Tshenzhelo dzi si gathi dza ngei Britain dzi ḓo ni thusa u vhona uri ndi ngani ni tshi fanela u dzula ni na fulufhelo. Ni ḓo dovha na vhona zwine na nga zwi ita u itela uri vhuḓidini haṋu ha u thusa vhane vha ḓo aravha zwavhuḓi kha mafhungo-ngoho vhu bvelele.—Muh. 11:1.

U konḓelela ndi iṅwe pfaneleo ya ndeme ine na nga i ṱahulela. Ni fanela u nambatela mafhungo-ngoho na Yehova. (Doit. 10:20) Georgina o ita nga u ralo. Musi a tshi thoma u guda Bivhili na Ṱhanzi dza Yehova nga 1970, munna wawe Kyriacos o sinyuwa vhukuma. O lingedza u mu thivhela u guda, a sa tendeli Dziṱhanzi dzi tshi dzhena muḓini wavho, a ita na u mu dzhiela khandiso dza Ṱhanzi dza Yehova dze a dzi wana.

Musi Georgina a tshi thoma u ya miṱanganoni ya tshivhidzo, Kyriacos o sinyuwa zwihulu. Nga ḽiṅwe ḓuvha o ya Holoni ya Muvhuso u itela u thoma khanedzano. Musi a tshi ṱhogomela uri Kyriacos o vha a tshi amba Lugerika khwine u fhira Luisimane, muṅwe wahashu wa tshisadzini o mbo ḓi rwela luṱingo wahashu wa kha tshiṅwe tshivhidzo ane a amba Lugerika uri a ḓe a thuse. Kyriacos o aravha zwavhuḓi musi wahashu a tshi amba nae nga vhulenda, nahone lwa miṅwedzi i si gathi, vho ita na u guda Bivhili vhoṱhe. Fhedzi Kyriacos o mbo ḓi litsha u guda.

Miṅwahani miraru ye ya tevhela Georgina o bvela phanḓa a tshi pikiswa. Kyriacos o mu vhudza uri u ḓo mu ṱutshela arali a nga lovhedzwa. Nga ḓuvha ḽawe ḽa ndovhedzo, Georgina o rabela Yehova zwi tshi bva mbiluni a tshi humbela uri Kyriacos a songo mu ṱutshela. Musi Dziṱhanzi dzi tshi ḓa u tevhela Georgina u itela u ya guvhanganoni, Kyriacos o mbo ḓi ri khavho: “Vhoiwe ni nga ṱuwa. Ri ḓo tevhela nga goloi yashu.” O vha hone kha dzulo ḽa nga matsheloni, a vhona musi mufumakadzi wawe a tshi lovhedzwa!

Nga murahu Kyriacos ho ngo tsha pikisa nga maanḓa, nahone o ita tshanduko khulwane nga zwiṱuku nga zwiṱuku. Hu ṱoḓaho u vha miṅwaha ya 40 u bva tshee a ṱangana na Dziṱhanzi, Georgina o vhona munna wawe a tshi lovhedzwa! Ndi mini zwe zwa thusa Kyriacos? O ri: “Zwo ntakadza vhukuma u vhona uri Georgina o vha a songo ḓiimisela u tendela tshithu naho tshi tshini tshi tshi mu litshisa u gwadamela Yehova.” Georgina o ri: “Hu sa londwi u pikisa ha munna wanga, ndo vha ndi sa ḓo vhuya nda litsha u gwadamela Mudzimu wanga. Nga tshenetsho tshifhinga, ndo dzula ndi tshi rabela Yehova, nahone ndo dzula ndi na fulufhelo.”

Iṅwe nḓila ine na nga thusa ngayo mufarisi waṋu, ndi nga u ṱahulela vhumuthu ha Vhukriste. Muapostola Petro o eletshedza vhafumakadzi vha Vhakriste a ri: “Ḓiṱukufhadzeni kha vhanna vhaṋu, uri arali hu na vhane vha si thetshelese ipfi ḽa Mudzimu, vha kungee hu songo ambiwa navho, fhedzi nga vhuḓifari ha vhafumakadzi vhavho.” (1 Pet. 3:1) Christine o shumisa yeneyi nyeletshedzo vhutshiloni hawe, naho zwo dzhia miṅwaha minzhi uri munna wawe a vhe Ṱhanzi. Musi a tshi vha Ṱhanzi miṅwahani ya 20 yo fhiraho, munna wawe John o vha a sa tendi kha Mudzimu. John o vha a sa ṱoḓi u ita zwa vhurereli, fhedzi o zwi ṱhogomela uri vhurereli vhuswa ha Christine ndi ha ndeme khae. O ri: “Ndo vha ndi tshi vhona uri vhu ita uri a takale. O shanduka a vha muthu ane a kona u ḓiimela, nahone zwenezwi zwo nthusa nga maanḓa musi ndo sedzana na vhuimo vhu konḓaho.”

