Shumelani Mudzimu Wa Mbofholowo

“Ngauri u funa Mudzimu ndi u ita zwe a ri laya nahone milayo yawe a i konḓi.” —1 YOH. 5:3.

NI NGA FHINDULA HANI?

Sathane u lingedza hani u ita uri milayo ya Mudzimu i vhonale i muhwalo?

Ndi ngani ri tshi fanela u ṱhogomela musi zwi tshi ḓa kha vhathu vhane ra vhumba navho vhukonani?

Ndi mini zwine zwa ḓo ri thusa uri ri dzule ri tshi fulufhedzea kha Mudzimu wa mbofholowo?

1. Yehova u dzhia hani mbofholowo, nahone o zwi sumbedza hani nga nḓila ye a shumisana ngayo na Adamu na Eva?

 YEHOVA ndi ene e eṱhe ane a vha na mbofholowo yo fhelelaho. Naho zwo ralo, ha i shumisi luvhi kana u itela u langa vhashumeli vhawe. Nṱhani hazwo, u vha ṋea mbofholowo ya u ḓikhethela ine ya vha thusa u ita phetho dzine dza fusha lutamo lwavho. Sa tsumbo, Mudzimu o vha o ṋea Adamu na Eva ndaela nthihi fhedzi ine ya vha thivhela u ita zwiṅwe zwithu—yo vha i ndaela ine ya vha thivhela u ḽa “muri wa u ṱalukanya vhuḓi na vhuvhi.” (Gen. 2:17) Nga zwenezwo, vho vha vhe na mbofholowo khulwane vhukuma ya u ita zwine Musiki wavho a zwi funa!

2. Ndi ngani vhabebi vhashu vha u thoma vho xelelwa nga mbofholowo ye vha i ṋewa nga Mudzimu?

² Ndi ngani Mudzimu o ṋea vhabebi vhashu mbofholowo khulwane nga u ralo? O vha sika nga tshifanyiso tshawe a vha ṋea luvalo, nahone o lavhelela uri nḓila ine vha mu funa ngayo samusi e Musiki wavho i ḓo vha livhisa nḓilani yo teaho. (Gen. 1:27; Vha-Roma 2:15) Zwi ṱungufhadzaho ndi uri Adamu na Eva a vho ngo dzhiela nṱha Muṋei wa Vhutshilo na mbofholowo ye a vha ṋea yone. Nṱhani hazwo, vho khetha mbofholowo ye vha ṋewa nga Sathane ya u ita zwine vha funa. Fhedzi nṱhani ha uri vha wane mbofholowo yo engedzeaho vhabebi vhashu vha u thoma vho ita uri vhone na vhana vhavho vha vhe phuli dza tshivhi, nahone ha vha na mvelelo mmbi vhukuma.—Vha-Roma 5:12.

3, 4. Sathane u lingedza hani u ri xedza uri ri si tevhedze zwilinganyo zwa Yehova?

³ Arali Sathane o kona u ṱuṱuwedza vhathu vhavhili vho fhelelaho na vhaṅwe vharuṅwa vhanzhi-vhanzhi uri vha landule vhuvhusi ha Mudzimu, na riṋe a nga kona u ri xedza. Na zwino u kha ḓi shumisa maitele a fanaho. U lingedza u ri xedza nga u ita uri ri vhone u nga zwilinganyo zwa Mudzimu ndi muhwalo kana zwi a konḓa, na uri u zwi tevhedza zwi ḓo ita uri ri si takalele vhutshilo. (1 Yoh. 5:3) Mahumbulele o raloho a nga vha na ṱhuṱhuwedzo khulwane kha riṋe arali ri tshi a pfa tshifhinga tshoṱhe. Muṅwe wahashu  wa tshisadzini a re na miṅwaha ya 24 we a ḓifara luvhi nga zwa vhudzekani o ri: “U vhumba vhukonani na vha thangana dzanga dza murole vha si Vhakriste zwo nṱuṱuwedza nga nḓila i si yavhuḓi, ngauri ndo vha ndi tshi ofha u vha na mavhonele a sa fani na avho.” Khamusi na inwi ni nga vha no no tshenzhela ṱhuṱhuwedzo yo raloho kha thangana dzaṋu dza murole.

