Pfukelani kha mafhungo

Pfukelani kha zwi re ngomu

Mbudziso Dzi Bvaho Ha Vhavhali

Mbudziso Dzi Bvaho Ha Vhavhali

Vhahulwane na vhashumeli vha vhewa hani tshivhidzoni tshiṅwe na tshiṅwe?

Ḓanani ḽa u thoma ḽa miṅwaha C.E., muapostola Paulo o vhudza vhahulwane vha tshivhidzo tsha ngei Efesa uri: “Ni ḓiṱhogomele khathihi na u ṱhogomela sambi ḽoṱhe, ḽe muya mukhethwa wa ni vhea uri ni vhe vhalavhelesi vhaḽo, uri ni lise tshivhidzo tsha Mudzimu, tshe a tshi renga nga malofha a Murwa wawe.” (Mish. 20:28) Muya mukhethwa u ita mushumo ufhio kha u vhewa ha vhahulwane na vhashumeli ṋamusi?

Tsha u thoma, muya mukhethwa wo sudzulusela vhaṅwali vha Bivhili uri vha ṅwale pfaneleo dza vhahulwane na vhashumeli. Ho tevhekanyiswa ṱhoḓea dza 16 dza vhahulwane kha 1 Timotheo 3:1-7. Dziṅwe ṱhoḓea dzi wanala kha maṅwalo a ngaho Tito 1:5-9 na Yakobo 3:17, 18. Ṱhoḓea dza vhashumeli dzo ṅwalwa kha 1 Timotheo 3:8-10, 12, 13. Tsha vhuvhili, vhane vha themendela na u vhea vha rabelela muya wa Yehova uri u vha livhise musi vha tshi sedza arali wahashu a tshi swikelela ṱhoḓea dza Maṅwalo nga nḓila i pfalaho. Tsha vhuraru, muthu ane a khou vhewa u fanela u sumbedza zwiaṋwiwa nga muya mukhethwa wa Mudzimu vhutshiloni hawe. (Vhagal. 5:22, 23) Nga zwenezwo, muya mukhethwa wa Mudzimu u ita mushumo wa ndeme kha masia oṱhe a u vhewa.

Fhedzi ndi nnyi ane vhukuma a vhea vhenevha vhahashu? Tshifhingani tsho fhiraho, madzina a vhoṱhe vhane vha themendelwa uri vha vhe vhahulwane na vhashumeli o vha a tshi rumelwa ofisini ya davhi. Henefho, vhanna vho vhewaho nga Tshigwada tshi Langaho vho vha vha tshi ṱolisisa vhenevho vhathu vho themendelwaho nahone vha vhea vha faneleaho. Nga murahu ha zwenezwo, ofisi ya davhi yo vha i tshi ḓivhadza tshigwada tsha vhahulwane. U bva henefho, vhahulwane vho vha vha tshi ḓivhadza vhathu vhe vha vhewa, vha vha vhudzisa arali vha tshi takalela kana vha tshi fanelea u ṱanganedza honoho u vhewa. Nga murahu ho vha hu tshi ḓivhadzwa tshivhidzo.

Fhedzi vhathu vho vha vha tshi vhewa hani ḓanani ḽa u thoma ḽa miṅwaha? Nga zwiṅwe zwifhinga vhaapostola vho vha vha tshi vhea nga ho livhaho, u fana na musi vha tshi vhea vhanna vha sumbe vhe vha vha vha tshi ṋea zwiḽiwa dzitshilikadzi ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe. (Mish. 6:1-6) Naho zwo ralo, vhenevho vhanna vha nga kha ḓi vha vho vha vhe vhahulwane musi vha tshi ṋewa wonoyo mushumo wo engedzeaho.

Naho Maṅwalo a sa ṱalutshedzi nga vhuḓalo nḓila ye vhathu vha vha vha tshi vhewa ngayo tshifhingani tsha kale, ri na luvhonela lwa nḓila ye zwa vha zwi tshi itwa ngayo. Ri vhudzwa uri musi Paulo na Baranaba vhe nḓilani ya u vhuyelela hayani vha tshi bva lwendoni lwavho lwa u thoma lwa  vhurumiwa, “vh[o] vhea vhahulwane tshivhidzoni tshiṅwe na tshiṅwe, vha rabela na u ḓidzima, Paulo na Baranaba vha kumedza vhenevho vhahulwane kha Yehova we vha mu tenda.” (Mish. 14:23) Nga murahu ha miṅwaha, Paulo o ṅwalela Tito we a vha a tshi tshimbila nae a ri: “Ndo u sia ngei Kereta uri u khakhulule zwithu zwo khakheaho na u vhea vhahulwane miḓini yoṱhe, u ya nga he nda u laedza ngaho.” (Tito 1:5) Nga hu fanaho, Timotheo we a fara nyendo nnzhi na Paulo, zwi vhonala uri na ene o vha o hweswa vhuḓifhinduleli ha u vhea vhathu. (1 Tim. 5:22) Nga zwenezwo, zwi tou vha khagala uri u vhea ho vha hu tshi itwa nga vhalavhelesi vha dalelaho, hu si nga vhaapostola na vhahulwane vha ngei Yerusalema.

