Naa Ni A “Pfesesa”?
“A ita uri vha kone u pfesesa nga vhuḓalo zwine Maṅwalo a amba zwone.”—LUKA 24:45.
1, 2. Yesu o khwaṱhisa hani vhafunziwa vhawe nga ḓuvha ḽe a vuswa ngaḽo?
HO VHA hu tshee nga ḓuvha ḽe Yesu a vuswa ngaḽo. Vhafunziwa vhawe vhavhili vho vha vha tshi khou tshimbila muḓanani une wa vha khilomithara dzi ṱoḓaho u vha 11,2 u bva Yerusalema. Samusi vho vha vha sa ḓivhi uri Yesu o vuswa, vho vha vha tshi khou pfa vhuṱungu nga nṱhani ha zwiitea zwe zwa vha zwi tshi kha ḓi tou bva u itea. Nga u ṱavhanya Yesu a bvelela nahone a thoma u tshimbila navho. O kona u khuthadza vhenevho vhafunziwa. Nga nḓila-ḓe? “A thoma u vha ṱalutshedza zwithu zwoṱhe zwi re Maṅwaloni zwi ambaho nga hae, u thoma nga maṅwalwa a Mushe na a Vhaporofita vhoṱhe.” (Luka 24:13-15, 27) Nga zwenezwo, mbilu dzavho dza thoma u swa ngauri o vha a tshi khou vha “ṱalutshedza” Maṅwalo.—Luka 24:32.
2 Nga eneo madekwana, vhenevho vhafunziwa vhavhili vha humela Yerusalema. Musi vha tshi wana vhaapostola, vha vha vhudza zwe vha ṱangana nazwo. Musi vha tshi kha ḓi amba, Yesu a bvelela khavho vhoṱhe. Naho zwo ralo, vhaapostola vhawe vho vha vha tshi khou ofha. Vha thoma u timatima. Yesu o vha khwaṱhisa hani? Bivhili i ri: “A ita uri vha kone u pfesesa nga vhuḓalo zwine Maṅwalo a amba zwone.”—Luka 24:45.
3. Ndi khaedu dzifhio dzine ra nga sedzana nadzo, nahone ndi mini zwine zwa nga ri thusa u vha na mavhonele o linganyiselwaho vhuḓinḓani hashu?
3 U fana na vhenevho vhafunziwa, nga zwiṅwe zwifhinga ri nga pfa vhuṱungu. Khamusi ro farakanea kha mushumo wa Murena, fhedzi ro kulea nungo nga nṱhani ha u sa vhona mvelelo. (1 Vhakor. 15:58) Kana zwi nga vhonala u nga vhane ra khou guda navho vha khou ita mvelaphanḓa ṱhukhu. Vhaṅwe vhane ra khou u vha thusa vha nga shandukela Yehova. Ndi mini zwine ra nga zwi ita u itela u vha na mavhonele o linganyiselwaho vhuḓinḓani hashu? Tshithu tshithihi tshine tsha nga ri thusa ndi u pfesesa nga vhuḓalo zwine zwifanyiso zwa Yesu zwo ṅwalwaho Maṅwaloni Makhethwa zwa amba zwone. Kha ri ṱolisise zwenezwi zwifanyiso zwiraru nahone ri vhone zwine ra guda khazwo.
MUZWALI ANE A EḒELA
4. Tshifanyiso tsha Yesu nga ha muzwali ane a eḓela tshi amba mini?
4 Vhalani Marko 4:26-29. Tshifanyiso tsha Yesu tsha muzwali ane a eḓela tshi amba mini? Munna a re kha tshifanyiso u imela vhathu vhoṱhe vhane vha huwelela nga ha Muvhuso. Mbeu ndi mulaedza wa Muvhuso une wa huwelelwa kha vhathu vha mbilu dzavhuḓi. Kha matshilele o ḓoweleaho, muzwali u ‘eḓela vhusiku vhuṅwe na vhuṅwe nahone u vuwa musi ḽi tshi tsha.’ U hula ha tshimela hu dzhia tshifhinga, u bva tshi tshi kha ḓi ṱavhiwa u swika tshi tshi kaṋiwa. Nga tshenetsho tshifhinga “mbeu yone i tshi khou mela na u aluwa.” U mela honohu hu itea nga zwiṱuku nga zwiṱuku nahone hu tevhekana nga zwiteidzhi. Nga nḓila i fanaho, u aluwa nga lwa muya zwi itea nga zwiṱuku nga zwiṱuku nahone zwi tevhekana nga zwiteidzhi. Musi muthu a tshi ita mvelaphanḓa lune a ṱuṱuwedzea u shumela Mudzimu, u aṋwa mitshelo nga muhumbulo wa uri u ṋekedzela vhutshilo hawe kha Yehova nahone a lovhedzwa.