⁴ Zwi ṱungufhadzaho ndi uri ṱhuṱhuwedzo i si yavhuḓi i nga vha hone na tshivhidzoni tsha Vhukriste. Muṅwe muswa wa Ṱhanzi o ri: “Ndi ḓivha vhaswa vhanzhi vhane vha funana na vhathu vha si dziṱhanzi. Mafheleloni ndo zwi ṱhogomela uri musi ndi tshi ṱwa navho, na nṋe ndo vha ndi tshi vho vha na mahumbulele a fanaho na avho. Ndo vha ndi si tsha vha na vhushaka havhuḓi na Yehova. Ndo vha ndi si tsha takalela zwiḽiwa zwa muya miṱanganoni nahone ndi si tsha ya tsimuni tshifhinga tshoṱhe. Zwenezwo zwo ntsumbedza uri ndi fanela u fhelisa vhukhonani hanga na vhenevho vhathu, nahone ndo ita nga u ralo!” Naa ni a ṱhogomela uri khonani dzaṋu dzi nga vha na ṱhuṱhuwedzo khulwane lungafhani? Ṱhogomelani tsumbo ya Bivhilini i re tshifhingani.—Vha-Roma 15:4.

O TSWA DZIMBILU DZAVHO

5, 6. Abesalomo o fhura hani vhaṅwe vhathu nahone naa vhukwila hawe ho shuma?

⁵ Bivhili i na tsumbo nnzhi dza vhathu vhe vha vha na ṱhuṱhuwedzo i si yavhuḓi kha vhaṅwe. Iṅwe tsumbo yo raloho ndi ya Abesalomo murwa wa Khosi Davida. Abesalomo o vha e munna o nakaho wa tshivhumbeo tshavhuḓi vhukuma. Naho zwo ralo, nga u ya ha tshifhinga o edzisa Sathane nga u vha na vhuhovheleli ha tseḓa ha u emula vhuhosi ha khotsi awe, naho o vha a tshi zwi ḓivha uri ha na yeneyo ndugelo. * Abesalomo o shumisa vhukwila u itela u dzhia vhuhosi nga u ita uri vhathu vha tende uri u khou ṱoḓa u vha thusa ngeno khosi yavho i sa ṱoḓi u vha thusa. Vhukuma, u fana na zwe zwa itwa nga Diabolo tsimuni ya Edeni, Abesalomo o ita u nga u ḓo vhuyedza vhathu, nahone a ambela khotsi awe mazwifhi madala-dala.—2 Sam. 15:1-5.

⁶ Naa vhukwila ha Abesalomo ho shuma? Ri a zwi ḓivha uri ho shumanyana, nga nṱhani ha uri Bivhili i ri: “Abesalomo o . . . tswa dzimbilu dza vhanna vhoṱhe vha Isiraele.” (2 Sam. 15:6) U ḓikukumusa ha Abesalomo ho fhedzisela ho ita uri a kundwe. Zwi pfisaho vhuṱungu ndi uri o fa na vhathu vhanzhi vhe a vha fhura.—2 Sam. 18:7, 14-17.

7. Ri guda mini kha mafhungo a Abesalomo? (Sedzani tshifanyiso tshi re kha siaṱari 14.)

⁷ Ndi ngani vhenevho Vhaisiraele vho fhurwa nga hu leluwaho? Khamusi vho vha vha tshi tama u vha na zwithu zwe Abesalomo a vha fulufhedzisa zwone. Kana khamusi vho fhurwa nga lunako na tshivhumbeo tshawe tshavhuḓi. Hu sa londwi zwe zwa vha fhura, ri nga vha na vhungoho ha uri: A vho ngo fulufhedzea kha Yehova na khosi yo vhewaho ngae. Ṋamusi Sathane u bvela phanḓa a tshi shumisa vhathu vhane vha fana na “Abesalomo” vhane vha lingedza u tswa dzimbilu dza vhashumeli vha Yehova. Vha nga kha ḓi ri ‘zwilinganyo zwa Yehova zwi a konḓa. Vhonani uri vhathu vhoṱhe vha si vhashumeli vha Yehova vha ḓiphina lungafhani!’ Naa ni ḓo kona u ṱhogomela mazwifhi eneo a vhukwila nahone na dzula ni tshi fulufhedzea kha Mudzimu? Naa ni ḓo kona u ṱhogomela uri “mulayo wo vuleaho” kana wo fhelelaho wa Yehova, une wa vha mulayo wa Kristo, ndi wone fhedzi une wa nga ni ṋea mbofholowo ya vhukuma? (Yak. 1:25) Arali ni tshi kona u zwi ṱhogomela, ni fanela u sumbedza uri ni a dzhiela nṱha wonoyo mulayo nahone ni nga si tende u shumisa mbofholowo yaṋu ya Vhukriste nga nḓila ine ya sa ḓo takadza Yehova.—Vhalani 1 Petro 2:16.