Ri na dzenedzo tsumbo dza Bivhili muhumbuloni, Tshigwada tshi Langaho tsha Ṱhanzi dza Yehova tsho ita tshanduko kha nḓila ine ha vhewa ngayo vhahulwane na vhashumeli. U thoma nga ḽa 1 September, 2014, vhahashu vha ḓo vhewa nga nḓila i tevhelaho: Mulavhelesi wa ḽiisela muṅwe na muṅwe u ḓo ṱolisisa nga vhuronwane vhathu vho themendelwaho kha ḽiisela ḽawe. Musi o dalela zwivhidzo, u ḓo lingedza u vhumba vhukonani na vho themendelwaho, u ḓo shuma navho vhuḓinḓani arali zwi tshi konadzea. Nga murahu ha u haseledza na tshigwada tsha vhahulwane vha tshivhidzo nga ha vhathu vho themendelwaho, mulavhelesi wa ḽiisela u na vhuḓifhinduleli ha u vhea vhahulwane na vhashumeli vha zwivhidzoni zwi re kha ḽiisela ḽawe. Nga yeneyo nḓila, yeneyo ndugiselelo i ḓo tshimbidzana na ya ḓanani ḽa u thoma ḽa miṅwaha.

Vhahulwane vha haseledza na mulavhelesi wa ḽiisela nga ha pfaneleo dza Maṅwalo dza wahashu (Malawi)

Ndi vhafhio vhane vha vha na vhuḓifhinduleli ho fhamba-fhambanaho kha enea maitele a u vhea? Sa nga misi, “mulanda a fulufhedzeaho na wa vhuṱali” ndi ene a re na vhuḓifhinduleli vhuhulwane ha u kanzwa vha nnḓu. (Mat. 24:45-47) Zwenezwi zwi katela u ṱolisisa Maṅwalo, nga thuso ya muya mukhethwa, u itela u ṋea vhulivhisi malugana na nḓila ine maitele a Bivhili a shuma ngayo, ane a tshimbidzana na nḓila ye tshivhidzo tsha shango ḽoṱhe tsha dzudzanywa ngayo. Mulanda a fulufhedzeaho u dovha a vhea vhalavhelesi vha ḽiisela vhoṱhe na miraḓo ya Komiti ya Davhi. Nga zwenezwo, ofisi iṅwe na iṅwe ya davhi i thusa uri vhulivhisi ho ṋewaho vhu tevhelwe. Tshigwada tshiṅwe na tshiṅwe tsha vhahulwane tsho ṋewa mushumo wa u vusulusa nga vhuronwane pfaneleo dza lwa Maṅwalo dza vhahashu vhane tsha vha themendela uri vha vhewe tshivhidzoni tsha Mudzimu. Mulavhelesi wa ḽiisela muṅwe na muṅwe u na vhuḓifhinduleli vhuhulwane ha u ṱolisisa nga vhuronwane na nga lwa thabelo vhahashu vhe vha themendelwa nga vhahulwane na u vhea vhanna vhane vha fanelea.

Arali ra pfesesa nḓila ine vhathu vha vhewa ngayo, ri ḓo dzhiela nṱha vhukuma mushumo une muya mukhethwa wa u ita kha honoho u vhewa. Zwenezwo zwi ḓo ita uri ri vhe na fulufhelo ḽihulwane na u ṱhonifha nga ho dzikaho vhanna vhe vha vhewa tshivhidzoni tsha Vhukriste.—Vhaheb. 13:7, 17.

 Ṱhanzi mbili dzo ambiwaho kha Nzumbululo ndima ya 11 ndi vhonnyi?

Nzumbululo 11:3 i amba nga ha Ṱhanzi mbili dze dza vha dzi tshi ḓo porofita lwa maḓuvha a 1260. I dovha ya amba uri ḽivhanda ḽi ḓo “dzi kunda nahone ḽa dzi vhulaha.” Fhedzi nga murahu ha “maḓuvha mararu na hafu,” dzenedzo Ṱhanzi mbili dzi ḓo vuswa, nahone zwa akhamadza vhaṱaleli.—Nzumb. 11:7, 11.