5. Ndi ngani Yesu o amba nga ha tshifanyiso tsha muzwali ane a eḓela?
5 Ndi ngani Yesu o amba nga ha tshenetshi tshifanyiso? Yesu u ri thusa u ṱalukanya uri Yehova ndi ene ane a ita uri ngoho i aluwe mbiluni dza vhane vha vha na “mavhonele o teaho.” (Mish. 13:48; 1 Vhakor. 3:7) Ri a ṱavha na u sheledza, fhedzi a ri langi nḓila ine zwa aluwa ngayo. A ri zwi kombetshedzi kana u zwi ṱavhanyisa. U fana na munna ane a vha kha tshifanyiso, a ri ḓivhi uri zwi aluwa hani. Kanzhi a ri zwi ṱhogomeli musi zwi tshi aluwa, samusi ri tshi khou bvela phanḓa na vhutshilo ha ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe. Nga u ya ha tshifhinga, mbeu ya Muvhuso i ḓo aṋwa mitshelo. Mufunziwa muswa u ṱanganela kha mushumo wa u kaṋa nahone ri a vhuyelwa nga thikhedzo yawe.—Yoh. 4:36-38.
6. Ndi mini zwine ra fanela u zwi dzhiela nṱha nga ha mvelaphanḓa ya lwa muya?
6 Ri nga guda mini kha tshenetshi tshifanyiso? Tsha u thoma, ri fanela u ḓivha uri a ri koni u langa mvelaphanḓa ya lwa muya ya pfunzo ya Bivhili. Ri fanela u iledza u tsikeledza kana u kombetshedza mugudiswa uri a lovhedzwe. Ri ita zwoṱhe zwine ra nga kona u thusa onoyo muthu, fhedzi nga u ḓiṱukufhadza ri tenda uri phetho ya u ḓiṋekedzela i itwa nga ene muṋe. U ḓiṋekedza ndi tshithu tshine tsha tea u bva mbiluni, i tshi ṱuṱuwedzwa nga u funa Mudzimu. Yehova a nga si ṱanganedze u ḓiṋekedzela hashu arali zwi sa bvi mbiluni.—Ps. 51:12; 54:6; 110:3.
7, 8. (a) Ndi ifhio iṅwe ngudo ine ra i guda kha tshifanyiso tsha Yesu tsha muzwali ane a eḓela? Ṋeani tsumbo. (b) Zwenezwi zwi ri funza mini nga ha Yehova na Yesu?
7 Tsha vhuvhili, u pfesesa zwine tshenetshi tshifanyiso tsha amba zwone zwi ḓo ri thusa uri ri sa kulee nungo arali ri sa vhoni mvelelo dza mushumo washu nga lwa u thoma. Ri fanela u sa fhela mbilu. (Yak. 5:7, 8) Naho mbeu ya sa aṋwa mitshelo, arali ro ita zwoṱhe zwine ra nga kona u itela u thusa mugudiswa, zwenezwo a zwi ambi uri a ri koni u gudisa. Yehova u tendela mbeu ya ngoho i tshi aṋwa kha vhathu vha ḓiṱukufhadzaho na vho ḓiimiselaho u ita tshanduko. (Mat. 13:23) Nga u ralo, a ro ngo fanela u dzhiela fhasi vhukoni hashu ha vhuḓinḓa nga nṱhani ha mvelelo. Phanḓa ha Yehova, u bvelela hashu vhuḓinḓani a zwi ḓitiki nga nḓila ine vhathu vhane ra guda navho vha aravha ngayo. Nṱhani hazwo, u dzhiela nṱha vhuḓidini hashu ha u fulufhedzea hu sa londwi uri mvelelo ndi dzifhio.—Vhalani Luka 10:17-20; 1 Vhakorinta 3:8.