8. Ndi zwifhio zwe zwa tshenzhelwa nga vhaṅwe zwine zwa sumbedza uri u sa tevhedza zwilinganyo zwa Yehova a zwi iti uri vhathu vha takale?

⁸ Sathane u khou tovhola vhaswa nga ho khetheaho. Musi a tshi amba nga ha miṅwaha yawe ya vhufumi muṅwe wahashu wa tshinnani a re miṅwahani ya vhu-30 o ri: “Ndo vha ndi  tshi dzhia zwilinganyo zwa Yehova zwa vhuḓifari sa zwine zwa nthivhela, hu si zwine zwa ntsireledza.” Nga nṱhani ha zwenezwo, o ḓifara luvhi nga zwa vhudzekani. Fhedzi zwenezwi a zwo ngo ita uri a takale. O ri: “Ndo vha ndi tshi ḓipfa ndi na mulandu nahone ho fhela miṅwaha minzhi ndi tshi kha ḓi ḓisola.” Musi a tshi elekanya nga ha zwe zwa itea miṅwahani yawe ya vhufumi, muṅwe wahashu wa tshisadzini o ri: “Arali na ḓifara luvhi nga zwa vhudzekani, ni ḓipfa no tsikeledzea ni si tshithu. Naho ho no fhela miṅwaha ya 19 zwo itea, ndi kha ḓi vha na yeneyo mihumbulo i tsikeledzaho.” Muṅwe wahashu wa tshisadzini o ri: “Musi ndi tshi humbula nḓila ye vhuḓifari hanga ha pfisa ngayo vhaṅwe vhuṱungu, zwo ita uri ndi tsikeledzee muhumbuloni, nga lwa muya na kha maḓipfele. Zwi a vhavha u tshila u sa ṱanganedzwi nga Yehova.” Sathane ha ṱoḓi ni tshi humbula nga ha mvelelo dzine dza ḓo vha hone musi ni tshi ita tshivhi.

9. (a) Ndi mbudiso dzifhio dzine dza nga ri thusa uri ri ṱolisise nḓila ine ra dzhia ngayo Yehova, milayo yawe na zwilinganyo zwawe? (b) Ndi ngani zwi zwa ndeme u vha na nḓivho yo dzikaho nga ha Mudzimu?

⁹ Zwi ṱungufhadza lungafhani uri vhaswa vhanzhi vha Dziṱhanzi—u katela na vhaṅwe vhathu vhahulwane—vho guda nga nḓila i vhavhaho uri u ḓitakadza nga tshivhi kanzhi zwi vha na mvelelo dzi vhavhaho vhukuma! (Vha-Gal. 6:7, 8) Nga zwenezwo, ḓivhudziseni uri: ‘Naa ndi kona u zwi ṱhogomela uri maano a Sathane a vhukwila ndi a tshiṱuhu? Naa ndi dzhia Yehova sa Khonani yanga ya tsini-tsini ine ya mmbudza ngoho tshifhinga tshoṱhe na ine ya nṱoḓela zwa khwine-khwine vhutshiloni? Naa ndi a tenda tshoṱhe uri Yehova a nga si vhuye a ndzumbela zwithu zwavhuḓi zwine zwa ḓo ita uri ndi takale?’ (Vhalani Yesaya 48:17, 18.) U itela uri ni kone u tenda ni na khwaṱhisedzo, ni fanela u vha na nḓivho yo dzikaho nga ha Yehova. Ni fanela u vha na vhushaka ha  tsini-tsini nae na u ṱhogomela uri milayo yawe i re Bivhilini na zwilinganyo zwawe zwi sumbedza uri u a ni funa, nahone ha ni thivheli u vha na mbofholowo.—Ps. 25:14.