Christine ho ngo vhuya a kombetshedza munna wawe uri a ṱanganedze vhurereli hawe, nahone munna wawe o ri: “Christine o zwi ṱhogomela u bva mathomoni uri ndi khwine uri a si ambe na nṋe nga ha vhurereli, nahone o vha na mbilu ndapfu a nnditsha ndi tshi guda nga tshifhinga tshanga, na nga nḓila yanga.” Musi Christine a tshi vhona thero dzi re kha Tshiingamo kana Awake! dzine a humbula uri John a nga dzi takalela, u fana na dzine dza amba nga ha saintsi kana mupo, o vha a tshi mu sumbedza dzone a ri, “Ndi vhona u nga ni ḓo takalela u vhala heyi thero.”

Nga u ya ha tshifhinga, John o ya pheshenini a thoma u ita mushumo wa u ṱhogomela dzingade. Samusi o vha e na tshifhinga tsho engedzeaho tsha u humbula nga ha mbudziso dzo dzikaho vhutshiloni, o thoma u elekanya nga ha mbudziso dzi ngaho hedzi, ‘Naa zwo sokou itea lu songo dzudzanywaho uri vhathu vha vhe hone, kana ro tou sikwa nahone hu na ndivho?’ Nga ḽiṅwe ḓuvha musi muṅwe wahashu a tshi khou haseledza na John, o mu vhudzisa a ri, “Zwi nga vha hani uri ri gude roṱhe?” John o ri: “Samusi ndo vha ndi tshi vho tenda uri Mudzimu u hone, ndo tenda uri ri nga guda roṱhe.”

Ndi zwa ndeme lungafhani uri Christine o dzula e na fulufhelo! Nga murahu ha u rabela lwa miṅwaha ya 20 uri John a ṱanganedze mafhungo-ngoho, John o fheleledza o lovhedzwa. Zwa zwino vha shumela Yehova vhoṱhe nga u fhisea. John o ri: “Hu na zwithu zwivhili zwe zwa ita uri ndi ṱanganedze ngoho—ndi vhulenda na vhukonani he nda sumbedzwa nga Dziṱhanzi. Tshiṅwe hafhu, musi wo vhinga muṅwe wa Ṱhanzi dza Yehova, u vha na mufarisi ane a fulufhedzea na a si na tseḓa.”  Vhukuma, Christine o shumisa maipfi a re kha 1 Petro 3:1, nahone zwo shuma!

Ni fanela u ita mini arali vhagudiswa vhaṋu vha Bivhili vha nga fhelelwa nga dzangalelo nga nṱhani ha zwiṅwe zwiitisi? Khosi Salomo o ṅwala uri: “Zwala mbeu yau hú tshee matsheloni; na nga madekwana tshanḓa tshau tshi songo awela. Ngauri a U ḓivhi ine ya ḓo mela; kana hu ḓo mela ino, kana iḽa; khamusi dzoṱhe mbili dzi ḓo mela zwavhuḓi.” (Muh. 11:6) Nga zwiṅwe zwifhinga mbeu dza mafhungo-ngoho dzi dzhia tshifhinga tshilapfu u mela mbiluni yavho. Naho zwo ralo, muthu a nga fheleledza o ṱhogomela ndeme ya u sendela tsini na Mudzimu. (Yak. 4:8) Nga ḽiṅwe ḓuvha muthu onoyo a nga ni mangadza.

Ṱhogomelani zwe zwa itea kha Alice we a pfulutshela England a tshi bva India. Nga 1974 o thoma u farelwa pfunzo ya Bivhili. O vha a tshi amba Luhindi, fhedzi a tshi ṱoḓa u khwinisa nḓila ine a amba ngayo Luisimane. Pfunzo yeneyo yo fhedza miṅwaha i si gathi i tshi khou bvela phanḓa, nahone Alice o vha a tshi ya kha miṅwe miṱangano ya luambo lwa Luisimane. O vha a tshi zwi ḓivha uri zwine a khou zwi guda ndi ngoho, fhedzi ho ngo ṱhogomela uri zwo vha zwi zwa ndeme lungafhani. Zwiṅwe hafhu, o vha a tshi funesa nga maanḓa tshelede na u ya dziphathini. Alice o fheleledza o litsha u guda.