8 Tsha vhuraru, a si tshifhinga tshoṱhe hune ra vhona mvelelo dzine dza khou itea kha muthu. Sa tsumbo, vhavhingani vhavhili vho ya kha murumiwa we a vha a tshi guda navho vha mu vhudza uri vha ṱoḓa u vha vhahuweleli vha songo lovhedzwaho. O humbudza vhenevho vhavhingani uri vha fanela u litsha u daha arali vha tshi ṱoḓa u fanelea. Zwo mu mangadzaho ndi uri vhenevho vhavhingani vho mu vhudza uri vho litsha u daha miṅwedzi i si gathi yo fhiraho. Ndi ngani vho litsha? Vho ṱhogomela uri Yehova a nga vha vhona vha tshi khou daha nahone u vhenga muhoyo. Nga zwenezwo, vho ṱuṱuwedzea uri vha dzhie phetho—ya u daha naho murumiwa e hone kana u sa daha na luthihi. U thoma havho u funa Yehova zwo vha thusa uri vha dzhie phetho yavhuḓi. Vho vha vho no aluwa nga lwa muya, naho murumiwa o vha a sa ḓivhi tshanduko ye vha i ita.
MAMBULE
9. Tshifanyiso tsha mambule tshi amba mini?
9 Vhalani Mateo 13:47-50. Tshifanyiso tsha Yesu tsha mambule tshi amba mini? Yesu o vhambedza u huwelelwa ha mulaedza wa Muvhuso kha vhathu vhoṱhe na u mbwandamedzwa ha mambule mahulwane lwanzheni. U fana na mambule ane a fasha tshivhalo tshinzhi tsha “khovhe dza mifuda yoṱhe,” mushumo washu wa u huwelela u kunga vhathu vhanzhi vha mifuda yoṱhe. (Yes. 60:5) Tshivhalo tsha vhathu vhanzhi vhane vha ya mabuthanoni na Tshihumbudzoni ndi vhuṱanzi ha zwenezwo. Dziṅwe dza dzenedzo khovhe dza pfanyisedzo ndi “dzavhuḓi” nahone dzi kuvhanganyelwa tshivhidzoni tsha Vhukriste. Naho zwo ralo, vhaṅwe vha wanala vha sa fanelei; fhedzi a si vhoṱhe vhe vha kuvhanganywa vhane vha fanelea kha Yehova.
10. Ndi ngani Yesu o amba nga ha tshifanyiso tsha mambule?
10 Ndi ngani Yesu o amba nga ha tshenetshi tshifanyiso? U khethekanywa ha dzikhovhe nga lwa pfanyisedzo a zwi ambeli kha khaṱulo ya u fhedzisela ya tshifhingani tsha maṱungu mahulu. Nṱhani hazwo, tshi ambela kha zwine zwa ḓo itea maḓuvhani a vhufhelo ha ano maitele mavhi a zwithu. Yesu o sumbedza uri a si vhoṱhe vho kungwaho nga ngoho vhane vha ḓo vha vhashumeli vha Yehova. Vhanzhi vho ḓikonanya na riṋe miṱanganoni yashu. Vhaṅwe vho vha vho ḓiimisela u vhala Bivhili na riṋe, fhedzi vho vha vha songo ḓiimisela u ḓiṋekedzela. (1 Dzikh. 18:21) Zwiṅwe hafhu, vhaṅwe a vha tsha ya tshivhidzoni tsha Vhukriste. Vhaṅwe vhaswa vho aluswa nga vhabebi vha Vhakriste, fhedzi a vha athu u funa zwilinganyo zwa Yehova. Hu sa londwi vhuimo naho vhu vhufhio, Yesu o ombedzela uri muṅwe na muṅwe u fanela u ita phetho ya muthu nga eṱhe. Vhane vha ita nga u ralo u vha dzhia sa “madzanga” a “dzoṱhe dzitshakha.”—Hag. 2:7.
11, 12. (a) Ri nga vhuyelwa hani nga tshifanyiso tsha mambule? (b) Zwenezwi zwi ri gudisa mini nga ha Yehova na Yesu?