RABELELANI VHUṰALI NA MBILU I THETSHELESAHO

10. Ndi ngani ri tshi fanela u lwela u edzisa zwe zwa itwa nga Khosi Salomo musi a tshee muswa?

¹⁰ Musi a tshee muswa, Salomo o rabela nga u ḓiṱukufhadza a ri: “Ndi tshee ṅwana muṱuku, a sáthu u ḓivha u bva na u dzhena.” O dovha a rabelela mbilu ya vhuṱali na i pfaho. (1 Dzikh. 3:7-9, 12) Yehova o fhindula yeneyo khumbelo i bvaho mbiluni nahone u ḓo ni fhindula na inwi hu sa londwi uri ni muṱuku kana ni muhulwane. Ndi ngoho uri Yehova a nga si ite uri ni vhe na luvhonela na vhuṱali nga lwa vhuṱolo. Fhedzi u ḓo ita uri ni ṱalifhe arali ni tshi ita vhuḓidini ha u guda Ipfi ḽawe, ni tshi rabelela muya mukhethwa wawe nahone ni tshi shumisa nga vhuḓalo ndugiselelo dzawe dza lwa muya dzine a ri ṋea dzone tshivhidzoni tsha Vhukriste. (Yak. 1:5) I ngoho, nga dzenedzi ndugiselelo, Yehova u ita uri naho vhashumeli vhawe vha tshee vhaswa vha vhe na vhuṱali vhune ha fhira ha vhathu vhane vha si thetshelese nyeletshedzo dzawe, u katela na vhane vha dzhiiwa vhe na ‘vhuṱali na ṱhalukanyo’ zwa ḽino shango.—Luka 10:21; vhalani Psalme ya 119:98-100.

11-13. (a) Ndi dzifhio ngudo dza ndeme dzine ra dzi wana kha Psalme ya 26:4, Mirero 13:20, na kha 1 Vha-Korinta 15:33? (b) Ni nga shumisa hani maitele a re kha enea Maṅwalo?

¹¹ U itela u sumbedza ndeme ya u guda Bivhili na u elekanya nga ha zwine ra zwi vhala uri ri kone u vha na vhushaka ha tsini-tsini na Yehova, ṱhogomelani maṅwalo a tevhelaho. Luṅwalo luṅwe na luṅwe lu na maitele a ndeme malugana na u khetha khonani: “A thi dzuli na vhathu vha sá ḓivhalei, ’thi tshimbili na vha u dzumbama.” (Ps. 26:4) “Mu-endelana-na-vhaṱali u a ṱalifha-vho; mu-konana-na-tsilu u ḓo tambula-vho.” (Mir. 13:20) “U̗ ḓowelana na vhavhi zwi tshinyisa milayo mivhuya.”—1 Vha-Kor. 15:33.

¹² Ndi ngudo dzifhio dza ndeme dzine ra dzi wana kha dzenedzo ndimana? (1) Yehova u ṱoḓa ri tshi khetha khonani dzashu nga vhuṱali. U ṱoḓa u ri tsireledza siani ḽa zwa vhuḓifari na nga lwa muya. (2) Vhathu vhane ra konana navho vha nga ri ṱuṱuwedza u ita zwithu zwavhuḓi kana zwi si zwavhuḓi. Zwo tou ralo vhutshiloni! Nḓila ye dzenedzi ndimana dza ṅwalwa ngayo i sumbedza uri Yehova u khou ṱoḓa u swikelela mbilu dzashu. Nga nḓila-ḓe? Ṱhogomelani uri dzenedzi ndimana a dzo ngo ṅwaliwa sa ndaela ine ya nga ri “ni songo . . . ” Nṱhani hazwo dzo ṅwaliwa nga nḓila yo livhaho ya mafhungo-ngoho. Zwi re zwone ndi uri Yehova u khou ri vhudza uri: ‘Heyi ndi yone ngoho. Ni ḓo aravha hani? Ndi mini zwine zwa vha mbiluni yaṋu?’

