Thanyelani Zwikwekwe Zwa Diabolo!
Thanyelani Zwikwekwe Zwa Diabolo!
‘Ibvani zwikwekweni zwa Diabolo.’—2 TIM. 2:26.
NI ḒO ARAVHA HANI?
Ndi hufhio u ḓiṱolisisa hune ha ṱoḓea arali ni tshi dzulela u sasaladza vhaṅwe?
Ri guda mini kha tsumbo ya Pilato na Petro, malugana na u sa kundwa nga mutsiko na nyofho?
Ni nga iledza hani u ḓivhona mulandu nga ho kalulaho?
1, 2. Ndi zwifhio zwikwekwe zwa Diabolo zwine ra ḓo zwi haseledza kha ino thero?
DIABOLO u lalela vhashumeli vha Yehova u itela u vha fasha. Tshipikwa tshawe a si u vha vhulaha u fana na zwine zwa itwa nga vhazwimi vhane vha zwima zwipuka u itela u zwi vhulaha. Nṱhani hazwo, tshipikwa tsha Diabolo tsha u fasha vhathu ndi tsha uri vha ite zwine a zwi funa.—Vhalani 2 Timotheo 2:24-26.
2 U itela u fasha tshipuka tshi tshi kha ḓi tshila, muzwimi u shumisa tshikwekwe tshi si na khombo. A nga kha ḓi lingedza u ita uri tshipuka tshi bve vhudzumamboni hatsho ho tsireledzeaho u itela uri a kone u tshi fasha. Kana a nga shumisa tshikwekwe tsho dzumbiwaho u itela uri tshipuka tshi si ḓivhe uri ho rewa. Diabolo u shumisa maitele a fanaho u itela u fasha vhashumeli vha Mudzimu vha tshi kha ḓi tshila. Arali ri sa ṱoḓi u fashwa, ri fanela u fhaṱuwa na u thetshelesa tsevho dzine dza ri sumbedza zwikwekwe zwa Sathane kana maano awe. Thero yeneyi i ḓo haseledza nḓila ine ra nga iledza ngayo zwikwekwe zwiraru zwine Diabolo a zwi shumisa nga hu bvelelaho. Zwenezwi zwikwekwe ndi (1) u amba u songo thoma wa humbula, (2) nyofho na mutsiko, na (3) u ḓivhona mulandu nga ho kalulaho. Theroni i tevhelaho hu ḓo haseledzwa zwiṅwe zwikwekwe zwivhili zwa Sathane.
U ILEDZA MULILO WA U AMBA U SONGO THOMA WA HUMBULA
3, 4. U kundwa u langa lulimi lwashu zwi nga ita uri hu vhe na mvelelo dzifhio? Ṋeani tsumbo.
3 Musi zwipuka zwi ḓakani zwi vha zwo tsireledzea. U itela u zwi bvisa he zwa dzumbama hone, muzwimi a nga fhisa ḓaka ḽe zwa dzumbama khaḽo u itela uri a zwi fashe musi zwi tshi khou shavha. Nga lwa pfanyisedzo, Diabolo a nga ṱoḓa u vhasa mulilo tshivhidzoni tsha Vhukriste. Arali a bvelela a nga ita uri vhahashu vha shavhe tshivhidzoni, fhethu ho tsireledzeaho u itela uri a kone u vha fasha. Ri nga mu thusa hani ri sa zwi ṱhogomeli, zwine zwa ḓo ita uri a fheleledze o ri fasha?
4 Mufunziwa Yakobo o fanyisa lulimi na mulilo. (Vhalani Yakobo 3:6, 8.) Arali ra sa ṱhogomela zwine ra zwi amba, nga lwa pfanyisedzo ri nga kha ḓi thoma mulilo tshivhidzoni. Zwenezwi zwi nga itea nga nḓila-ḓe? Ṱhogomelani tshiitea tshi tevhelaho: Hu itwa nḓivhadzo muṱanganoni wa tshivhidzo uri muṅwe wahashu wa tshisadzini o no vha muvulanḓila wa tshifhinga tshoṱhe. Nga murahu ha muṱangano, vhahuweleli vhavhili vha haseledza nga ha nḓivhadzo yeneyo. Muṅwe u sumbedza u takala vhukuma nahone u tamela mashudu muvulanḓila muswa. Muṅwe u timatima zwiṱuṱuwedzi zwa muvulanḓila onoyo nahone a amba uri u ṱoḓa bvumo tshivhidzoni. Ndi ufhio kha vhenevho vhahuweleli vhavhili ane na nga ṱoḓa a tshi vha khonani yaṋu? Zwi a leluwa u vhona uri ndi nnyi ane a khou ṱoḓa u thoma mulilo tshivhidzoni nga lulimi lwawe.
