sikwa ngayo, kana nḓila ine nyeletshedzo ya Bivhili ya shuma ngayo. Thabelo i kunga vhathu vha tshaka dzoṱhe, na vhathu vha sa tendi uri Mudzimu u hone. Vhanzhi vha a ḓivhudzisa arali hu na muthu ane a thetshelesa dzithabelo. Vhaṅwe vha nga vha na dzangalelo ḽa u ḓivha mbudziso ine ya ri: Naa Mudzimu u a thetshelesa thabelo dzoṱhe? Arali zwi songo ralo, ndi mini zwine ra fanela u zwi ita u itela uri Mudzimu a ri thetshelese?
14 Ri nga guda zwinzhi nga ha vhutsila ha u thoma nyambedzano nga u sedza nḓila ine vhahuweleli vha re na tshenzhelo vha ita ngayo. Ṱhogomelani nḓila ine vha iledza ngayo u vhudzisa mbudziso nnzhi-nnzhi kana u ṱoḓesa mafhungo. Ipfi na zwifhaṱuwo zwavho zwi sumbedza uri vha na dzangalelo ḽa u ṱoḓa u pfesesa mavhonele a ṋemuḓi nga nḓila-ḓe?—Mir. 15:13.
VHULENDA NA VHUTSILA
15. Ndi ngani ri tshi fanela u vha na vhulenda musi ri tshi huwelela?
15 Naa ni a funa u vuswa musi no fara khofhe khulu? Vhathu vhanzhi vha a sinyuwa arali vha sa vuswa zwavhuḓi. Vha ṱoḓa uri muthu a ambe navho zwavhuḓi. Zwo tou ralo na musi ri tshi ita vhuḓidini ha u vusa vhathu nga lwa muya. Sa tsumbo, arali muṅwe muthu a ni sinyutshela nge na mu dalela, ni fanela u ita mini? Nga vhulenda, dzhielani nṱha maḓipfele awe, mu livhuheni nge a amba ngoho nahone ni ṱuwe no dzika. (Mir. 15:1; 17:14; 2 Tim. 2:24) Vhulenda haṋu vhu nga ṱuṱuwedza muthu o raloho musi Ṱhanzi i tshi mu dalela tshifhingani tshi ḓaho.
16, 17. Ri nga shumisa hani ṱhalukanyo vhuḓinḓani hashu?
16 Nga zwiṅwe zwifhinga ni nga kona u haseledza na muthu naho e si na dzangalelo. Muṅwe muthu a nga kha ḓi ri: “Nṋe ndi na vhurereli hanga” kana a ri, “A thi na dzangalelo” nga nṱhani ha uri u vhona u nga ndi yone nḓila i leluwaho ya u thivhela nyambedzano. Naho zwo ralo, nga vhutsila na vhulenda, ni nga kona u vhudzisa mbudziso i kungaho ine ya nga vusa dzangalelo ḽa ṋemuḓi ḽa zwithu zwa muya.—Vhalani Vha-Kolosa 4:6.
17 Nga zwiṅwe zwifhinga musi ri tshi ṱangana na vhathu vhane vha vhonala vho farakanea lune vha si kone u thetshelesa, ndi khwine u ṱanganedza honoho vhuimo nahone ra ṱuwa. Naho zwo ralo, nga zwiṅwe zwifhinga ni nga ṱhogomela uri ni nga amba mbuno ya ndeme nga u tou pfufhifhadza. Nga munithi muthihi fhedzi, vhaṅwe vhahashu vho kona u vula Bivhili, vha vhala ndimana i kungaho nahone vha sia ṋemuḓi e na mbudziso ine ya ita uri a humbule. Maambele avho mapfufhi nga zwiṅwe zwifhinga o vusa dzangalelo ḽihulwane lune ṋemuḓi a vho vha na tshifhinga tsha u haseledza. Zwi nga vha zwavhuḓi uri ni lingedze zwenezwi musi zwiimo zwi tshi ni tendela.
18. Ndi mini zwine ra nga zwi ita u itela u ḓilugisela u ṱanziela lu songo dzudzanywaho?
18 Musi ri tshi ṱangana na vhathu ḓuvha na ḓuvha, ri nga kona u vusa dzangalelo ḽavho ḽa mafhungo-maḓifha arali ro ḓilugisela u ṱanziela lu songo dzudzanywaho. Vhahashu vhanzhi vha tshinnani na vha tshisadzini vha dzula vhe na khandiso begeni dzavho. Vha nga dovha vha rwela ngomani ndimana ya Bivhili u itela u vhudza vhaṅwe arali vho wana tshibuli. Ni nga kha ḓi amba na mulavhelesi wa tshumelo kana vhavulanḓila tshivhidzoni tshaṋu uri vha ni thuse u ita zwenezwi.
U VUSA DZANGALELO KHA MASHAKA ASHU NGA VHULENDA
19. Ndi ngani ri songo fanela u litsha u lingedza u thusa mashaka ashu?
19 Nga lwa nzulele, ri ṱoḓa u thusa mashaka ashu uri a ṱanganedze mafhungo-maḓifha. (Yosh. 2:13; Mish. 10:24, 48; 16:31, 32) Arali vhuḓidini hashu ha u thoma vhu songo shuma, zwenezwo zwi nga ita uri ri si tsha vha na dzangalelo ḽa u lingedza. Ri nga kha ḓi humbula uri a hu na zwine ra nga zwi ita kana u zwi amba zwine zwa ḓo shandula mavhonele avho. Fhedzi, zwiimo zwi nga shandula mavhonele a mashaka aṋu. Kana khamusi ni nga kha ḓi vha no no khwinisa nḓila yaṋu ya u ṱalutshedza mafhungo-ngoho lune vha nga thetshelesa.