11 Ri nga vhuyelwa hani nga tshifanyiso tsha mambule? U pfesesa zwine ra zwi guda kha tshenetshi tshifanyiso zwi ri thusa u iledza u tsikeledzea kana u kulea nungo arali pfunzo ya Bivhili kana muṅwe wa vhana vhashu a sa iti uri ngoho i vhe yawe. Zwenezwi zwi nga itea hu sa londwi vhuḓidini vhune ra vhu ita. U tenda u vha na ngudo ya Bivhili kana u aluswa ngohoni a zwi ambi uri muthu u ḓo sokou vha na vhushaka ho khwaṱhaho na Yehova. Vhathu vha songo ḓiimiselaho u thetshelesa vhuvhusi ha Yehova, mafheleloni vha ḓo bviswa vhukati ha vhathu vha Mudzimu.
Vhaṅwe vhe vha kungwa nga ngoho vha ḓo vha vhashumeli vha Yehova (Sedzani dziphara 9-12)
12 Naa zwenezwi zwi amba uri vhe vha ṱutshela ngoho a vha tsha ḓo dovha vha vhuyelela tshivhidzoni? Kana arali muthu a kundelwa u ṋekedza vhutshilo hawe kha Yehova, naa u ḓo dzhiiwa sa muthu ‘a si wavhuḓi’? Hai. Hu kha ḓi vha na tshibuli tsha vhenevho vhathu hu sa athu u thoma maṱungu mahulu. Zwi tou nga Yehova u khou vha vhudza uri: “Vhuyelelani ha Nṋe, uri ndi kone u vhuyelela ha inwi.” (Mal. 3:7) Yeneyi mbuno i ombedzelwa nga tshiṅwe tshifanyiso tsha Yesu, tsha murwa wa ḽihwarahwara.—Vhalani Luka 15:11-32.
MURWA WA ḼIHWARAHWARA
13. Tshifanyiso tsha murwa wa ḽihwarahwara tshi amba mini?
13 Tshifanyiso tsha Yesu tsha murwa wa ḽihwarahwara tshi amba mini? Khotsi a pfelaho vhuṱungu kha tshenetshi tshifanyiso u fanyiswa na Khotsi ashu wa ṱaḓulu a re na lufuno, Yehova. Murwa ane a humbela ifa ḽawe nahone a ḽi phusukanya u imela vhe vha xelana na tshivhidzo. U xelana havho na tshivhidzo zwi fana na musi vha tshi khou tshimbila “mashangoḓavha,” shango ḽa Sathane, ḽine ḽa vha kule na Yehova. (Vhaef. 4:18; Vhakol. 1:21) Naho zwo ralo, nga murahu vhaṅwe vho shanduka nahone vha dzhia phetho ya u humela ndanguloni ya Yehova. Vhenevho vhathu vha ḓiṱukufhadzaho, na vho shandukaho vha ṱanganedzwa nga Khotsi ashu ane a hangwela.—Yes. 44:22; 1 Pet. 2:25.
14. Ndi ngani Yesu o amba nga ha tshifanyiso tsha murwa wa ḽihwarahwara?
14 Ndi ngani Yesu o amba nga tshenetshi tshifanyiso? Yesu o shumisa tshenetshi tshifanyiso nga nḓila i kungaho u itela u sumbedza uri Yehova u ṱoḓa vho xelaho vha tshi humela khae. Khotsi a re kha tshenetsho tshifanyiso u dzula a tshi fulufhela uri murwa wawe u ḓo vhuya. Musi a tshi vhona murwa wawe a tshi khou vhuya, naho o vha “a tshi kha ḓi vha kule,” khotsi awe vho dzhia vhukando nga u ṱavhanya nahone vha mu ṱanganedza. Yeneyo ndi ṱhuṱhuwedzo khulwane lungafhani kha vhe vha ṱutshela ngoho uri vha vhuyelele kha Yehova nga u ṱavhanya! Vha nga vha vho fhola muyani, nahone u humela murahu zwi nga vhonala zwi tshi konḓa na u shonisa. Fhedzi zwi a vhuyedza—na ḽiṱaḓulu ḽi ḓo takala musi vha tshi vhuya.—Luka 15:7.
