“Thanyelani Dini Ḽa Vhafarisei”

Yesu o sevha vhafunziwa vhawe a ri: “Thanyelani dini ḽa Vhafarisei, ndi amba tshimbevha tshavho.” (Luka 12:1) Maṅwe mafhungo a Yesu a tshimbidzanaho na enea a zwi bvisela khagala uri o vha a tshi khou sasaladza “pfunzo” ya Vhafarisei.—Mat. 16:12.

Nga zwiṅwe zwifhinga Bivhili i shumisa ipfi “dini” kana mbiliso sa ḽine ḽa sumbedza vhuvhi kana u tshinyala. A zwi timatimisi uri pfunzo na mavhonele a Vhafarisei zwo vha zwi sa vhuyedzi vhathetshelesi vhavho. Ndi ngani pfunzo ya Vhafarisei yo vha i khombo?

1 Vhafarisei vho vha vha tshi ḓidzhia vhe vho lugaho, nahone vha tshi dzhiela fhasi vhathu-zwavho.

Yesu o amba nga ha enea mavhonele a u ḓidzhiela nṱha kha tshiṅwe tsha zwifanyiso zwawe. O ri: “Mufarisei a ima a rabela a ri: Mudzimu, ndi a U livhuha zwiné ndi si fane na vhaṅwe vhathu: vha mavemu, vha so ngo lugaho, dziphombwe, ṋamusi e hoyu wa-lutho. Ndi ḓi-dzima zwiḽiwa luvhili nga vhege; zwoṱhe zwiné nda vha nazwo’, kha fumi ḽazwo ndi U bvisela tshithithi. Wa-lutho a ima nga kule, á sa funi na u takusela maṱo ṱaḓulu; a sokou rwa khana yawe a ri: Mudzimu, mpfumelele nṋe mu-ita-zwivhi!”—Luka 18:11-13.

Yesu o khoḓa mavhonele a wa-lutho kana muthelisi we a ḓiṱukufhadza, a ri: “Ndi a ni vhudza ndi ri: Hoyu o tsela nḓuni yawe zwó mu nakela, zwi tshi fhira zwa houḽa [Mufarisei]. Ngauri ané a ḓi-hudza, u ḓo ṱukufhadzwa; ané a ḓi-ṱukufhadza, u ḓo huliswa.” (Luka 18:14) Naho vhathelisi vho vha vha tshi ḓivhelwa u sa fulufhedzea, Yesu o vha a tshi ṱoḓa u thusa vhe vha mu thetshelesa. Hu na vhathelisi vhavhili vhe vha vha vhatevheli vhawe—ndi Mateo na Saxeo.

Hu ḓo itea mini arali ra nga vhona u nga ri khwine kha vhaṅwe nga nṱhani ha u vha na vhukoni he ra ṋewa nga Mudzimu kana nga nṱhani ha ndugelo kana u kundelwa na vhushayanungo ha vhaṅwe? Ri fanela u ṱavhanya ra lwisana na mahumbulele eneo ngauri Maṅwalo a ri: “Lufuno a lu fheli mbilu, lufuno lwo vuḓa, lufuno a lu tshívhi, a lu fhafhaḓi, a lu ḓi-kukumusi. A lu na tseḓa, a lu ḓi-ṱoḓeli zwalwo, a lu sinyukani, a lu dzuli lu tshi vhalela muthu vhuvhi. A lu takaleli vhutshinyi, lu takadzana na a sí mazwifhi.”—1 Vha-Kor. 13:4-6.

Ri fanela u vha na mavhonele a fanaho na a muapostola Paulo. Musi o no amba uri “Kristo Yesu o ḓa shangoni u tshidza vha-ita-zwivhi,” Paulo o dovha a ri: ‘Ndi muhulwane kha vhoṱhe nga u vha muvhi.’—1 Tim. 1:15.

Mbudziso dza u elekanya:

Naa ndi a ṱhogomela uri ndi muita-zwivhi na uri u tshidzwa hanga hu ḓitika nga tshilidzi tshihulwane tsha Yehova? Kana naa ndi dzhia u fhedza miṅwaha minzhi ndi tshumeloni nga u fulufhedzea, u vha na ndugelo ndanguloni ya Mudzimu, kana vhukoni hanga sa zwine zwa ita uri ndi ḓivhone ndi khwine kha vhaṅwe?

  2 Vhafarisei vho vha vha tshi ṱoḓa u takadza vhaṅwe phanḓa ha vhathu nga u ḓiita vho lugaho. Vho vha vha tshi ṱoḓa vhuimo ha nṱha na u vhidzwa nga madzina.