5. U itela u dzima mulilo une wa nga vhangwa nga u amba u songo thoma wa humbula, ri fanela u ṱolisisa mini?
5 Ri nga dzima hani mulilo une wa nga vhangwa nga u amba u songo thoma wa humbula? Yesu o ri: “Zwo ḓalaho mbilu ndi zwiné mulomo wa amba.” (Mat. 12:34) Nga zwenezwo, ri fanela u thoma nga u ṱolisisa mbilu dzashu. Naa ri a iledza u humbula zwithu zwivhi nga ha vhaṅwe vhathu zwine zwa nga ri ṱuṱuwedza u amba zwithu zwi sa fhaṱi nga havho? Sa tsumbo, musi ri tshi pfa uri wahashu u khou ita vhuḓidini ha u swikelela dziṅwe ndugelo dza tshumelo, naa ri a tenda nga u ṱavhanya uri u na zwiṱuṱuwedzi zwavhuḓi, kana ri timatima zwiṱuṱuwedzi zwawe uri ndi zwa tseḓa? Arali ri tshi anzela u humbula zwithu zwivhi nga ha vhaṅwe vhathu, ri fanela u zwi elelwa uri na Diabolo o timatima zwiṱuṱuwedzi zwavhuḓi zwa Yobo mushumeli wa Mudzimu a fulufhedzeaho. (Yobo 1:9-11) Nṱhani ha u timatima zwiṱuṱuwedzi zwa wahashu, zwi ḓo vha zwavhuḓi u ḓivhudzisa uri ndi ngani ri tshi khou mu sasaladza. Naa ri na tshiitisi tshi pfalaho tsha u mu sasaladza? Kana mbilu dzashu dzo kwamiwa nga muya wa u shaya lufuno wo phaḓalalaho shangoni kha ano maḓuvha a vhufhelo?—2 Tim. 3:1-4.
6, 7. (a) Ndi zwifhio zwiṅwe zwithu zwine zwa nga ita uri ri sasaladze vhaṅwe? (b) Ri fanela u aravha hani musi ri tshi semiwa?
6 Ṱhogomelani zwiṅwe zwithu zwine zwa nga ita uri ri sasaladze vhaṅwe. Kanzhi u sasaladza vhaṅwe hu nga itiswa nga u ṱoḓa u zuwa nga ha zwithu zwe ra zwi khunyeledza. Musi ri tshi sasaladza vhaṅwe ri nga kha ḓi vha ri tshi khou lingedza u vhonala ri khwine u fhira vhaṅwe. Kana ri tshi ṱoḓa u vhuyafhedza vhushayanungo hashu kana u kundelwa u dzhia vhukando ho teaho. Hu sa londwi uri ri khou ṱuṱuwedzwa nga u ḓihudza, vivho, kana u sa ḓifulufhela, mvelelo dza hone a dzi fhaṱi.
7 Ri nga kha ḓi vhona u nga ri na tshiitisi tshi pfalaho tsha u sasaladza muṅwe muthu. Khamusi o no vhuya a amba zwithu zwi si zwavhuḓi nga ha riṋe. Arali zwo ralo, u lifhedza nga nḓila i fanaho zwi nga si piringulule vhuleme. U ita nga u ralo zwi ṋaṋisa mulilo nahone zwi tshimbidzana na zwine Diabolo a zwi funa, hu si zwine zwa funwa nga Mudzimu. (2 Tim. 2:26) Zwi ḓo vha zwavhuḓi u edzisa Yesu kha enea mafhungo. Musi a tshi semiwa, ho ngo ‘sema-vho.’ Nṱhani hazwo o “zwi kumedza hoyo, ané a tshi haṱula a si khakhe.” (1 Pet. 2:21-23) Yesu o vha a tshi fulufhela uri Yehova u ḓo dzudzanya mafhungo nga nḓila yawe na nga tshifhinga tsho teaho. Ri fanela u fulufhela Mudzimu nga nḓila i fanaho. Musi ri tshi shumisa lulimi lwashu u itela u fhaṱa vhaṅwe, ri ita uri ‘mulalo u vhe ludzi lu ri vhofhekanyaho’ tshivhidzoni.—Vhalani Vha-Efesa 4:1-3.