15, 16. (a) Ndi mini zwine ra zwi guda kha tshifanyiso tsha Yesu tsha murwa wa ḽihwarahwara? Ṋeani dziṅwe tsumbo. (b) Zwenezwi zwi ri funza mini nga ha Yehova na Yesu?
15 Ri nga vhuyelwa hani nga tshifanyiso tsha murwa wa ḽihwarahwara? Ri fanela u edzisa tsumbo ya Yehova. A ri ṱoḓi u vha ‘vhavhuya ra ṋaṋisa’ zwine zwa ita uri ri hane u ṱanganedza vhaitazwivhi vho rembuluwaho. Zwenezwi zwi ḓo ‘tshinya’ vhumuya hashu. (Muh. 7:16) Ri nga guda zwiṅwe kha zwenezwi. Muthu ane a ṱutshela ndangulo u fanela u dzhiiwa sa ‘nngu yo xelaho,’ hu si sa muthu ane a nga si shanduke. (Ps. 119:176) Arali ra ṱangana na muthu we a xelana na tshivhidzo, naa ri ḓo mu thusa zwi tshi bva mbiluni u itela uri a vhuyelele? Naa ri nga ḓivhadza vhahulwane uri vha mu ṋee thuso yo teaho? Ri ḓo zwi kona arali ra shumisa nga vhuṱali zwe ra zwi guda kha tshifanyiso tsha Yesu tsha murwa wa ḽihwarahwara.
16 Ṱhogomelani nḓila ye vhaṅwe vha mahwarahwara vha musalauno vha sumbedza ngayo u dzhiela nṱha tshilidzi tsha Yehova na lufuno na thikhedzo ya tshivhidzo. Wahashu we a vha o bviswa tshivhidzoni lwa miṅwaha ya 25 o ri: “U bva tshee nda vhuyedzedzwa, ndo bvela phanḓa ndo takala vhukuma samusi ndo ṱanganedza u ‘homoloswa’ nga Yehova. (Mish. 3:19) Muṅwe na muṅwe o ntikedza na u vha na lufuno! Zwino ndi na muṱa wavhuḓi wa lwa muya.” Muṅwe wahashu wa tshisadzini ane a kha ḓi vha muswa, we a ṱutshela Yehova lwa miṅwaha miṱanu, musi a tshi vhuya o ri: “A thi koni u amba nḓila ye nda ḓipfa ngayo musi ndi tshi sumbedzwa lufuno lwe Yesu a amba nga halwo. U vha tshipiḓa tsha ndangulo ya Yehova ndi zwa ndeme!”
17, 18. (a) Ndi ngudo dzifhio dzi shumaho dze ra dzi guda kha zwifanyiso zwiraru zwe ra zwi ṱolisisa? (b) Ri fanela u ḓiimisela u ita mini?
17 Ndi ngudo dzifhio dzi shumaho dze ra dzi guda kha zwenezwi zwifanyiso zwiraru? Ya u thoma, ri fanela u ḓivha uri a ri koni u ita uri muthu a aluwe nga lwa muya. Ndi Yehova a no ita nga u ralo. Ya vhuvhili, a ro ngo fanela u lavhelela uri vhoṱhe vhane vha ḓikonanya na u guda na riṋe vha ḓo imela ngoho. Ya u fhedza, naho vhaṅwe vha tshi nga ṱutshela ngoho nahone vha shandukela Yehova, ri songo fulufhuwa uri vha ḓo vhuya. Nahone arali vha vhuya, kha ri vha ṱanganedze nga nḓila ine ya sumbedza mavhonele a Yehova.
18 U nga ri muṅwe na muṅwe washu a nga bvela phanḓa a tshi ṱoḓa nḓivho, ṱhalukanyo na vhuṱali. Musi ri tshi vhala zwifanyiso zwa Yesu, vhudzisani nga ha zwine zwa amba zwone, ndi ngani zwo ṅwalwa Bivhilini, ri nga zwi shumisa hani, nahone ri nga guda mini nga ha Yehova na Yesu. Vhukuma, u ita nga ralo zwi ḓo ita uri ri pfesese zwine maipfi a Yesu a amba zwone.