Hu ṱoḓaho u vha miṅwaha ya 30 nga murahu, Stella we a vha a tshi guda na Alice, o wana vhurifhi vhu bvaho khae. Ho vha vhu tshi vhalea nga heyi nḓila: “Ndi fulufhela uri ni ḓo takalela u ḓivha uri mugudiswa waṋu wa Bivhili we na guda nae nga 1974, o lovhedzwa buthanoni ḽa tshiṱiriki ḽa zwenezwino. No vha na tshipiḓa tsha ndeme vhukuma vhutshiloni hanga. No ṱavha mbeu ya mafhungo-ngoho kha nṋe, nahone nga tshenetshiḽa tshifhinga ndo vha ndi sa athu ḓiimisela u ḓiṋekedza kha Mudzimu, fhedzi mbeu ya mafhungo-ngoho yo dzula i hone muhumbuloni na mbiluni yanga.”

Ho mbo ḓi itea mini? Alice o ṱalutshedza uri o tsikeledzea vhukuma nga murahu ha u lovhelwa nga munna wawe nga 1997. O rabela Mudzimu. Hu sa athu fhela mimunithi ya fumi, Ṱhanzi mbili dzi no amba Lupunjabi dzo mu dalela muḓini wawe dza mu siela tshibammbiri tshine tsha ri “Fulufhelo Ndi Ḽifhio nga Vhafunwa Vho Faho?” Alice o pfa uri thabelo yawe yo fhindulwa a dzhia phetho ya u kwamana na Ṱhanzi dza Yehova. Fhedzi vho vha vha tshi wanala ngafhi? O wana dayari ya kale ye ya vha i na ḓiresi ye a vhuya a ṋewa nga Stella, ya vhathu vha tshivhidzo tsha Lupunjabi. Alice o dalela Holoni ya Muvhuso a ṱanganedzwa nga lufuno nga vhahashu vha tshinnani na vha tshisadzini vha tshivhidzoni tshenetsho. Alice o ri: “Ndo pfa lufuno lwavho na musi ndo no swika hayani, nahone zwo nthusa uri ndi songo tsha ḓipfa ndo tsikeledzea.”

O thoma u ya miṱanganoni tshifhinga tshoṱhe, a vusulusa pfunzo ya Bivhili, a dovha a guda u amba Lupunjabi zwavhuḓi. O lovhedzwa nga 2003. Vhurifhi he a vhu ṅwalela Stella ho phetha nga heyi nḓila, “Ndo livhuha nga maanḓa nge na ṱavha dzenedzo mbeu miṅwaha ya 29 yo fhiraho na u mmbetshela tsumbo yavhuḓi ine nda nga i tevhela.”

“Ndo livhuha nga maanḓa nge na ṱavha dzenedzo mbeu miṅwaha ya 29 yo fhiraho na u mmbetshela tsumbo yavhuḓi ine nda nga i tevhela.”—Alice

Ri guda mini kha dzenedzi tshenzhelo? Zwi nga kha ḓi dzhia tshifhinga tshilapfu u fhira tshee na tshi lavhelela, fhedzi arali muthu a tshi ṱoḓa u ḓivha Mudzimu, a tshi fulufhedzea, a tshi ḓiṱukufhadza, Yehova u ḓo mu thusa u pfesesa mafhungo-ngoho na uri a a ṱanganedze mbiluni yawe. Humbulani zwe Yesu a zwi amba kha tshifanyiso tshawe: ‘Mbeu yone i a mela na u aluwa, fhedzi a sa ḓivhi uri nga nḓila-ḓe. Ngauri mavu a medza goroi nga zwiṱuku nga zwiṱuku; hu ranga tsinde, ya rumbuwa, mafheleloni ha bvelela ṱhotshe yo ḓalaho thoro.’ (Marko 4:27, 28) Mbeu i a ḓialutshela nga zwiṱuku nga zwiṱuku. Zwi re zwone ndi uri, muhuweleli muṅwe na muṅwe wa Muvhuso ha ḓivhi uri mbeu i aluwa hani. Nga zwenezwo, zwalani mbeu nga vhunzhi. Ni ḓo kaṋa nga vhunzhi.

Ni songo hangwa ndeme ya thabelo. Georgina na Christine vho dzula vha tshi rabela Yehova. Arali na ‘dzula ni tshi rabela,’ na dovha na dzula ni na fulufhelo, musi “hó fhela maḓuvha manzhi,” ni ḓo lambedzwa nga vhuḓidini haṋu.—Vha-Roma 12:12; Muh. 11:1.