ILEDZANI TSHIKWEKWE TSHA MUTSIKO NA NYOFHO
8, 9. Ndi ngani Pilato o kumedza Yesu?
8 Tshipuka tsho fashwaho nga tshikwekwe a tshi na mbofholowo ya u ya hune tsha funa. Nga hu fanaho, arali muthu a tendela u kundwa nga mutsiko u fanaho kana nyofho, a nga si vhe na mbofholowo ya u langa vhutshilo hawe. (Vhalani Mirero 29:25) Kha ri haseledze tsumbo mbili dza vhathu vhe vha kundwa nga mutsiko na nyofho, nahone ri ḓo kona u vhona uri ri nga guda mini kha tshenzhelo dzavho.
9 Pontio Pilato, Muvhusi wa Vharoma o vha a tshi zwi ḓivha uri Yesu ha na mulandu, nahone o vha a sa ṱoḓi u mu pfisa vhuṱungu. Ngoho ndi uri Pilato o ri: “Nṋe a thi wani mulandu wo eḓanwaho nga lufu kha [Yesu].” Naho zwo ralo, Pilato o mu kumedza uri a vhulahwe. Ndi ngani? Ngauri Pilato o tendela u kundwa nga mutsiko wa vhathu. (Luka 23:15, 21-25) Vhapikisi vho mu tsikeledza nga u zhamba vha ri: “Arali uyu wá mu vhofholola a U tsha ḓo vha khonani ya khosi,” nahone zwenezwo zwo ita uri hu itwe zwine vha funa. (Yoh. 19:12) Khamusi Pilato o vha a tshi ofha uri u ḓo xelelwa nga vhuimo hawe—kana a vhulahwa—arali a vhofholola Kristo. Nga zwenezwo, o tenda u langiwa nga Diabolo.
10. Ndi mini zwe zwa ita uri Petro a landule Kristo?
10 Muapostola Petro o vha e muṅwe wa khonani dza tsini dza Yesu. O amba phanḓa ha vhathu uri Yesu ndi Messia. (Mat. 16:16) Petro o dzula a tshi fulufhedzea kha Yesu musi vhaṅwe vhafunziwa vha tshi mu ṱutshela nge vha si pfesese zwe a zwi amba. (Yoh. 6:66-69) Nahone musi maswina a tshi ḓa u fara Yesu, Petro o shumisa banga u itela u tsireledza Muṋe wawe. (Yoh. 18:10, 11) Naho zwo ralo, nga murahu, Petro o vha na nyofho nahone dza ita uri a landule Yesu Kristo. Muapostola Petro o fashwa nga tshikwekwe tsha u ofha vhathu lwa tshifhinganyana, nahone zwa ita uri a si vhe na tshivhindi.—Mat. 26:74, 75.
11. Ndi ṱhuṱhuwedzo dzifhio dzi si dzavhuḓi dzine ra nga ṱangana nadzo?
11 Sa Vhakriste, ri fanela u lwisana na mutsiko wa u ita zwine zwa si takadze Mudzimu. Vhatholi vhashu kana vhaṅwe vhathu vha nga ri ṱuṱuwedza uri ri si fulufhedzee kana uri ri ṱanganele kha vhuḓifari vhu songo kunaho ha zwa vhudzekani. Vhane vha dzhena tshikolo vha nga kha ḓi sedzana na mutsiko wa thangana ya murole wa u tswela musi vha tshi ṅwala mulingo, u ṱalela zwifanyiso zwi karusaho maḓipfele a zwa vhudzekani, u daha fola, u shumisa zwidzidzivhadzi, u shumisa luvhi zwikambi, kana u ḓifara luvhi nga zwa vhudzekani. Nga zwenezwo, ndi mini zwine zwa nga ri thusa u iledza tshikwekwe tsha u vha na nyofho kana tsha mutsiko wa u ita zwi sa takadzi Yehova?