Dzenedzo ṱhanzi mbili ndi vhonnyi? Zwidodombedzwa zwi wanalaho kha eneo mafhungo zwi a ri thusa u vha ṱalula. Tsha u thoma, ri vhudzwa uri “dzi fanyiselwa nga miṱwari mivhili na zwiṱomambone zwivhili.” (Nzumb. 11:4) Zwenezwi zwi ri humbudza tshiṱomambone na miṱwari mivhili zwo ṱaluswaho kha vhuporofita ha Sakaria. Ho ambiwa uri yeneyo miṱwari mivhili i fanyisela “vhaḓodzwa vhavhili,” vhenevho ndi Muvhusi Serubabele na Tshifhe Muhulu Yoshua, “vha re vhaḓinḓa vha Muṋe wa ḽifhasi ḽoṱhe.” (Sak. 4:1-3, 14) Tsha vhuvhili, ṱhanzi mbili dzo ṱaluswa sa dzine dza khou ita vhuṱolo vhu fanaho na he ha itwa nga Mushe na Elia.—Vhambedzani Nzumbululo 11:5, 6 na Numeri 16:1-7, 28-35 na 1 Dzikhosi 17:1; 18:41-45.

Ndi mini tshi fanaho kha eneo mafhungo o bulwaho afho nṱha? Eneo mafhungo oṱhe a ambela kha vhaḓodzwa vha Mudzimu vhe vha ranga phanḓa zwifhingani zwi konḓaho zwa u lingwa. Nga zwenezwo, hu tshi ḓadzea Nzumbululo ndima ya 11, vhahashu vho ḓodzwaho vhe vha ranga phanḓa nga tshenetsho tshifhinga tsha u tikwa ha Muvhuso wa Mudzimu nga 1914, vho huwelela vho ambara “madzanganda” lwa miṅwaha miraru na hafu.

Musi vhenevha vhaḓodzwa vha tshi fhedza u ṱanziela vho ambara madzanganda, vho vhulahwa nga lwa pfanyisedzo musi vha tshi valelwa dzhele lwa tshifhinganyana, lwa maḓuvha mararu na hafu a pfanyisedzo. Mushumo wavho wo vhonala u tshi nga wo vhulahwa maṱoni a maswina a vhathu vha Mudzimu, zwenezwo zwa ita uri maswina a fhufhume nga dakalo.—Nzumb. 11:8-10.

Naho zwo ralo, ṱhanzi mbili dzo vuswa musi hu tshi fhela maḓuvha mararu na hafu, u tendelana na maipfi a vhuporofita. Vhenevha vhaḓodzwa a vho ngo sokou bviswa dzhele fhedzi, fhedzi vhe vha bvela phanḓa vha tshi fulufhedzea vho ṋewa vhuimo ho khetheaho nga Mudzimu a tshi shumisa Murena wavho, Yesu Kristo. Nga 1919, vho vha vhaṅwe vhe vha vhewa uri vha shume sa “mulanda a fulufhedzeaho na wa vhuṱali” uri vha kone u ṱhogomela zwishaiwa zwa lwa muya zwa vhathu vha Mudzimu maḓuvhani a vhufhelo.—Mat. 24:45-47; Nzumb. 11:11, 12.

Zwi takadzaho ndi uri Nzumbululo 11:1, 2 i ṱumanya zwenezwi zwiitea na tshifhinga tshine thembele ya lwa muya ya ḓo elwa kana u ṱolisiswa ngatsho. Maleaxi ndima ya 3 i amba nga ha u ṱolisiswa hu fanaho ha thembele ya lwa muya, he ha tevhelwa nga tshifhinga tsha u kunakisa. (Mal. 3:1-4) Wonoyo mushumo wa u ṱolisisa na u kunakisa wo dzhia tshifhinga tshingafhani? Wo thoma nga 1914 u swika mathomoni a 1919. Tshenetshi tshifhinga tshi katela maḓuvha a 1260 (miṅwedzi ya 42) na maḓuvha mararu na hafu a lwa pfanyisedzo o bulwaho kha Nzumbululo ndima ya 11.

Ro takala lungafhani uri Yehova o ita ndugiselelo ya wonoyu mushumo wa u kunakisa wa lwa muya uri a kunakise vhathu vhawe vha mishumo yavhuḓi! (Tito 2:14) Zwiṅwe hafhu, ri livhuha tsumbo ye ra vhetshelwa yone nga vhaḓodzwa vha fulufhedzeaho vhe vha ranga phanḓa tshifhingani tsha u lingwa nahone nga u ita zwenezwo vha vha ṱhanzi mbili dza lwa pfanyisedzo. *

^ par. 18 U itela u wana mafhungo o engedzeaho, sedzani Tshiingamo tsha ḽa 15 July, 2013, siaṱari 22, phara 12.