¹³ Zwiṅwe hafhu, nga nṱhani ha uri ndimana dzenedzi dzi amba mafhungo-ngoho, a dzi fhelelwi nga tshifhinga nahone dzi nga shumiswa kha zwiimo zwo fhamba-fhambanaho. Sa tsumbo, ḓivhudziseni mbudziso dzi ngaho hedzi: Ndi nga iledza hani u vhumba vhukonani na vhathu vhane vha ‘dzumba’ zwine vha vha zwone? Ndi ngafhi hune nda nga ṱangana na vhenevho vhathu? (Mir. 3:32; 6:12) Ndi vhafhio “vhaṱali” vhane Yehova a ṱoḓa ndi tshi vhumba vhukonani navho? Ndi afhio ‘matsilu’ ane nda fanela u a iledza? (Ps. 111:10; 112:1; Mir. 1:7) Ndi ifhio “milayo mivhuya” ine nda ḓo i tshinya nga u ḓowelana na vhavhi? Naa ndi ḓo ṱangana na vhathu vhavhi shangoni fhedzi? (2 Pet. 2:1-3) Ni nga fhindula hani dzenedzo mbudziso?

14. Ni nga khwinisa hani Vhurabeli ha vhoiwe ha Muṱa ha nga madekwana?

¹⁴ Samusi ni tshi kha ḓi elekanya nga ha Maṅwalo eneo, zwi nga vha zwavhuḓi uri ni ṱolisise dziṅwe ndimana dza Bivhili dzine dza bvisela khagala mahumbulele a Mudzimu malugana na mafhungo ane a nga ni kwama kana a kwama muṱa waṋu? * Vhabebi vha nga haseledza thero dzenedzo kha Vhurabeli ha Muṱa nga madekwana. Musi ni tshi khou ita nga u ralo, humbulani uri tshipikwa tshaṋu ndi u thusa muraḓo muṅwe na muṅwe wa muṱa uri  u dzhiele nṱha nḓila ine Mudzimu a ri funa ngayo samusi ri tshi kona u zwi vhona kha milayo yawe na maitele awe. (Ps. 119:72) I ngoho, u vha na ngudo yo raloho ya muṱa zwi ḓo ita uri noṱhe ni vhe na vhushaka ha tsini na Yehova na uri ni funane nga ho engedzeaho.

15. Ni nga zwi ḓivha hani uri ni khou vha na vhuṱali na mbilu i thetshelesaho?

¹⁵ Ni nga zwi ḓivha hani uri ni khou vha na vhuṱali na u vha na mbilu ine ya thetshelesa? Iṅwe nḓila ndi u vhambedza mahumbulele aṋu na a vhathu vha fulufhedzeaho vha tshifhingani tsha kale vha ngaho sa Khosi Davida, we a ṅwala uri: “Zwi ntakadzaho ndi u ita zwiné Iwe Mudzimu wanga wa zwi funa; mulayo wau u mbiluni yanga.” (Ps. 40:8) Nga hu fanaho muṅwali wa Psalme ya 119 o ri: “Milayo yau ndi i tama hani! Ndi ṱwa ndi tshi elekanya yone misi yoṱhe.” (Ps. 119:97) Ni fanela u ita vhuḓidini vhuhulwane u itela u vha na lutamo lwo raloho. Ni nga vha na lutamo lwo raloho arali ni tshi guda nga ho dzikaho, ni tshi rabela, ni tshi elekanya, na nga tshenzhelo dzaṋu—musi ni tshi vhona phaṱhutshedzo nnzhi dze dza ḓiswa nga u tevhedza zwilinganyo zwa Mudzimu vhutshiloni haṋu.—Ps. 34:8.

LWELANI MBOFHOLOWO YAṊU YA VHUKRISTE!