12. Ri guda mini kha Pilato na Petro?
12 Kha ri vhone uri ri nga guda zwifhio kha tsumbo ya Pilato na ya Petro. Pilato o vha a sa ḓivhi zwinzhi nga ha Kristo. Naho zwo ralo, o vha a tshi zwi ḓivha uri Yesu ha na mulandu, na uri o vha e si muthu-zwawe. Fhedzi Pilato ho ngo ḓiṱukufhadza nahone o vha a sa funi Mudzimu wa ngoho. Diabolo o mu fasha nga hu leluwaho a tshi kha ḓi tshila. Petro o vha e na nḓivho yo teaho nga ha Mudzimu nahone a tshi mu funa. Naho zwo ralo, nga zwiṅwe zwifhinga o vha a tshi kundelwa u ḓifhima, e na nyofho, nahone o kundwa nga mutsiko. Musi Yesu a sa athu farwa, Petro o zuwa a ri: “Naho vhoṱhe vha tshi khakhiswa, nṋe aiwa!” (Marko 14:29) Onoyu muapostola o vha a tshi ḓo kona u sedzana khwine na milingo arali o vha e na mavhonele a fanaho na a mupsalme we a fulufhela Mudzimu nahone a imba a ri: “Yehova u na nṋe; a thi tsha ofha; vhathu vha ḓo nyita’ni?” (Ps. 118:6) Vhusikuni ha u fhedza ha vhutshilo hawe kha ḽifhasi, Yesu o dzhia Petro na vhaṅwe vhaapostola vhavhili a ya navho tsimuni ya Getsemane. Naho zwo ralo, nṱhani ha u dzula vho fhaṱuwa, Petro na vhaṅwe vhaapostola vho mbo ḓi farwa nga khofhe. Yesu o vha vusa a ri: “Fhaṱuwani ni rabele, uri ni si dzhene milingoni. Muya wone u a funa; ṋama yone i ro shaya maanḓa.” (Marko 14:38) Fhedzi Petro o mbo ḓi dovha a farwa nga khofhe, nahone nga murahu a kundwa nga nyofho na mutsiko.
13. Ri nga iledza hani mutsiko wa u ita zwo khakheaho?
13 Tsumbo ya Pilato na ya Petro i nga ri ṋea iṅwe ngudo ya ndeme: U lwisana na mutsiko nga hu bvelelaho zwi katela pfaneleo dzo fhamba-fhambanaho dzi ngaho u vha na nḓivho yo teaho, u ḓiṱukufhadza, u ḓifhima, u funa Mudzimu na u mu ofha, hu si vhathu. Arali lutendo lwashu lwo thewa kha nḓivho yo teaho, ri ḓo vha na tshivhindi musi ri tshi amba nga ha zwine ra zwi tenda. Zwenezwi zwi ḓo ri thusa u lwisana na mutsiko na uri ri songo ofha vhathu. Zwi re zwone ndi uri a ro ngo fanela u ḓifulufhela nga ho kalulaho. Nṱhani hazwo, ri fanela u ḓiṱukufhadza na u ṱhogomela uri ri ṱoḓa maanḓa a Mudzimu u itela u lwisana na mitsiko. Ri fanela u humbela muya wa Yehova nga thabelo na u ita uri lufuno lwashu khae lu ri ṱuṱuwedze u hulisa dzina ḽawe na zwilinganyo zwawe. Zwiṅwe hafhu, ri fanela u ḓilugiselela hu tshee nga phanḓa u sedzana na mitsiko. Sa tsumbo, u ḓilugiselela hu tshee nga phanḓa na u rabela zwi nga thusa vhana vhashu u aravha nga nḓila yo teaho musi thangana dzavho dza murole dzi tshi vha ṱuṱuwedza u ita zwo khakheaho.—2 Vha-Kor. 13:7. *