20. Ndi ngani hu tshi ṱoḓea vhuṱali musi ni tshi amba na mashaka aṋu?
20 Ri fanela u ṱhonifha maḓipfele a mashaka ashu. (Vha-Roma 2:4) Vhukuma, ri fanela u amba navho nga vhulenda u fana na musi ri tshi amba na vhathu mushumoni wa u huwelela. Ambani nga vhulenda na nga ṱhonifho. Vhudzani mashaka aṋu nḓila yavhuḓi ye mafhungo-ngoho a ni thusa ngayo, ni sa khou tou vha ṱanziela. (Vha-Ef. 4:23, 24) Vha ṱalutshedzeni nḓila ye Yehova a ni fhaṱutshedza ngayo nga u ni “funza zwi farisaho.” (Yes. 48:17) Nga tsumbo yaṋu, sumbedzani mashaka aṋu nḓila ine Mukriste a fanela u tshila ngayo.
21, 22. Anetshelani tshenzhelo i sumbedzaho uri ndi zwa ndeme u ita vhuḓidini ha u thusa mashaka ashu.
21 Zwenezwino, muṅwe wahashu wa tshisadzini o ṅwala uri: “Tshifhinga tshoṱhe ndo vha ndi tshi lingedza u ṱanziela khaladzi dzanga, vharathu na vhakomana vhanga vha 13 nga zwine nda amba na vhuḓifari hanga. Ṅwaha a u fheli ndi songo ṅwalela muṅwe na muṅwe wavho vhurifhi. Naho zwo ralo, zwa zwino ho no fhela miṅwaha ya 30 hu nṋe ndi ndoṱhe a re Ṱhanzi muṱani wahashu.”
22 Onoyo wahashu wa tshisadzini o bvela phanḓa a ri: “Ḽiṅwe ḓuvha ndo rwela luṱingo mukomana wanga ane a dzula vhukule ha khilomithara dza maḓana. O mmbudza uri o humbela mufunzi wawe uri a gude nae Bivhili, fhedzi a sa gude nae. Musi ndi tshi mu vhudza uri ndi nga takalela u mu thusa o ri: ‘Zwo luga, fhedzi ndi nga si vhuye nda vuwa ndo vha Ṱhanzi ya Yehova.’ Musi ndo no mu rumela bugu Bivhili I Funza Mini Zwa Vhukuma?, ndo vha ndi tshi mu rwela luṱingo tshifhinga tshoṱhe nga murahu ha maḓuvhanyana. Fhedzi o vha a sa athu i vhala. Mafheleloni, ndo mu humbela uri a dzhie bugu nahone ra fhedza mimunithi i ṱoḓaho u vha 15 kha luṱingo, ri tshi khou vhala na u haseledza maṅwalo o redzwaho. Musi ndo no mu rwela luṱingo lwo vhalaho, o vha a tshi vho ṱoḓa u guda mimunithi i fhiraho 15. Nga murahu, ndi ene we a vha a tshi rwela nṋe luṱingo u itela uri ri gude, nga zwiṅwe zwifhinga o vha a tshi nthwela luṱingo ndi sa athu vuwa nga matsheloni, nga zwiṅwe zwifhinga luvhili nga ḓuvha. Ṅwaha u tevhelaho, o mbo ḓi lovhedzwa nahone nga murahu ha ṅwaha a thoma u vula nḓila.”
23. Ndi ngani ri songo fanela u litsha u lingedza u vusa vhathu khofheni nga lwa muya?
23 U itela u thusa vhathu uri vha vuwe nga lwa muya zwi ṱoḓa vhutsila na u bvela phanḓa ri tshi ita vhuḓidini. Naho zwo ralo, vhathu vha mbilu dzavhuḓi vha kha ḓi aravha musi ri tshi lingedza u vha vusa. Nga u tou angaredza, ṅwedzi muṅwe na muṅwe hu lovhedzwa vhathu vha fhiraho 20 000 sa Ṱhanzi dza Yehova. Nga zwenezwo, ri fanela u dzhiela nṱha nyeletshedzo ye Paulo a i ṋea wahashu wa ḓanani ḽa u thoma ḽa miṅwaha Arakipo, ine ya ri: “Sedzá mushumo we wa u ṱanganedza Murenani, uri U u vuledze.” (Vha-Kol. 4:17) Thero i tevhelaho i ḓo ri thusa uri ri pfesese uri zwi amba mini u huwelela mafhungo-maḓifha nga nḓila yo ṱavhanyiswaho.
[Mbudziso Dza Pfunzo]
[Bogisi kha siaṱari 13]
NḒILA DZA U DZULA NO FHAṰUWA
▪ Dzulani no farakanea nga u ita zwine Mudzimu a funa zwi tshi itwa
▪ Iledzani mishumo ya swiswi
▪ Ṱhogomelani khombo ya u kumedza nga lwa muya
▪ Ivhani na mavhonele avhuḓi nga ha vhathu vha re tsimuni yaṋu
▪ Lingedzani nḓila ntswa dza u huwelela
▪ Humbulani uri vhuḓinḓa haṋu ndi ha ndeme