16. Ndi mini zwine ra fanela u zwi ṱhogomela arali ri tshi ṱoḓa u kunda nndwani yashu ya mbofholowo ya vhukuma?

¹⁶ Kha ḓivhazwakale yoṱhe, tshaka dzo vha dzi tshi ya nndwani dzi ofhisaho nga nṱhani ha u ṱoḓa mbofholowo. Nga zwenezwo, ndi zwa ndeme vhukuma uri na riṋe ri ḓiimisele u lwa nga lwa muya u itela u wana mbofholowo yashu ya Vhukriste! Ni fanela u zwi ṱhogomela uri Sathane, shango ḽino na muya waḽo a si zwone fhedzi zwine zwa vha maswina aṋu. U sa fhelela haṋu u katela na mbilu ine ya vha mudzia-tshimbevha na zwone ndi zwiṅwe zwa zwithu zwine na fanela u lwisana nazwo. (Yer. 17:9; Vha-Ef. 2:3) Naho zwo ralo, nga thuso ya Yehova ni nga kunda kha yeneyi nndwa. Tshifhinga tshoṱhe musi ni tshi kunda, hu vha na mvelelo mbili dzavhuḓi. Ya u thoma ndi ya uri ni ḓo takadza mbilu ya Yehova. (Mir. 27:11) Ya vhuvhili, ndi ya uri musi ni tshi tshenzhela maanḓa a Mudzimu a vhofhololaho a “mulayo u ṋeaho vhathu vhu-ḓi-langi,” ni ḓo ḓiimisela vhukuma u dzula ‘nḓilani tsekene’ i yaho vhutshiloni vhu sa fheli. Tshifhingani tshi ḓaho ni ḓo ḓiphina nga mbofholowo khulwane ine Yehova a ḓo i ṋea vhathu vhane vha fulufhedzea.—Yak. 1:25; Mat. 7:13, 14.

17. Ndi ngani ri songo fanela u tsikeledzea nga nṱhani ha u sa fhelela hashu nahone Yehova u ri thusa hani?

¹⁷ Ndi ngoho uri roṱhe ri a khakha nga zwiṅwe zwifhinga. (Muh. 7:20) Musi zwenezwo zwi tshi itea ni songo tsikeledzea nga maanḓa kana na ḓivhona ni si muthu wa ndeme. Arali na ita vhukhakhi, dzudzanyani mafhungo nahone ni bvele phanḓa na vhutshilo—naho zwenezwo zwi tshi nga ṱoḓa uri ni humbele thuso kha vhahulwane vha tshivhidzo. Yakobo o ṅwala uri: “Thabelo ya lutendo i ḓo tshidza uyo mulwadze, Murena u ḓo mu takusa; huno arali ó ita zwivhi, u ḓo hangwelwa.” (Yak. 5:15) I ngoho, ni songo hangwa uri Mudzimu u na khathutshelo ya vhukuma nahone o ni kokodza uri ni ḓe tshivhidzoni nge a vhona vhuḓi ha mbilu yaṋu. (Vhalani Psalme ya 103:8, 9.) Nga zwenezwo, arali na dzula ni tshi shumela Yehova nga mbilu yoṱhe, u ḓo ni thusa a nga si ni laṱe.—1 Koron. 28:9.

18. Ri nga ita hani zwithu u tendelana na thabelo ya Yesu i re kha Yohane 17:15?

¹⁸ Vhusikuni hawe ha u fhedza e kha ḽifhasi, Yesu o rabela na vhaapostola vhawe vha 11 vha fulufhedzeaho, nahone a vha humbelela a ri: “Vha pilele uri vha si dzhene vhuvhini.” (Yoh. 17:15) Yesu o vha a sa khou vhilaelela vhaapostola vhawe fhedzi, fhedzi o vha a tshi khou vhilaelela na vhatevheli vhawe vhoṱhe. Nga zwenezwo, ri nga vha na vhungoho ha uri Yehova u ḓo fhindula thabelo ya Yesu nga u ri pilela kha tshino tshifhinga tshi konḓaho. “Ene [Yehova ndi] tshiṱangu tsha vha tshimbilaho vhá sa tshinyi . . . U lavhelesa ye ya farwa nga vhafunwa vhawe.” (Mir. 2:7, 8) I ngoho, ri a ṱangana na khaedu musi ri tshi khou tshimbila nḓilani ya u fulufhedzea, fhedzi ndi yone nḓila i yoṱhe i isaho vhutshiloni vhu sa fheli na kha mbofholowo ya vhukuma. (Vha-Roma 8:21) Ni songo tendela naho e nnyi a tshi ni bvisa nḓilani yeneyi!

[Ṱhaluso dzi re magumoni a siaṱari]

[Mbudziso Dza Pfunzo]

[Zwifanyiso kha siaṱari 14]

Ri nga ṱalula hani na u iledza vho Abesalomo vha musalauno?