ILEDZANI TSHIKWEKWE TSHINE TSHA ZHAKA—U ḒIVHONA MULANDU NGA HO KALULAHO
14. Malugana na vhukhakhi hashu ha tshifhingani tsho fhiraho, ndi mini zwine Diabolo a ṱoḓa ri tshi zwi humbula?
14 Nga zwiṅwe zwifhinga kha nḓila ine tshipuka tsha tshimbila khayo hu nga vhewa danda kana tombo ḽi lemelaho. Nga u sa ṱhogomela tshipuka tshi nga kanda thambo yo rewaho zwenezwo zwa ita uri tshi zhakwe nga danda kana tombo. U ḓivhona mulandu nga ho kalulaho zwi nga fanyiswa na danda ḽeneḽo kana tombo ḽine ḽa zhaka. Musi ri tshi humbula nga ha vhukhakhi hashu he ra vhu ita tshifhingani tsho fhiraho, ri nga kha ḓi ḓipfa ro ‘vunḓwa’ maanḓa nga muhwalo u lemelaho. (Vhalani Psalme ya 38:3-5, 8.) Sathane u ṱoḓa ri tshi humbula uri tshilidzi tsha Mudzimu a tsho ngo ri fanela na uri a ri koni u swikelela zwilinganyo zwawe.
15, 16. Ni nga iledza hani tshikwekwe tsha u ḓivhona mulandu nga ho kalulaho?
15 Ni nga iledza hani tshenetshi tshikwekwe tshine tsha zhaka? Arali no ita tshivhi tshihulwane, dzhiani vhukando zwino ha u vusulusa vhushaka haṋu na Yehova. Ambani na vhahulwane ni humbele thuso yavho. (Yak. 5:14-16) Itani zwoṱhe zwine na nga kona u itela u dzudzanya vhuimo. (2 Vha-Kor. 7:11) Arali na ṋewa ndayo, ni songo kulea nungo. U ṋewa ndayo zwi sumbedza uri Yehova u a ni funa. (Vha-Heb. 12:6) Itani vhuḓidini ha u sa dovha na ita tshenetsho tshivhi, nahone ni dzhie vhukando nga u ṱavhanya. Musi no no shanduka na u rembuluwa, ivhani na lutendo lwa uri tshiṱhavhelo tsha Yesu Kristo tshi rengululaho tsho phumula zwivhi zwaṋu.—1 Yoh. 4:9, 14.
16 Vhaṅwe vhathu vha bvela phanḓa vha tshi ḓivhona mulandu wa zwivhi zwe vha hangwelwa zwone. Arali na inwi ni tshi ḓipfa nga yeneyo nḓila, humbulani uri Yehova o hangwela Petro na vhaṅwe vhaapostola nge vha ṱutshela Murwa wawe Yesu a funwaho nga tshifhinga tshee a vha a tshi ṱoḓa vhukuma thikhedzo yavho. Yehova o hangwela munna we nga nṱhani ha vhuḓifari vhu songo kunaho a bviswa tshivhidzoni ngei Korinta, fhedzi nga murahu a rembuluwa. (1 Vha-Kor. 5:1-5; 2 Vha-Kor. 2:6-8) Ipfi ḽa Mudzimu ḽi amba nga ha vhathu vhe vha ita zwivhi zwihulwane, fhedzi vha rembuluwa nahone Mudzimu a vha hangwela.—2 Koron. 33:2, 10-13; 1 Vha-Kor. 6:9-11.
17. Ndi mini zwine tshiṱhavhelo tshi rengululaho tsha nga ri itela zwone?
17 Yehova u ḓo hangwela na u hangwa zwivhi zwaṋu zwa tshifhingani tsho fhiraho arali na rembuluwa na ṱanganedza tshilidzi tshawe. Ni songo vhuya na humbula uri tshiṱhavhelo tsha Yesu tshi rengululaho tshi nga si kone u phumula zwivhi zwaṋu. Arali na vha na mahumbulele o raloho, ni ḓo wela tshikwekweni tsha Sathane. Hu sa londwi zwine Diabolo a ṱoḓa ni tshi zwi tenda, tshiṱhavhelo tshi rengululaho tshi nga phumula zwivhi zwa vhathu vhoṱhe vhane vha rembuluwa. (Mir. 24:16) U vha na lutendo kha tshiṱhavhelo tshi rengululaho, zwi nga ri rula muhwalo wa u ḓivhona mulandu nga ho kalulaho nahone zwa ri ṋea maanḓa a u shumela Mudzimu nga mbilu yoṱhe, nga u ṱalukanya hashu hoṱhe na nga muya woṱhe.—Mat. 22:37.