Fhedzi Yesu o sevha a ri: “Mishumo yavho yoṱhe vha i itela u vhonwa nga vhathu. Vha rabela vhó fara maṅwalo mahulu; vha ṱongisa dziphendelo dza nguvho. Vha tama u dzudzwa bvungwi zwiḽiwani na u dzudzwa kha guvha zwikoloni. Vha tama u loshwa khoroni na u pfi Rabi.” (Mat. 23:5-7) Vhonani phambano i re hone vhukati havho na Yesu. Naho o vha e Murwa wa Mudzimu o fhelelaho, o vha a tshi ḓiṱukufhadza. Musi muṅwe munna a tshi mu vhidza uri “wavhuḓi,” Yesu o ri: “Ndi mini U tshi ṋyamba, wa ri: wavhuḓi? A huna wavhuḓi arali e si Mudzimu fhedzi.” (Marko 10:18) Kha tshiṅwe tshiitea, Yesu o ṱanzwa milenzhe ya vhafunziwa vhawe, nga zwenezwo a vhetshela vhatevheli vhawe tsumbo ya u ḓiṱukufhadza.—Yoh. 13:1-15.

Mukriste wa ngoho u fanela u shumela vhatendi ngae. (Vha-Gal. 5:13) Zwi fanela u ralo zwihulu-hulu kha vhane vha ṱoḓa u fanelea u vha vhalavhelesi tshivhidzoni. Zwo tea u “lila vhulavhelesi,” fhedzi muthu u fanela u zwi ita nga nṱhani ha uri u ṱoḓa u thusa vhaṅwe. U vha “mulavhelesi” a si vhuimo ha u ṱoḓa u ḓivhiwa kana u vha na maanḓa. Vhane vha shuma sa vhalavhelesi vha fanela “u-ḓi-ṱukufhadza” u fana na Yesu.—1 Tim. 3:1, 6; Mat. 11:29.

Mbudziso dza u elekanya:

Naa ndi anzela u dzhiela nṱha vhathu vha re na vhuḓifhinduleli tshivhidzoni khamusi ndi tshi ṱoḓa u ḓivhiwa kana u wana ndugelo dzo engedzeaho? Naa ndo sendamela nga maanḓa kha masia a tshumelo ya Mudzimu ane a vhonala u nga a ita uri ndi ḓivhiwe na uri ndi khoḓiwe? Naa ndi khou ṱoḓa u vhonala phanḓa ha vhaṅwe?

  3 Milayo na mikhuvha ya Vhafarisei yo vha i tshi ita uri Mulayo u vhe muhwalo kha vhathu-zwavho.

Mulayo wa Mushe wo ṋea mutheo wa nḓila ye Vhaisiraele vha vha vha tshi ḓo gwadamela ngayo Yehova. Naho zwo ralo, wo vha u si na zwidayonyana zwi si na hazwo. Sa tsumbo, Mulayo wo vha u tshi hanela uri vhathu vha shume nga Sabatha, fhedzi wo vha u songo amba nga ho livhaho uri ndi mini zwine zwa katelwa kana zwi sa katelwi kha u ita mushumo. (Ek. 20:10) Vhafarisei vho ṱoḓa nḓila dza u engedza kha Mulayo vha tshi shumisa zwidayo zwavho, ṱhalutshedzo na mikhuvha. Naho Yesu a songo tevhedza zwidayo zwa Vhafarisei, o tevhedza Mulayo wa Mushe. (Mat. 5:17, 18; 23:23) O pfesesa zwo engedzeaho u fhira zwe zwa ṅwala fhasi. Yesu o pfesesa zwine Mulayo wa amba zwone, na uri wo vha u tshi ṱoḓa vha tshi sumbedza tshilidzi na u pfela vhuṱungu. O vha a tshi humbulela, na musi vhatevheli vhawe vho khakha. Sa tsumbo, naho o humbela vhaapostola vhawe uri vha dzule nae vho fhaṱuwa vhusikuni ha musi a tshi ḓo farwa, vhone vho farwa nga khofhe lunzhi-lunzhi. Naho zwo ralo, o amba navho nga u vha pfela vhuṱungu a ri: “Muya wone u a funa; ṋama yone i ro shaya maanḓa.”—Marko 14:34-42.

Mbudziso dza u elekanya:

Naa ndi a vhea zwidayonyana, zwi konḓisaho zwithu kana nda ita uri hu tevhedzwe mavhonele anga? Naa ndi lavhelela zwo engedzeaho kha vhaṅwe?

Elekanyani nga ha phambano i re hone vhukati ha zwe Yesu a zwi funza na zwe zwa funzwa nga Vhafarisei. Naa ni a vhona nḓila dzine na nga khwinisa ngadzo? Arali hu na hune na nga khwinisa hone, ndi ngani ni sa iti nga u ralo?

[Tshifanyiso kha siaṱari 28]

Vhafarisei vho vha vha tshi kungela maṅwalo.—Mat. 23:2, 5

[Zwifanyiso kha siaṱari 29]

Vhahulwane vha Vhakriste vha ḓiṱukufhadzaho vha shumela vhaṅwe, a vha fani na Vhafarisei vha ḓikukumusaho

[Tshifanyiso kha siaṱari 30]

Naa ni a fana na Yesu nga u sa lavhelela zwinzhi nga maanḓa kha vhaṅwe?