MAANO A SATHANE RI A A ḒIVHA
18. Ri nga iledza hani zwikwekwe zwa Diabolo?
18 Sathane ha londi uri ri fashwa nga tshikwekwe tshifhio, zwine a ṱoḓa ndi u ri fasha fhedzi uri ri ite zwine a zwi funa. Samusi maano a Sathane ri tshi a ḓivha, ri nga iledza u fashwa nga Diabolo. (2 Vha-Kor. 2:10, 11) Ri nga si fashwe nga zwikwekwe zwawe arali ri tshi rabela u itela uri ri vhe na vhuṱali ha u sedzana na milingo yashu. Yakobo o ṅwala uri: “Arali muṅwe waṋu ó ṱáhela vhuṱali, a humbele Mudzimu ané a kovhela vhoṱhe ó takala, á sa semani, huno Mudzimu u ḓo mu ṋea.” (Yak. 1:5) Arali ri tshi ṱoḓa Yehova a tshi ri ṋea vhuṱali ha u sedzana na milingo yashu, ri fanela u guda Ipfi ḽawe nga ho dzikaho tshifhinga tshoṱhe na u shumisa zwine ra zwi guda. Zwishumiswa zwa u guda Bivhili zwine ra zwi ṋewa nga mukoma a fulufhedzeaho na wa vhuṱali, zwi a ri sevha nga ha zwikwekwe zwa Diabolo na u ri thusa uri ri zwi iledze.
19, 20. Ndi ngani ri tshi fanela u vhenga vhuvhi?
19 U rabela na u guda Bivhili zwi ri ṱuṱuwedza u funa zwo lugaho. Fhedzi ndi zwa ndeme uri ri vhenge vhuvhi. (Ps. 97:10) U elekanya nga ha mvelelo dza u tovhola nyemulo dza tseḓa zwi nga ri thusa u vhu iledza. (Yak. 1:14, 15) Musi ri tshi guda u vhenga vhuvhi nahone zwa vhukuma ri tshi funa zwivhuya, tshikwekwe tshine Sathane a ri vhetshela tshone tshi nga si ri fashe.
20 Ri livhuha lungafhani uri Mudzimu u a ri thusa uri ri si kundwe nga Sathane! A tshi shumisa muya wawe mukhethwa, Ipfi ḽawe, na ndangulo yawe, Yehova u ri ‘phulusa vhuvhini.’ (Mat. 6:13) Theroni i tevhelaho ri ḓo guda nḓila dzine ra nga iledza ngadzo zwiṅwe zwikwekwe zwivhili zwine Diabolo a zwi shumisa nga hu bvelelaho u itela u fasha vhashumeli vha Mudzimu vha tshi kha ḓi tshila.
[Ṱhaluso i re magumoni a siaṱari]
^ Zwi ḓo vha zwavhuḓi uri vhabebi vha haseledze na vhana vhavho bogisi ḽine ḽa ri “U Kunda Mutsiko Wa Thangana ya Murole” ḽi re kha bugu Mbudziso Dzine Vhaswa Vha Dzi Vhudzisa—Phindulo Dzi Shumaho, Volumu 2, masiaṱari 132 na 133. Ni nga haseledza bogisi ḽeneḽi kha Vhurabeli ha Muṱa ha nga madekwana.
[Mbudziso Dza Pfunzo]
[Tshifanyiso kha siaṱari 21]
U amba u songo thoma wa humbula zwi nga vhasa mulilo tshivhidzoni na u ita uri hu vhe na vhuleme
[Tshifanyiso kha siaṱari 24]
Ni nga ḓirula muhwalo wa u ḓivhona mulandu nga ho kalulaho
